Ký ức xanh

16:24 02/10/2008

VÕ NGỌC LANThuở nhỏ, tôi sống ở Huế. Mỗi lần nhớ về nơi chôn nhau cắt rốn của mình, tôi vẫn gọi đó là ký ức xanh.

Có thể bởi tuổi thơ tôi thấm đẫm màu xanh của dòng sông Hương ngay trước lối vào ngõ xóm, xanh mướt ước mơ của xứ vườn cây trái Kim Long. Cũng có thể nó chứa đựng một thời tuổi trẻ? Tự tôi lắm lúc cứ phân vân giữa đôi bờ ký ức, băn khoăn cho một ngôn từ mà mình yêu mến. Nhưng nếu cho phép tôi chọn lựa giữa nhiều từ hoa mỹ nhất, tôi vẫn chọn cho mình cụm từ yêu mến ấy. Có lẽ nó đã gắn bó suốt đời với tôi.

Ngày xưa, trước sân nhà tôi ở xóm Phú Mộng có một khoảng sân khá rộng. Thì nhà quê, nhà nào chả có sân nhưng sân nhà tôi là sân đất. Thỉnh thoảng cái sân đó là nơi ông mệ nội tôi phơi lúa, khi có việc chi thì kiếm mấy cây tre che rạp. Còn nhiệm vụ chính của cái sân ấy là khoảng vườn khi thì trồng giàn mướp, giàn bí bầu hay mấy vồng khoai lang, khoai tía. Khoảng sân còn lại ấy, mấy chị em tôi hay cù mấy đứa bạn hàng xóm qua bày trò chơi bán buôn, chơi ù mọi, đôi lon, nhảy cò cò, nhảy dây… Với tôi, thú vị nhất vẫn là trò buôn bán. Ngày đó, tôi chưa thấy người ta bán đồ chơi cho trẻ con như thau, tách, chén thu nhỏ hay có bán chăng thì ở nơi nào đó xa lắm, tôi không hề biết. Bọn trẻ con chúng tôi tự tạo đồ chơi cho mình. Chúng tôi kết lá mít với nhau bằng các tăm tre nhỏ để làm rá rổ, cái soong là cái gáo dừa, chén là các nắp bia và đũa là gai cây chùm kết. Chị Liên tôi hay bày ra bán bún bò, dây tơ hồng sẽ là bún và các thỏi hoa dâm bụt chưa nở sẽ trở thành những khoanh giò hấp dẫn. Món chè bột lọc được chúng tôi cắt lá dâm bụt vò vào nước, sẽ có một chất sền sệt như bột lọc. Có khi chúng tôi lấy hoa lê ki ma, hoa cau thả vào đó làm chè y như thật. Tội nghiệp lũ trẻ chúng tôi, ngày ấy cả năm bảy đứa mà không có được cắc bạc để mua bột lọc, chơi buôn bán mà tưởng như mình đang ăn chén chè, tô bún là món ăn xa xỉ, quanh năm suốt tháng, con nhà nghèo có được mấy lần ăn?

Chị Liên tôi rất khéo tay – có lẽ do chị lớn nhất trong bọn - chị biết tìm tòi chế biến được nhiều món lạ mắt. Như bông cây chè tàu chị làm món chè kê không chê vào đâu được. Bọn con gái chúng tôi dịu dàng là thế, bị bố mẹ la mắng như vậy mà khi chơi la hét, túm nhau giành giật rất chi quyết liệt. Đặc biệt tôi hay được hai phe tranh giành làm “mẹ”. Chơi ù mọi thì tôi ù rất dài hơi và chạy nhanh nhất. Chỉ khổ mẹ tôi ngày đi bán, tối về còn cặm cụi ngồi nhíp áo quần cho chị em tôi. Hậu quả của các trò chơi chạy nhảy đến rách áo, rách quần.
Trước sân nhà tôi có một áng nước. Ông tôi làm máng xối hứng nước từ mái nhà xuống dẫn vào bể. Ban đêm từ máng xối này mệ tôi hứng nước sương để cả nhà rửa mặt bằng nước sương da sẽ rất trắng. Da mệ nội tôi trắng thật nhưng chị Liên và tôi rửa nước sương từ lọt lòng mà có trắng đâu? Nhiều năm, cái phần nước sương ít ỏi đó cả gia đình tôi vẫn chia nhau với một niềm tin tuyệt đối.

Bây giờ mỗi lần về Huế, sương không còn nhiều như ngày xưa để tôi có thể hứng để rửa mặt. Có những điều bây giờ đã mất đi để vĩnh viễn chỉ là ký ức. Khi đứng trên cầu Bạch Hổ để nhìn về phía chân trời. Tôi thấy Huế vẫn xanh. Dòng sông Hương vẫn xanh. Chỉ tiếc rằng những hàng bắp xanh ven dòng sông đã không còn nữa. Dòng sông nhờ thế mà đẹp hơn nhưng sao tôi vẫn tiếc. Như khi tìm về vườn cũ, không còn dấu vết xưa, năm ba người vẫn nhớ tôi như nhớ chuyện ngày xưa. Tôi hái một nắm tơ hồng trong tay. Hoa lá hôm nay không có dấu vết của ngày tháng cũ. Cảnh vật đẹp hơn, sang hơn nhưng trong lòng tôi miền ký ức xanh với bao niềm vui, nỗi buồn của Kim Long vẫn là mãi mãi. Năm tháng gần như để tình yêu bền chặt hơn và nỗi nhớ cũng sâu thẳm hơn.
V.N.L

(nguồn: TCSH số 224 - 10 - 2007)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Viết theo dặm hải trình

VĨNH NGUYÊN
Hồi ký

Boong tàu lau xong sạch bóng. Toàn thể mọi người tập trung boong trước ăn sáng. Ăn xong, tôi cùng một số anh em cụm lại (cũng ở boong trước) nghe đài tiếng nói Việt Nam. Hồi ấy, toàn phân đội, tàu nào cũng được phát một cái đài orionton để nghe tin tức, nghe chương trình ca nhạc vào những giờ nghỉ…
Sử thi buồn

HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
Bút ký

Nếu có một biến động địa chất nào đó xảy ra thật nhẹ nhàng, khiến cho chỉ sau một đêm thức dậy, người ta bỗng thấy hai bờ sông Hương đã líp lại với nhau - nghĩa là thành phố Huế vẫn y nguyên, nhưng sông Hương không còn nữa...
Vịnh của những giấc mơ

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG

Nhìn trên bản đồ, vùng bờ biển của Huế là một dải đất hẹp, mỏng như lưỡi liềm.
Ngược xuôi trên những đường phố cũ

LÊ HÙNG VỌNG
Bút ký

Buổi chiều sau giờ làm việc, hai chúng tôi thường tha thẩn đạp xe qua những đường phố cũ.
Ký ức về nội

“Ký ức về nội” của Tâm Định Lê Văn Đại là một tạp ghi những câu chuyện mộc mạc ở một làng quê Cố đô Huế dưới dạng nguyên thô.
Tòa soạn trân trọng tính chân thật của người kể chuyện nên xin được trích đăng nguyên văn một số đoạn trong tập hồi ký nhỏ này, với mong muốn gìn giữ nếp nhà, nét văn hóa làng xã ngày xưa trước sức ép ngày một lớn của sự hiện đại hóa đời sống xã hội. Đây có thể là những đường viền rất nhỏ để bảo vệ sự thuần khiết, tính vĩnh cửu của đời sống văn hóa chúng ta.
Cung đờn

VĨNH NGUYÊN

Cung đờn - nghĩa nôm này ở vùng này là tiếng gió. Mùa hè nóng bức, về phá Tam Giang, ngồi lên sàn nhà chồ của dân chài cắm giữa phá, ta mới thấy thắm thía tiếng gió ấy.
Lỡ mất cái 'không'

NGUYỄN KHẮC THẠCH

Lỡ chuyến đò có thể chờ chuyến đò sau. Lỡ mất cung có thể chuộc lại cung từ người nhặt được. Lỡ mất cái không biết tìm ở đâu đâu?
Phù hư

NGÔ ĐÌNH HẢI

Trên núi, có cây cỏ, chim muông. Có ngôi chùa nhỏ. Trong chùa có tượng Phật, có sư. Tất cũng có mõ chuông, tụng niệm.
Chìm

NGUYÊN HƯƠNG

Nhớ có lần An Ni nói, nước một khi chảy sâu, sẽ không phát ra tiếng. Tình cảm con người một khi sâu sắc, cũng sẽ tỏ ra đạm bạc. Chính là sự giản đơn, cần kiệm. Ký ức cũng vậy. Nó không cầu xin sự chải chuốt kỳ cọ. Nó cần nguyên vẹn là mình.
Khói

TRU SA

Mùi khói, có khói. Ai đấy đốt lửa.
Thành phố và chim

HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
Bút ký

Chưa cần đến âm nhạc, Huế từ trong tâm hồn nó đã mang sẵn một mêlôđy của riêng mình.
Chùm tản văn

LÊ HƯNG TIẾN
Hành khúc trở về cội nguồn

NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký

Một cuộc hành trình chỉ có thời gian xê dịch. Còn con người thì cứ ở nguyên một chỗ, không đi đâu cả. Vẫn mảnh sân ấy, vẫn ngôi nhà ấy, vẫn khuôn vườn ấy.
Nắng xuân vàng phai

BÙI KIM CHI

Ngoài trời bao la xinh tươi bao cô gái đẹp cười trông xinh như hoa. Lập lòe tà áo xanh xanh che bông tím vàng đẹp hơn tiên nga…
Xuân sang trẩy hội

LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký

Tiếng hát năm xưa bay vào không trung, se lại những mùa hoa vàng mấy độ. Trong màu xuân dát cả đất trời, người mở cửa bước ra, diễu chân qua từng ngõ từng nhà, lên đồi xuống phố, băng đồng sang sông…
Những ngày đi lạc…

NGUYỄN TRƯƠNG KHÁNH THI

Có một ngày nọ tôi nhẹ nhàng đến bên người và hỏi: Đã có bao giờ người đi lạc hay chưa?
Bài viết cuối cùng của họa sĩ Lê Bá Đảng

LÊ BÁ ĐẢNG

Bài viết do Phạm Thị Anh Nga chuyển ngữ theo đề nghị của Đạo diễn Đặng Nhật Minh và bà Lê Cẩm Tế, nguyên Giám đốc Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng, nhằm bổ sung cho cuốn phim tài liệu đang hoàn thiện về Lê Bá Đảng.
Đêm gió trở mùa

DƯƠNG THỦY
Tùy bút

Có năm hoa bằng lăng ở Huế nở hết mình. Khắp các ngả đường, cả vùng ven thôn quê, cây bằng lăng đơm hoa tím thẳm một màu. Chưa bao giờ bằng lăng xứ thần kinh nở dồn dập và tưng bừng đến thế.
Mắm tôm chà rạch Bà Tàu

TRẦN BẢO ĐỊNH

Một
Sông Bảo Định có nhiều chi lưu, một trong những chi lưu đó là rạch Bà Tàu. Thủy lộ con rạch lớn ròng tùy thuộc con nước rong kém và nó chảy cũng chẳng thẳng thớm gì cho lắm, có đoạn ngoằn ngoèo cong xoắn.
Gió qua Phương Bối

NGUYỄN ĐÌNH MINH KHUÊ
Tạp bút