Không bỏ qua nghệ thuật

15:16 09/01/2018

Để không bị lãng quên giữa các loại hình nghệ thuật giải trí hiện đại, sân khấu cải lương nói riêng, nghệ thuật truyền thống nói chung, đang tìm cách chuyển mình, dần tìm lại chỗ đứng. Trong quá trình tìm hướng đi mới ấy, các nghệ sĩ không hoàn toàn chạy theo thị hiếu một cách dễ dãi mà bỏ qua yếu tố nghệ thuật.

Trích đoạn vở diễn “Ni sư Hương Tràng”, Nhà hát Cải lương Việt Nam

Tự làm mới

 Vở Ni sư Hương Tràng, dù đây thực sự là câu chuyện của bang giao, hòa hiếu, và vấn đề bảo vệ quốc gia, dân tộc… song người xem được bước vào câu chuyện tình yêu, tìm hiểu lịch sử một cách tự nguyện mà không cảm thấy bị lên gân hay khiên cưỡng. Câu chuyện dù rất giản dị, nhưng thông qua các khúc quanh, các sự cố trong cuộc đời của Huyền Trân công chúa đã khiến khán giả cảm động, khâm phục.

Gần đây, nhiều nhà hát sân khấu truyền thống nỗ lực tìm hướng đi để tồn tại và phát triển với nhiều hình thức, như làm mới các vở diễn kinh điển, kết hợp biểu diễn tăng tính tương tác với khán giả, phối hợp với các công ty du lịch tổ chức biểu diễn phục vụ du khách… Riêng với nghệ thuật cải lương, đã có một số gameshow truyền hình thực tế về loại hình sân khấu này như “Học viện cải lương”, “Chuông vàng vọng cổ”, thậm chí Đài Truyền hình Việt Nam còn xây dựng sân chơi “Ai rành 6 câu” với mong muốn thế hệ trẻ có cơ hội tiếp xúc với cải lương và văn hóa dân tộc, tiếp bước một thế hệ nghệ sĩ cải lương đã một thời vàng son...

Theo Phó Giám đốc Nhà hát Cải lương Việt Nam, NSƯT Triệu Trung Kiên, sân khấu cải lương đang có những điểm sáng, được thể hiện qua sự thừa nhận của công chúng và khán giả yêu nghệ thuật dân tộc. Hiện nay, một bộ phận khán giả vẫn trông chờ được đến thưởng thức mỗi dịp nhà hát ra mắt tác phẩm mới.

Dành nhiều tâm huyết cho sân khấu nói chung và nghệ thuật cải lương nói riêng, NSƯT Triệu Trung Kiên cho biết, để lôi kéo đông đảo khán giả, chính các nghệ sĩ phải thực sự yêu thích loại hình nghệ thuật truyền thống này và tự làm mới mình. “Quan trọng là những người làm nghề phải sống được bằng nghề. Tôi nghĩ, khi ai đó làm việc bằng tất cả tâm huyết và sự yêu thích của mình thì ở bất cứ sân khấu nào, khó khăn đến mấy cũng có thể gặt hái thành công, để lại dấu ấn trong lòng công chúng”, NSƯT Triệu Trung Kiên khẳng định.

Việc công chúng dần xa rời nghệ thuật truyền thống không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn tại nhiều quốc gia khác. Tuy nhiên, thông qua những vở diễn của Nhà hát Cải lương Việt Nam 5 - 7 năm gần đây cho thấy, các nghệ sĩ cũng đã rất cố gắng để phô diễn được cái hay, cái đẹp của loại hình nghệ thuật này mà nhiều khi nó bị khỏa lấp bởi nhiều lý do của cuộc sống hiện đại.

Thay đổi một cách hài hòa

Cuối năm 2017 vừa qua, vở diễn Ni sư Hương Tràng (do TS. Bùi Hữu Dược chấp bút, NSƯT Triệu Trung Kiên đạo diễn) được Nhà hát Cải lương Việt Nam ra mắt khán giả Thủ đô, với các đêm diễn tại sân khấu rạp Đại Nam thu hút rất đông khán giả, thuộc nhiều lứa tuổi. Đây cũng là một trong hai vở diễn dàn dựng theo đơn đặt hàng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch năm qua. Nghệ sĩ Trần Quang Khải, thủ vai Phật hoàng Trần Nhân Tông, hồ hởi cho biết, nhìn ba tầng khán phòng không còn chỗ trống, khán giả ngồi kín cả lối đi lên xuống, anh và đồng nghiệp có thêm động lực để cống hiến.

Rõ ràng, so với một vài năm trước đây, lượng khán giả yêu nghệ thuật cải lương đã tăng lên. Điều này cũng chứng tỏ, nghệ thuật cải lương vẫn có sức sống. Tuy nhiên, để đưa nó trở lại thời hoàng kim cần nỗ lực rất lớn của nhiều người, cũng như sự hỗ trợ của nhiều ban, ngành. Bên cạnh đó, bản thân khán giả cũng nên mở lòng đón nhận.

Các đơn vị nghệ thuật hiện nay có xu hướng làm mới tác phẩm truyền thống để có thể phù hợp với thị hiếu khán giả cũng như bối cảnh xã hội đương đại. Đạo diễn Triệu Trung Kiên cho rằng, cần hài hòa ở sự thay đổi này, không hoàn toàn chạy theo thị hiếu một cách dễ dãi mà bỏ quên yếu tố nghệ thuật. “Cách tân nghệ thuật cải lương để thỏa mãn phần nào những tiêu chí và đòi hỏi của khán giả hiện đại, nhưng điều đó không có nghĩa là biến nó thành một loại hình nghệ thuật lai tạp”.

Theo đạo diễn Triệu Trung Kiên, không đổi mới không được, nhưng đổi mới yếu tố gì và ở mức độ nào lại là một sự tinh toán rất tinh tế của những người làm nghề. “Bởi vì thực tế cho thấy những nhân tố của sân khấu cải lương đã trở lại với sân khấu giải trí. Tuy nhiên, cũng nên đánh giá một cách thấu đáo rằng các chương trình không phải đều giống nhau, món ăn phải được thay đổi thường xuyên, người ta chán ăn món ăn quốc tế hóa rồi thì phải quay lại với các món ăn dân tộc. Đây có lẽ cũng chỉ là sự thay đổi ở khẩu vị mà thôi”.

Theo Hồng Hà - ĐBND

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Nhà thơ Phạm Tiến Duật năm 2002, khi vào tuổi 61, đã đưa ra mười tiêu chí để xác định “thế nào là nhà văn già”. Tỷ như nhà văn già là nhà văn thích đề tặng và chú thích, thích quản lý người khác mà không quản lý chính mình, thích chê bai xã hội, phàn nàn đủ thứ và tỏ ra mình là người lịch lãm, chỉ không biết chê chính cái mình viết ra…

  • Trong những ngày cuối tháng 5/2015, dư luận khắp nơi tỏ vẻ đồng tình với phát biểu tại Quốc Hội của Thiếu tướng Nguyễn Xuân Tỷ (Phó giám đốc Học viện Quốc phòng): “Tội tham ô, tham nhũng mà không tử hình thì không hợp lòng dân, bởi tham nhũng không phải là những người nhỏ mà đều là người làm to có chức có quyền, đục khoét công quỹ, bóc lột nhân dân. Làm cán bộ mấy năm mà trong nhà có vài ba trăm tỉ đồng, thậm chí cả ngàn tỉ đồng thì lấy ở đâu ra nếu không tham nhũng. Có một đội ngũ giàu rất nhanh, cưỡi lên đầu nhân dân, còn kinh khủng hơn địa chủ, tư sản ngày xưa”.

  • Khái niệm không gian văn hóa của các dòng sông đã rõ ràng và cụ thể khi liên quan đến quy hoạch cảnh quan kiến trúc của đô thị. Nhưng ngoài quy hoạch đô thị, không gian đó không chỉ gói gọn ở các điểm nhấn kiến trúc nhà cửa, cầu và cây xanh.

  • Khai thác các di tích văn hóa- lịch sử vào mục đích du lịch đang trở thành một hướng đi được quan tâm đầu tư của nước ta nói chung, Nghệ An nói riêng bởi có lẽ đó là cách hiệu quả hàng đầu để quảng bá những giá trị văn hóa của một vùng miền mà không cần phải tốn quá nhiều lời.

  • Cô bé Lolita dạo chơi đến Việt Nam gần đây đã làm nổ ra một sự “mất đoàn kết” không nhỏ trong giới dịch thuật. Thậm chí, có khi người ta chú ý đến chuyện nóng bỏng của “trường văn trận bút” nhiều hơn là chú ý đến vẻ đẹp của cô ấy, hay nói cách khác, giá trị của bản thân tác phẩm của Vladimir Nabokov.

  • Truyền thông tạo định kiến “người Israel chuyên đánh bom cảm tử”, “người Anh lãnh đạm và xa cách”, nhưng văn chương liên kết nhân loại bằng những câu chuyện giản dị. Chủ đề này được nói đến trong Những ngày Văn học châu Âu tại Hà Nội.

  • Không phải là những người đầu tiên nảy ra ý tưởng biến các khoảng đất trống ở Hà Nội thành sân chơi cho trẻ em nhưng họ là những người đầu tiên thực hiện thành công ý tưởng đó - chúng tôi muốn nói đến các bạn trẻ trong nhóm tình nguyện “Nghĩ về sân chơi trong thành phố” (Think Playgrounds - TPG).

  • Nhân dịp tái bản có sửa chữa Lolita, dịch giả An Lý, người biên tập bản tiếng Việt lần này,  có bài viết về tác phẩm mà lịch sử xuất bản của nó sang các thứ tiếng khác dường như chịu một lời nguyền cho những bản dịch lại, hoặc những bản dịch liên tục sửa chữa.

  • Văn hóa đọc của Việt Nam không hề suy đồi? Vấn đề là giới trẻ của chúng ta đang quan tâm gì và đọc gì?

  • Robert Lucius - giám đốc chương trình khu vực châu Á, Tổ chức Humane Society International, một tổ chức bảo vệ động vật quốc tế hơn 60 năm - đã trở lại Việt Nam trong một chuyến đi đặc biệt khi Việt Nam đã làm ông thay đổi cuộc đời của mình, từ một sĩ quan quân đội ông trở thành nhà hoạt động bảo vệ động vật.

  • Trách nhiệm giáo dục thuộc về ai? Gia đình, nhà trường hay xã hội? có nhiều người đổ lỗi cho đó là bị tác động bởi "mặt trái của kinh tế thị trường".

  • Con số 6.200 nói lên điều gì...!

    6.200 người bị nhập viện do ẩu đả trong dịp tết nguyên đán Ất Mùi 2015 nói lên điều gì, chẳng phải là bạo lực đang lên ngôi!

  • Xem lễ hội ở xứ ta dễ có cảm giác mình bị dẫm nát như những cánh hoa trên Đường hoa xuân. Lễ hội Việt hiện đại, không khéo, trở thành đồng nghĩa với từ vandalism – nôm na là hủy hoại các giá trị văn hóa nhân loại.

  • Tưởng lì xì con trẻ là... chuyện nhỏ, nhưng thật ra có rất nhiều điều đáng bàn quanh câu chuyện lì xì đầu năm.

  • Cần có một cơ quan kiểu như Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam trong lĩnh vực báo chí và các cơ quan báo chí cần phải liên kết lại trong cuộc chiến chống vi phạm bản quyền báo chí. Đó là giải pháp được nhiều đại biểu đồng tình nhất tại Hội thảo "Vấn đề Bản quyền báo chí trong kỷ nguyên số" được tổ chức ngày 28/1 tại TP.HCM.

  • Theo thống kê của Cục Xuất bản-in-phát hành, năm 2014 ngành xuất bản đã tăng 50 triệu bản sách so với 10 năm trước.

  • Đó là một trong những vấn đề đã được đưa ra thảo luận sôi nổi tại buổi tọa đàm với chủ đề “Những cuốn sách làm ô nhiễm môi trường giáo dục thanh thiếu niên - Thực trạng và Giải pháp”, do Hội xuất bản Việt Nam tổ chức vào sáng nay 21/1 ở TPHCM.

  • Tiếp theo Thánh Gióng, lại thêm một vị “Tứ Bất tử” nữa của người Việt Nam được dựng tượng. Đó là Đức Thánh Tản, hay Tản Viên Sơn Thánh, hay gọi một cách học trò là Sơn Tinh, gắn với truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh.

  • “Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

  • Cả nước lại sắp bước vào mùa lễ hội Tết Ất Mùi 2015. “Đến hẹn lại lên”, những câu chuyện tiêu cực mùa lễ hội dường như vẫn là bài toán nan giải đối với các nhà quản lý.