Khi nhà văn viết báo

11:11 20/11/2015

Có một thực tế là rất nhiều người song hành giữa việc viết văn và viết báo. Xét về góc độ thể loại thì văn học và báo chí là hai thể loại khác nhau nhưng giữa chúng lại có sự tương đồng với nhau về nhiều khía cạnh. Vì thế việc song hành giữa văn chương và báo chí là điểu dễ hiểu.

Tác phẩm của nhà văn Tô Nhuận Vỹ, Nguyễn Khắc Phê, Hồ Đăng Thanh Ngọc. Ảnh: Internet

Ở Huế, có rất nhiều nhà văn viết báo, tiêu biểu là những tên tuổi như Nguyễn Khắc Phê, Tô Nhuận Vỹ, Nguyễn Quang Hà, Hồ Đăng Thanh Ngọc, Nhụy Nguyên, Lê Vũ Trường Giang… Đây là những nhà văn tiêu biểu cho văn học xứ Huế hiện nay, họ khác nhau về thế hệ, khác nhau về lối viết nhưng có một điểm chung là trong các tác phẩm của họ có sự xuyên thấu lẫn nhau giữa văn chương và báo chí. Nếu như văn chương của họ là sự tìm tòi đến những cách viết mới, hướng tới những cấp độ sáng tác cần phải có của một nhà văn bản lĩnh thì trong báo chí, họ là những cây bút sắc sảo, giàu tư duy phản biện và luôn nhạy cảm với những vấn đề nóng bỏng của xã hội.

Có thể nói, Tô Nhuận Vỹ là một người rất giàu bút lực về cả hai khía cạnh này. Nếu như trong văn học, những tác phẩm như Dòng sông phẳng lặng; Ngoại ô; Phía ấy là chân trời; Vùng sâu… chứng minh cho sức sáng tạo mãnh liệt của ông thì người ta lại thấy một Tô Nhuận Vỹ quyết liệt trong tư duy báo chí thông qua ấn phẩm mới được Nhà xuất bản tri thức, một trong những nhà xuất bản uy tín nhất hiện nay phát hành, đó là ấn phẩm Bản lĩnh văn hóa. Bản lĩnh văn hóa là sự tập hợp nhiều bài báo và tiểu luận. Trong các bài báo cũng như các tiểu luận của Tô Nhuận Vỹ, bạn đọc thường đứng trước những câu chữ đầy tinh thần phản biện. Với tư duy, tinh thần phản biện, Tô Nhuận Vỹ đã đưa ra được những góc nhìn mới mẻ, những bài viết thực sự nêu bật được nhiều vấn đề nhức nhối trong xã hội, trong văn hóa, kinh tế và chính trị. Thông qua Bản lĩnh văn hóa, chân dung của những người nổi tiếng hiện lên một cách sinh động, có nhiều chi tiết ít ai biết về họ được tác giả đặc tả hết sức thú vị.

Nguyễn Khắc Phê cũng được xem là một trong số nhà văn viết báo mạnh mẽ nhất ở Huế. Sự nghiệp văn học của ông được biết đến với những tác phẩm tên tuổi như: Đường qua làng Hạ;  Đường giáp mặt trận; Chỗ đứng người kỹ sư; Miền xa kêu gọi; Những cánh cửa đã mở;  Nếu được chết thay em; Thập giá giữa rừng sâu; Biết đâu địa ngục thiên đường… thì gần đây người ta lại thấy ông cho trình làng những tác phẩm nghiêng về báo chí, tản văn, phê bình như: Hiện thực và sáng tạo tác phẩm văn nghệ (2006), Tản văn chọn lọc (2009), Tài danh và số phận (2012), Nhà văn và thời cuộc… Và khó có thể thống kê hết được số lượng các bài báo của nhà văn này trên các tờ báo từ trung ương đến địa phương.

Những nhà văn thuộc thế hệ về sau như Hồ Đăng Thanh Ngọc, Nhụy Nguyên, Lê Vũ Trường Giang… cũng được xem là đội ngũ kế tiếp có những khai phá về cách viết văn và là những người có ý thức dấn thân trong nghề báo. Những tác phẩm nhưChuyện Huế của Hồ Đăng Thanh Ngọc, Về những đỉnh tuyệt mù của Nhụy Nguyên, Ngủ giữa trùng sơn của Lê Vũ Trường Giang… đều là những tác phẩm có sự xuyên thấu lẫn nhau giữa báo chí và văn học. Những kiến thức về xã hội, tư duy sắc bén trước các vấn đề của văn hóa xã hội đã giúp họ có được một bức tranh rộng lớn hơn và gắn bó hơn với nhân sinh trong văn học.

Tất nhiên, không phải bất cứ người nào cũng có thể song hành giữa văn chương và báo chí. Nhiều người cho rằng, viết báo nhiều nó triệt tiêu dần đi khả năng sáng tạo trong văn chương. Nhưng trên thực tế, một người có thể song hành giữa viết báo và sáng tạo văn chương là sự bổ trợ cần thiết. Viết báo giúp cảm quan sáng tạo văn chương rộng hơn.

Báo chí cho người đọc thấy được xã hội, thấy được những mặt trái của xã hội, văn chương lại cho người đọc thấy được những khuất lấp trong thế giới nội tâm. Hiện thực trần trụi của báo chí làm giá đỡ để bắt đầu tưởng tượng về một thế giới xa lạ hơn trong văn chương, thế giới tưởng tượng tồn tại ở một chiều kích khác, để trình hiện, để tiên báo về cuộc sống, về con người.

Theo Kiều Vân - TTH.VN

 

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Ngày 26-12, chương trình giới thiệu các ấn phẩm đạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật (VHNT) TPHCM 5 năm lần II (2012 - 2017) đã diễn ra tại TPHCM, nhiều tác phẩm có giá trị đã được xướng tên, có điều, với việc được dán nhãn “sách không bán”, chưa biết tác phẩm sẽ đến với độc giả như thế nào?

  • Nhà xuất bản Văn học và bạn bè, người thân, những người yêu mến tác giả Nguyễn Trọng Tạo - người nghệ sĩ tài hoa này vừa hoàn thành và ra mắt Nguyễn Trọng Tạo - tuyển tập. Bộ sách được giới thiệu tới công chúng trước ngày giỗ đầu của ông được xem như một ném tâm hương thành kính dành để tri ân tới người nghệ sĩ tác giả “Khúc hát sông quê”.

  • Mới đây, Ban chấp hành Hội Nhà văn TPHCM vừa công bố Giải thưởng Hội Nhà văn TPHCM năm 2019. Theo đó, có 4 tác phẩm được nhận giải thưởng và tặng thưởng trong năm nay.

  • Chiều ngày 17/12, tọa đàm ra mắt tiểu thuyết Cô độc của nhà văn Uông Triều diễn ra tại tạp chí Văn nghệ Quân đội, số 4 Lý Nam Đế - Hoàn Kiếm, Hà Nội. Tọa đàm với chủ đề Cuộc hành hương của chữ, đã thu hút đông đảo các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu, phê bình văn học đến dự và phát biểu ý kiến.

  • Tập thơ “Phút rành rang sống chậm” (NXB Hội Nhà văn, 2019) của nhà thơ, TS Nguyễn Trọng Hoàn (Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào đạo) có 184 bài thì hai phần ba số ấy nói đến hành vi đi và hình ảnh con đường. Ngay tại lời đề từ và bài Đề dẫn đặt đầu sách, tác giả đã viết: Ý nghĩ ăn phải bùa thiên di/ Anh đi mãi đến giờ không kịp nghĩ.

  • Sáng 12/12/2019, tại 58 Quán Sứ, Hà Nội, Ban Văn hoc - Nghệ thuật (V0V6) Đài Tiếng nói Việt Nam đã tổ chức buổi toạ đàm giới thiệu tiểu thuyết lịch sửĐường về Thăng Long của nhà văn Nguyễn Thế Quang.

  • Hãy cùng trở lại quá khứ, nghe câu chuyện có thật mà như cổ tích, để cảm nhận về một tình bạn đầy xúc động. Tình bạn giữa đôi voi Xung và Cung. Tình bạn giữa hai dân tộc Việt Nam - Liên Xô ngày ấy, Việt Nam - Liên bang Nga bây giờ.

  • Trong hội thảo do Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức, kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Bùi Hiển, cùng với những đánh giá và đề xuất nhận định thêm, rõ hơn về người cầm bút cần mẫn, bám sát đời sống người dân lao động, còn có những chia sẻ thân thiết về một bạn văn đáng kính của nhiều nhà văn.

  • Khoa Viết văn - Báo chí (tiền thân là Trường Viết văn Nguyễn Du) Trường Đại học Văn hóa Hà Nội vừa tổ chức kỷ niệm 40 năm thành lập. 

  • Nhằm đúng ngày sinh nhật của nhà thơ Thanh Tùng, đông đảo văn nghệ sĩ đã tề tựu tại Hội Nhà văn Việt Nam để cùng trò chuyện về tài thơ cũng như cuộc đời ông, trong khuôn khổ hội thảo “Thanh Tùng – còn đây một thời hoa đỏ”. 

  • Sáng 13-11, Hội nghị viết văn trẻ Hà Nội lần thứ III được tổ chức tại Ninh Bình. Nhiều nỗi trăn trở của người viết trẻ được nêu ra, song vẫn thiếu những giải pháp thiết thực được kiến nghị, đưa ra bàn thảo. Hơn lúc nào hết, người viết trẻ rất cần sự chung tay để phát triển tài năng, sáng tạo, vì sự phát triển văn hóa Thủ đô.

  • Kỉ niệm 84 năm ngày sinh nhà thơ Thanh Tùng (7/11/1935 - 12/9/2017), sáng ngày 7/11/2019, tại 9 Nguyễn Đình Chiểu, Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Hội Liên hiệp VHNT Hải Phòng tổ chức Hội thảo “Thơ Thanh Tùng - còn đây một thời hoa đỏ”.

     

  • Nhìn lại gần 100 năm qua, kể từ khi Thơ mới có những manh nha trên báo chí đến thời điểm hiện tại, có thể liệt hàng nghìn bài viết, công trình tập trung vào mọi khía cạnh của Thơ mới.

  • Tôi đọc nhiều bài thơ trong tập thơ “Biên bản thặng dư” (NXB Hội Nhà Văn 9/2019) đầy ấn tượng của nhà thơ Phùng Hiệu. Chủ lưu trong mạch trữ tình của anh là ánh nhìn tinh khôi về tình yêu, tình đời.

  • Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CH Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery, vừa trao tặng Huân chương Hiệp sĩ Văn học và Nghệ thuật cho nhà văn Ngô Tự Lập. Sự kiện nằm trong khuôn khổ Diễn đàn quốc tế “ Franconomics” được tổ chức tại L’Espace.

  • Ba mươi năm làm vợ làm mẹ, ba mươi năm làm báo viết văn đã đem lại cho nhà văn Y Ban nhiều trải nghiệm.

  • “Văn Nguyễn Minh Châu cho thấy nhiều hành trình, nhưng hành trình khiến tôi nhớ nhất là từ “Dấu chân người lính” (1972) đến “Lửa từ những ngôi nhà” (1977), vắt ngang thời điểm 1975, từ chiến tranh về hòa bình, từ chiến trường về hậu phương, nhưng là một hậu phương vẫn tiếp tục là chiến trường trong đời thường không khói súng. Có thể nói chất đời tràn trề, thấm đẫm trong văn Nguyễn Minh Châu” - GS. Phong Lê chia sẻ tại hội thảo “Nguyễn Minh Châu và tiến trình đổi mới văn học” nhân kỷ niệm 30 năm ngày mất của nhà văn.

  • “Châu - Chút tạ tình tri âm” của tác giả Thanh Thủy là cuốn bút ký viết về cuộc đời và sự nghiệp của người nghệ sĩ tài danh - NSƯT Mỹ Châu.

  • Bước ra từ chiến trường với 10 năm làm lính đặc công đã góp phần tạo nên tên tuổi của nhà văn viết về chiến tranh Việt Nam - Chu Lai. Hàng chục tác phẩm ra đời đã được đông đảo độc giả đón nhận nhưng chưa khi nào ông ngừng suy ngẫm và trăn trở. “Khi nào tôi còn neo vào hơi thở cần lao, còn hết lòng yêu thương con người, tôi còn tạo cho nhịp điệu trái tim mình”.

  • Không hoa lệ như trong những dòng văn của Thạch Lam, cũng không lãng mạn tình tứ như câu hát “sương giăng Hồ Tây trắng”... Hà Nội nói riêng và miền Bắc nói chung vào thập kỷ 70 của thế kỷ trước, hiện ra trong ký ức của tác giả Trung Sỹ rất khác.