NGUYỄN KHẮC PHÊ
Ảnh: Thái Lộc - TTO
Một vị khách từ thành phố Hồ Chí Minh ra chia vui với Huế nhân kỷ niệm 20 năm ngày giải phóng, trong lúc thả bộ dọc đường Lê Lợi gặp tôi đã hỏi:
- Tôi muốn tìm mua một số sách giới thiệu văn hóa Huế và bộ Toàn tập Phan Bội Châu, nhờ anh chỉ dùm...
Tôi lưỡng lự giây lát, rồi cũng phải chỉ cho ông tìm đến các quán sách hai bên đường Lê Lợi. Vị khách khẽ lắc đầu:
- Tôi cũng đã ghé một hai quầy, nhưng nói thật anh đừng giận, nó linh tinh lộn xộn quá... Thế Huế không có hiệu sách nào đàng hoàng hơn à?
Tôi chợt nhớ hiệu sách của Công ty Phát hành sách bên đường Trần Hưng Đạo, nhưng rồi không dám giới thiệu ông qua đó, vì bây giờ so với mươi năm trước, nó đã bị thu nhỏ và "chìm" lẫn giữa dãy phố la liệt đủ thứ hàng hóa màu sắc sặc sỡ.
Từ câu chuyện bất chợt trên đường nầy, hẳn chúng ta đều thấy Huế đang cần có một hiệu sách lớn, một trung tâm bán đủ các loại sách báo, không chỉ phục vụ cho du khách đến Huế ngày một đông và phục vụ cho nhu cầu sách báo ngày một cao của hàng vạn thanh niên học sinh ở Huế, mà đây còn là một điểm sáng, một địa chỉ văn hóa phản ánh bộ mặt tinh thần và trí tuệ của thành phố đã được công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Những năm qua Huế đã xây dựng được nhiều công trình mới, nhưng việc xây dựng một trung tâm sách báo như thế, chưa được sự quan tâm đúng mức. Có thể do hoạt động của Công ty Phát hành sách những năm qua gặp khó khăn và các quầy sách báo "bung ra" dọc một số đường phố chính tạo cảm giác thỏa mãn về loại hàng hóa nầy. Nói cho thật công bằng thì những quầy sách tư nhân nầy rất năng động, nhưng dù sao đó cũng chỉ là những quầy, những sạp manh mún, chật chội, không thể đáp ứng được yêu cầu phát triển văn hóa trong thời kỳ mới. Chính một số chủ quầy sách cũng rất muốn mở rộng mặt bằng để có thể giới thiệu được nhiều mặt hàng hơn và họ rất khó thực hiện được vì thiếu vốn và nhất là không có địa điểm thuận lợi.
Chính vì vậy, các cơ quan hữu quan cần có chủ trương về việc xây dựng Trung tâm
sách Huế và dành một địa điểm thuận lợi trên các trục đường chính của thành phố cho công trình này. Đồng chí Giám đốc Công ty sách và thiết bị trường học cho tôi biết: Nếu được giao nhiệm vụ và tạo điều kiện thuận lợi về địa điểm, đơn vị sẵn sàng đứng ra xây dựng Trung tâm sách này.
Tôi tưởng tượng đến một ngày nào đó gặp lại vị khách đi tìm mua sách năm trước, sẽ được chỉ cho ông tới Trung tâm sách vừa khai trương, có thể không đồ sộ bằng cửa hàng sách lớn trên đường Nguyễn Huệ ở thành phố Hồ Chí Minh, nhưng cũng là tòa ngang dãy dọc, đủ để khách hàng đi lại thoải mái tới tận các gian sách trưng bày đẹp mắt theo các đề tài: Sách giới thiệu văn hoá Huế, sách nghiên cứu về triều Nguyễn, sách dành cho Thiếu nhi, sách giáo khoa, sách văn học... Nơi đó có thể là trong khuôn viên Câu lạc bộ Thuận Hóa, cũng có thể là tầng dưới của Trụ sở Hội Nhà báo khi ngôi nhà này được xây dựng lại, hoặc là tầng dưới khách sạn Morin... Mơ tưởng như vậy là viễn vông chăng? Không! Chi cục Thuế chẳng đã xây được trụ sở nguy nga bên đường Lê Lợi đó sao? (Mà cơ quan này, dù xây ở một nơi khác cũng không vì thế mà thất thu!). Nghĩa là nếu được cấp thẩm quyền quan tâm thì nhất định sẽ có chỗ.
Hy vọng là Ủy ban Nhân dân tỉnh TT Huế, Ủy ban nhân dân TP Huế, Sở Văn hóa thông tin.... với tầm nhìn xa rộng, coi trọng văn hóa, sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Huế sớm có một Trung tâm sách hiện đại và văn minh.
31.3.1995
N.K.P
(TCSH75/05-1995)
BẠCH LÊ QUANG
Nghệ thuật và âm nhạc nói riêng, khi vượt qua lằn ranh của hữu hạn sẽ trở thành những sấm truyền vĩnh hằng, một thứ Kinh mà con người sẽ truyền rao trong cõi nhân sinh đầy biến động.
HỒ THỊ HỒNG
Vua Thiệu Trị từng nói với bề tôi rằng: “Việc dạy học là chính sự trọng đại của triều đình”(1). Nhưng với truyền thống hiếu học của nhân dân ta, từ lâu vấn đề giáo dục đã được xã hội hóa một cách sâu rộng từ trong từng gia đình, dòng họ và toàn xã hội Việt Nam.
(SHO). “Đã mê ớt đỏ cay nồng
Tìm trong vị hến một dòng Hương xanh
Ruốc thơm, cơm nguội, rau lành
Mời nhau buổi sáng chân thành món quê”
PHẠM THỊ PHƯƠNG THẢO
Trong chuyến đi Huế dự lễ kỷ niệm ba mươi năm Tạp Chí Sông Hương vừa rồi, tôi được Tổng Biên Tập Hồ Đăng Thanh Ngọc ghé tai thông báo: “Chị cứ đi chơi Sông Hương và thăm quan quanh cố đô Huế những chỗ chưa biết, nhưng đừng nên khám phá hết để còn có cái thôi thúc mình lần sau vô Huế mà khám phá tiếp nữa. Nhưng dù đi đâu các anh chị cũng đừng quên đến thăm Gác Trịnh mới khánh thành nhé, hay lắm đấy, dù bận mấy cũng nên tranh thủ ghé thăm Gác Trịnh dù là vài phút ”.
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
Buổi sáng, tôi ngồi trong Gác Trịnh nhìn ra ngoài cửa sổ. Bên ngoài trời đang se sắt chuẩn bị mưa, sự se sắt nằng nặng.
PHẠM HUY THÔNG
Đầu năm 1986, nghĩ rằng năm nay là một năm có nhiều sự kiện trọng đại diễn ra trong nước ngoài nước, tôi e rằng kỷ niệm mùa hè 200 năm trước của Phú Xuân và của dân tộc, dù không phải là không có tầm vóc, có thể chỉ được chú ý có mức độ, - nếu có được nhắc đến.
LÊ HUY ĐOÀN
Những cửa thành của Kinh thành Huế ghi dấu những sự kiện từ kinh đô thất thủ ngày (23/5 năm Ất Dậu, 1885) sau cuộc chiến không cân sức giữa phe chủ chiến của triều đình Huế với giặc Pháp rồi đến sự tàn phá của thiên tai qua trận lụt 1953 làm 4 cửa thành đổ sập, rồi lại trải mình qua chiến sự Tết Mậu Thân (1968) với bao nhiêu vết hằn của bom đạn.
VÕ NGỌC LAN
Như một mặc định của thời gian khi Huế là kinh đô của cả nước và nơi đây cũng là kinh đô của những chiếc áo dài. Vì vậy con gái Huế được làm quen với tà áo dài rất sớm. Bởi khi mới sinh ra đã thấy mẹ, thấy bà, thấy những người phụ nữ chung quanh khoác trên mình chiếc áo dài.
LÊ PHƯƠNG LIÊN
…Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xưa vọng nói về…
(Đất nước - Nguyễn Đình Thi)
G.S. TRẦN QUỐC VƯỢNG
Thế kỷ XVI chứng kiến sự vỡ ra của nền quân chủ quan liêu Nho giáo Việt Nam.
THANH TÙNG
Tháng 10/2012, tại khách sạn Rex - thành phố Hồ Chí Minh, chiếc bánh đậu xanh Phượng hoàng vũ khổng lồ của nghệ nhân ẩm thực Tôn Nữ Thị Hà và ái nữ Phan Tôn Tịnh Hải được vinh danh Kỷ lục châu Á - do Hội Kỷ lục châu Á công nhận.
HOÀNG PHỦ NGỌC PHAN
Ở Huế có nhiều món ngon nổi tiếng như bún bò, cơm hến, dấm nuốt, bánh khoái, bèo, nậm, lọc… điều này đã được nói nhiều. Nhưng còn nhiều chuyện có thể bạn không để ý lắm.
NGUYỄN HUY KHUYẾN
Vườn Thiệu Phương là một trong những Ngự uyển tiêu biểu của thời Nguyễn, từng được vua Thiệu Trị xếp là thắng cảnh thứ 2 trong 20 cảnh của đất Thần Kinh. Khu vườn này đã được đi vào thơ ca của các vua nhà Nguyễn như là một đề tài không thể thiếu.
VÕ NGỌC LAN
Đã từ lâu danh xưng mai Huế như một mặc định cho loài hoa mai có năm cánh với sắc vàng rực rỡ. Loài hoa mai ấy chỉ sinh trưởng trên đất Cố đô và cũng là đặc sản của vùng sông Hương núi Ngự.
LÊ VĂN LÂN
Cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1968 với việc chiếm giữ Huế 26 ngày đêm đã tạo nên bước ngoặt lớn của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, làm sụp đổ chiến lược chiến tranh cục bộ của Mỹ - Ngụy, làm lung lay ý chí xâm lược của kẻ thù, buộc địch phải ngồi vào bàn đàm phán Paris.
NGUYỄN HỒNG TRÂN
Câu chuyện này do nhà thơ Bích Hoàng (tức Hoàng Thị Bích Dư - cựu nữ sinh trườngĐồng Khánh - Huế) kể lại cho tôi nghe trực tiếp vào đầu năm 2012 tại nhà riêng của cô ở 170 phố Cầu Giấy, Hà Nội.
TRẦN BẠCH ĐẰNG
Mỗi địa danh của đất nước ta chứa mãnh lực riêng rung động lòng người, từ những khía cạnh rất khác nhau. Có lẽ lịch sử và thiên nhiên vốn ghét bệnh "cào bằng", bệnh "tôn ti đẳng cấp" cho nên lưu dấu vết không theo một công thức nào cả. Quy luật khách quan ấy làm phong phú thêm đời sống nội tâm của dân tộc ta.
NGUYỄN ĐẮC XUÂN
Đề cập đến sự nghiệp cầm bút của Thượng Chi Phạm Quỳnh cần phải có một cái viện nghiên cứu làm việc trong nhiều năm mới hiểu hết được. Do hoàn cảnh lịch sử, tôi chưa bao giờ dám nghĩ đến mình có thể tìm hiểu một khía cạnh nào đó trong sự nghiệp to lớn của ông.
LTS: Đêm 30/8 vừa qua, tại Huế, Hội đồng toàn quốc họ Phạm Việt Nam tổ chức giới thiệu cuốn sách “Phạm Quỳnh - Một góc nhìn”, tập 2 do nhà sử học Nguyễn Văn Khoan biên soạn. Nhiều nhà nghiên cứu, nhiều văn nghệ sĩ tên tuổi của Huế đã đến dự và phát biểu ý kiến.
BÙI KIM CHI
“Giữ chút gì rất Huế đi em
Nét duyên là trời đất giao hòa
Dẫu xa một thời anh gặp lại
Vẫn được nhìn em say lá hoa.
(...)