LƯU THỦY
KỶ NIỆM 40 NĂM GIẢI PHÓNG THỪA THIÊN HUẾ (26/3/1975 - 2015)
Ảnh: internet
40 năm qua, kể từ “Mùa xuân đầu tiên” thống nhất đất nước, những vết thương chiến tranh dần hàn gắn. Với lòng yêu nước nồng nàn và khát vọng xây dựng Tổ quốc tươi đẹp, toàn dân đã cùng nhau phát triển đất nước, từng bước đạt nhiều thành quả mới.
Hòa trong công cuộc xây dựng đó, vùng đất văn hóa Huế đã có những đóng góp quan trọng. Thành phố Huế có vị trí địa lý, địa - kinh tế, địa - chính trị - lịch sử và địa văn hóa rất thuận lợi đối với phát triển khu vực miền Trung. Từ đổ nát hoang tàn sau chiến tranh, Huế đang là một trong 5 trung tâm đô thị cấp quốc gia được xác định trong Định hướng quy hoạch tổng thể phát triển đô thị Việt Nam, một trong những trung tâm đào tạo đa ngành chất lượng cao của khu vực miền Trung và cả nước; là trung tâm khoa học - công nghệ quan trọng và là trung tâm y tế chuyên sâu. Huế còn tạo dựng mối quan hệ đối ngoại đa chiều không chỉ với các địa phương trong nước, mà còn với nhiều tổ chức ở nước ngoài như Hiệp hội quốc tế các thị trưởng nói tiếng Pháp (AIMF), Mạng lưới các đô thị châu Á (CITYNET), Tổ chức các thành phố di sản thế giới (OWHC), Liên minh các thành phố lịch sử (LHC), Liên minh các thành phố lành mạnh (AHC)… và các thành phố hợp tác và kết nghĩa như thành phố Newhaven, Honolulu (Mỹ), Rennes, Blois, Nord Pas de Calais (Pháp), Shizuoka (Nhật Bản)... Tất cả tạo điều kiện thuận lợi cho Huế phát triển kinh tế, du lịch và giao lưu văn hóa.
Huế còn tiếp tục tạo dựng cho mình thành một trung tâm văn hóa, nghệ thuật, đang lưu giữ khá nguyên vẹn nhiều tài nguyên văn hóa vật thể và phi vật thể truyền thống cung đình và dân gian nổi trội, đặc sắc tiêu biểu cho văn hóa dân tộc Việt Nam. Huế hiện đang lưu giữ cho mình các di sản văn hóa thế giới đã được UNESCO công nhận: kiến trúc cung đình, nhã nhạc cung đình, mộc bản, châu bản triều Nguyễn.
Trải qua các kỳ tổ chức Festival, Huế được cả nước và thế giới biết đến là một Thành phố Festival nổi tiếng. Tất cả những đặc trưng trên tạo thành nguồn tài nguyên du lịch lớn, phong phú, đa dạng và rất hấp dẫn của Huế. Huế có điều kiện khai thác những lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng để sớm đạt được mục tiêu xây dựng một trong sáu đô thị trung tâm quốc gia như quy hoạch phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ trướng Chính phủ phê duyệt…
Gần đây nhất, năm 2014, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh dự ước đạt 8,23%, chưa đạt kế hoạch đề ra, nhưng đây cũng là con số ấn tượng, bởi cao hơn mức tăng 7,89% của năm 2013. Đi sâu vào từng ngành, từng lĩnh vực, chúng ta thấy nhiều chuyển động tích cực. Ở lĩnh vực dịch vụ, du lịch hoạt động khá sôi nổi, thu hút 2,2 triệu lượt khách lưu trú, doanh thu các cơ sở lưu trú đạt 1.500 tỷ đồng, tăng 14,9% so với năm 2013. Hoạt động xuất nhập khẩu năm 2014 tạo dấu mốc mới, với kim ngạch xuất khẩu ước đạt 622 triệu USD, tăng 14% so với năm 2013. Nhóm hàng xuất khẩu, các mặt hàng chủ lực của tỉnh có mức tăng trưởng khá như dệt may, đồ gỗ, thủy sản...
Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng rõ rệt qua từng quý, cả năm đạt 9,7%, cao hơn nhiều so với mức tăng 7,2% của năm 2013 và 7% của kế hoạch năm 2014. Có được kết quả này là nhờ sự tăng trưởng của các ngành sản xuất sợi, may, chế biến thực phẩm, bia; trong đó ấn tượng nhất là sản phẩm tôm đông lạnh tăng 4,35 lần. Ngoài ra, một số dự án của các doanh nghiệp đưa vào vận hành thử cuối năm 2014, sẽ phát huy hiệu quả trong năm 2015 như Nhà máy thủy điện Tả Trạch Bitexco, Nhà máy xi măng Đồng Lâm, Nhà máy sợi Phú Hưng, Nhà máy may Thiên An Phát, Vinatex…
Hiện trên địa bàn tỉnh có 79 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), với tổng vốn đầu tư đăng ký trên 2.243 triệu USD, xếp thứ 22 trên 63 tỉnh, thành phố; đứng thứ 7 trong số 14 tỉnh Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung.
Ngoài ra, với 3 hiệp định thương mại tự do thế hệ mới với những nền kinh tế lớn nhất trên thế giới là Liên minh châu Âu, Hàn Quốc và Liên minh hải quan Nga - Belarut - Kazakhstan được ký chính thức vào đầu năm 2015 sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Thừa Thiên Huế đẩy mạnh sản xuất, mở rộng thị trường xuất khẩu.
Năm 2015, toàn tỉnh phấn đấu tổng sản phẩm tăng 9%; giá trị xuất khẩu hàng hóa đạt 680 triệu USD; tổng đầu tư toàn xã hội 16.200 tỷ đồng, tăng 15%; tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề 56%; giảm hộ nghèo còn dưới 4,7%.
Trên lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật, những di sản tiếp tục được lưu truyền và gìn giữ với sự góp sức của nhiều tổ chức trên thế giới. Việc Đại sứ Mỹ tài trợ cho Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế 700.000 USD là minh chứng của lòng tin vào hiệu quả trùng tu di sản của Huế. Thời gian qua, thử nghiệm Tiệc cung đình 6 món tại Duyệt Thị Đường tuy còn một số cái cần điều chỉnh, song đã có thành quả bước đầu. Có đoàn khách sẵn sàng trả 10 triệu đồng/người để dự buổi tiệc đặc biệt này. Có đoàn du lịch tàu biển đã liên hệ đặt tiệc lớn đến 1200 khách tại Điện Cần Chánh vào tháng 3/2015… Nhiều dự định cho năm mới của Trung tâm: Tổ chức khai thác du lịch sâu hơn ở Cung An Định. Đưa dịch vụ trà cung đình vào Cung Trường Sanh, trà quán cung đình ở khu vực 77 Nguyễn Chí Diểu. Chuẩn bị 2016 trùng tu phục hồi Điện Kiến Trung, hy vọng sau khi trùng tu sẽ đưa cổ vật đang lưu giữ ở Pháp về đó. Hiện Trung tâm cũng chuẩn bị đón mộc bản về Huế và chuẩn bị hồ sơ trình UNESCO công nhận di sản ký ức thế giới Hệ thống thơ văn cung đình Huế. Và từ sau 26/3/2015, Ngọ Môn sau khi trùng tu lớn sẽ mở cửa đón khách. Đợt trùng tu này được đánh giá là hết sức kịp thời bởi nền cột Ngọ Môn đã lệch nhiều phân. Ngọ Môn sau trùng tu sẽ chịu được bão cấp 11, 12 và cũng phải 90 năm sau mới trùng tu lại. Đặc biệt, Ngọ Môn sẽ lại được chiếu sáng, sẽ là điểm nhấn rực rỡ giữa trời đêm Huế.
Năm 2015 đánh dấu mốc 70 năm thành lập Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế (18/9/1945 - 18/9/2015), đánh dấu chiều dài lịch sử của một tổ chức gắn liền với thời điểm ra đời của Nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Bao thế hệ cầm bút đã làm nên một xứ Huế thơ với nền VHNT đóng góp lớn lao cho văn hóa Huế, góp phần nuôi dưỡng tâm hồn Huế. Trong lịch sử trải dài từ Thuận Hóa - Phú Xuân - Huế cho đến nay, chủ nhân xứ Huế ngay từ khởi thủy đã biết kế thừa, tinh chọn các giá trị của các cộng đồng để làm nên bản sắc văn hóa của mình, từ đó phát khởi nhiều sáng tạo mới cho văn hóa nói chung, VHNT Việt Nam nói riêng.
Với những giá trị riêng có, Huế sẽ mãi là cành mai tươi thắm giữa trời xuân đất nước.
L.T
(SH313/03-15)
MẶC KHÁCHHuế nguyên là đất đế đô, nơi sinh trưởng của vua chúa, chốn triều đình quan lại, đa số tao nhân mặc khách đều tụ họp về đây. Do đó mà tiếng nói của xứ Huế, trang nhã thanh tao, có khi lại nặng mùi “bề trên” hoặc kiểu cách đến buồn cười.
NGUYỄN HỮU ĐÍNHMột nhà văn tên tuổi địa phương - địa phương nhưng kiêm cả Trung ương - đã say sưa mô tả con sông Hương, với một đầu đề trớ trêu và duyên dáng: “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” Trớ trêu và duyên dáng hơn nữa là nêu lên câu hỏi mà không chịu trả lời.
THÁI DOÃN LONGKính tặng thầy: Cao Xuân Hưởng, Nguyễn Trực Luyện và H.N
VÂN LONGHuế đã vào tôi từ thuở thiếu thời qua hai câu thơ của Nam Trân: Thuyền nan đủng đỉnh sau hàng phượng Cô gái Kim Luông yểu điệu chèo
PHAN THUẬN ANCó một bãi đất trống nằm giữa Ngọ Môn và Kỳ Đài. Nói chính xác hơn, không gian ấy được giới hạn bởi đường 23 tháng 8 ở phía bắc, chân tường Kinh thành ở phía nam, con đường ngắn sau cửa Thể Nhân (thường gọi là cửa Ngăn) ở phía đông và con đường ngắn sau cửa Quảng Đức ở phía tây. Chiều bắc nam của nó rộng gần 125m và chiều đông tây dài khoảng 360m.
HỒ VĨNHTôi đứng trên sân thượng Sài Gòn- Morin Huế, nhìn lên phía Tây thành phố trong buổi chiều tà le lói vài tia nắng trên các tán lá rất cao. Nhìn về phía Bắc sông Hương, Thành nội cổ kính chìm trong cây xanh.
NGUYỄN THANH HÙNGTôi chưa biết Huế nên buồn vì bỏ qua một vẻ đẹp. Buồn vì mãi mãi không thể chiêm ngưỡng cố đô của đất nước một thời ngang ngửa. Một khoảng trống văn hóa về cổ vật kiến trúc nguyên vẹn của tịnh đô Huế không thể lấp đầy trong tôi, luôn tin tưởng vào sự hữu linh của vạn vật.
NGUYỄN TRỌNG HUẤN(Nhân xem “Huế - đất mẹ của tôi” sách ảnh của Đào Hoa Nữ. Nhớ Huế, suy ngẫm và…. cảm nhận)
TRƯƠNG THỊ THUYẾT1. Huế không chỉ nổi tiếng là một thành phố đẹp, nên thơ với những danh lam thắng cảnh như sông Hương, núi Ngự, chùa Thiên Mụ và những lăng tẩm cổ kính...mà còn được du khách biết đến bởi những nghề truyền thống của mình.
LÊ THỊ KIỀU HẠNHHiếm có một vùng đất nào trên thế giới mà con người đã tạo ra một bản sắc văn hóa độc đáo như kiểu nhà vườn Huế.
DĨNH QUỐC ANHLăng tẩm Huế là một trong những thành tựu rực rỡ bậc nhất của kiến trúc văn hóa cổ Việt Nam. Ngoài 8 lăng chính của các vua Gia Long, Minh Mạng,Thiệu Trị, Tự Đức, Dục Đức, Kiến Phúc, Đồng Khánh, Khải Định, còn có đến hàng ngàn ngôi mộ tồn tại qua nhiều thế kỷ của các bậc danh nhân văn hóa, người có công với đất nước.
LÊ VIẾT XUÂNCó thể nói, so với các Bảo tàng và Di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh toàn quốc, thì Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên - Huế có một vị trí quan trọng, sau khu Di tích Kim Liên (Nghệ An), khu Di tích Pác-Bó (Cao Bằng), khu Di tích Phủ Chủ tịch và Bảo tàng Hồ Chí Minh Hà Nội.
BẢO ĐÀN 1. Đặt vấn đề1.1. Như một sự ngẫu nhiên của lịch sử, xứ Huế - từ vùng đất biên viễn quốc gia trong nhiều thế kỷ, trở thành thủ phủ của vùng miền và là kinh đô của một quốc gia thống nhất sau đó. Đây chính là nền tảng thuận lợi để vùng đất này hội tụ, quy tập cho mình một hệ thống làng nghề thủ công, cần thiết cho sự tồn tại và làm tròn vai trò của một vùng trung tâm.
BỬU Ý28 Tháng Hai lại về, gợi nhớ về sinh nhật của Trịnh Công Sơn. Vào thời điểm này, bạn bè Trịnh Công Sơn ở Huế và Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đang chuẩn bị cho Nhà lưu niệm Trịnh Công Sơn theo chủ trương của UBND tỉnh và mong muốn của những người yêu mến nhạc sĩ tài hoa này.Sông Hương xin giới thiệu bài viết của Bửu Ý- người bạn rất gắn bó với Trịnh Công Sơn - như một gợi ý mời gọi bạn bè cùng góp ý để sớm hình thành ý nguyện này.
THANH TÙNGNhững dịp lễ hội, những chiều hè gió lộng và đẹp trời, trên bầu trời cố đô Huế rực rỡ đủ sắc màu của những cánh diều mượt mà trong hình dáng các loài chim, thú: long, lân, ly, phụng, công, bướm, quạ. Đặc sắc nhất thì diều đại bàng cứu công chua, diều bướm đốt pháo, diều Tôn Ngộ Không...
NGUYỄN QUANG HÀCả khung trời hồng dần lên. Sóng Tam Giang lấp lánh hồng. Con thuyền của chúng tôi như rẽ bình minh đi thẳng đến mặt trời. Bầy chim trời đang ăn trên mặt phá, gặp động, chúng rào rào vỗ cánh vù bay lên, rợp trời, như một đám mây, rồi lại rào rào hạ cánh đáp xuống phía phá bên kia.
TRƯƠNG THỊ THUYẾTĂn là một biểu hiện của văn hóa. Nghiên cứu nhóm từ chỉ cách ăn uống, chỉ các món ăn của Huế là tìm ra những nét riêng biệt trong sắc thái văn hóa Huế.
THANH TÙNGVăn hoá tâm linh là một loại hình văn hoá tinh thần đặc thù của nhiều dân tộc trên thế giới. Với người Việt, từ xưa đến nay văn hóa tâm linh thể hiện ở tình cảm linh thiêng, ở niềm tin và sự tri ân của mọi người đối với những người thân đã mất, niềm tin của cả cộng đồng đối với những vị anh hùng, các bậc tiền bối đã có công lao xây dựng, bảo vệ đất nước; các vị tiền hiền được tôn làm Thần - Thánh, Thành hoàng; thể hiện sự kính trọng và cầu mong sự che chở của các vị thiên thần v.v…
TRẦN HÀ TRUNGCứ mỗi lần nghe tiếng trống vang khắp nước, nhất là ở Đống Đa lịch sử (mồng năm tháng giêng) lòng tôi rộn ràng từ những ngày bé nhỏ.
HỒ VĨNH Phóng sựTôi đứng trên nhà bia lăng Minh Mạng thì nghe kiến trúc sư Kazimierz Kwiatkowski (Kazik) đột ngột qua đời vì bệnh tim. Tôi bàng hoàng lặng người trong giây lát rồi đạp xe về Thế Miếu nơi công trình Kazik đang trùng tu.