Giáo sư hy vọng độc giả cũng cảm thấy như mình khi đọc "Lòng người mênh mang" bởi các trang viết chứa đựng những sự thật không thể chối cãi.
Từ trái qua: Nhà báo Văn Thành, tác giả Hoàng Hồng Minh và Giáo sư Ngô Bảo Châu trong buổi ra mắt sách.
Sách Lòng người mênh mang của tác giả Hoàng Hồng Minh vừa phát hành quyển thứ nhất. Buổi ra mắt sách diễn ra tối 6/8 tại Hà Nội với sự tham gia của hai diễn giả là Giáo sư Ngô Bảo Châu và nhà báo Văn Thành.
Cuốn sách chia làm 13 phần nhỏ, mỗi phần là một chủ đề riêng như: Vũ trụ trong ta, Sống chết lẽ thường, Trà chuyện, Phiên chợ văn hóa... Các bài viết giống như một lời chia sẻ của tác giả với bạn bè về những gì anh thấy, anh nghĩ. Thông qua những sự việc nhỏ, như việc anh đi mua một chai nước mắm, hay việc tham gia giao thông... Hoàng Hồng Minh đã đặt ra những vấn đề lớn, như lối sống, mô thức sinh hoạt, đối nhân xử thế, văn hóa Đông - Tây...
Tác giả Hoàng Hồng Minh và Giáo sư Ngô Bảo Châu là hai người bạn, chơi cùng nhau đã hơn 20 năm. Giáo sư gọi bạn là "Cụ Hinh", còn tác giả Hoàng Hồng Minh gọi Giáo sư là "Hòa thượng Thích Học Toán". Ở Pháp Giáo sư thường qua nhà Hoàng Hồng Minh chơi cả ngày mỗi khi rảnh rỗi. Ông kể về việc "đưa ngòi bút Hoàng Hồng Minh ra ánh sáng": "Cách đây gần 5 năm, tôi có viết blog. Nhưng blog đó chỉ nói về Toán khô khan, nên tôi muốn trang viết có thêm nhiều chủ đề cho sinh động, hấp dẫn. Để 'câu views', tôi rủ anh Minh viết blog, và từ đó chúng tôi có thêm nhiều đề tài phong phú". Cuốn Lòng người mênh mang tập hợp những bài viết hay của Hoàng Hồng Minh đăng trên blog, các báo, tạp chí trong nước.
Là người hiểu rõ và có nhiều cuộc trao đổi với Hoàng Hồng Minh nên Giáo sư Ngô Bảo Châu có bài viết "Gõ cửa nhà Cụ Hinh" như lời mở đầu cho cuốn Lòng người mênh mang. Trong bài, ông viết: "Hy vọng rằng bạn đọc cũng sẽ có cảm giác vừa buồn cười, vừa tức khi đọc những trang sách này". Giải thích cho cảm nhận của mình, Giáo sư Ngô Bảo Châu nói: "Buồn cười bởi vì Cụ Hinh chỉ ra khuyết điểm của mình trúng quá. Tức bởi vì đó là những khuyết điểm mà mình không muốn công nhận, nhưng bắt buộc phải nhận".
Để minh chứng cho cái sự "vừa tức, vừa buồn cười", Giáo sư Ngô Bảo Châu nhắc tới bài viết Gửi cho cháu lọ Shampoing trong sách. Bài viết liên quan tới một việc có thật xảy ra trong gia đình Giáo sư. Hoàng Hồng Minh kể câu chuyện bé Uyên - con của Giáo sư Ngô Bảo Châu - không thấy chiếc áo của mình sau chuyến đi chơi. Trong khi bố mẹ Uyên mới là người để quên áo, thì họ lại mắng cô bé "lơ mơ không biết giữ đồ". Mượn câu chuyện nhỏ, Hoàng Hồng Minh gợi nhắc tới thói quen của người lớn thường vội vàng đổ lỗi cho con trẻ khi chưa suy xét rõ nguyên nhân sự việc.
Bên cạnh đó, cuốn sách Lòng người mênh mang còn kể những câu chuyện về nhiều người bạn khác của tác giả hay chính bản thân anh. "Các câu chuyện chỉ rất nhỏ, nhưng đều chạm đến những vấn đề lớn", như nhận xét của họa sĩ Lê Thiết Cương - người vẽ bìa, minh họa cho cuốn sách.
Đọc các bài viết trong Lòng người mênh mang, Giáo sư Ngô Bảo Châu còn luôn tự nhận mình là Pinochio, còn Hoàng Hồng Minh là Dế mèn (hai nhân vật trong truyện Những cuộc phiêu lưu của Pinochio). Dế Cụ (tức Cụ Hinh) luôn nhắc nhở, nói đúng những khuyết điểm của người gỗ Thích Học Toán (tức Ngô Bảo Châu), cũng như điều hay, điểm xấu của nhiều người Việt.
![]() |
Sách "Lòng người mênh mang". |
Nhà báo Văn Thành là người thường chọn đăng các bài của Hoàng Hồng Minh lên tạp chí Tia Sáng. Ông cho biết mỗi lần đăng, bài của Hoàng Hồng Minh thường bị cắt gọt vài chỗ, những đoạn cắt thường là đoạn hay nhất của bài viết, tuy nhiên chúng được giữ nguyên bản khi đưa vào cuốn sách Lòng người mênh mang. "Mỗi lần đăng bài của Hoàng Hồng Minh là một lần thử thách sự dũng cảm của tôi" - nhà báo Văn Thành chia sẻ.
Tác giả Hoàng Hồng Minh là một người Việt sống tại Pháp. Anh không muốn tiết lộ nhiều về bản thân. Những dòng giới thiệu về tác giả của sách tiết lộ anh hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin: "Bị hong khô trong logic học, bị bỏ lò tiếp nối trong công nghệ thông tin, tác giả tin rằng mình đã thành ra một chú cá khô đồ nhắm của thời gian đời người. Nhưng khi bị rơi tõm vào dòng chảy xiết đa văn hóa, chú cá khô bỏ lò lúc này bỗng quẫy mình vui sướng nhận ra muôn màu óng ánh ẩn mình trong những dòng chảy".
Nguồn: Lam Thu - Vnexpress
NGUYỄN PHƯỚC HẢI TRUNG
Trên Tạp chí Sông Hương số 379 (9/2020) và Báo Thừa Thiên Huế, tôi đã có giới thiệu lại cuốn “Truyện Kiều, bản Nôm của Hoàng gia triều Nguyễn, lưu trữ tại thư viện Anh quốc” do Nguyễn Khắc Bảo công bố (Nxb. Lao động ấn hành, 2017).
NGUYỄN THANH TÂM
Trương Đăng Dung làm thơ từ cuối thập niên 70 của thế kỷ trước. Thầm lặng, con người thi ca ấy ẩn khuất sau dáng vẻ của một nhà lý luận, để hơn 30 năm sau, cựa mình trỗi dậy.
HOÀNG THỊ THU THỦY
Kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (04/10/1920 - 04/10/2020)
LÊ TUẤN LỘC
MAI VĂN HOAN
Trải qua hàng nghìn năm bị phong kiến phương Bắc đô hộ, họ tìm mọi cách đồng hóa dân tộc ta nhưng bất thành. Chúng ta có chịu ảnh hưởng về tư tưởng, về giáo dục, về văn hóa, nghệ thuật… của họ nhưng dứt khoát không bị đồng hóa.
LƯỜNG TÚ TUẤN
“Thì đem vàng đá mà liều với thân” - Nguyễn Du
Kỷ niệm 255 năm ngày sinh (1765 - 2020), 200 năm ngày mất Danh nhân văn hóa thế giới - Đại thi hào Nguyễn Du (16/9/1820 - 16/9/2020)
NGUYỄN PHƯỚC HẢI TRUNG
ĐỖ LAI THÚY
Trong mọi địa hạt, sự đắc thắng của cuộc sống là sáng tạo
H. Bergson
BỬU Ý
Nguyễn Đức Sơn sinh 18/11/1937 tại làng Dư Khánh (Thanh Hải) gần bên bờ biển Ninh Chữ tỉnh Ninh Thuận.
LÊ THÀNH NGHỊ
Thơ Lâm Thị Mỹ Dạ xuất hiện từ đầu những năm bảy mươi của thế kỷ XX, khi chiến tranh diễn ra vô cùng ác liệt trên cả hai miền đất nước. Quảng Bình, quê hương của Lâm Thị Mỹ Dạ là một trong những vùng đất bom đạn tàn khốc nhất.
NGUYỄN HỮU QUÝ
Biển. Những con sóng. Những con sóng làm nên biển cả mênh mang. Hay diễn đạt cách khác, biển bắt đầu từ sóng.
LÝ HOÀI THU
Lưu Quang Vũ mở đầu sự nghiệp cầm bút bằng thơ. Đó là phần Hương cây trong tập Hương cây - Bếp lửa in chung với Bằng Việt.
THÁI HẠO
Tặng Mẹ và Em!
Bờ bến lạ chút tự tình với bóng - Tuệ Sỹ
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Nguyễn Thị Lê Na không thuộc lớp “cây bút trẻ” (chị sinh đúng vào năm đất nước thống nhất - 1975), lại phải gánh nhiệm vụ quản lý một tạp chí văn nghệ, nên sau “Bến Mê”, đến nay chị mới xuất bản “Đắng ngọt đàn bà”(*) (ĐNĐB).
HUỲNH NHƯ PHƯƠNG
Một ngày giáp Tết Canh Tý, Từ Hoài Tấn* mời bạn bè đến quán cà phê nhìn sang Vương Cung Thánh Đường dự ra mắt tập thơ tuyển của ông (Thơ Từ Hoài Tấn, Nxb. Tổng Hợp thành phố Hồ Chí Minh, 2020).
NGỌC BÍCH
(Đọc "Thơ Ngô Kha"*)
Bây giờ là năm 1992. Anh hy sinh đã gần 20 năm. Tập thơ của anh đã xuất bản được một năm nhờ những bạn bè thân quen và những người yêu mến thơ anh. Tôi là người đến muộn. Nhưng như người ta vẫn nói "dẫu muộn còn hơn không". Nhất là ở đây lại đến với MỘT CON NGƯỜI.
PHẠM XUÂN DŨNG
(Nhân đọc tập tản văn Ngoại ô thương nhớ của Phi Tân, Nxb. Trẻ, 2020)
HỒ THẾ HÀ
Lê Văn Ngăn, sinh ngày 15 tháng 01 năm 1944, tại Quảng Thọ, Quảng Điền, Thừa Thiên Huế. Học, trưởng thành và tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước ở Huế (1965 - 1975). Là phóng viên Đài Phát thanh Huế (1975 - 1978).
PHẠM TRƯỜNG THI
Trong số các nhà thơ thời tiền chiến người quê gốc Nam Định, có ba nhà thơ mặc dù khác nhau là không được sinh ra cùng ngày, cùng tháng, cùng năm, cùng một miền đất nhưng họ lại rất giống nhau là đều khóc tiếng khóc chào đời nơi vùng đồng chiêm trũng, nghĩa là nơi được xem là những cái rốn nước của tỉnh Nam Định.
HỒ HUY SƠN
Năm 2019, văn đàn Việt chứng kiến một cuộc chuyển giao trong đời sống văn học trẻ nước nhà. Thế hệ 8X vẫn cần mẫn viết nhưng có xu hướng trở nên lặng lẽ hơn; trong khi đó, thế hệ 9X lại đang có một sức bật không kém phần táo bạo, bất ngờ. Bài viết dưới đây nằm trong sự quan sát mang tính cá nhân, với mong muốn đưa đến người đọc những nét nổi bật trong năm qua của văn chương trẻ.