Dành cho Tachiana Victorovna Moltran

10:08 18/11/2011
TRẦN KIỀU VÂN Năm 1990, dịp lễ Phục Sinh, cô dẫn chúng tôi đến nghĩa trang thành phố Voronez. Một là để tham quan thêm một nơi rất đẹp và có nhiều ý nghĩa đối với thành phố, hai là để viếng một người Việt Nam nằm tại đây.

Thành phố Voronez - Ảnh: internet

[if gte mso 9]> Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 <![endif][if gte mso 9]> <![endif][if gte mso 10]> <![endif]

Gần hai mươi năm rồi, bây giờ tôi không còn nhớ tên anh ấy, chỉ biết rằng anh tự tử, nhảy từ trên mấy tầng nhà cao xuống. Một người cô đơn, mồ côi cha mẹ, đến một thành phố quá xa quê hương, và không có ngày trở về. Năm anh mất thì tôi mới chào đời chưa lâu, nhưng khi đến thăm anh thì anh vẫn còn ở tuổi trẻ như chúng tôi vào cái buổi sáng mùa xuân mới đó. Mộ của anh giản dị hơn mộ nhiều người. Nhưng có vẻ vẫn được chăm sóc. Ở các thành phố nước Nga có rất nhiều những cụ già nhân hậu, họ thường đến nghĩa trang thăm người thân, ngồi lại ở đó rất lâu, và cũng quan tâm đến những ngôi mộ khác, có lẽ ngôi mộ của anh được những người phụ nữ hiền hậu đó chăm nom nên không có vẻ gì là tiêu điều, ảm đạm. Bấy giờ các dịch vụ của cộng đồng người Việt Nam tại Nga, nhất là ở Voronez hầu như chưa có gì, nên chúng tôi không có hương để thắp cho anh. Thấy có gì đó thiêu thiếu. Nhưng nghĩ lại, nếu thắp một nén hương ở một nơi không khí yên bình, trong lành đến thắt cả lòng thế này cũng có gì đó không hợp lý. Xung quanh ngôi mộ, cũng như các ngôi mộ khác, có rào bao quanh, giống như một ngôi nhà nhỏ, có cổng vào, có hàng ghế để ngồi xuống, để cảm thấy hòa vào thế giới của những người đã khuất. Chúng tôi ngồi im lặng, nghĩ đến anh với một cảm giác mơ hồ, vừa gần gũi, bởi vì anh là một sinh viên trường Tổng hợp, và bởi vì anh là người Việt Nam, và lại vừa lạ lùng, xa xôi, bởi chúng tôi không biết anh.

Ngày hôm đó cô giáo mang theo những quả trứng nhuộm màu, và cả những quả trứng vẽ hoa văn để đặt lên mộ cho anh. Sau đó chúng tôi đi quanh thăm nghĩa trang. Có những ngôi mộ đẹp tuyệt, với những vành hoa tang kết bằng cườm và các loại hoa nhựa hay nilông gì đó tôi không nhớ rõ. Có những ngôi mộ có thơ đề tặng. Một người con gái rất đẹp chết vì bị xe tải đè có nhiều hoa và những câu thơ rất hay, rất xúc động, nhưng giờ thì tôi không nhớ. Chúng tôi dừng lại ở đó rất lâu. Có cảm giác bâng khuâng như hơi thở nhẹ đẹp đẽ của cô ấy còn đâu đó trong không khí ở xung quanh. Đúng là một thế giới, một không gian của Bunin, cực kỳ Bunin. Đã có lúc tôi từng nghĩ nên đến những nghĩa trang Nga để chép những bài thơ ở đó. Không hiểu khi đem những câu thơ ấy ra khỏi không gian của nó, khỏi những linh hồn chủ nhân của nó thì có còn gây xúc động mãi hay không nhỉ? Tôi không biết, bởi vì chưa thực hiện được điều nghĩ ngợi vu vơ trong chốc lát nào đó.

Sáng nay cô bạn khóa dưới gửi cho ảnh táo Antonov, nhắc chuyện cũ thời ở Voronez. Tôi hỏi em ấy có biết tin gì về cô giáo ngày xưa không. Thì ra cô đã mất từ lâu rồi. Cả ngày ám ảnh với khuôn mặt đẹp của cô, ánh mắt rất điềm tĩnh và hiền dịu, có những ánh tươi sáng khi cô cười. Gần hai mươi năm nay đôi lúc tôi lại nhớ đến cô, nhớ những khi cô nghiêng đầu chờ đợi chúng tôi làm một điều gì đó theo yêu cầu của cô, và những khi cô lắng nghe chúng tôi ậm ọe nói những câu tiếng Nga trúc trắc một cách khó khăn. Một đôi năm sau khi tôi đi khỏi thành phố Voronez, tôi nghe nói cô già đi, vì vất vả hơn. Nước Nga có nhiều thay đổi. Cuộc sống có nhiều phồn hoa hơn, nhưng cái yên bình của đời sống bao cấp không còn cũng khiến nhiều người mưu sinh khó nhọc. Tôi thấy buồn buồn trong lòng, mặc dù không tưởng tượng nổi gương mặt thư thái, xinh đẹp, hiền hòa của cô biến đổi, đôi mắt có chiều sâu của tâm hồn và vẻ đẹp của không gian rộng lớn nước Nga ấy lại mất đi nét mênh mang, xa xăm, dìu dịu, và đanh lại ở những toan tính cuộc đời. Không bao giờ lại gắn được hình ảnh của cô với một bà già gần 70 tuổi, mà tôi cứ nghĩ bây giờ cô chắc phải là thế.

Tôi nhớ đến những ngày mùa đông, cô đến lớp, da trắng sáng, mắt sáng dịu, trông cô thật trong lành, thật là nữ tính. Cô giảng bài, nói một thứ tiếng Nga mềm mại, và cười rất hiền. Thỉnh thoảng chúng tôi bắt nạt cô. Chúng tôi biểu tình không học, đòi đi xem phim, mặc dù bộ phim đó cả lớp đã xem hết rồi, chúng tôi vác hết sách vở lên chất một đống trước mặt cô và kêu ầm lên là chúng em không muốn học, không thể học được nếu không được đi xem phim, nói chung là hơi dở dói và làm nũng. Cô lại nghiêng đầu cười bất lực, và đứng lên, nhẹ nhõm, dắt một đàn ra rạp chiếu phim. Đến khi thấy cả lớp đều đã xem bộ phim đó rồi, cô lại lắc đầu cười. Tôi chưa thấy cô giận dữ bao giờ. Khi nào chúng tôi sai, cô thường lắc đầu vẻ đáng tiếc. Vậy thôi.

Có lần vào ngày hội gì đó của khoa, cô bật nhạc và kéo cả lớp đứng lên nắm tay nhau nhảy, cứ thế nhún nhảy, không phải là khiêu vũ gì vì chúng tôi có biết khiêu vũ đâu, chạy ra dãy hành lang rất dài của khoa dự bị. Ở đó học sinh các lớp khác, cũng toàn người nước ngoài đang nhảy nhót vui vẻ. Nhìn cô giáo của chúng tôi trẻ trung, nhanh nhẹn và thật là thanh thoát. Các cô giáo người Nga trong khoa kể rằng chồng cô yêu cô vô cùng. Có lần sang Đức, mọi người chỉ một người phụ nữ đẹp, trầm trồ, chú ấy quay mặt đi và phẩy tay bảo Tachiana đẹp hơn nhiều. Chồng cô cũng là một người Nga điềm tĩnh, có khuôn mặt đôn hậu. Lấy một người chồng như thế cũng là hạnh phúc. Còn một người phụ nữ như cô thì khó có thể không yêu mãi, vừa đẹp, vừa hiền hậu, dịu dàng, lãng mạn một cách tinh tế... và đảm đang. Chúng tôi đã được nếm khá nhiều món bánh truyền thống của Nga do tay cô làm.

Ngày hôm nay nhắc đến cô, biết cô không còn nữa, tôi cứ nhớ đến buổi viếng nghĩa trang cùng cô vào dạo lễ Phục Sinh đó. Nghĩa trang ngày Phục Sinh khá đông người, đẹp như một khu vườn, bầu không khí vừa có chút gì huyền bí, thiêng liêng vừa ấm áp vui tươi. Giờ này có lẽ cô đang nằm ở đó, một nơi gợi lên một chút gì giống tâm hồn của cô, vẻ đẹp của cô. Có lẽ tôi khó có khi nào đến thăm cô được, nhưng tôi có cảm tưởng mình đang hình dung đúng về nơi cô yên nghỉ, một nơi bình lặng, trong trẻo, ở đó đất giữ thân thể cô, còn không khí giữ linh hồn cô, có lẽ cô phải hóa thành thiên thần thì mới là hợp lý nhất.

T.K.V
(273/11-11)








Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode
Bình luận (0)
Bạn đọc nhiều
Xem thêm

  • "Nhê-man" tạp chí của các nhà văn Biêlôruxia (*)

    Biêlôruxia - Nước cộng hòa Xô-viết phía Tây với dân số 10 triệu người. Đất nước của hàng trăm nghìn con sông, hồ lớn nhỏ, nông sâu. NHÊ MAN là một trong những dòng sông lớn nhất của nước Cộng hòa Biêlôruxia. Con sông đã có bao nhiêu huyền thoại và nhiều bài hát về nó. Xuất phát từ Biêlôruxia "NHÊ MAN" trải dài theo lãnh thổ của nước cộng hòa rồi chảy ra biển Ban Tích.

  • "Người bắt gián điệp" - cuốn sách bán chạy nhất ở Mỹ năm 1987

    YURI KUDIVOV

    Tủ sách của tòa soạn báo "Thời mới" chúng tôi vừa nhận được một tác phẩm của PETER WRIGHT "THE SPY CATCHER"(Người bắt gián điệp). Cuốn sách nầy đã bị tẩy chay khỏi Anh Quốc. Hơn thế nữa, chính quyền Anh đã ra lệnh săn lùng cuốn sách ấy.

  • Chân dung nhà văn Pêru Mario Vargas Llosa

    LUIS SUARDIAZ

    Cách dây một phần tư thế kỷ, nhà văn Pê Ru, Mario Vargas Llosa (Mario Vacgác Luxa) đã khơi dậy lòng nhiệt tình của đọc giả và các nhà phê bình bằng tác phẩm lừng lẫy "Thành phố và bầy chó".

  • Đối thoại về giải Nobel văn học 1987 dành cho nhà văn Nga di trú ở Mỹ Iosif Brodsky

    Lúc giải Nobel về văn học được trao tặng cho ông Iosif Brodsky, người đã sống ở Mỹ từ 15 năm vừa qua, báo chí phương Tây cho rằng như thế từ nay những tác phẩm của nhà thơ ấy sẽ không bao giờ được xuất bản ở nước Nga nữa. Thế nhưng chúng tôi được biết Tạp chí "Thế Giới Mới" sẽ xuất bản một vài tác phẩm của Iosif Brodsky trong một ngày gần đây. Thông tín viên Gennady Zhavoronkov đã phỏng vấn Oleg Chaukhautsev, trưởng bộ môn thơ của Tạp chí.

  • Gabriel García Márquez - dừng lại và khai mở

    VIỄN PHƯƠNG

    Vào ngày 06/03/1927, tại Aracataca, một thị trấn bên bờ biển Caribê, thuộc miền Bắc Colombia, Gabriel García Márquez ra đời. Và 55 năm sau đó, tên của ông được xướng lên tại Viện Hàn Lâm Thụy Điển dành cho giải Nobel Văn học năm 1982.

  • Nhân cách Bulgakov qua một bức thư gởi Chính phủ

    LGT: Trong số các tên tuổi văn học đang được phục hồi triệt để ở Liên Xô, Mikhail Bulgakov (1891 - 1940) là một trong những nhà văn đang được quần chúng bạn đọc ái mộ nhất, có thể nói một tác giả "siêu thời thượng". Có người gọi Bulgakov là một "Gogol thế kỷ XX".

  • Con mèo của Takashi

    NGUYỄN ĐỨC TÙNG

    Nhân chuyến bay ngang qua Nhật, gặp mùa hoa anh đào, tôi ghé vào Tokyo chơi một ngày. Trong quán ăn sushi thắp đèn lồng, tôi làm quen với một người bạn Nhật. Anh là giảng viên đại học ngành lịch sử, làm thêm nghề hướng dẫn du lịch. Nói chuyện về thiền và thơ haiku, anh kể cho tôi nghe một câu chuyện thú vị. Sau này, mỗi khi nhìn thấy hoa anh đào, tôi đều nhớ anh, mong có dịp trở lại chốn cũ.

  • Tản mạn về Hoàng thái tử Bảo Long thời lưu vong ở Pháp

    NGUYỄN HỒNG TRÂN

    Như chúng ta biết, vua Bảo Đại đã tuyên bố thoái vị từ năm 1945, nhưng cho đến giữa thập niên 1950, mong muốn và tính toán cho việc đưa Hoàng thái tử Bảo Long lên ngôi chấp chính vẫn còn âm ỉ.

  • Tuổi trẻ Trung Quốc qua lăng kính văn học

    NINA BOREVSKAYA

    Một chủ đề đã một thời bị cấm
    Tôi lấy làm sung sướng vì lúc viếng thăm Thượng Hải tôi được tiếp xúc với nữ sĩ Wang Anyi một nhà văn có tác phẩm được đọc nhiều. Bà thuộc vào thế hệ đang ở vào những năm 30 tuổi.

  • Helsinki - Cô gái vùng Baltic

    NGUYỄN VĂN DŨNG
                      Bút ký

    Helsinki là thủ đô của Phần Lan - đất nước nằm về phía cực Bắc địa cầu, diện tích gần bằng Việt Nam, nhưng dân số chỉ hơn 5 triệu người.

  • Leonard Cohen: mang anh xuống một dòng sông

    NGUYỄN ĐỨC TÙNG

    … Cohen lớn lên ở một khu dân cư trên sườn đồi Mount Royal, gần sông Saint-Laurent (St. Lawrence) thơ mộng, chảy qua Montréal, Québec… Sinh ngày 21 tháng 9 năm 1934 trong một gia đình gốc Do Thái, bên ngoại có dòng máu Nga, Leonard chịu ảnh hưởng nhiều của thân phụ…

  • Nhà thờ Đức bà Paris có gì mới

    HIỆU CONSTANT

    (SHO) Nói đến Nhà thờ Đức bà thì hầu như ai cũng đã từng nghe. Qua tác phẩm bất hủ của Victor Hugo, nhưng nơi đây cũng là địa điểm yêu thích mà bất kỳ khách tham quan nào ghé Paris cũng cố gắng dừng chân!

  • Khi Tổng thống là nhà nghiên cứu khoa học

    Viện khoa học Weizmann là một trong những tổ chức hàng đầu thế giới về nghiên cứu và sáng tạo, một không gian lý tưởng cho việc hợp tác quốc tế nghiên cứu khoa học đa ngành. Người sáng lập viện là nhà hóa học, chủ nhân của patent “pure axeton”, cũng là nhà lãnh đạo chủ nghĩa phục quốc Do Thái, Chủ tịch Tổ chức Phục quốc Do Thái và Tổng thống đầu tiên của Israel - Azriel Weizmann (1874 –1952).

  • Thơ có ích gì?

    Trong bài nói chuyện tại Yale Political Union1 ngày 23/4 năm nay, Meena Alexander bắt đầu với một trích dẫn từ bài luận năm 1821 của Shelley, “Sự biện hộ của thơ ca”. Kết luận – “Thi nhân là những nhà lập pháp không được thừa nhận của thế giới” – dẫn đến cuộc tranh luận sôi nổi. Sau đây là phiên bản đã sửa chữa đôi chỗ của bài nói chuyện mà Meena đã trình bày.

  • (SHO) Đào mai chúc Tết

    THÁI KIM LAN

    Thôi Hộ viết "hoa đào năm ngoái còn cười gió đông"? Ở đâu thời nào Tây hay Đông, thì hoa vẫn nở, đào vẫn chớm nụ trong gió xuân.

  • Trên chuyến tàu về quê ăn Tết

    ELENA PUCILLO TRUONG

    Mệt mỏi! Chiếc xe lửa liên tục dằn xóc tạo nên những va đập trên lưng làm toàn thân tôi ê ẩm. Có lúc cơn mệt nhọc đã làm tôi thiếp đi trong một giấc ngủ ngắn, rồi giật mình thức giấc vì cái đầu lắc lư, đập lên thành toa, đau điếng.

  • Giải Goncourt 2013: chiến tranh vẫn là chủ đề day dứt trên văn đàn Pháp?

    TRẦN HUYỀN SÂM

    Phải chăng, chiến tranh vẫn là chủ đề quan tâm nhất của xã hội phương Tây? Theo dõi đời sống văn học Pháp trong những năm trở lại đây, cho phép chúng ta khẳng định rằng, phần đa các tác phẩm đạt giải thưởng lớn đều có xu hướng lật lại quá khứ để lý giải những căn bệnh của xã hội đương đại.

  • Thế giới kính cẩn nghiêng mình trước Nelson Mandela

    Ông Nelson Mandela, biểu tượng của cuộc chiến chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc ở nước này và là một trong những nhân vật chính trị xuất chúng trong thế kỷ 20, đã qua đời ở tuổi 95. Tổng thống Nam Phi đương nhiệm ông Jacob Zuma nói sẽ cử hành quốc tang với nghi lễ trọng thể nhất với Nelson Mandela. Toàn nước Nam Phi sẽ treo cờ rủ từ thời điểm này cho đến hết lễ tang. "Đất nước chúng ta mất đi người con vĩ đại nhất. Toàn thể dân tộc ta mất đi một vị cha đáng kính", Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma thông báo trong bài diễn văn đọc trên truyền hình trước toàn thể nhân dân.

  • “Tuyệt đối hiện đại&#33;”

    ĐOÀN CẦM THI
          (Đọc “Yersin: dịch hạch & thổ tả” của Patrick Deville)

    Patrick Deville sinh năm 1957, tác giả của mười tiểu thuyết, giải thưởng Femina năm 2012, được coi là một trong các nhà văn Pháp hàng đầu hiện nay. Theo giới phê bình nghiên cứu, tác phẩm của Patrick Deville đã góp phần cách tân tiểu thuyết Pháp đương đại. Tiểu thuyết “Yersin: dịch hạch & thổ tả” của Patrick Deville vừa ra mắt độc giả Việt Nam.

  • Trả lời về văn học Algerie

    Hai nhà văn Angiêri nổi tiếng Bulaiđ Đuđu và Muluđ Asur đến thăm tòa soạn Tạp chí "Văn học nước ngoài".

    • 1 2
    ...
    8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Bạn đọc nhiều