Cải lương không chết, nhưng…

09:07 19/04/2018

Tại hội thảo khoa học chuyên đề “Những tinh hoa sân khấu cải lương thể hiện qua các vai diễn về đề tài lịch sử” vừa tổ chức tại Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh TPHCM, những nghệ sĩ, nhà giáo, nhà lý luận phê bình sân khấu kỳ cựu, đều có chung nhận định: “Cải lương không thể chết!”.

Tuy nhiên, làm cách nào để sàn diễn mang đậm bản sắc văn hóa nghệ thuật dân tộc này duy trì, thích nghi và trụ vững là điều không dễ.

NSƯT Triệu Trung Kiên, Phó Giám đốc Nhà hát Cải lương Việt Nam, nêu quan điểm: “Có một sự thật rằng, hiện nay sân khấu cải lương đang “hấp hối”. Nghệ thuật truyền thống đang đứng trước cơn bão du nhập văn hóa thế giới. Sau nữa, từ nhiều thập niên qua, cải lương còn thiếu những cải cách mạnh mẽ, tươi mới, phù hợp sự phát triển chung của thời đại. Nhưng, nếu muốn cải cách cần phải có sự chung tay của nhiều cấp, ngành văn hóa và toàn giới nghệ sĩ, những người đang làm nghề. Cần thiết phải cải cách sân khấu cải lương, đổi mới với sự tận dụng, phát huy tốt những giá trị tích cực mà ông cha để lại”.

Cần phải khẳng định, 100 năm qua, nghệ thuật cải lương Việt Nam đã có bước phát triển và đạt những thành tựu to lớn, góp phần bồi đắp nên ngành văn hóa của dân tộc Việt Nam, phục vụ những nhu cầu sáng tạo và hưởng thụ văn hóa của nhân dân.

Tuy nhiên, NSND Lê Tiến Thọ, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, cho rằng, có nhiều vấn đề cần phải đánh giá, cần phải khẳng định và cải tiến.
 
“Nghị quyết Trung ương 6 có nội dung sắp xếp lại các đơn vị nghệ thuật (nhiều đơn vị nghệ thuật tập hợp lại thành một nhà hát), trong đó có cải lương. Điều này khiến tôi lo là bản sắc nghệ thuật bị xáo trộn trong một tổ chức hành chính. Như vậy, rất cần phải có luật bảo vệ văn hóa để có chiến lược đầu tư, phát triển. Hiện nay, điểm yếu của chúng ta là vấn đề đầu tư cho các vở diễn sân khấu còn rất hạn chế, trong khi sân khấu đang đứng trước những thách thức của cuộc cách mạng 4.0, phải làm thế nào để sân khấu phát triển theo kịp thời đại…”, NSND Lê Tiến Thọ nhấn mạnh.
 
Những vấn đề đặt ra hiện nay đều xoáy vào công cuộc đổi mới của sân khấu, nhất là công tác đào tạo nguồn nhân lực kế thừa, việc cập nhật và mở rộng kiến thức nền trong giáo trình - giáo án giảng dạy, vấn đề truyền dạy đủ và đúng chuẩn kiến thức nền cần phải có cho sinh viên ngành sân khấu.
 
Bên cạnh việc gìn giữ những bài giảng truyền thống có sẵn, hiện nay, cần thiết phải cập nhật và bổ sung các kiến thức mở rộng, giá trị, phải tạo điều kiện để thế hệ kế thừa có nhiều cơ hội tiếp cận sàn diễn, liên tục được rèn nghề theo chiều sâu về chuyên môn. Với công tác đào tạo, đây là vấn đề then chốt. Ngoài ra, nhất thiết, các em phải được mở rộng kiến thức văn hóa - lịch sử, kiến thức dân tộc và đặc biệt là cần phải tạo nhiều điều kiện, cơ hội để sân khấu truyền thống đến gần hơn với công chúng.
 
Nói như NSND Lê Tiến Thọ: “Chúng tôi mong các thầy đầu tư nhiều hơn nữa về đề án, giáo trình, giáo án về sân khấu, trong đó có sân khấu cải lương, tất cả phải được giải quyết bằng khoa học. Phải đặt ra vấn đề ngoại lai trong sân khấu cải lương, trong đó có múa, âm nhạc, phải có sự đánh giá lại, phải Việt hóa nó. Cần thiết phải có những cuộc tập huấn nâng cao trình độ cho nghệ sĩ, để các đề tài, nhân vật lịch sử khi được thể hiện trên sân khấu được hoàn chỉnh, đẹp, đúng chuẩn…”.
 
Và không chỉ có vậy, cũng cần quan tâm đến vấn đề đầu tư cho sáng tạo, sáng tác tác phẩm, quảng bá tác phẩm, chăm lo cho nghệ sĩ làm sao để nghệ sĩ có thể sống bằng nghề…

Theo Thúy Bình - SGGP
 
 
Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Tôi là người chưa làm thầy ai suốt cuộc đời gần bát tuần của mình, vậy mà mấy năm qua gần đến ngày 20-11 tôi đều được nhận quà!

  • Tiếng Việt (và chữ Việt) là ngôn ngữ chính thức của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

  • Nếu thực sự coi “bảo tàng là thiết chế văn hóa” phản ánh “lịch sử như một dòng chảy trong truyền thống văn hóa” thì hệ thống bảo tàng nước ta cần được sắp xếp lại để hạn chế sự trùng lặp về nội dung và cả hình thức trưng bày, nhất là giữa các bảo tàng địa phương vì đều được xây dựng theo chung một “kịch bản” nặng về chiến tranh mà còn nhẹ về văn hóa – xã hội.

  • Sự sùng bái tôn ti trật tự trong nhà là một thứ áp bức đè nén “tự nhiên” mà người ta không ý thức ra nữa, thậm chí còn được tôn vinh, nó khuyên dụ người ta phủ nhận cách thức nhìn nhận mỗi cá nhân như một nhân cách độc lập và tự do, với những phẩm chất gì, năng lực gì, đức hạnh gì, nó chỉ giục người ta nhăm nhe soi mói vào “địa vị-thân phận” của mỗi người, cái được xem như “cốt yếu” mà thôi.

  • Chuyện Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế (TTBTDTCĐH) đã cho mang cây sứ “trăm năm tuổi” ở điện Kiến Trung về trồng vào vườn nhà của một “sếp”đã thu hút sự quan tâm của dư luận.

  • Mới đây, Hồ Đắc Thanh Chương - trường THPT chuyên Quốc học Huế đã xuất sắc trở thành quán quân Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 16. Khi nói về dự định của mình, Thanh Chương cho biết, với phần thưởng 35.000 USD, em sẽ đi du học, sau đó trở về quê hương.

  • Bài viết này không có tính chất học thuật chuyên sâu, để tưởng nhớ giáo sư Cao Xuân Hạo - người thầy mà tôi không có cơ hội được học.

  • NGUYỄN TRI

    Cử tri cả nước đang chuẩn bị cho ngày hội lớn, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.

  • Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới của văn học Pháp - “Hoàng tử bé” - đã được viết nên từ trải nghiệm có thật của nhà văn khi ông bị rơi máy bay trên sa mạc Sahara khi đang trên đường bay tới Việt Nam. Tác giả đã bị mất nước, bị ảo giác và suýt mất mạng…

  • Năm 2015, doanh thu ngành văn hóa phẩm của nước ta đạt 2.000 tỉ đồng, tổng lượng bia các loại được tiêu thụ ước tính đạt hơn 3 tỉ lít, tương đương 66.000 tỉ đồng, trung bình mỗi người Việt bỏ ra 2,5 giờ/một ngày để lướt facebook.

  • “Nhập gia tùy tục” nên việc nghe bạn bè quốc tế khen về người Việt Nam thân thiện, cuộc sống ở Việt Nam thú vị có lẽ đã “nhàm”. Sự thật, họ đã bị nghĩ về văn hóa Việt Nam như thế nào?

  • Một số nhà khoa học giải thích vì sao lại quyết định trao những tư liệu, hiện vật quý giá của đời mình cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam (TTDS) chứ không phải nơi nào khác.

  • Ths Trần Trung Hiếu: "Việc môn Sử bị xé nhỏ và gán ghép theo kiểu “ba trong một” trong Dự thảo đó chưa từng xảy ra. Nếu điều đó xảy ra, đây là một trong những sai lầm lớn nhất của Bộ GD&ĐT từ ngày Hồ Chủ tịch đọc bản Tuyên ngôn độc lập đến nay!".

  • Nếu một hôm đẹp trời, có ai đó giao cho ta cầm trịch một giải thưởng văn chương ở xứ này, cho ta toàn quyền tự quyết trong việc phát giải, thì phản ứng đầu tiên của ta sẽ là gì? Từ chối? Hay hăng hái nhận lấy trọng trách và sau đó đi mua một bộ giáp sắt cùng nón bảo hiểm, mặc vào mọi lúc mọi nơi để chuẩn bị hứng đá dư luận?

  • Trong căn phòng nhỏ chật kín tài liệu ở một con phố nhỏ tại Hà Nội, Tổng Thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam PGS, TS Phạm Văn Tình đã dành thời gian trò chuyện sôi nổi với chúng tôi về hiện tượng “lệch chuẩn” trong sử dụng tiếng Việt của giới trẻ hiện nay. Đây là vấn đề ông rất tâm huyết khi nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng. Dưới đây là nội dung cuộc trò chuyện.

  • Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa có ý kiến chỉ đạo về giải pháp đối với hoạt động của các nhà xuất bản.

  • Ngày 9/9, tin từ UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết vừa nhóm họp với các đơn vị liên quan để triển khai thực hiện đề án "Chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng”. Mỗi năm tỉnh sẽ chi tiền để hỗ trợ từ 3-5 nhà vườn đặc trưng.

  • Thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã thể hiện cao nhất niềm tin của nhân dân theo Đảng, trở thành bài học sâu sắc trong giai đoạn hiện nay.

  • Theo họa sĩ, nhà nghiên cứu Lê Quốc Việt, hoàn cảnh lịch sử cùng cách bảo tồn còn hời hợt khiến những kho mộc bản quý giá một thời đang ngày càng mai một và im lìm.

  • Không chỉ bị tàn phá bởi thời gian, nhiều công trình, di tích - nhất là các đình, chùa - còn bị biến dạng qua các công cuộc bảo tồn, trùng tu mà ở đó những người trông coi di tích và những người làm công đức tự cho mình quyền được can thiệp vào chuyên môn, còn chính quyền sở tại thì cấp phép trùng tu, tôn tạo một cách đại khái, dễ dàng, trong khi vai trò của các nghệ nhân lại chưa được coi trọng đúng mức.