Cái lúm đồng tiền...
NGUYỄN QUANG HÀ
Văn nghệ sĩ Huế trong một buổi họp - Ảnh: tư liệu
10 năm, Sông Hương đã ngót 60 lần ra mắt bạn đọc. Bắt đầu từ Sông Hương số 7, Sông Hương có chuyên mục rất dễ thương, rất gần gũi: "TRANG VIẾT ĐẦU TAY". Tác giả đầu tiên của trang này là Trần Thị Huyền Trang, với một truyện ngắn gây được ấn tượng trong bạn đọc, truyện: "Đắng như hạnh phúc". Từ đấy, một loạt tác giả được lần lượt giới thiệu.
Có thể kể: Dương Thành Vũ (Huế), Nguyễn Quang Lập, (Quảng Trị), Phùng Tấn Đông (Quảng Nam - Đà Nẵng), Trần Thị Huyền Trang (Bình Định), Vũ Hải (Buôn Ma Thuột) vân vân...
Thời manh nha của những cây bút ấy, mỗi người đến Sông Hương với một dáng vẻ khác nhau. Huyền Trang khi ấy còn đang là sinh viên. Chị đến Sông Hương ngại ngùng, e dè, đưa truyện ngắn đầu tiên hai tay run run, vừa tự tin, vừa không tin ở mình. Khi được báo tin "Đắng như hạnh phúc" sẽ in ở số 7, Trang rưng rưng nước mắt.
Nguyễn Quang Lập thì ồn ào hơn, anh vốn là kỹ sư ra-đa, đang trong quân ngũ, đóng tại Đà Nẵng. Lập ra tận Huế trao cho Sông Hương bản thảo truyện ngắn đầu tay: "Người lính hay nói trạng". Cứ ít ngày, Lập lại phóng ra Huế hỏi: "Liệu cái " Người lính hay nói trạng" của em có in được không?". Lúc ấy, Lập có cái dễ thương của người chập chững bước vào nghề: hiền từ và khiêm tốn.
Hình như Dương Thành Vũ có nghiệp chướng với sách báo. Khác hẳn với người cha cầm súng, anh cầm sách. Trước khi viết những dòng đầu tiên, Vũ bán sách, quầy của anh đặt ngay bên lề đường Lê Lợi. Sau khi nộp bản thảo đầu tiên, ngày nào anh cũng đến tòa soạn, nhưng không vào phòng. Anh ngồi trên xe trước cổng như người xe thồ chờ khách. Tòa soạn chỉ cách mấy bước chân, nhưng Vũ không vào, vì anh đầy mặc cảm về mình, và phập phồng mặc cảm về cả bài viết của mình. Vũ chỉ đợi biên tập ra, hỏi một câu về số phận cái "Mưa Huế" của anh, rồi lững thững phóng xe đi, âm ỉ đợi chờ. Tổng biên tập chưa quyết, chiều chiều từ quầy sách sơ sài kiếm sống về, Vũ lại đến. Nhìn Vũ thật ái ngại, Vũ rất nghèo. Chỗ ở nhờ đang bị đuổi. Bạn bè càng thương Vũ hơn. Vũ càng viết càng lên tay hơn.
Anh em lo mảng văn xuôi trong toà soạn, mỗi khi đọc được trong đống bản thảo, nhất là trong tập bài dành cho TRANG VIẾT ĐẦU TAY một bài hay thì mừng rơn như trẻ được quà. Anh em rối rít truyền tay nhau đọc. Truyện ngắn: "Người đưa thư và cô gái" của Vũ Hải là một trong những trường hợp như thế. Trong truyện tác giả nhắc đến địa chỉ cô gái tại 10 Lê Huân. Đường Lê Huân ở Huế là có thật. Mấy anh em chúng tôi vội đạp xe tới ngay 10 Lê Huân, những mong sẽ gặp được ngay tác giả. Song trớ trêu thay ngôi nhà vắng vẻ ấy không có ai là Vũ Hải cả. Bà chủ nhà cho biết, trước đây có mấy cô sinh viên đến trọ học, nhưng không có ai tên Vũ Hải.
Tuy vậy truyện ngắn "Người đưa thư và cô gái" được xếp ngay vào Sông Hương số 21. Nửa năm sau Vũ Hải mới xuất hiện. Không phải một chàng trai đa cảm như chúng tôi đoán qua truyện ngắn, mà là một cô gái thùy mị, mãi tít Tây Nguyên, về “trình làng". Cuộc hội ngộ rất đầm ấm. Sau gặp lại, Vũ Hải nhắc mãi về cuộc gặp gỡ này.
Ở đây tôi chỉ nhắc tới các cây bút văn xuôi. Ngay những cây bút đang thử sức mình cũng được Sông Hương giới thiệu để định hình tác giả như Trần Thuỳ Mai, Nguyễn Thế Tường, Thanh Ba, Phạm Phú Phong... và cả Lê Thị Mây cũng bắt đầu in văn xuôi trên Sông Hương như một cây bút mới mẻ.
Sông Hương chấp nhận mọi phong cách, nâng niu, cố gắng không để lọt những mầm xanh có hy vọng. Nghề nghiệp xã hội tác giả trang viết đầu tay cũng thật đa dạng: Triều Nguyên, công nhân đường sắt. Dương Phước Thu, lái xe. Dương Thành Vũ, bán sách. Nguyễn Quang Lập, lính. Phùng Tấn Đông, sinh viên. Lê Thị Hoài Nam, dạy học. Trần Bá Đại Dương, công nhân công ty vận tải biển; rồi Phương xích lô, Mùi Tịnh Tâm v.v... Những luồng gió mang hơi thở rất độc đáo từ mọi phía ấy thổi đến Sông Hương, làm cho Sông Hương gần gũi thêm với cuộc đời, phong phú thêm về nội dung, phong cách. Sức sống của Sông Hương một phần cũng từ đấy.
Sông Hương với bộ mới trong vòng hơn một năm nay đã tập hợp được một loạt cây bút mới: Việt Hùng, Phạm Xuân Phụng, Nguyễn Việt, Đoàn Thương Hải..., đội ngũ các cháu thiếu niên nhi đồng cũng làm cho Sông Hương thêm hương sắc mới: Tô Diệu Lan (14 tuổi), Trương Đức Vỹ Nhật (15 tuổi), Nguyễn Nguyên Nhung (16 tuổi), Bùi Thị Lan Xuân Phượng (16 tuổi), Hoàng Dạ Thi (15 tuổi)... đang là những lực lượng văn học mới, những mầm măng ngay trên đất cố đô này.
Nhân đây, cũng nói cho thêm vui, tòa soạn nhận được bài vở của các tác giả, kèm theo chức danh: chủ tịch xã, đại tá, giám đốc... Kèm theo đó một dấu đỏ của cơ quan đơn vị người gửi. Nhưng ban biên tập không bị "chinh phục" bởi tất cả những cái gì ngoài văn học ấy. Tất cả anh em biên tập chỉ có một săn tìm, săn tìm miệt mài những tài năng. Dù tài năng ấy chỉ mới lóe một đốm sáng li ti.
Chớp mắt, đã mười năm trời. Bạn viết cho Sông Hương xứng đáng gọi là một đội ngũ hùng hậu.
Riêng "TRANG VIẾT ĐẦU TAY" đã có tiếng nói riêng khá độc đáo.
Nhìn lại, mười năm qua, hầu hết các cây bút "đi ra từ Sông Hương" đã rất chững chạc trên văn đàn. Có anh chị đã trở thành nhà văn như Trần Thùy Mai, Nguyễn Quang Lập, có người có tiểu thuyết trình làng như Dương Thành Vũ, Nguyễn Quang Vinh, Đỗ Hoàng... đa số, họ đều đã có đầu sách riêng của mình.
Kỷ niệm 10 năm Sông Hương, cũng kỷ niệm số 50 "TRANG VIẾT ĐẦU TAY". Có thể gọi đó là cái lúm đồng tiền rất có duyên của Sông Hương vậy.
N.Q.H
(TCSH56/07&8-1993)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Báo Tin Tức Chúa Nhựt, 3.11.1940 mở đầu bằng mấy hàng như sau: “Hai mươi chín tháng Chín Annam (20 Octobre 1940). Thêm một ngày đáng ghi nhớ. Một người đã mất: cụ Sào Nam Phan Bội Châu”
-
Với giọng văn sinh động, pha chút hài hước, hình minh họa ngộ nghĩnh, phù hợp với lứa tuổi học trò: “Chuyện kể về thầy trò thời xưa”, “Những tấm lòng cao cả” hay bộ văn học teen “Cười lên đi cô ơi”… sẽ đem đến cho độc giả nhiều cung bậc cảm xúc và hoài niệm.
-
Trong tất cả các Ni sư Phật giáo mà tôi được biết và chịu ơn hoằng pháp vô ngôn, có lẽ người gần gũi với tôi nhất trong đời là Cố Đại Trưởng lão Ni chúng – Sư Bà Cát Tường - nguyên trụ trì chùa sư nữ Hoàng Mai ở Thủy Xuân – Huế.
-
LTS: Nhà thơ, nhà văn Thanh Tịnh năm 78 tuổi sức khỏe không còn như buổi thanh niên, nhưng ngòi bút của ông vẫn còn cái sung sức của một người đã từng yêu du lịch và làm nghề hướng dẫn khách du lịch toàn Đông Dương. Xin trân trọng giới thiệu với bạn đọc những trang hồi ký đầy lý thú của Thanh Tịnh.
-
NGUYỄN XUÂN HOA
Tôi không có dịp được học với thầy Phạm Kiêm Âu, người thầy nổi tiếng ở Huế, nhưng lại có cơ duyên cùng dạy ở trường nữ trung học Đồng Khánh với thầy trong các năm 1974 - 1975. -
Vậy là nhà thơ Phạm Ngọc Cảnh đã về cõi thiên thu giữa một sáng mùa thu Hà Nội lay phay gió mù u!...Trước khi chưa kịp được vuốt mắt, dường như đôi đồng tử của ông vẫn còn lưu giữ lại hình ảnh đau đáu về con sông Cụt quê nhà.
-
Với một tướng lãnh võ biền, thì mục tiêu cuộc dẹp loạn là đánh tan loạn quân, rồi ca khúc khải hoàn, ăn mừng chiến thắng.
-
PHÙNG TẤN ĐÔNG
“Đời của nó như thể bềnh bồng
Cái chết của nó như thể an nghỉ”
F.Jullien
(Dẫn nhập cuốn “Nuôi dưỡng đời mình - tách rời hạnh phúc” - Bửu Ý dịch, 2005) -
THANH TÙNG
Hiệp định Genève ký kết, sông Bến Hải tưởng chỉ là giới tuyến tạm thời, không ngờ đã trở thành ranh giới chia cắt đất nước Việt Nam hơn 20 năm. Nỗi đau chia cắt và biết bao câu chuyện thương tâm, cảm động đã diễn ra ở đôi bờ Hiền Lương kể từ ngày ấy. Nhiều cuộc tình đẫm máu và nước mắt. Có những đôi vợ chồng chỉ ở với nhau đúng một đêm. Có người chồng Bắc vợ Nam, khi vợ được ra Bắc thì chồng lại đã vào Nam chiến đấu, đời vợ chồng như chuyện vợ chồng Ngâu.
-
“Thưởng thức là ngưỡng cửa của phê bình. Chưa bước qua ngưỡng cửa ấy mà nhảy vào cầm bút phê bình thì nhất định mắc phải những sai lầm tai hại. Không còn gì ngượng bằng đọc một bài người ta đem dẫn toàn những câu thơ dở và những câu ca dao dở mà lại đi khen là hay”. (Vũ Ngọc Phan, trích từ Hồi ký văn nghệ, tạp chí Văn Học, Hà Nội, số 4 năm 1983, trang 168).
-
VƯƠNG TRÍ NHÀN
I
Hè phố Hà Nội vốn khá hẹp, chỉ có điều may là ở cái thành phố đang còn lấy xe đạp làm phương tiện giao thông chủ yếu này, người đi bộ có phần ít, phía các phố không phải phố buôn bán, vỉa hè thường vắng, bởi vậy, nếu không quá bận, đi bộ lại là cái thú, người ta có thể vừa đi vừa nghỉ, thoải mái. -
Gặp người thư ký của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng năm xưa, tôi có dịp biết thêm những tình tiết mới quanh câu chuyện hơn 30 năm về trước khi tiểu thuyết “Búp sen xanh” của nhà văn Sơn Tùng được tái bản lần đầu.
-
THẾ TƯỜNG
Ký
"Quê hương là chùm khế ngọt
cho con trèo hái cả ngày" -
Một nhà báo Pháp sắp đến Việt Nam để tìm lại một di sản chiến tranh, nhưng ở một khía cạnh nhân văn của nó - đó là những con người, địa điểm từng xuất hiện trong các bức ảnh mà nữ phóng viên chiến trường nổi tiếng Catherine Leroy ghi lại trong cuộc tấn công Mậu Thân vào thành phố Huế.
-
Thanh Minh là bút danh chính của Nguyễn Hưu(1), người làng Yên Tập, tổng Phù Lưu, huyện Can Lộc, nay là xã Tân Lộc, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
-
LTS: Nhà văn Lan Khai tên thật là Nguyễn Đình Khải, sinh năm Bính Ngọ 1906 ở Tuyên Quang, song lại có gốc gác dòng họ Nguyễn ở Huế. Ông nổi tiếng trên văn đàn Việt Nam từ những năm 1930 - 1945, được mệnh danh là “nhà văn đường rừng”, để lại hàng trăm tác phẩm văn học, trong đó có gần 50 cuốn tiểu thuyết.
-
Thực tế lịch sử gần 70 năm qua đã khẳng định rằng Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là kết quả của hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ và là kết quả tất yếu từ công lao to lớn của Bác chuẩn bị cho việc tiến hành cuộc cách mạng giải phóng kể từ ngày Bác về nước.
-
Tháng Bảy âm. Tháng cô hồn. Mồng một âm đã rả rích mưa báo hiệu cho một tháng âm u của Tiết Ngâu. Sắp rằm, tâm trí chợt như hửng ấm khi tiếp được cái giấy Hà Nội mời dự lễ khánh thành nhà bia và Khu tưởng niệm đồng bào ta bị chết đói năm 1945. Chợt nhớ, công việc này đã manh nha từ hơn mười năm trước…
-
LTS: Nguyễn Hưu, bút danh Thanh Minh, sinh năm 1914, quê huyện Can Lộc, hoạt động báo chí và văn học từ những năm 1934 - 1935. Ông là nhà báo, nhà thơ, dịch giả Hán - Nôm, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, nhà quản lý văn hóa văn nghệ có nhiều thành tựu và cống hiến. Ông là Hội trưởng Hội văn nghệ Hà Tĩnh đầu tiên. Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông [21.8], VHNA sẽ lần lượt đăng một số bài viết về ông.
-
Vùng quê nghèo chúng tôi nằm sát chân núi Hồng Lĩnh có Hàm Anh (nay là xóm 1 xã Tân Lộc) từng sản sinh ra một Tiến sĩ xuất thân Đệ nhị giáp (Hoàng giáp) (1499) đời Lê Hiến tông tên là Phan Đình Tá (1468-?)
.png)
.png)
