TRẦN THỊ KIÊN TRINH
Mùa hè năm nay tôi có dịp trở lại Sài Gòn. Thành phố với bao đổi thay nhưng tôi chưa kịp nhận thấy hết bởi thời gian tôi lưu lại Sài Gòn quá ngắn ngủi.
Trần Thị Kiên Trinh (em gái Trần Quang Long) bên mộ phần Trần Quang Long
Điều thôi thúc tôi về Sài Gòn lần này không phải để nhìn thấy sự lộng lẫy của thành phố từng mệnh danh là “Hòn ngọc Viễn Đông” mà tôi muốn đến thăm anh - nhà thơ, liệt sĩ Trần Quang Long. Anh đã được gia đình, bạn bè, Ủy ban Mặt trận thành phố Hồ Chí Minh, Đoàn TNCS thành phố Hồ Chí Minh tìm hài cốt anh bấy lâu lưu lạc trong rừng (Sa-Mat, Tây Ninh, gần biên giới Campuchia), cất bốc cải táng và đưa anh về yên nghỉ ở Nghĩa trang Liệt sĩ Thành phố.
Tôi đến Sài Gòn trời cũng đã xế chiều (khoảng 4giờ chiều). Trần Xuân Thắng, con trai anh Trần Quang Long chuẩn bị đón tôi về nhà.
Căn nhà nhỏ ở tầng 2 khu chung cư, cư xá Thanh Đa được chị Quỳnh Như - mẹ của Thắng mua trong dự án xây dựng khu chung cư mà lúc đó chị là một kiến trúc sư (1973). Điều đó giúp tôi hiểu hơn vì sao Thắng không chuyển đến một chỗ ở mới hơn, rộng rãi, tiện nghi hơn mà vẫn gắn bó với khu chung cư lâu đời này.
Bàn thờ anh Trần Quang Long được đặt ở một vị trí thật khiêm tốn mà trang trọng trong phòng khách.
Anh ra đi khi Thắng chưa kịp chào đời. Chị Tôn Nữ Quỳnh Như - vợ anh cũng theo anh về khi Thắng còn rất nhỏ - chưa đầy 9 tuổi (1977). Cả hai anh chị hàng ngày chứng kiến sự lớn lên của cháu nội (các con của Thắng) trong căn nhà đầy kỷ niệm của anh chị.
![]() |
Trần Xuân Thắng (con trai Trần Quang Long) và Trần Thị Kiên Trinh |
Tôi thắp lên bàn thờ anh nén nhang thương nhớ. Điều kỳ lạ cây nhang tôi thắp cháy không bình thường như những cây nhang khác, đã để lại một đường cong vút cho đến tận chân nhang mà không đứt gãy!
Thắng bảo, ba cháu thiêng lắm. Ba cháu biết cô đến thăm đó.
Thắng cho tôi xem những đoạn phim ghi lại hành trình tìm kiếm hài cốt và cải táng anh như thế nào.
Tàn nén nhang, trời cũng vừa chập tối. Hạnh, vợ Thắng đã chuẩn bị cơm tối nhưng tôi không ở lại dùng cơm cùng các cháu được. Tôi muốn đến thăm mộ anh trước lúc nghĩa trang đóng cửa.
Thắng cho biết nghĩa trang đóng cửa lúc 5 giờ. Đi giờ này chưa chắc đã vào được nhưng tôi vẫn thử vận may. Biết đâu anh sẽ phù hộ cho tôi, sẽ giúp tôi được toại nguyện.
Len qua dòng người, xe chật cứng như nêm, thành phố đã lên đèn. Chúng tôi về Nghĩa trang Liệt sĩ Thành phố ở quận 9.
Khoảng nửa giờ đi đường, Thắng bảo: “Cô ơi đến nơi rồi”.
Tôi quá đỗi vui mừng, cổng nghĩa trang vẫn còn một cánh cửa đang mở như chờ đợi cô cháu tôi vào!
“Anh mở cửa chờ em đến thăm anh phải không anh” tôi thầm nghĩ như vậy.
Ngoài đường ồn ã, hối hả là vậy nhưng ở đây một không gian yên lặng đến trái ngược!
Bóng tối bao trùm khu nghĩa trang. Tôi chỉ nhìn thấy một phần “ngôi nhà chung” nơi anh yên nghỉ, nhờ ánh đèn chiếc xe máy mà Thắng chở tôi đến.
Những hàng cây cao tỏa hơi mát đến lạnh người sau cơn mưa chiều mùa hạ. Ban ngày là những chiếc ô che nắng cho các anh chị yên nghỉ nơi đây.
Mộ anh nằm ở một nơi rất đẹp, rất dễ nhìn thấy. Ở ngoài nhìn vào mộ anh nằm ở vị trí thứ ba, dãy thứ hai, cạnh mộ anh Trần Triệu Luật. (Lúc mất hai anh ở chung một hầm, nay hai anh lại được ở bên nhau).
Tôi đốt nhang thắp lên mộ anh và không quên cắm vào các bia mộ khác quanh mộ phần anh như một lời chào hỏi.
Chúng tôi nhìn anh. Anh nhìn chúng tôi.
“Anh ơi, em đến thăm anh, anh biết không?”
Anh nhìn tôi với đôi mắt trìu mến yêu thương! Tôi cảm nhận được điều đó.
Tôi trò chuyện với anh mặc dù không nghe được tiếng anh trả lời!
Tàn nén nhang, chúng tôi tạm biệt anh ra về.
Tiếng xe nổ, ánh đèn pha và mùi khói hương như phá đi sự tĩnh mịch ngắn ngủi của khu nghĩa trang về đêm.
Chúng tôi ra về, lòng tràn ngập hạnh phúc.
Tôi đã đến thăm anh, đã được gặp anh và thắp lên mộ phần anh nén nhang thương nhớ như một minh chứng: Anh đã có một nấm mồ!
Sự trở về của anh từ rừng sâu biên giới, về với sự yêu thương của mọi người trong lòng thành phố, là một hành trình kỳ lạ và có hậu.
Huế, 10/7/2013
T.T.KT
(SDB10/09-13)
THANH THẢO
Thì cũng là chuyện lang thang cơ nhỡ thôi, nhưng đây là lang thang vào một tạp chí văn học, và cơ nhỡ “gửi” một ít bài thơ của mình.
NGUYỄN HỮU TẤN
Bút ký dự thi
Mỗi khi nhớ tới câu hát “thường những buổi trưa buồn hỏi mình khe khẽ… con đường nào, con đường nào dẫn đến những ngày xưa” thì trong lòng lại nghe nhớ huyễn hồ tàn xanh mát rượi mấy con đường ở Huế.
NGUYỄN ĐÌNH BẢY
(Nguyên Giám đốc Sở Công an TT Huế kể)
NGUYỄN QUANG HÀ ghi
Hồi ký
Kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Công an nhân dân
NGUYỄN QUANG HÀ
NGUYỄN QUANG HÀ
Ghi chép
Tôi nhớ làm lòng, như một quyển sách hay gối trên đầu giường, về kỷ niệm trở về mảnh đất xưa đã từng nuôi chúng tôi thời chiến tranh.
TRẦN BĂNG KHUÊ
Bút ký dự thi
TÔ NHUẬN VỸ
Cứ sắp đến Tết và vào những ngày Tết người ta hay bàn soạn và bàn luận về các món ăn, về sự ăn uống ngày Tết. Không có ăn thì chẳng còn là ăn Tết mà.
VÕ MẠNH LẬP
1. Trong huyết mạch giao thông quốc lộ có hai cái đèo chắn ngang dải đất miền Trung như những bức tường để phân định địa giới của Bình Trị Thiên, đó là Đèo Ngang nằm vắt qua dãy núi Hoành Sơn và đèo Hải Vân cắt ngang dãy núi Bạch Mã nằm ở phía Nam từng được mệnh danh Thiên hạ đệ nhất hùng quan.
TRANG THÙY
Bút ký dự thi
Mạ tôi kể rằng, mạ theo học nghề hương từ lúc mới 10 tuổi ở chùa Tường Vân. Do thương mạ chăm chỉ chịu khó mà không biết chữ nên mạ vừa được dạy nghề làm hương vừa được Hòa thượng Thích Chơn Trí dạy cho biết chữ.
LINH THIỆN
Thấm thoắt mà đã bốn mươi năm, kể từ ngày ba chở tôi đi thi đại học trên chiếc xe đạp cọc cạch. Hồi ấy, rất ít người có xe máy.
NGUYỄN QUANG HÀ
HÀ KHÁNH LINH
Một ngày vào hạ tuần tháng 5.1983 có một sự kiện làm cho giới văn nghệ sĩ, báo chí, và những người quan tâm đến đời sống văn hóa văn nghệ lấy làm hoan hỉ phấn chấn, đó là sự ra đời của Tạp Chí Sông Hương số 1 phát hành trên phạm vi cả nước.
ANH THƠ
Hồi ký (trích)
"Tiếng chim tu hú" là tập II của "Từ bến sông Thương” - hồi ký dài của Nữ sĩ. Tác phẩm này sẽ ra mắt bạn đọc một ngày sắp tới. Đoạn dưới dây là các chương 3 và 4 của phần "Đường lên xứ Lạng”.
VÕ MẠNH LẬP
Quê hương của cựu chiến binh Huỳnh Hồng ở Thừa Thiên Huế, nhưng sau ngày nghỉ hưu, anh lập gia đình và định cư ở Đà Nẵng.
TẾ HANH
Trước Cách mạng tháng 8-1945 tôi chỉ gặp Thanh Tịnh có một lần mặc dầu tôi sống đến 8 năm ở Huế và Thanh Tịnh là một nhà văn nổi tiếng sinh trưởng ở Huế.
HÀ KHÁNH LINH
Những ngày nửa đầu tháng 12/2021 dư luận rộ lên sự cố Quốc Ca Việt Nam bị tắt tối 6/12/2021 khi chuẩn bị khai trận bóng đá tuyển Việt Nam với tuyển Lào vòng bảng AFF Cup 2020 - vì vấn đề… bản quyền (!)…
L.T.S.: Một nét đặc trưng của đời sống văn hóa đô thị nói chung là sự hiện diện những tổ chức văn hóa nghệ thuật tự nguyện: nhóm, hội, thi xã, tao đàn v.v...
NGUYỄN ĐẮC THÀNH
Tết ở quê, người làng luôn tự túc mọi thứ. Giản đơn, bình dị, không khoa trương, nhưng luôn đem lại một không khí rất khác, ấm cúng, sum vầy.
NGUYỄN ĐÌNH HỒNG
Tiếng súng của Nam Bộ - Sài Gòn đi đầu chống thực dân Pháp làm nức lòng cả nước, sôi sục căm thù bọn xâm lược.