“Nơi tôi ở hoa đại rơi trắng đất”

15:04 15/01/2021

“Bốn nhà văn nhà số 4”, NXB Hội Nhà văn, của nhà phê bình Ngô Thảo dày dặn, chia làm bốn phần, tập hợp 35 bài viết của tác giả về bốn nhân vật văn chương nổi tiếng mà sự nghiệp gắn liền với ngôi nhà số 4 phố Lý Nam Đế - tạp chí Văn nghệ quân đội. Đó là Nguyễn Thi, Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu và Thu Bồn.

Ngô Thảo từng có những năm tháng ở chiến trường, lại có 14 năm công tác tại tạp chí nên có nhiều nhân duyên gặp gỡ, chuyện trò với các lớp đàn anh. Ông Ngô Thảo còn dày công lưu trữ, giữ gìn tư liệu cho các nhà văn nói chung. Khi nhà văn Nguyễn Thi còn sống, các tác phẩm ông viết ra được gửi về tạp chí. Khi nhà văn hy sinh, các tư liệu, ghi chép được Ngô Thảo lưu giữ một cách nâng niu. Với ba nhà văn Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu, Thu Bồn, Ngô Thảo thực hiện được nhiều cuộc trò chuyện, phỏng vấn, từ trò chuyện qua thư đến trao đổi trực tiếp. Có những tác phẩm được các nhà văn tin tưởng trao bản gốc cho Ngô Thảo cất giữ, chẳng hạn bài viết “Sợ nhất nhà văn là có chất máu cá” của Nguyễn Minh Châu. Những tháng ngày cuối cùng của Nguyễn Minh Châu trên giường bệnh, luôn có bóng dáng người em, người bạn văn, người đồng nghiệp thân thiết một thời Ngô Thảo ở bên. Và Ngô Thảo lại được lắng nghe, được chia sẻ nhiều tâm sự kín đáo về chuyện đời, chuyện nghề của người anh thuộc thế hệ đi trước.

Thi sĩ Thu Bồn là người gần thế hệ với Ngô Thảo hơn cả (chỉ hơn Ngô Thảo sáu tuổi). Có lẽ vì thế mà người đọc có cảm giác, hai ông như những người bạn với nhiều mối thân tình khăng khít. Ngô Thảo gần như đã chứng kiến tất cả những buồn vui, thăng trầm, những biến cố lớn trong cuộc đời của Thu Bồn, từ chuyện công việc đến chuyện gia đình, con cái, hôn nhân, từ những năm tháng gian khổ ác liệt ở chiến trường đến lúc trở về cuộc sống thời bình. Phút giây cuối cùng trong bệnh viện với Thu Bồn, cùng gia đình và những anh em bạn bè thân thiết, có Ngô Thảo ở bên, thức trọn với thi sĩ trong đêm cuối cùng. Có những tư liệu đặc biệt về tác phẩm của Thu Bồn, chỉ Ngô Thảo là người duy nhất có được, như câu chuyện về bài thơ “Tạm biệt Huế” nổi tiếng, trước đó vốn mang tên “Bởi vì em”, được viết ra để dành tặng một người con gái Huế mang tên Minh Châu.

Những trang văn ngồn ngộn tư liệu sống động, đầy ắp những câu chuyện đời, chuyện nghề chân tình, xúc động được nhà phê bình Ngô Thảo gửi tới bạn đọc bằng một giọng văn tâm tình, đầm ấm, tha thiết. Những trang văn cho ta hiểu hơn về những cống hiến sáng tạo, những hy sinh thầm lặng mà lớn lao của bốn nhà văn từng gắn bó với nhà số 4 thân thương. Xin được dùng những câu thơ của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu, cũng viết về những con người đã bước đi và tỏa sáng từ ngôi nhà số 4 yêu dấu ấy, để khép lại bài viết nhỏ này: “Nơi tôi ở hoa đại rơi trắng đất/Ai nhìn hoa nghĩ tóc bạc trên đầu… Trái tim các anh vùi dưới đất rừng không hóa đá/Trái tim đập phập phồng trên trang sách chẳng bình yên” (Hà Nội chiều nay).


Theo Đỗ Anh Vũ - Thời Nay

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Ngày 5/12, tại thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đã tổ chức Hội thảo khoa học toàn quốc với chủ đề "Các xu hướng vận động của văn học, nghệ thuật Việt Nam hiện nay, thực trạng và định hướng phát triển."

  • Câu chuyện về cuộc đời và tác phẩm của nhà văn Hi Lạp Nikos Kazantzakis, từng được đề cử giải Nobel Văn chương, sẽ là chủ đề của buổi hội thảo vào ngày 04/12 tới.

  • Nhà báo Ngô Ngọc Ngũ Long là một trong những cây bút thành danh từ Báo SGGP với các bài viết chân dung nhân vật, phê bình điện ảnh sâu sắc và đầy trách nhiệm. Từ sự nghiệp viết báo chuyên về điện ảnh, văn hóa, chị bước chân vào lĩnh vực phê bình điện ảnh, trở thành một trong những nhà phê bình điện ảnh chuyên nghiệp của TP.

  • Lương y Nguyễn Hữu Khai- nguyên mẫu của bộ phim truyền hình Đường đời từng hấp dẫn khán giả vừa ra mắt cuốn tiểu thuyết “Đường đời dốc đứng”.

  • Trong gần 300 trang sách của “Sự quyến rũ của chữ”, người đọc sẽ có dịp chiêm ngưỡng, khám phá thêm ý tứ, vẻ đẹp từ những trang truyện ngắn, tiểu thuyết, lý luận của tác giả trong và ngoài nước.

  • Nhiệt hứng của niềm tin

    Chính luận nhưng không khô khan, câu từ nhạy bén mà đầy cuốn hút, cảm xúc bay bổng song không hề mâu thuẫn với độ sâu sắc của tư duy. Bằng cách ấy, tác giả - nhà báo Hồ Quang Lợi đã nối dài mạch nhận thức cho người đọc về Cách mạng Tháng Mười, về nước Nga. Suy tư theo từng trang viết, mỗi người sẽ có thêm góc nhìn, sự yêu quý, lòng tin và mong muốn những điều tốt đẹp.

  • (Tản mạn về tiểu thuyết Con chim Joong bay từ A đến Z, Đỗ Tiến Thụy, Nxb Trẻ, 2017)

    Từ Màu rừng ruộng (2006) đến Con chim Joong bay từ A đến Z (2017), tôi nghĩ, Đỗ Tiến Thụy đã thực sự vạch một lối nẻo tiểu thuyết để không lặp lại mình - một điều tối kị trong sáng tạo văn chương.

  • ZÁNG MY

    Phố huyện nghèo và ga xép là một không gian khá điển hình trong việc biểu tả ngoại vi của văn chương tiền chiến.

  • Kỳ thú - Bóng hồng - Nghệ sĩ là tên gọi buổi ra mắt sách của nhà báo Hà Đình Nguyên vừa được tổ chức tại TPHCM.

  • Kỷ niệm thời thơ ấu là tên cuốn hồi ký được viết bằng tiếng Pháp của tác giả Hoàng Thị Thế, con gái thủ lĩnh Hoàng Hoa Thám (Đề Thám) - người anh hùng của núi rừng Yên Thế trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp những năm đầu thế kỷ XX. Cuốn sách được dịch giả Lê Kỳ Anh (bút danh của nhà thơ Hoàng Cầm) dịch ra tiếng Việt bằng ngôn ngữ tài hoa, trong sáng.

  • Ngày 1/10, tại TP Hồ Chí Minh, Viện Giáo Dục IRED, Quỹ Văn Hóa Phan Châu Trinh và Sáng kiến OpenEdu tổ chức Lễ công bố Giải Sách Hay lần thứ VII, năm 2017. Sự kiện đã thu hút sự tham gia của đông đảo giới thức giả, chuyên gia, doanh nhân, báo giới và nhất là các độc giả trẻ mê sách trên khắp cả nước.

  • Sống đời của chợ (Công ty CP sách Tao Đàn, NXB Hội Nhà văn) mà tác giả Nguyễn Mạnh Tiến vừa cho ra mắt có thể xem là tập khảo cứu công phu nhất từ trước đến nay về bản chất văn hóa và chức năng của chợ trong cấu trúc làng của người Việt ở Bắc bộ và mở rộng ra vùng Thanh - Nghệ.

  • trời xanh đầm đìa hai mắt 
    (Bao giờ cho đến mùa thu -  Vũ Từ Trang)

  • VŨ TRỌNG QUANG

    Câu chuyện của những ngôi thứ ba: Cây cột điện: biểu trưng của Hắn, nhân vật trung tâm có thể là ngôi thứ nhất; Chàng & người tình vuột mất; Gã nhà thơ say xỉn & tờ báo; sau nữa là Nàng, cô gái điếm về chiều.

  • Cuốn sách "Nhìn. Hỏi. Rồi, Nhảy đi!" của tác giả Thi Anh Đào như một đề cương tổng quát để trả lời câu hỏi: "Làm thế nào để các em học sinh đừng ngồi nhầm chỗ".

  • Chưa bao giờ sách văn học nước ngoài lại xuất hiện trên các kệ sách nhiều như bây giờ. Hầu hết các tác phẩm văn học đình đám, best seller, đoạt giải trong các cuộc thi lớn... đều nhanh chóng được dịch ra tiếng Việt và xuất bản ở trong nước.

  • (Đọc Đỉnh cao hoang vắng, tiểu thuyết của Khuất Quang Thụy, Nxb Văn hóa dân tộc, 2016)

  • Đền thơ có bác Văn Thuỳ
    Rạ rơm chộn rộn, vân vi nỗi đời
    Thơ ca cứ tưởi tười tươi
    Chéo ngoe cẳng ngỗng tơi bời gió mưa

  • Sáng 7/9, tại Hà Nội, buổi gặp gỡ và giao lưu cùng tác giả Trần Tố Nga nhân dịp ra mắt tác phẩm "Đường Trần" với chủ đề "Ngọn lửa không bao giờ tắt" đã được tổ chức với sự góp mặt của đông đảo độc giả các thế hệ.

  • Có cảm giác như quá bức xúc trước những mối đe dọa ô nhiễm, hủy hoại môi trường sống đang ngày càng hiện hữu mà Đãng Khấu viết tiểu thuyết này. Ở một khía cạnh nào đó, tác phẩm giống như một tiếng chuông cảnh báo vang lên đúng lúc, thức tỉnh tinh thần cảnh giác của mọi người, kể cả những kẻ đang mê muội chạy theo đồng tiền, sẵn sàng bất chấp tất cả.