'Vá lỗ hổng' xuất bản

15:03 08/08/2018

Trong 6 tháng đầu năm 2018, ngành xuất bản đã gây được tiếng vang trong xã hội với nhiều cuốn sách có nội dung tốt, mang tính thời sự... Số lượng xuất bản phẩm vi phạm về nội dung có giảm so với cùng kỳ năm 2017 nhưng vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để.

6 tháng đầu năm, số lượng sách giấy chiếm ưu thế với 15.650 xuất bản phẩm. Ảnh: Zing.vn

Vẫn nóng chuyện nhân sự

Cục Xuất bản, In và Phát hành vừa tổ chức Hội nghị giao ban công tác xuất bản 6 tháng đầu năm 2018. Theo đó, trong 6 tháng đầu năm, các nhà xuất bản (NXB) đăng ký xuất bản 37.153 xuất bản phẩm, Cục Xuất bản, In và Phát hành xác nhận đăng ký xuất bản 36.740 tên xuất bản phẩm, toàn ngành nộp lưu chiểu 16.004 xuất bản phẩm với 174.671.000 bản. Đặc biệt, số lượng sách giấy đã chiếm ưu thế hoàn toàn với 15.650 xuất bản phẩm (đầu sách) và hơn 165,2 triệu bản, trong khi đó, sách điện tử chỉ có 19 xuất bản phẩm với 176.000 bản… Không những phát triển về số lượng, nhiều cuốn sách được xuất bản nửa đầu năm nay còn có chất lượng nội dung tốt, đề cập tới những vấn đề mang tính thời sự và có tính chính trị, xã hội cao như bảo vệ chủ quyền biển đảo Việt Nam, phát triển công nghệ số, giáo dục kỹ năng cho trẻ, các tác phẩm văn học kinh điển và hiện đại, sách thiếu nhi nhằm giáo dục và bảo vệ trẻ em trong thời đại mới… 

Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu tích cực trong về vấn đề nhân sự vẫn đang là bài toán “nan giải” của nhiều NXB. Trong đó, một số NXB thiếu hụt chức danh lãnh đạo trong khoảng thời gian dài nhưng chưa được cơ quan chủ quản quan tâm, kịp thời khắc phục. Đơn cử, như trường hợp Cty TNHH MTV NXB  Y học (trực thuộc Bộ Y tế) có hàng trăm đầu sách/năm nhưng không hề có Tổng biên tập. Bên cạnh đó, một số NXB vẫn thiếu chức lãnh đạo như NXB Văn hóa dân tộc, NXB Hải Phòng, NXB Công an nhân dân. Ông Chu Văn Hòa- Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành cho biết: “Để NXB hoạt động ổn định và đúng quy định của Luật Xuất bản, đề nghị cơ quan chủ quản của các NXB nêu trên nhanh chóng kiện toàn chức danh lãnh đạo cho NXB. Đồng thời, quan tâm và tạo điều kiện hơn nữa trong việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân sự lãnh đạo kế cận, tránh tình trạng thiếu hụt nhân sự kéo dài như thời gian vừa qua”.

Cũng theo ông Hòa, ngoài việc chậm trễ trong bổ nhiệm chức danh lãnh đạo NXB, một số cơ quan chủ quản chưa thực hiện đúng quy định miễn nhiệm chức danh lãnh đạo NXB, từ đó dẫn đến việc giao cán bộ phụ trách hoạt động nhà xuất bản không đúng quy định, như NXB Đại học Thái Nguyên. Hoặc cơ quan chủ quản có sự thay đổi nhân sự lãnh đạo NXB liên tục trong khoảng thời gian ngắn, gây ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của nhà xuất bản, như NXB Hàng hải. “Nguyên nhân dẫn đến thực trạng này là do cơ quan chủ quản chưa nắm rõ Luật Xuất bản và các quy định hiện hành. Ngoài ra, cơ quan chủ quản chưa coi trọng công tác xuất bản do việc thành lập nhà xuất bản theo ý tưởng nhất thời, chưa thể hiện sự cần thiết trong chiến lược phát triển và quy hoạch ngành”- ông Hòa nói. 

Xuất bản phẩm vẫn nhiều “sạn”

Cũng theo báo cáo sơ kết, mặc dù số lượng xuất bản phẩm vi phạm về nội dung có giảm so với cùng kỳ năm 2017 nhưng vẫn chưa được khắc phục triệt để. Trong 6 tháng đầu năm 2018, đã có 48 xuất bản phẩm vi phạm bị xử lý, trong đó có 27 xuất bản phẩm vi phạm nội dung xuất bản phẩm, 8 xuất bản phẩm vi phạm bản quyền... Điển hình có trường hợp biên tập viên (BTV) biên tập sai sót có hệ thống.

Trong đó, nổi cộm về nội dung xuất phẩm vi phạm vẫn tập trung ở một số vấn đề như nội dung sách phản ánh không khách quan về các cuộc chiến tranh chống quân xâm lược của dân tộc ta, về tình hình đất nước những năm sau giải phóng và đánh giá, nhận định sai lệch về người chiến sĩ cách mạng. Nội dung viết về sự kiện lịch sử nhưng không được kiểm chứng hoặc không chính xác. Đưa ra nhận định về đời sống xã hội, về chính sách tôn giáo không phù hợp, không khách quan.

Cùng với đó, sách dành cho thiếu nhi nhưng từ ngữ không trau chuốt, không chuẩn mực, không phù hợp với lứa tuổi các em. Một số cuốn sách có nội dung mang tính trao đổi, tranh luận, chỉ là tài liệu tham khảo với một số đối tượng bạn đọc nhất định nhưng lại được NXB phổ biến rộng rãi, gây hoang mang, nghi ngờ cho người đọc... Bên cạnh đó, số lượng xuất bản phẩm sai sót về câu chữ, chính tả vẫn còn. Vẫn xảy ra tình trạng chưa thực hiện nghiêm túc các quy định về bản quyền, dẫn đến việc khiếu nại, tranh chấp về bản quyền. Ngoài ra, về vấn đề đăng ký xuất bản mặc dù số lượng tên đề tài không được Cục Xuất bản, In và Phát hành xác nhận đăng ký xuất bản chiếm tỷ lệ nhỏ (chiếm 1,1% trong tổng số đề tài đăng ký xuất bản). Trong đó, nhưng lý do chủ yếu vẫn là đăng ký đề tài không phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của NXB; đề tài cần thẩm định nội dung có ý kiến của cơ quan chủ quản; hoặc đối với các đề tài nhiều tập, NXB chưa nộp lưu chiểu các tập trước nhưng đã đăng ký xuất bản các tập tiếp theo.

Xung quanh vấn đề này, theo ông Nguyễn Anh Vũ - Giám đốc NXB Văn học, cần phải tầm quan trọng của công tác biên tập trong việc rà soát, chỉnh sửa nội dung xuất bản phẩm để có những tác phẩm không bị lệch chuẩn, loạn chuẩn. Đồng thời, BTV cũng là những người lựa chọn tác phẩm, định hướng các dòng sách phù hợp với nhu cầu độc giả. Ông Vũ cũng cho rằng vai trò của tác giả là rất quan trọng, nhưng công tác biên tập cần được các NXB chú trọng hơn. Sức ép từ độc giả, dư luận và truyền thông, đặc biệt trong thời mạng xã hội, là rất lớn. Các BTV cần hoàn thiện năng lực chuyên môn và phẩm chất để đáp ứng được yêu cầu nghề nghiệp.

Theo Minh Quân - ĐĐK

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Tiếng Việt (và chữ Việt) là ngôn ngữ chính thức của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

  • Nếu thực sự coi “bảo tàng là thiết chế văn hóa” phản ánh “lịch sử như một dòng chảy trong truyền thống văn hóa” thì hệ thống bảo tàng nước ta cần được sắp xếp lại để hạn chế sự trùng lặp về nội dung và cả hình thức trưng bày, nhất là giữa các bảo tàng địa phương vì đều được xây dựng theo chung một “kịch bản” nặng về chiến tranh mà còn nhẹ về văn hóa – xã hội.

  • Sự sùng bái tôn ti trật tự trong nhà là một thứ áp bức đè nén “tự nhiên” mà người ta không ý thức ra nữa, thậm chí còn được tôn vinh, nó khuyên dụ người ta phủ nhận cách thức nhìn nhận mỗi cá nhân như một nhân cách độc lập và tự do, với những phẩm chất gì, năng lực gì, đức hạnh gì, nó chỉ giục người ta nhăm nhe soi mói vào “địa vị-thân phận” của mỗi người, cái được xem như “cốt yếu” mà thôi.

  • Chuyện Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế (TTBTDTCĐH) đã cho mang cây sứ “trăm năm tuổi” ở điện Kiến Trung về trồng vào vườn nhà của một “sếp”đã thu hút sự quan tâm của dư luận.

  • Mới đây, Hồ Đắc Thanh Chương - trường THPT chuyên Quốc học Huế đã xuất sắc trở thành quán quân Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 16. Khi nói về dự định của mình, Thanh Chương cho biết, với phần thưởng 35.000 USD, em sẽ đi du học, sau đó trở về quê hương.

  • Bài viết này không có tính chất học thuật chuyên sâu, để tưởng nhớ giáo sư Cao Xuân Hạo - người thầy mà tôi không có cơ hội được học.

  • NGUYỄN TRI

    Cử tri cả nước đang chuẩn bị cho ngày hội lớn, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.

  • Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới của văn học Pháp - “Hoàng tử bé” - đã được viết nên từ trải nghiệm có thật của nhà văn khi ông bị rơi máy bay trên sa mạc Sahara khi đang trên đường bay tới Việt Nam. Tác giả đã bị mất nước, bị ảo giác và suýt mất mạng…

  • Năm 2015, doanh thu ngành văn hóa phẩm của nước ta đạt 2.000 tỉ đồng, tổng lượng bia các loại được tiêu thụ ước tính đạt hơn 3 tỉ lít, tương đương 66.000 tỉ đồng, trung bình mỗi người Việt bỏ ra 2,5 giờ/một ngày để lướt facebook.

  • “Nhập gia tùy tục” nên việc nghe bạn bè quốc tế khen về người Việt Nam thân thiện, cuộc sống ở Việt Nam thú vị có lẽ đã “nhàm”. Sự thật, họ đã bị nghĩ về văn hóa Việt Nam như thế nào?

  • Một số nhà khoa học giải thích vì sao lại quyết định trao những tư liệu, hiện vật quý giá của đời mình cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam (TTDS) chứ không phải nơi nào khác.

  • Ths Trần Trung Hiếu: "Việc môn Sử bị xé nhỏ và gán ghép theo kiểu “ba trong một” trong Dự thảo đó chưa từng xảy ra. Nếu điều đó xảy ra, đây là một trong những sai lầm lớn nhất của Bộ GD&ĐT từ ngày Hồ Chủ tịch đọc bản Tuyên ngôn độc lập đến nay!".

  • Nếu một hôm đẹp trời, có ai đó giao cho ta cầm trịch một giải thưởng văn chương ở xứ này, cho ta toàn quyền tự quyết trong việc phát giải, thì phản ứng đầu tiên của ta sẽ là gì? Từ chối? Hay hăng hái nhận lấy trọng trách và sau đó đi mua một bộ giáp sắt cùng nón bảo hiểm, mặc vào mọi lúc mọi nơi để chuẩn bị hứng đá dư luận?

  • Trong căn phòng nhỏ chật kín tài liệu ở một con phố nhỏ tại Hà Nội, Tổng Thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam PGS, TS Phạm Văn Tình đã dành thời gian trò chuyện sôi nổi với chúng tôi về hiện tượng “lệch chuẩn” trong sử dụng tiếng Việt của giới trẻ hiện nay. Đây là vấn đề ông rất tâm huyết khi nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng. Dưới đây là nội dung cuộc trò chuyện.

  • Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa có ý kiến chỉ đạo về giải pháp đối với hoạt động của các nhà xuất bản.

  • Ngày 9/9, tin từ UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết vừa nhóm họp với các đơn vị liên quan để triển khai thực hiện đề án "Chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng”. Mỗi năm tỉnh sẽ chi tiền để hỗ trợ từ 3-5 nhà vườn đặc trưng.

  • Thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã thể hiện cao nhất niềm tin của nhân dân theo Đảng, trở thành bài học sâu sắc trong giai đoạn hiện nay.

  • Theo họa sĩ, nhà nghiên cứu Lê Quốc Việt, hoàn cảnh lịch sử cùng cách bảo tồn còn hời hợt khiến những kho mộc bản quý giá một thời đang ngày càng mai một và im lìm.

  • Không chỉ bị tàn phá bởi thời gian, nhiều công trình, di tích - nhất là các đình, chùa - còn bị biến dạng qua các công cuộc bảo tồn, trùng tu mà ở đó những người trông coi di tích và những người làm công đức tự cho mình quyền được can thiệp vào chuyên môn, còn chính quyền sở tại thì cấp phép trùng tu, tôn tạo một cách đại khái, dễ dàng, trong khi vai trò của các nghệ nhân lại chưa được coi trọng đúng mức.

  • Quảng Trị được coi là một bảo tàng chiến tranh lớn, ở đó có những bảo tàng chiến tranh nhỏ, nơi ghi dấu ấn đau thương và hào hùng đã đi vào lịch sử.