TRÒ CHUYỆN TRIẾT HỌC. Tác giả Bùi Văn Nam Sơn, Nxb Tri Thức, Công ty sách Thời Đại, 2012. Dịch giả Bùi Văn Nam Sơn là một cái tên không hề xa lạ đối với những ai đam mê triết học Tây Phương.
Ông là người đã mang những tượng đài triết học thế giới đi vào nền học thuật Việt Nam, trong đó hai tượng đài triết học lớn là Kant và Hegel đã có một sự ảnh hưởng sâu rộng đối với tư duy của nền học thuật Việt. Qua Trò chuyện triết học người đọc từng bước đi vào thế giới của triết học, tiếp xúc với những khái niệm và những triết gia cũng như những trào lưu triết học cơ bản. Tất nhiên không chỉ dừng lại ở những vấn đề kinh viện mà qua đây người đọc thấy được rằng triết học không hẳn là những phạm trù trừu tượng, khô khan. Ngược lại, những vấn đề cụ thể của đời sống trần trụi nhìn qua lăng kính của một nhà nghiên cứu triết học chúng trở nên thân thuộc và dễ dàng tri nhận. Đó là những vấn đề của con người, của xã hội, của tự nhiên, của khoa học, của nhân sinh… chúng vừa có tính chất thời sự nhưng lại thoát thai từ những căn nguyên tư tưởng sâu xa của triết học nhân loại.
THÚY LIÊN KHÚC NGOÀI (Thơ Tân hình thức), tác giả Biển Bắc, Nxb Văn học 2012. Thi phẩm này được chia là hai phần. Phần 1: Thúy Liên khúc 20 - 21. Phần 2: Từ Những Thứ Nguyên Ngoài. Theo như lời minh định của chính tác giả thì Thúy Liên khúc 20 - 21 như là một bản trường ca về một cuộc tình (trong muôn cuộc tình) liên mạng xuyên suốt cuối thế kỷ 20 sang thế kỷ 21. Đây là những nghi vấn của chính tác giả về sự hiện hữu ở thực tại khi khái niệm hiện hữu không còn là tuyệt đối, nó dần chuyển sang những khuôn diện khác bởi sự tồn tại của xã hội đã có những rạn nứt và trật nhịp. Chính trong thế giới thơ của Biển Bắc cũng đã cho ta thấy sự nhận thức thực hư đã bắt đầu lẫn lộn khiến con người đứng trước những nghi vấn: Chúng ta thực sự tri nhận được gì và cái gì là bất khả tri. Thực sự ngoại giới mà con người đang tiếp cận chúng có đúng như con người nhìn thấy hay không?... Từ Những Thứ Nguyên Ngoài chính là những cái hiện hữu ở ngoài ta, những cái khác ta, ở xung quanh ta đang nhìn nhận chúng ta “như chúng ta đang nhìn nhận chúng...”. Sông Hương giới thiệu đến quý bạn đọc thi phẩm này với mong muốn bạn đọc được tiếp xúc và làm quen với dòng thi pháp thơ Tân hình thức mà bấy lâu nay Sông Hương đã nỗ lực quảng diễn đến công chúng, để Thơ Việt luôn tồn tại trong sự đa dạng của thi pháp và sâu sắc về tư tưởng.
RỐN LÚN (thơ). Tác giả Biển Bắc, Nxb Văn học, 2012. Sáng tạo, trong một góc độ nào đó là tìm đến và cấp ý nghĩa cho một sự tồn tại ở một chiều kích khác ngoài thế giới hiện hữu mà người sáng tạo đang lưu trú. Rốn lún của Biển Bắc là một thế giới như thế. Cái khác trong thơ Biển Bắc trước hết đó là ngôn ngữ. Một lớp ngôn từ được nối kết với vô thức tộc loại, vì thế chúng không mang những dấu vết của một kẻ cố cách tân thơ bằng lý tính mà ngược lại ngôn ngữ thơ Biển Bắc hết sức tự nhiên và thuần khiết. Trên cái nền ngôn ngữ đó, thi nhân bắt đầu thêu dệt nên những ảnh tượng của mình. Những ảnh tượng thể hiện chiều sâu của tư duy nhưng chúng lại đầy nhạc tính. Nói theo Khế Iêm thì: “Nếu đóng góp của thơ cho văn học gồm hai yếu tố, ngôn ngữ và phong cách thì thơ Biển Bắc đã đạt tiêu chuẩn.”
NHỚ HUẾ SỐ 54 (với chủ đề Tình Sông Hương). Nhiều tác giả, Nxb Trẻ, 2012. Khó có thể truy tìm được căn nguyên nào khiến cho Huế dễ dàng găm sâu vào tâm thức của người Việt đến như vậy. Một trong những nguyên do đó chính là sự mê hoặc của văn hóa. Văn hóa nơi đây được hun đúc, cộng hưởng từ chính thiên nhiên và lòng người trải qua một quá trình lịch sử đầy thăng trầm. Bảy thế kỷ không phải là một quãng thời gian ngắn để Huế có được một diện mạo như hôm nay. Từ xưa tới nay, dòng Sông Hương tồn tại như một biểu tượng, biểu tượng của thơ, của nhạc, của những nỗi đau, của niềm hạnh phúc, của sự thăng hoa và của cả sự ngậm ngùi luyến tiếc trong cảm thức của tao nhân mặc khách khi phải quay gót rời xa… Chuyên đề Tình Sông Hương là tiếng lòng, tiếng đồng vọng của những người con xứ Huế, của những ai đam mê cái đẹp nên nặng lòng yêu, đây cũng là tên của đêm nhạc từ thiện Tình Sông Hương được tạp chí Sông Hương phối hợp với Hội đồng hương Thừa Thiên Huế tổ chức trong dịp Festival Huế 2012 vừa qua.
THƠ TUYỂN. Tác giả Nguyễn Đông Nhật, Nxb Hội Nhà văn, 2012. Đối với Nguyễn Đông Nhật thì dường như thơ là tiếng nói của thân phận. Trong thơ của ông chúng ta bắt gặp những nỗi đau đã trở thành ảnh tượng qua lớp ngôn từ mới mẻ. Cái sâu sắc trong thơ ông được làm nên bởi sự nối kết một cách tự nhiên của những hình ảnh, và chính sự nối kết này đã thêu dệt nên những biểu tượng đa nghĩa. Những biểu tượng réo gọi về trong chúng ta những nỗi đau của tình yêu, của tha nhân, của thân phận người… Đọc thơ Nguyễn Đông Nhật người đọc nhận ra một đời sống nội tâm, một con người luôn chất vấn sự tồn tại của mình, một ý thức vẫn không ngừng quẫy đạp và hoài nghi về sự tồn tại.
ĐÁ SỎI TRÊN ĐƯỜNG (thơ). Tác giả Hà Nhật, Nxb Hội Nhà văn, 2012. Thơ Hà Nhật được phôi thai từ một tâm hồn trong sáng, yêu những cái đẹp dung dị xung quanh đời thường. Nhưng đôi khi thơ ông cũng thể hiện sự đam mê dấn thân của một con người thích lãng du, xê dịch bằng những dòng chữ trí tuệ của một người luôn xem thơ như một phương tiện để lưu giữ nết đất, hồn người và cũng là nơi để những tiếng lòng đồng vọng.
CÁI TOÀN THỂ VÀ TRẬT TỰ ẨN (tập hợp tiểu luận). Tác giả David Bohm, Tiết Hùng Thái dịch, Nxb Tri thức 2011. Cuốn sách mang màu sắc của triết học. Đưa chúng ta đi tới thấu hiểu bản chất của thực tại nói chung và ý thức nói riêng trong sự vận động không ngừng, trong chuỗi mạch lạc, khai mở và không bao giờ hoàn kết của bản chất sự vận động trong vũ trụ. Cũng từ đó chúng ta thức nhận được mối quan hệ giữa tư duy và thực tại. Bản chất của tư duy, bức tranh về một thế giới toàn thể và các quy luật vận hành… cũng dần hé lộ. Công trình cũng xem xét tới vai trò của ngôn ngữ trong việc đưa sự phân mảnh vào tư duy. David Bohm (1917 - 1992) là một nhân vật hàng đầu trong thế giới vật lý lượng tử, là một ứng viên hoàn toàn xứng đáng cho giải Nobel vật lý nhưng ông vĩnh viễn không được vinh danh trên đỉnh cao này.
(SH283/09-12)
THUYỀN TRĂNG (thơ), tác giả Hồ Thế Hà, Nxb. Văn học 2013.
BI KỊCH (chuyên luận), tác giả Adrian Poole, Nxb. Tri thức, 2012. Adrian Poole là giảng viên môn Ngữ văn Anh và Văn học so sánh tại đại học Cambridge. Là người đam mê nghiên cứu văn học thế kỷ 19 và 20.
BỬU CHỈ, ĐƯỜNG BAY NGHỆ THUẬT VÀ KÝ ỨC TRẦN GIAN, nhiều tác giả, Nxb. Hội Nhà văn 2012.
THƠ 2 (tuyển tập thơ nhiều tác giả), Nxb Hội Nhà văn, 2012.
THƠ NHƯ LÀ MỸ HỌC CỦA CÁI KHÁC (chuyên luận), tác giả Đỗ Lai Thúy, Nxb Hội Nhà văn, 2012. Vẫn lấy Thơ làm trung tâm của mọi diễn giải, nhưng khác với các công trình trước, ở đây, Thơ được tiếp cận từ cái khác (Otherness), như một phạm trù của triết học và mỹ học.
TREO TÌNH TRÊN SÓNG (tiểu thuyết), tác giả Võ Ngọc Lan, Nxb Hội Nhà văn, 2012. Với thi pháp truyền thống, Treo tình trên sóng như là một thiên tự truyện về cuộc đời của một con người. Và từ đây chúng ta nhận thấy thực ra cuộc đời của một con người tự bản thân nó đã là một cuốn tiểu thuyết.
NHỊP ĐIỆU THỜI GIAN (thơ), tác giả Nguyễn Hồng Vinh, Nxb Văn học 2012.
VÀNG SON THẠCH THỦY KHÍ (truyện ngắn), tác giả Võ Thị Xuân Hà. Nxb Hội Nhà văn, 2012. Đọc văn của Võ Thị Xuân Hà chúng ta bắt gặp những nỗi buồn, những nỗi đau của thân phận con người qua cái nhìn đầy tính nhân văn của chị.
NHỮNG CHIẾC THUYỀN VỎ BÒNG, Tác giả Mai Văn Hoan, Nxb Thuận Hóa, 2012. Theo như “lời thưa” của thi sỹ đầu cuốn sách thì ông xem mỗi bài thơ là một chiếc thuyền vỏ bòng thả ¬trên dòng sông cuộc đời. Mai Văn Hoan đã cùng với thơ đi qua những nỗi nhọc nhằn của cuộc sống, đã cùng với thơ cảm nhận những cung bậc khác nhau trong dòng đời không ngừng tuôn chảy.
HỒ CHÍ MINH VỚI VĂN NGHỆ SĨ, VĂN NGHỆ SĨ VỚI HỒ CHÍ MINH (tập 4). Nhà xuất bản Hội Nhà văn - in 8.000 cuốn - khổ 16x 24cm - tháng 5 năm 2012.
@ Thúc Tề (Lãng Tử) sinh ngày 17.10.1916 tại Huế. “Là nhà thơ lãng mạn với Trăng mơ, là nhà văn hiện thực với Nợ văn, cuối cùng chết cái chết của một liệt sĩ cách mạng, cuộc đời Thúc Tề tuy éo le ly kỳ, nhưng vẫn phù hợp với phép biện chứng của vận động lịch sử và diễn biến tâm hồn con người” (Hoài Anh).
NGUYỄN THỊ HOÀNG
Thoáng qua thì tưởng chừng như chẳng có gì nơi một khoảng không nhẹ tênh và trong suốt. Lời tiếng ấy, nao lòng ấy, bày tỏ ấy thì đâu đâu cũng có từ nguồn thương mỗi người mẹ gửi cho con...
THIỆN TÂM
Trong những ngày hội sách của Tp Hồ Chí Minh tháng tư vừa qua, giữa hàng ngàn cuốn sách, trong đó có những cuốn được giới thiệu rầm rộ từ nhiều tuần trước, có vẻ các cuốn sách “Đáp lời sông núi” bị chìm khuất dù chúng được giới thiệu trang trọng bằng một cái pa nô lớn trước gian hàng của NXB Trẻ.
@ Nhà xuất bản Đại Học Huế vừa cấp giấy phép “mở hàng” cho một tập thơ của hội viên Hội Nhà văn TT. Huế: Giấc mơ buổi sáng của Nguyễn Lãm Thắng.
@ Thi ca mùa ngái ngủ của Lê Huỳnh Lâm có thể ví như một giấc thiền bị bủa vây bởi lớp ngôn từ vừa nhập hồn trở lại - hân hoan nhảy múa trên điêu tàn thời cuộc. Đến Mật ngôn (Nxb Văn học, 2012) mỗi ai muốn tiếp cảm phải tự lần tìm password từ những giấc mơ hoang phí.
@ Từ những suy tưởng rỗng rểnh ứ họng Lê Hưng Tiến đã liếc dao vào ý tưởng hòng ngụy tạo hoang giấc và cấu xé ngữ nghĩa.
@ Tập truyện ngắn và thơ Cái chết không có con người (175 trang, khổ 13x19, Nxb Văn học, 2012) có được là nhờ sự tâm huyết chung tay góp sức của bè bạn văn nghệ Huế thực hiện. Tác giả của nó - Hoàng Trọng Định là nhân vật chính của vở bi hài kịch do chính anh dàn dựng.
@ Là một người hoạt động âm nhạc có bề dày nhiều năm trong kháng chiến, cho đến nay đã “hơn 40 năm bổng trầm”, nhạc sĩ Mai Xuân Hòa vừa ra mắt Tuyển tập ca khúc - ca cảnh Nỗi đợi chờ.
@ Sau cuốn Có một con đường mòn trên biển Đông của nhà văn Nguyên Ngọc (năm 2000), đến Hải trình bí mật của những con tàu không số (2006) của Hồ Sĩ Thành hay Lịch sử đường Hồ Chí Minh trên biển, và gần đây nhất là bộ phim do nhà văn Đình Kính chuyển thể từ tiểu thuyết Sóng chìm của mình; thì nay con đường huyền thoại này càng thêm phần sáng rõ với Cổ tích tàu không số của nhà thơ Ngô Minh Nxb Hội Nhà văn, tháng 11 năm 2011.
@ Có lẽ tranh Đinh Cường thuộc diện đứng đầu top sử dụng làm bìa sách, tạp chí. Thêm một bức tranh nữa của họa sĩ tài danh này vừa được trình bày bìa cho Đặc san văn học Quán văn, số đầu tiên ra mắt vào tháng mười năm nay do nhà văn Nguyên Minh làm Chủ biên (Nxb Thanh niên).