NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Jen học trước tôi hai năm, đàn chị. Cô là thường trú, PGY- 4, tôi là PGY- 2. Trong nghề chúng tôi, hơn nhau một năm đã là tình thầy trò, huống gì hơn hai.
Đàn anh đàn chị đi trước chỉ vẽ tận tình cho người sau, vì trong thực tế, những vị thầy chính thức chỉ giảng bài ở lớp rồi biến mất, đâu đó, khi trong phòng mổ, khi phòng mạch riêng, chỉ người đi trước mình một hai năm mới là thầy thực sự. Dù thế Jen nhỏ tuổi hơn tôi, người dong dỏng cao, tóc vàng, mắt xanh biếc, gốc Ái nhĩ lan, cứ như vừa bước ra từ một cuốn tiểu thuyết của Virginia Woolf hay là từ một ga xe lửa, ga Lyon đèn vàng, trong thơ Cung Trầm Tưởng. Trong một lần đi uống bia, vì ở nơi làm việc của tôi thường trú đàn anh bao giờ cũng dẫn đàn em đi uống bia tuần một lần, gọi là xả hơi sau nhiều đêm thức trắng, trong một lần như vậy, tôi nói ý tưởng ấy. Cô cười phá lên, hỏi thơ của ai, tôi bạo miệng dịch mấy câu thơ, chắc nàng chẳng hiểu gì thứ tiếng Anh ba nháp của tôi, nhưng cũng cười với nhau. Tóm lại đó là một thường trú thân mật, giỏi giang, tận tình. Một lần có trường hợp sinh khó, người mẹ đẻ con so, đuối sức sau cơn chuyển dạ gian khổ. Sau khi lá nhau sinh xong, tử cung co hồi kém, dù đã dùng oxytocin, lại rách vùng sinh dục phức tạp, sâu, chảy máu. Bọn sinh viên đàn anh ra về hết, tôi phải ngồi may, nhiều mũi. Tay chân tôi mỏi rời rã sau một đêm thức trắng, hôm qua chỉ kịp ăn bữa chiều nửa bữa, bụng đói meo. Vết thương phức tạp, Jen đứng phía sau lưng chỉ dẫn cho tôi. Hơi thở của cô phả vào gáy nóng ấm. Có một lúc vết thương rách sâu tinh vi quá, tôi không xử lý được, cô phải vươn tay qua vai tôi, dùng ngón tay để hướng dẫn. Sản phụ là một người đàn bà mập mạp, nhiều mỡ, tôi gắng sức kéo đường chỉ ra xa, cái kim may bất ngờ bật lên thật mạnh, đâm lút vào ngón tay trỏ bên phải của Jen.
Tôi bàng hoàng. Kim đâm gần xuyên suốt. Cô đau đớn, kêu lên một tiếng, hốt hoảng lùi lại, rồi ôm tay, không nói thêm gì nữa. Tôi dừng tay lại một lúc, chết điếng. Tôi quay mặt lại, lí nhí qua khẩu trang, nhưng Jen xua tay bảo tôi làm việc tiếp. Tôi chỉ muốn cởi áo choàng ra, ôm lấy cô mà xin lỗi. Lúc ấy trong phòng không có ai, các y tá cũng bận tíu tít. Tôi chửi thề trong bụng, không biết sao đêm trực của tôi bao giờ họ cũng thi nhau đẻ nhiều thế. Xấu hổ. Hối hận. Nhưng máu sản phụ chảy nhiều, Jen giục tôi may tiếp để cầm máu. Khi mọi chuyện đã xong, tôi đứng lên xin lỗi và hỏi thăm thì cô lắc đầu, an ủi tôi đừng quá lo lắng. Tôi liếc nhìn, khuôn mặt cô hơi tái lại, lo âu. Sau đó trên page lại gọi tôi đến trường hợp khác vì các nội trú bỏ đi phòng mổ cả. Sáng sớm hôm sau, ngớt việc, nghĩ chuyện đêm qua, càng nghĩ càng lo, tôi trở lại thăm bệnh nhân và coi hồ sơ một cách kỹ càng. Đúng như tôi đã nghi ngờ. Đó là một người phụ nữ mắc bệnh AIDS, thời ấy bệnh này vừa được phát hiện ở phương Tây chưa lâu lắm, chưa có thuốc chữa trị như bây giờ, là một cơn ác mộng đối với cả thế giới. Người nào mắc phải coi như bị án tử hình. Việc lây qua đường máu hay sinh dục khá phổ biến vì nhiều người còn chưa biết đến bệnh. Tôi đi tìm Jen, thấy cô ngồi bên cửa sổ trong cái lounge dành cho sinh viên. Cô đã làm xong các xét nghiệm máu cần thiết và đang chờ kết quả, có lẽ phải nhiều ngày, và thật ra các xét nghiệm chính phải làm trong ba tháng nữa, ngay cả khi kết quả bình thường cũng không nói được gì. Tôi được biết cô xin vắng mặt trong bệnh viện một thời gian ngắn. Rồi sau đó tôi kết thúc kỳ thực tập ở khoa sản, định bụng sẽ quay lại gặp cô, thế mà thời gian trôi đi vùn vụt, khi tôi trở lại thì đã vài tuần lễ, mùa thu đã tới, gặp toàn người mới, vì đó là một năm học mới, và tôi mất bóng của Jen từ đó.
Tôi nhớ lần quay lại sáng hôm ấy, sau lần trực chung, tần ngần đứng nhìn cái dáng của cô ngồi bên cửa sổ. Cô vừa xem hồ sơ bệnh nhân, vừa trầm tư suy nghĩ, có một vẻ buồn rầu đau đớn, một sự chịu đựng không thể tả được, trên khuôn mặt thanh tú của cô, những lọn tóc sợi nhỏ vàng hất ra sau gáy, lơ thơ trước ngực, cắt cái bóng lên bầu trời sau khung cửa mùa thu, ngoài trời lá phong vàng trong suốt như mật ong rào rạt bay qua. Cảm giác ấy làm tôi không chịu nổi. Nhiều năm sau, mỗi khi mùa thu về, nhớ lại, tôi nhận ra rằng đó là một cảm giác kỳ lạ. Vừa ngưỡng mộ vừa thương xót, nửa hối hận nửa như tình yêu, như khi bạn vừa mất đi một thứ gì quý giá, không biết làm gì để lấy lại được, tuy bảng lảng mơ hồ nhưng bạn biết là có thật.
N.Đ.T
(SHSDB35/12-2019)
BORIS CHEKHONIN
Địa điểm là ở khu Tam giác Vàng, những câu chuyện không phải là nói về CIA, những tên gián điệp, những viên chức chính quyền địa phương thối nát hoặc những nhân vật quen thuộc khác. Thời thế đã thay đổi. Băng-cốc đang phát động cuộc chiến chống lại chất na-cô-tic.
L.T.S: Năm 1985 lần đầu tiên ở Pháp độc giả mới biết có một kịch bản văn học của Jean Paul Sartre viết từ 1959 mang tựa đề "Sigmund Freud hay là Bản giao kèo với quỷ sứ". Gần đây báo Văn học Xô viết số 22 tháng 6-1988 đã đăng kịch bản văn học đó kèm với bài viết của giáo sư A.Belkin - tiến sĩ y học, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu tâm lý - nội tiết - thuộc Viện tâm thần học MOCKBA. Sau đây Sông Hương xin giới thiệu với độc giả kịch bản J.P.Sartre và bài viết nói trên của giáo sư tiến sĩ A.Belkin.
PANKAJ MISHRA - BENJAMIN MOSER
Ở chuyên mục Bookends hằng tuần, sẽ có hai nhà văn đứng ra giải đáp các vấn đề đặt ra với thế giới sách. Xưa, Ezra Pound từng khích lệ đồng nghiệp: “hãy làm mới”. Tuần này, Pankaj Mishra và Benjamin Moser tranh luận xem ngày nay liệu có bất kỳ sự mới lạ thật sự nào còn lại cho các nhà văn khám phá.
Hơn 50 năm vừa viết văn vừa làm báo đã làm cho nhà văn Graham Greene trở thành một người nói tiếng nói của quần chúng trên thế giới.
LISANDRO OTERO
Cách đây mấy tháng ở Thủ đô Buenos Aires (Argentina) một hội nghị các nhà văn quốc tế đã được tổ chức, để thảo luận về đề tài tiểu thuyết sẽ ra sao vào thế kỷ hai mươi mốt sắp sửa đến.
Sakharov sống trong một tòa nhà đồ sộ và không mấy vui vẻ ở Matxcơva. Tòa nhà do những tù nhân chiến tranh Đức thiết kế và xây dựng trên những công trường đã bị ném bom suốt thời chiến tranh.
PATRICK MODIANO
(Phát biểu ngày 7/12/2014 tại Hàn lâm viện Thuỵ Điển ở Stockholm của Patrick Modiano, Giải Nobel Văn học 2014)
Mọi thông tin liên quan tới người được nhận giải Nobel sẽ chỉ được Viện hàn lâm Thụy Điển tiết lộ sau 50 năm. Giờ đây, sự thật về nhà văn duy nhất từng từ chối giải thưởng văn học danh giá nhất hành tinh đã được công bố.
Nhà văn người Mỹ F. Scott Fitzgerald - tác giả của cuốn tiểu thuyết kinh điển “Gatsby vĩ đại” - đã viết thư tay cho con gái trong ngày đầu năm. Lá thư dành cho một cô bé, nhưng khiến người lớn cũng phải suy nghĩ.
Trong năm nay, một nhà văn vĩ đại của Mỹ Latinh - Gabriel Garcia Marquez - đã qua đời. Ở đất nước Colombia quê hương ông, người ta đang chuẩn bị cho ra mắt hàng loạt tờ tiền có in hình chân dung nhà văn để mọi thế hệ người Colombia đều sẽ biết và nhớ về ông.
NGUYỄN VĂN DŨNG
Thời trai trẻ tôi yêu nước Nga qua tác phẩm Chiến tranh và hòa bình của Lev Tolstoi. Lớn lên tôi càng yêu nước Nga hơn bởi lịch sử hào hùng và nền văn hóa phong phú với những con người Nga nhân hậu, dễ thương. Nay về già, tôi quyết tâm đi thăm nước Nga cho bằng được. Tất nhiên Moskva là chọn lựa đầu tiên.
TRẦN HUYỀN SÂM
LGT: Giải Goncourt ở Pháp 5/11 vừa qua, đã vinh danh cho bác sĩ, nữ văn sĩ Lydie Salvayre, với tác phẩm Pas Pleurer/ Đừng khóc.
VĨNH THƯ
Trích ý kiến trao đổi về tình hình đổi mới công tác văn học nghệ thuật giữa đoàn cán bộ lãnh đạo văn hóa văn nghệ Việt Nam nghiên cứu học tập tại AOH (Viện hàn lâm khoa học xã hội trực thuộc TW Đảng cộng sản Liên Xô) với Ban thư ký và một số nhà văn Liên Xô.
Interstellar, bộ phim khoa học giả tưởng vừa ra mắt tháng 11 vừa qua của đạo diễn Christopher Nolan về hành trình tìm kiếm một trái đất khác - một ngôi nhà mới cho loài người, đã khiến khán giả trầm trồ, kinh ngạc và cảm động bởi nhiều yếu tố khác nhau: kỹ xảo điện ảnh đỉnh cao, cốt truyện đầy tính khoa học hấp dẫn, thông điệp đáng suy ngẫm về tình yêu và mối quan hệ của con người với Trái đất. Nhưng có lẽ ấn tượng mê hoặc nhất về bộ phim là hình ảnh hố đen (black-hole) và lỗ sâu (worm-hole) giữa vũ trụ mà đoàn làm phim đã mô phỏng - một kết quả tuyệt vời của sự cộng tác giữa khoa học và nghệ thuật.
Khác với mọi lần, năm nay, tin nhà văn Pháp Patrick Modiano được Viện Hàn lâm Thụy Điển chọn trao giải thưởng Nobel Văn học có phần làm cho báo chí, truyền thông ngoài nước Pháp ngỡ ngàng.
Tiến sĩ tâm thần học Brian L. Weiss kể về quá trình điều trị cho một bệnh nhân nhớ được tiền kiếp.
Sử gia kiêm nhà văn Italy Angelo Paratico vừa công bố một nghiên cứu mới gây sửng sốt, cho rằng mẹ danh họa Phục hưng Lenardo da Vinci (1452-1519) có thể là một nô lệ người Trung Quốc.
Theo nghiên cứu mới đây của nhà sử học, tiểu thuyết gia người Italy Angelo Paratico, mẹ của Leonardo da Vinci có thể là một nô lệ người Trung Quốc.
Danh họa người Ý Leonardo Da Vinci được nhân loại biết tới như một thiên tài toàn năng. Những hiểu biết và ý tưởng của ông đi trước thời đại mà ông từng sống tới hàng thế kỷ. Mới đây, người ta lại phải ngỡ ngàng trước một phát hiện mới về ông.