Văn học Nhật Bản đang để lại dấu ấn sâu đậm và mạnh mẽ cả về số lượng lẫn chất lượng. Bên cạnh dòng văn học kinh điển gắn liền với những tác giả có ảnh hưởng trên thế giới, thị trường xuất bản trong nước còn chứng kiến cuộc “đổ bộ” của những tác giả đương đại với số lượng tác phẩm không hề nhỏ.
Sau hơn 10 năm, tác giả Akutagawa Ryunosuke vừa trở lại với độc giả Việt Nam qua tập truyện ngắn Cuộc đời một kẻ ngốc. Ảnh: LÊ VY
Muôn màu muôn vẻ
Ở Việt Nam, bạn đọc từng biết đến Akutagawa Ryunosuke qua một số ấn phẩm như Hạc chiều (tập truyện ngắn in chung cùng Kinoshitan Junji và Dazai Osamu, NXB Văn học 1999), Tuyển tập truyện ngắn Akutagawa (NXB Hội Nhà văn 2000), Trinh tiết (NXB Văn học 2006), Trong rừng trúc (NXB Hội Nhà văn 1989). Mới đây, Công ty sách DTBooks vừa giới thiệu tuyển tập truyện ngắn của ông với tên gọi Cuộc đời một kẻ ngốc, gồm 9 truyện tiêu biểu cho sự nghiệp sáng tác của ông.
Theo chia sẻ của nhà văn, nhà nghiên cứu Nhật Chiêu, 3 nhà văn lớn của Nhật Bản đến với độc giả Việt Nam đầu tiên là: Aukutagawa, Yasunari Kawabata (được dịch khi ông vừa đoạt giải Nobel) và Mishima Yukio. Trong đó, Akutagawa là người đến sớm nhất, khoảng thập niên 60 của thế kỷ 20. Ngoài văn học, công chúng Việt Nam còn được tiếp cận tác phẩm của ông qua bộ phim Lã Sanh Môn (Rashomon) của đạo diễn lừng danh Akira Kurosawa và qua vở cải lương Sầu lên ngọn cờ, công diễn tại rạp Kim Chung.
Cách đây 8 năm, Phương Nam Book từng ra mắt tủ sách “Tinh hoa văn học” giới thiệu các tác phẩm văn học kinh điển trên thế giới, nhiều trong đó là những tác phẩm văn học đến từ Nhật Bản như: Gối đầu lên cỏ và Nỗi lòng (Natsume Soseki), Người đẹp ngủ mê(Yasunari Kawabata), Đèn không hắt bóng (Watanabe Dzunichi), Một mùa thơ dại(Higuchi Ichiyo), Nữ sinh, Thất lạc cõi người và Tà dương (Dazai Osamu). Đặc biệt, Thất lạc cõi người và Nữ sinh được tái bản nhiều lần.
Tiếp nối dòng văn học kinh điển của Nhật Bản, không thể không nhắc đến tên tuổi của Tanizaki Junichiro với loạt tác phẩm đặc sắc do Tao Đàn thực hiện như: Hai cuốn nhật ký, Tình khờ, Chữ vạn, Nhật ký già si, Tuyển tập truyện ngắn Tanizaki Junichiro. Trước đó, tác giả này cũng từng được giới thiệu ở Việt Nam qua một số tác phẩm như Yêu trong bóng tối (NXB Văn nghệ 2008), Ca tụng bóng tối (NXB Tổng hợp 2014).
Với dòng văn học đương đại, Haruki Murakami có lẽ là cái tên sáng giá nhất hiện nay khi tác phẩm của ông luôn được độc giả khắp thế giới chờ đón. Ở Việt Nam, Nhã Nam gần như là đơn vị độc quyền có hơn 10 tác phẩm xuất bản, trong đó có những tác phẩm thực sự quan trọng trong sự nghiệp văn chương của Haruki Murakami như Rừng Na Uy, Biên niên ký chim vặn dây cót, Xứ sở diệu kỳ tàn bạo và chốn tận cùng của thế giới, Kafka bên bờ biển…
Đến hiện tại, ít nhất Nhã Nam đã xuất bản được 9 cuốn của “ông hoàng trinh thám” Higashino Keigo. Nhiều nơi không muốn đứng ngoài cuộc, như Đinh Tị xuất bản Trước khi nhắm mắt; Mintbooks với Ngôi nhà của người cá và Trứng chim cúc cu này thuộc về ai.
Gần đây còn là sự bùng nổ của thể loại light novel - một dạng tiểu thuyết có tranh minh họa, chuyên dành cho học sinh trung học.
“Mỏ vàng” chưa được khai thác hết
Dù được khai thác từ kinh điển đến đương đại với số lượng nhiều như vậy, nhưng theo nhà nghiên cứu Nhật Chiêu, văn học Nhật Bản vẫn còn là “mỏ vàng” chưa được khai thác hết. Có nhiều tác phẩm được gọi là đỉnh cao của văn học Nhật, đến nay vẫn chưa xuất hiện.
Ngay từ thế kỷ 8 đã có một hợp tuyển thơ ca vĩ đại hiếm thấy trên thế giới, là Vạn Diệp Tập với 4.500 bài thơ, được xem là đỉnh cao của thơ Nhật. Khoảng năm 1000, xuất hiện tiểu thuyết Truyện Genji - được xem là tiểu thuyết đầu tiên của nhân loại, nhưng y như vừa mới xuất bản ngày hôm qua. Hay như các tác phẩm của Kenzaburo Ōe, chủ nhân giải Nobel Văn học năm 1994, cũng chưa được giới thiệu nhiều ở Việt Nam.
“Muốn hiểu văn học Nhật phải có Vạn Diệp Tập trong tay. Nhưng hiện tại, chúng ta vẫn đang khai thác văn học Nhật Bản theo cách được chăng hay chớ, nhắm thấy cuốn nào là dịch cuốn đó mà không có một kế hoạch thực sự. Mặc dù được dịch nhiều so với trước đây, nhưng lại không đi vào một quỹ đạo mang tính lâu dài, chưa khai thác hết thành tựu của văn học Nhật. Việc nhiều tác phẩm lớn của Nhật chưa xuất hiện sẽ là một rào cản cho sinh viên khi tìm một chủ đề nào đó về văn học Nhật để nghiên cứu hay làm bài tốt nghiệp. Đây cũng là một thiệt thòi cho độc giả trong nước”, nhà nghiên cứu Nhật Chiêu cho biết.
Đại diện DTBooks cho rằng: “Dòng văn học kinh điển, với chân giá trị đã được khẳng định, với sự thực hiện chỉn chu, có tâm huyết và chiến lược quảng bá đúng đắn, chúng tôi tin rằng, sức phát hành sẽ không thua kém bất kỳ dòng nào khác. Thứ cả thế giới đã đọc và say mê hơn nửa thế kỷ, chẳng lẽ chúng ta lại thờ ơ”.
Chính vì lý do đó nên trong thời gian tới đây DTBooks sẽ giới thiệu lại dòng văn học kinh điển Nhật Bản, những tác giả hoặc đã được xuất bản nhưng rồi đã tuyệt bản, hoặc đã từng được nghe danh ở đâu đó nhưng chưa từng được giới thiệu ở Việt Nam. Đại diện DTBooks bày tỏ: “Không có sự cạnh tranh nào ở đây. Murakami hay Dazai, Banana hay Akutagawa… thì cũng là những góc cạnh khác nhau của văn học Nhật để các độc giả của chúng ta khám phá và tận hưởng”.
Theo Hồ Sơn - SGGP
Nam Lê là nhà văn người Úc gốc Việt. Tập truyện ngắn mang tên The boat (Con thuyền) của anh do Thiên Nga và Thuần Thục dịch, Nxb Hội Nhà văn ấn hành năm 2011 đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá. Qua việc diễn giải một số khía cạnh thi pháp của tập truyện ngắn Con thuyền, bài viết mong muốn phần nào lan toả những vẻ đẹp của văn chương Nam Lê đến bạn đọc trong nước.
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt hai tập tản văn mới trong bộ “Viết cho những điều bé nhỏ” chào đón Tết Nguyên Đán Kỷ Hợi 2019: “Tết xưa thơ bé” của tác giả Hương Thị và “Nhớ ơi là Tết” của tác giả Thái Hương Liên.
Cho dù được biểu đạt bằng thể loại gì, từ tản văn, truyện ngắn hay du khảo, thì người đọc vẫn nhận ra ở Nguyễn Trương Quý một tấm lòng thiết tha với Hà Nội. Anh vừa ra mắt cuốn sách thứ 8, du khảo Một thời Hà Nội hát (NXB Trẻ ấn hành), cũng nằm trong mạch nguồn đó.
Chân dung Xuân Quỳnh, Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Minh Khuê... được khắc họa trên trang viết trong trẻo của nhà thơ.
Sách của tác giả Nhật là bản hòa tấu giàu cung bậc cảm xúc, khắc họa tình người, tình yêu âm nhạc trước cuộc sống khốc liệt.
65 tác phẩm xuất sắc được trao tặng Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tại Hội nghị tổng kết, trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 và triển khai nhiệm vụ năm 2019 diễn ra ngày 9/1 ở Hà Nội.
Chúng ta đi tìm trong thơ tiếng nói của chính mình. Chúng ta nói trong những ước thúc chặt chẽ của ngôn ngữ và âm nhạc. Chúng ta nói chúng một cách tự do.
Cuốn sách “Vào mùa trăng” tập hợp 50 bài thơ tình được sáng tác trải dài theo năm tháng của giáo sư-nhà giáo nhân dân Hà Minh Đức - một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam.
Theo thông tin từ Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh, nhà văn Trần Kim Trắc đã qua đời vào ngày 17-11-2018 tại nhà riêng trên đường Cống Lở, phường 15, quận Tân Bình. Tuy nhiên, vì lý do riêng nên gia đình không phát tang; vậy nên công chúng mới được thông báo cách đây hai ngày.
Tác giả Đông Mai kể về tuổi thơ thiếu vắng cha mẹ, đời sống nhọc nhằn trong cuốn "Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi".
Bên cạnh dòng văn học thị trường ăn khách, không ít tác giả trẻ thế hệ 9X đang chọn dấn thân vào mảng đề tài vừa nghe đã khiến người đọc ngần ngại: chiến tranh!
2018 có lẽ là một năm “gặt hái” của văn nghệ Việt Nam trên trường quốc tế. Từ các cuộc thi nhan sắc, đến văn chương công chúng đều chứng kiến những giải thưởng gọi tên Việt Nam. Thậm chí, lĩnh vực xiếc vốn ít được nhắc tới thì anh em Quốc Cơ - Quốc Nghiệp cũng tạo lập những kỷ lục quốc tế và liên tục được truyền thông quốc tế xướng tên…
Sáng 26/12/2018 tại Hà Nội, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức buổi tổng kết hoạt động năm, trao giải thưởng văn học 2018 và kết nạp hội viên mới.
Hội đồng cuộc thi sáng tác văn học trẻ lần sáu trao hai giải nhì cho tác phẩm "Wittgenstein của thiên đường đen" và "Người lạ".
Ở vào tuổi xấp xỉ 80, đi qua bao nhiêu dâu bể của đời người, ngỡ tưởng đã không còn điều gì có thể khiến ông muộn phiền, phải rơi nước mắt. Ấy vậy mà trong buổi gặp mặt bạn bè và độc giả nhân dịp ra mắt tác phẩm Vườn chanh miệt biển được tổ chức gần đây tại TPHCM, nhà văn Kiệt Tấn (ảnh) với mái tóc trắng cước, vẫn cười nói và vẫn khóc ngon lành. Xúc cảm vẫn còn đong đầy như thuở ông viết Em điên xõa tóc, Đêm cỏ Tuyết, Người em xóm học…
Chiều 15/12/2018, tại nhà sách Văn Việt (số 4 Đinh Lễ, Hà Nội), Nxb. Văn hóa - Văn nghệ Tp. HCM và nhà thơ Nguyễn Phong Việt đã tổ chức sự kiện giao lưu, kí tặng sách nhân dịp tập thơ Chỉ cần tin mình là duy nhất được xuất bản.
Các biên tập viên của tờ The Times Book Reivew vừa lựa chọn những cuốn sách hư cấu, viễn tưởng hay nhất trong năm 2018.
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt độc giả bộ ba tác phẩm thuộc thể loại truyện đồ họa: Cô bé ganh tị, Phía sau cánh cửa và Hạ về trên đồi cỏ lau hồng. Đây có thể coi là một thể nghiệm mới của nhà văn, họa sĩ Việt Nam.
Chương trình nghệ thuật “Vừng ơi mở cửa” được ví như cuộc hội ngộ, giao lưu của các thế hệ sinh viên Văn khoa, Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Khoa Văn học - Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) sẽ được tổ chức tối 7-12 tại khuôn viên ký túc xá Mễ Trì - Hà Nội.
Liên tục những tin vui đến với văn chương Việt Nam: nhà văn Nguyễn Ngọc Tư nhận Giải thưởng LiBeraturpreis 2018 do Hiệp hội Litprom (Hiệp hội quảng bá văn học châu Á, châu Phi, Mỹ Latin ở Đức) trao tặng cho tác phẩm Cánh đồng bất tận.