Phép vua thua lệ làng - Kỳ 2: Đãi khách phải theo lệ làng

08:51 20/08/2015

Hiếm có làng nào lại quy định rõ ràng về việc dọn thức ăn trong ma chay như làng Mỹ Phú (xã Phong Chương, H.Phong Điền, Thừa Thiên-Huế).

Ông Trần Ngọc Đào, thành viên Ban điều hành làng Mỹ Phú, cho biết dân làng chấp hành nghiêm chỉnh quy định đãi khách này hơn 3 năm nay - Ảnh: Tuyết Khoa

Quy định dọn món ăn trong đám tang

Hơn 3 năm nay, làng Mỹ Phú có quy định được cho là lạ lùng và khác lạ khiến không ít người ngạc nhiên. Ngoài những quy định chung về ma chay theo quy ước, phong tục, văn hóa và pháp luật thì lệ làng Mỹ Phú có thêm quy định dọn món ăn trong đám tang.

Cụ thể, từ năm 2012 đến nay, làng đã ra quy định chỉ được dọn một suất ăn nhẹ cho người đi đưa đám trước khi di quan. Người đi đưa đám thường là người trong làng xóm, trong họ tộc. Sau khi đưa đám xong, ai về nhà nấy, không còn đến ăn bữa cơm đáp lễ của tang gia như trước đây. Đặc biệt hơn, suất ăn nhẹ này còn được quy định rõ ràng và cụ thể gồm món bún hoặc món xôi thịt.

Lý giải về điều này, ông Trần Ngọc Đào, thành viên Ban điều hành làng Mỹ Phú, cho rằng nhiều năm nay, tình trạng tang lễ được tổ chức linh đình và lãng phí diễn ra rầm rộ. Nhiều đám tang, chi phí dọn tiệc cho làng sau tang lễ lên đến vài chục triệu đồng. Việc này khiến nhiều nhà không có điều kiện, ngoài việc phải chịu nỗi đau khi người thân ra đi, còn thêm áp lực tổ chức bữa cơm cho làng rất tốn kém. Đó là chưa kể, sau đám tang, việc dọn tiệc, uống bia, ăn nói ồn ào đôi khi gây phản cảm vì gia đình đang tang thương. Không ít người trong làng phản ứng cho rằng điều này không hợp với thuần phong mỹ tục, gây lãng phí và không cần thiết.

Không chỉ làng có quy định món, họ tộc cũng có quy định rành mạch về việc này. Quy định này nhiều năm nay được dân làng Mỹ Phú chấp hành nghiêm chỉnh. Làng Mỹ Phú có 6 họ, 4 phái. Mỗi họ, mỗi phái chọn một trong hai món gồm bún và xôi thịt để dọn làng. Nếu họ tộc đã chọn xôi thịt thì tất cả người trong họ đều dọn xôi thịt. Chẳng hạn, họ Trần chọn món xôi thịt thì tất cả các đám tang thuộc họ Trần đều dọn xôi thịt. Họ Nguyễn chọn món bún thì không có gia đình nào thuộc họ Nguyễn được dọn món xôi thịt...

“Món bún là món ăn nổi tiếng, được xem là đặc sản xứ Huế. Nên việc đưa món bún vào hoàn toàn hợp lý. Món xôi thịt tức là món xôi ăn kèm với thịt heo luộc. Món này vốn được xem là cổ phiến trong văn hóa của người Việt. Cổ phiến được hiểu nôm na là mâm cỗ đơn giản. Món xôi thịt được làm từ nguyên liệu làng quê, có sẵn, phù hợp điều kiện nhiều người. Xôi chỉ cần hong chín. Heo chỉ cần luộc chấm nước mắm. Vì thế làng cùng các họ tộc đã chọn hai món này dùng để dọn làng”, ông Đào nói.

Ăn cũng phải đúng nơi, đúng chỗ

Theo cụ Nguyễn Thị Bê (80 tuổi, trú tại xóm Bến), việc này đã được người dân nhất trí. Người dân nào muốn dọn cơm thịnh soạn, làng cũng không ăn. “Năm trước, nhà xóm bên thuộc loại khá giả trong làng, có ma chay tổ chức rất to. Đưa đám xong, làm cơm thịnh soạn đãi cả làng như lời cảm ơn. Nhưng người làng không có ai ăn, vì theo quy định đưa đám xong là ai về nhà nấy. Tình làng nghĩa xóm, người ta đến đưa tang, khiêng đám chứ không phải vì miếng ăn. Ăn cũng phải đúng nơi, đúng chốn...”, cụ Bê nói.

Mặc dù không có văn bản rõ ràng hay hình phạt cụ thể nếu vi phạm việc này song dân làng Mỹ Phú vẫn đồng tình và tuân thủ hơn 3 năm nay.

Ông Nguyễn Văn Tin (49 tuổi) cho biết: “Thông thường, các đám tang đưa vào buổi sáng sớm, nên việc dọn bữa nhẹ trùng với bữa sáng. Hồi trước nhà tôi có tang lễ, họ tôi là họ Nguyễn nên dọn món bún cho xóm làng trước khi di quan. Sợ chỉ có bún, thanh niên sẽ không no bụng nên chúng tôi chủ động dọn thêm mỗi người một ổ bánh mì nhưng không ai dám ăn. Ông trưởng họ nói rằng, họ tộc và làng đã có quy định, tiêu chuẩn chỉ được một tô bún thì giờ có thêm gì cũng không được ăn. Một ổ bánh mì chứ một nửa, thậm chí một miếng bánh mì cũng đã phá lệ của làng, của họ...”.

Hiện nay, quy định về món ăn đang được thực hiện vào những ngày lễ làng như thu tế, lễ đầu năm, cuối năm... Người làng Mỹ Phú không còn tiệc tùng linh đình mà chỉ mổ heo, hong xôi để dọn làng. Người làng cùng tập trung lại mổ heo, nấu xôi. Heo do người làng nuôi. Xôi được nấu từ nếp làng trồng. Tất cả đều đơn giản nhưng ấm cúng, mang đậm văn hóa làng quê.

Theo ông Trần Thừa, Trưởng thôn Mỹ Phú, quy định việc tổ chức đám tiệc tiết kiệm, không linh đình hoàn toàn phù hợp với thuần phong mỹ tục. Quy ước của làng gồm 7 chương 26 điều. Điều thứ 11 đã ghi rõ về những quy định trong việc tổ chức ma chay. Làng luôn khuyến khích tổ chức đúng nghi lễ của làng, tránh lãng phí, không tổ chức ăn uống linh đình. Vì thế, làng phải làm gương, lệ làng phải tuân, quy định thì không được phá lệ...

Theo TNO

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Chuẩn bị cho việc sản xuất dự án phim điện ảnh “Hoàng Hậu Cuối Cùng

Trung tâm BTDTCĐ Huế tổ chức Đêm thơ Nguyễn Khoa Điềm

Trong không khí sôi nổi của các hoạt động chào mừng lễ kỷ niệm ngày giải phóng Thừa Thiên Huế (26/3/1975-26/3/2009), Trung tâm BTDT CĐ Huế sẽ tổ chức đêm thơ Nguyễn Khoa Điềm tại bến Nghinh Lương Đình.
Giao lưu “ Hội ngộ Hải Vân Quan”

Sáng ngày 22-3, nhận lời mời của tạp chí Văn hóa Quân sự (cơ quan thường trú Miền Trung-Tây Nguyên) và Hội Nhà văn Đà Nẵng, nhóm anh em văn nghệ sỹ Huế trên 20 người gồm các nhà văn, nhà nghiên cứu, nhà thơ, nhạc sỹ và nghệ sỹ trình diễn... đã đến tham dự chương trình thơ, nhạc, triển lãm ảnh với chủ đề: “Hội ngộ Hải Vân Quan” tại đỉnh đèo Hải Vân.
Khai mạc triển lãm ảnh " Gia đình Việt Nam xưa"

Nhân kỷ niệm 140 năm ngày danh nhân Đặng Huy Trứ đưa nhiếp ảnh vào Việt Nam và khai sinh hiệu ảnh Cảm Hiếu đường, hiệu ảnh đầu tiên ở Việt Nam, kỷ niệm 56 năm ngày ngày truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam; Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật- Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế và Phòng Văn hoá Thông tin thành phố Huế tổ chức khai mạc 2 phòng triển lãm ảnh "Gia đình Việt Nam xưa" và triển lãm các "Tác phẩm được giải thưởng qua thời kỳ trong suốt 30 năm qua".
Họa sĩ Pháp ra mắt tập tranh về Huế

Tập tranh Sông Hương của họa sĩ Gérald Gorridge, giảng viên Đại học Hình ảnh Angouleme, được ra mắt ngày 9/3 tại trụ sở Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris.
Tiếng lòng chân thành của một “nghệ sĩ hát rong”

NGUYỄN KHÁC PHÊ (Đọc “Nửa vòng đất lạ buồn vui xứ người” của Bảo Cường) Tôi tin là Bảo Cường không tự ái khi bị (hay “được”) gọi là “nghệ sĩ hát rong”. Vì không dễ có được danh hiệu này. Người nghệ sĩ không hề bị trói buộc, chẳng hề ra giá “cát-sê”, gần gũi với nhiều tầng lớp công chúng ở mọi phương trời mới được tặng danh hiệu dân dã mà đáng yêu đó.
Ra mắt tập truyện ngắn “Bóng chiều hôm” của Nguyễn Đặng Mừng

Sáng ngày 17 - 2 - 2009, Tạp chí Sông Hương phối hợp cùng Hội Nhà văn TT. Huế tổ chức buổi ra mắt tập truyện ngắn đầu tay của tác giả Nguyễn Đặng Mừng: Bóng chiều hôm (Nxb Hội Nhà văn, 2009). Đến dự có đông đảo các nhà văn, dịch giả, những người có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật như: Trần Thùy Mai, Nguyễn Khắc Thạch, Tô Nhuận Vỹ, Bửu Ý, Thái Kim Lan, Đặng Tiến…
Chùm quả ngọt đầu mùa của những tâm hồn trẻ mang khát vọng văn chương ở đất cố đô

“…Mới ngày nào của buổi sáng hội ngộ mùa thu 2008, các bạn trẻ cùng nhau thảo luận về sân chơi cho văn chương trẻ, nhận ra sự bơ vơ mà như một lời tự tình rất thực đã so sánh: “Con nai vàng ngơ ngác của nhà thơ Lưu Trọng Lư còn có thảm lá vàng để dẫm lên, còn những bước chân tập tễnh vào chốn văn chương của những cây bút trẻ đã không biết dẫm lên đâu trong mênh mông cuộc sống xô bồ hiện tại”.
Ngày hội mỹ thuật trẻ Thừa Thiên Huế trước thềm năm mới

Có thể nói như vậy về cuộc “ra quân” cùng lúc của 14 họa sĩ trẻ tại cơ sở “Nghệ thuật không gian mới” ở thôn Lại Thế (xã Phú Thượng, Phú Vang) chiều ngày 21/12/2008.
Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông

Sáng sớm ngày 7-12-2008, giữa rừng thông bên núi Ngũ Phong, phường An Tây TP Huế đã diễn ra Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông (TNT) - nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh vua TNT 7/12/1258-7/12/2008 và 700 năm ngày mất 1308-2008 do Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức trong khu Trung tâm văn hóa Huyền Trân.
Một địa chỉ văn hoá mới ở Huế

Ngày 22/11 vừa qua, tại xóm 3 thôn Lại Thế huyện Phú Vang đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc triển lãm tranh “Nơi mới” của các nghệ sĩ: Phan Hải Bằng, Nguyễn Thiện Đức, cặp song sinh Lê Đức Hải - Lê Ngọc Thanh, Võ Xuân Huy, Hoàng Đăng Nhuận, Trương Thiện.
Tạp chí Sông Hương tặng quà cho con em lao động nghèo Huế

Tạp chí Sông Hương phối hợp với Học bỗng Vang Vang đã trao 65 suất quà cho con em bà con lao động nghèo, cụ thể là các cháu từ 5-10 tuổi con em các nghiệp đoàn xích lô xe thồ ở thành phố Huế.
Tạp chí Sông Hương trao quà Trung thu cho các cháu dị tật thiệt thòi

Các cháu đều rất đáng thương tâm, chịu nhiều thiệt thòi vì tật nguyền, nhiều cháu gặp phải bệnh chân voi, bại não nằm liệt người một chỗ, thiểu năng trí tuệ không tự ăn uống sinh hoạt được, câm điếc bẩm sinh. Các cháu đều ở trong những ngôi nhà nghèo, bố mẹ là công nhân lao động lương không đủ trang trải và không có điều kiện chăm sóc các cháu ...
Huế triển khai đề án xây dựng thành phố Festival

Đề án nhằm xây dựng thành phố Festival Huế mang tầm quốc gia và quốc tế với đặc trưng của Việt Nam; xây dựng Huế trở thành thành phố du lịch trong mối gắn kết hài hòa với thành phố Festival.
Viết vào xuân Tân Tỵ

Rồi thì năm 2000, năm chuyển giao giữa hai thế kỷ và hai thiên niên kỷ cũng đã qua, để cho thế kỷ XXI chính thức khai mạc vào xuân Tân Tỵ này.
Một gia đình Ka tu có 9 người cùng hiến máu tình nguyện

Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tuyên dương gia đình chị Lê Thị Thêu, người dân tộc Katu, trong phong trào hiến máu nhân đạo. Có tới 9 thành viên trong gia đình chị cùng tham gia hiến máu.
Thanh trà Huế năm nay chết rét

Do ảnh hưởng của hai đợt rét đậm, rét hại kéo dài gần hai tháng qua, hàng chục ha cây thanh trà ở xã Thủy Biều, TP Huế không thể ra hoa.