Phép vua thua lệ làng - Kỳ 2: Đãi khách phải theo lệ làng

08:51 20/08/2015

Hiếm có làng nào lại quy định rõ ràng về việc dọn thức ăn trong ma chay như làng Mỹ Phú (xã Phong Chương, H.Phong Điền, Thừa Thiên-Huế).

Ông Trần Ngọc Đào, thành viên Ban điều hành làng Mỹ Phú, cho biết dân làng chấp hành nghiêm chỉnh quy định đãi khách này hơn 3 năm nay - Ảnh: Tuyết Khoa

Quy định dọn món ăn trong đám tang

Hơn 3 năm nay, làng Mỹ Phú có quy định được cho là lạ lùng và khác lạ khiến không ít người ngạc nhiên. Ngoài những quy định chung về ma chay theo quy ước, phong tục, văn hóa và pháp luật thì lệ làng Mỹ Phú có thêm quy định dọn món ăn trong đám tang.

Cụ thể, từ năm 2012 đến nay, làng đã ra quy định chỉ được dọn một suất ăn nhẹ cho người đi đưa đám trước khi di quan. Người đi đưa đám thường là người trong làng xóm, trong họ tộc. Sau khi đưa đám xong, ai về nhà nấy, không còn đến ăn bữa cơm đáp lễ của tang gia như trước đây. Đặc biệt hơn, suất ăn nhẹ này còn được quy định rõ ràng và cụ thể gồm món bún hoặc món xôi thịt.

Lý giải về điều này, ông Trần Ngọc Đào, thành viên Ban điều hành làng Mỹ Phú, cho rằng nhiều năm nay, tình trạng tang lễ được tổ chức linh đình và lãng phí diễn ra rầm rộ. Nhiều đám tang, chi phí dọn tiệc cho làng sau tang lễ lên đến vài chục triệu đồng. Việc này khiến nhiều nhà không có điều kiện, ngoài việc phải chịu nỗi đau khi người thân ra đi, còn thêm áp lực tổ chức bữa cơm cho làng rất tốn kém. Đó là chưa kể, sau đám tang, việc dọn tiệc, uống bia, ăn nói ồn ào đôi khi gây phản cảm vì gia đình đang tang thương. Không ít người trong làng phản ứng cho rằng điều này không hợp với thuần phong mỹ tục, gây lãng phí và không cần thiết.

Không chỉ làng có quy định món, họ tộc cũng có quy định rành mạch về việc này. Quy định này nhiều năm nay được dân làng Mỹ Phú chấp hành nghiêm chỉnh. Làng Mỹ Phú có 6 họ, 4 phái. Mỗi họ, mỗi phái chọn một trong hai món gồm bún và xôi thịt để dọn làng. Nếu họ tộc đã chọn xôi thịt thì tất cả người trong họ đều dọn xôi thịt. Chẳng hạn, họ Trần chọn món xôi thịt thì tất cả các đám tang thuộc họ Trần đều dọn xôi thịt. Họ Nguyễn chọn món bún thì không có gia đình nào thuộc họ Nguyễn được dọn món xôi thịt...

“Món bún là món ăn nổi tiếng, được xem là đặc sản xứ Huế. Nên việc đưa món bún vào hoàn toàn hợp lý. Món xôi thịt tức là món xôi ăn kèm với thịt heo luộc. Món này vốn được xem là cổ phiến trong văn hóa của người Việt. Cổ phiến được hiểu nôm na là mâm cỗ đơn giản. Món xôi thịt được làm từ nguyên liệu làng quê, có sẵn, phù hợp điều kiện nhiều người. Xôi chỉ cần hong chín. Heo chỉ cần luộc chấm nước mắm. Vì thế làng cùng các họ tộc đã chọn hai món này dùng để dọn làng”, ông Đào nói.

Ăn cũng phải đúng nơi, đúng chỗ

Theo cụ Nguyễn Thị Bê (80 tuổi, trú tại xóm Bến), việc này đã được người dân nhất trí. Người dân nào muốn dọn cơm thịnh soạn, làng cũng không ăn. “Năm trước, nhà xóm bên thuộc loại khá giả trong làng, có ma chay tổ chức rất to. Đưa đám xong, làm cơm thịnh soạn đãi cả làng như lời cảm ơn. Nhưng người làng không có ai ăn, vì theo quy định đưa đám xong là ai về nhà nấy. Tình làng nghĩa xóm, người ta đến đưa tang, khiêng đám chứ không phải vì miếng ăn. Ăn cũng phải đúng nơi, đúng chốn...”, cụ Bê nói.

Mặc dù không có văn bản rõ ràng hay hình phạt cụ thể nếu vi phạm việc này song dân làng Mỹ Phú vẫn đồng tình và tuân thủ hơn 3 năm nay.

Ông Nguyễn Văn Tin (49 tuổi) cho biết: “Thông thường, các đám tang đưa vào buổi sáng sớm, nên việc dọn bữa nhẹ trùng với bữa sáng. Hồi trước nhà tôi có tang lễ, họ tôi là họ Nguyễn nên dọn món bún cho xóm làng trước khi di quan. Sợ chỉ có bún, thanh niên sẽ không no bụng nên chúng tôi chủ động dọn thêm mỗi người một ổ bánh mì nhưng không ai dám ăn. Ông trưởng họ nói rằng, họ tộc và làng đã có quy định, tiêu chuẩn chỉ được một tô bún thì giờ có thêm gì cũng không được ăn. Một ổ bánh mì chứ một nửa, thậm chí một miếng bánh mì cũng đã phá lệ của làng, của họ...”.

Hiện nay, quy định về món ăn đang được thực hiện vào những ngày lễ làng như thu tế, lễ đầu năm, cuối năm... Người làng Mỹ Phú không còn tiệc tùng linh đình mà chỉ mổ heo, hong xôi để dọn làng. Người làng cùng tập trung lại mổ heo, nấu xôi. Heo do người làng nuôi. Xôi được nấu từ nếp làng trồng. Tất cả đều đơn giản nhưng ấm cúng, mang đậm văn hóa làng quê.

Theo ông Trần Thừa, Trưởng thôn Mỹ Phú, quy định việc tổ chức đám tiệc tiết kiệm, không linh đình hoàn toàn phù hợp với thuần phong mỹ tục. Quy ước của làng gồm 7 chương 26 điều. Điều thứ 11 đã ghi rõ về những quy định trong việc tổ chức ma chay. Làng luôn khuyến khích tổ chức đúng nghi lễ của làng, tránh lãng phí, không tổ chức ăn uống linh đình. Vì thế, làng phải làm gương, lệ làng phải tuân, quy định thì không được phá lệ...

Theo TNO

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Chuẩn bị cho việc sản xuất dự án phim điện ảnh “Hoàng Hậu Cuối Cùng

Đại hội Hội Văn nghệ Dân gian lần thứ V, nhiệm kỳ 2010 - 2015.

Sáng 18-7, tại trụ sở Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật, Hội Văn nghệ dân gian đã tổ chức Đại hội lần thứ V, nhiệm kỳ 2010 - 2015.
Đại hội Hội Nhiếp ảnh Thừa thiên Huế lần thứ XI

Chiều 16/7/2010, tại trụ sở Hội LHVHNT Thừa Thiên Huế, Hội Nhiếp ảnh tỉnh đã tổ chức Đại hội toàn thể lần thứ XI, nhiệm kỳ 2010-2015.
Triễn lãm " Hành trình tới tương lai - Mỹ thuật Thế hệ mới Nhật Bản "

Chiều ngày 14/7, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, số 7 Lê Lợi, Thành phố Huế, Trung tâm Giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam phối hợp cùng với Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Thừa Thiên Huế đã khai mạc triển lãm "Hành trình tới tương lai - Mỹ thuật Thế hệ mới Nhật Bản".
Đại sứ quán Balan tại Việt Nam: Ký kết thỏa thuận tài trợ 18.700 USD để bảo tồn Trường Quốc Tử giám

Sáng 7/7, ông Ngô Hòa, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, cùng lãnh đạo một số sở, ban, ngành liên quan trong tỉnh đã có chuyến viếng thăm Đại sứ quán nước Cộng hòa Ba Lan tại Việt Nam để chào xã giao và trao đổi một số hoạt động hợp tác giữa hai bên.
Lễ tế Âm hồn ngày thất thủ Kinh đô

Chiều ngày 4/7, tại đàn Âm hồn, phường Thuận Hòa, Huế, người dân đã tổ chức Lễ tế Âm hồn nhân sự kiện ngày thất thủ Kinh đô cách đây 125 năm (23/5 Ất Dậu- 5/7/1885).Nên chăng tái thiết đàn âm hồn và tổ chức lễ tế âm hồn 23.5 ở quy mô thành phố?
Sơ khảo Cuộc thi Hoa hậu thế giới người Việt 2010 tại Huế

Ngày 1/7, Vòng sơ khảo khu vực Miền Trung - Tây Nguyên, Cuộc thi Hoa hậu thế giới người Việt 2010 đã được tổ chức tại cố đô Huế, khởi đầu chuỗi sự kiện sơ khảo khu vực trong nước.
Lễ Tổng kết và trao giải báo chí Thừa Thiên Huế lần thứ III

Tối ngày 20/6, tại Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Hội nhà báo Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ tổng kết và trao giải thưởng giải báo chí Thừa Thiên Huế lần thứ III năm 2010.
Ra mắt “Buffet truyện ngắn miền Trung” và “Thơ tình xứ Huế”

Chiều ngày 22/5, NXB Trẻ và Công ty Truyền thông Sơn Ca đã tổ chức lễ ra mắt hai ấn phẩm: “Thơ tình xứ Huế” và “Buffet truyện ngắn miền Trung” tại Trung tâm Dịch vụ Festival, 11 Lê Lợi, Huế.
Lễ phát thưởng tác phẩm tiêu biểu viết về Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”

Trong không khí tưng bừng kỷ niệm 120 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2010), sáng nay 18-5-2010 tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Ban tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch Thừa Thiên Huế đã long trọng tổ chức Lễ Dâng hoa báo công lên Chủ tịch Hồ Chí Minh; Lễ phát thưởng các tác phẩm tiêu biểu viết về Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, và khai mạc triển lãm chuyên đề “Tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh, là đạo đức, là văn minh”.
Khai mạc Tuần văn hoá Phật giáo 2010 tại Huế

Sáng 16/5, tại Trung tâm Văn hoá Phật giáo Liễu Quán Huế, Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức khai mạc Tuần văn hóa Phật giáo, hưởng ứng Ðại lễ Phật đản - Phật lịch 2554, hướng đến Fetival Huế 2010 và kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội.
Long trọng kỷ niệm 140 năm ngày mất của Tùng Thiện Vương Miên Thẩm

Chiều ngày 13/5, tại Phủ Tùng Thiện Vương, số 91 Phan Đình Phùng, Huế, Hội đồng gia tộc Phủ Tùng Thiện Vương phối hợp với Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 140 năm ngày mất của một nhà thơ tài hoa Tùng Thiện Vương - Nguyễn Phúc Miên Thẩm (1870-2010).
Ngày hội Sóng nước Tam Giang

Sáng ngày 1/5, tại tại bến đò Cồn Tộc, xã Quảng Lợi, Quảng Điền, Thừa Thiên Huế, UBND huyện Quảng Điền đã tổ chức lễ hội Sóng nước Tam Giang lần đầu tiên, diễn ra trong hai ngày 01- 02/5/2010.
Triển lãm ảnh nghi lễ triều Nguyễn

Ngày 28/4, Hội Đô thành hiếu cổ tại Pháp (AAVH) phối hợp với Trung tâm Hợp tác quốc tế và Nhà tri thức TP Huế đã tổ chức triển lãm ảnh với chủ đề “Nghi lễ hoàng cung và lễ hội ở Huế vào đầu thế kỷ XX”, được diễn ra tại Trung tâm Văn hóa Pháp tại Huế.
Đêm thơ Tam Giang

Đó là chủ đề đêm thơ được Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Phòng VHTT huyện Quảng Điền phối hợp tổ chức, diễn ra vào tối ngày 27/4, tại Trung tâm Văn hóa huyện. Đây là hoạt động hưởng ứng Lễ hội Sóng Nước Tam Giang lần đầu tiên được tổ chức tại Quảng Điền vào ngày 1-2/5 sắp đến và hướng đến Festival Huế 2010.
UBND tỉnh Thừa Thiên Huế công bố giá vé chương trình nghệ thuật tại Festival Huế 2010

Sáng ngày 24/2, tại cuộc gặp mặt các doanh nghiệp du lịch và lữ hành, ông Ngô Hòa- Phó chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Trưởng Ban tổ chức Festival đã công bố địa điểm và chính sách giá vé cho khách trong nước và quốc tế khi vào xem các chương trình nghệ thuật tại Festival Huế 2010.
Về Đất Tổ Hùng Vương

Đó là chuyến hành trình do Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương tổ chức vào ngày 12/4 vừa qua theo lời mời của Hội VHNT Phú Thọ, đây là hoạt động nằm trong chương trình hướng về 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, chào mừng Quốc lễ Giỗ Tổ Hùng Vương (10/3 âm lịch).
Lễ tế Xã Tắc: Cầu mong đất nước bình yên, nhân dân no ấm

Tối ngày 8/4 (ngày 24/2 năm Canh Dần), tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ tế Xã Tắc năm 2010 tại đàn Xã Tắc, phường Thuận Hòa, thành phố Huế, Lễ tế được thực hiện trang nghiêm với đầy đủ các nghi thức truyền thống.
“ Sóng nước Tam Giang” - ngày hội mang dấu ấn của vùng quê sông nước

Ngày hội “Sóng nước Tam Giang” được UBND huyện Quảng Điền tổ chức lần đầu tiên sẽ diễn ra trong hai ngày 01- 02/5/2010, tại bến đò Cồn Tộc, xã Quảng Lợi, Quảng Điền, Thừa Thiên Huế, với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, nghệ thuật phong phú, đa dạng mang đậm dấu ấn của vùng quê sông nước.
Giao ban báo chí quý I/2010

Chiều ngày 30/3, tại Tạp chí Sông Hương, số 9 Phạm Hồng Thái, Huế, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo tỉnh Thừa Thiên Huế đã phối hợp tổ chức Hội nghị giao ban báo chí quý I/2010.
Lễ mittinh kỷ niệm 35 năm ngày quê hương Thừa Thiên Huế hòa toàn giải phóng

Sáng ngày 26/3, tại quảng trường Ngọ Môn, tỉnh Thừa Thiên Huế đã long trọng tổ chức Lễ mittinh kỷ niệm 35 năm ngày quê hương hoàn toàn giải phóng (26/3/1975- 26/3/2010).