Phát triển Âm nhạc học đường: Chiến lược bắt đầu từ con người

14:17 16/11/2018

Nhiều chính sách về đào tạo giáo viên sư phạm, các chính sách ưu tiên, ưu đãi cho người học âm nhạc dân tộc, các cải cách và những quyết định xây dựng chương trình mới đưa âm nhạc vào giảng dạy tại bậc Trung học phổ thông là những động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển của giáo dục âm nhạc nói riêng và sự nghiệp giáo dục đào tạo con người nói chung.

Phó giáo sư-tiến sỹ Tạ Quang Đông, Giám đốc Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh, đang cố vấn cho chương trình âm nhạc học đường tại Trường tiểu học Lê Đình Chinh. (Nguồn: Vietnam+)

Đây là những cố gắng hết sức to lớn từ các cơ quan quản lý để âm nhạc với những hiệu quả của mình được đưa vào đời sống và phát huy được những thế mạnh phục vụ xã hội.

Các Nhạc viện, trường sư phạm tập trung đào tạo giảng viên với những kiến thức cần thiết để có thể áp dụng tốt trên thực tế. Tuy nhiên trình độ đào tạo, phương pháp tuyển sinh đầu vào, năng lực của giảng viên giảng dạy cũng khác nhau cho nên chưa tạo được sự đồng đều về trình độ cho các giáo viên âm nhạc tương lai.

Vừa thừa vừa thiếu

Theo số liệu từ Bộ Giáo dục và Đào tạo trong tổng số hơn 16.000 giáo viên âm nhạc chỉ có 631 giáo viên trình độ đại học (3,9%); 7.271 giáo viên trình độ cao đẳng (43%); 7.271 giáo viên trình độ trung cấp và cũng có gần 7% giáo viên dạy kiêm nhiệm. Như vậy có thể thấy trình độ đội ngũ giáo viên bộ môn âm nhạc còn rất hạn chế.

Trên thực tế giáo viên dạy bộ môn âm nhạc phải có hiểu biết về lý thuyết âm nhạc, phải rèn luyện để có những kỹ năng thực hành giúp các em hát kết hợp gõ đệm đúng với tất cả các sắc thái biểu cảm và hình thành ở các em cảm xúc và thị hiếu lành mạnh.

Tuy nhiên tại các trường, “các giáo viên dạy âm nhạc còn phải kiêm nhiệm nhiều việc như Tổng phụ trách Đội, phụ trách hoạt động. Ngoài giờ lên lớp, đồng thời luôn phải tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ trong nhà trường nên rất vất vả, thường xuyên bị quá tải, trong khi chế độ đãi ngộ còn rất hạn chế. Vì vậy thời gian đề chuẩn bị bài giảng, tự học đề nâng cao kiến thức là rất khó khăn.

Yếu tố quan trọng hơn cả chương trình chính là giáo viên và chất lượng giáo viên không chỉ phụ thuộc vào năng khiếu, duyên âm nhạc của thầy mà còn ở phương pháp dạy học. Hiện nay, chất lượng giáo viên dạy nhạc vẫn chưa tốt.

Trong giáo trình đào tạo giáo viên trình độ đại học sư phạm âm nhạc, tổng số 210 đơn vị học trình không kể phần nội dung về giáo dục thể chất (5 đơn vị học trình) và giáo dục quốc phòng (165 tiết). Trong đó, chỉ có bốn đơn vị học trình dành cho nhạc cụ (chiếm 3,50%), bốn đơn vị học trình dành cho thanh nhạc và ba đơn vị học trình cho hợp xướng, đồng ca. Như vậy là quá ít để đào tạo ra một người thầy giỏi về thực hành trên đàn.

Hơn nữa, đầu vào của các trường có ngành đào tạo sư phạm âm nhạc có các tiêu chí khác nhau. Có trường không cần phải thi các môn chuyên âm nhạc như nhạc cụ, xướng âm... Vì vậy đây là những bất cập, cản trở tiến trình đào tạo ra một giáo viên dạy nhạc có đủ tiêu chuẩn, đáp ứng như cầu thực tế giảng dạy.

Đi tìm giải pháp

Hệ thống đào tạo giáo viên cũng như đào tạo âm nhạc tại nước ngoài có nhiều điểm khác biệt. Hầu hết các nước châu Âu, châu Mỹ rất chú trọng phát triển năng khiếu về âm nhạc nói riêng và văn-thể-mỹ nói chung cho học sinh, sinh viên. Đặc biệt có các ưu tiên khi tuyển lựa sinh viên thi đầu vào hoặc dành các suất học bổng học sinh, sinh viên có năng khiếu trong lĩnh vực nghệ thuật-thể dục, thể thao. Tại các nước này, các giáo viên giảng dạy môn âm nhạc được đào tạo theo hình thức chuyên nghiệp.
 



Phó giáo sư-tiến sỹ Tạ Quang Đông, Giám đốc Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh, đang cố vấn cho chương trình âm nhạc học đường tại Trường tiểu học Lê Đình Chinh. (Nguồn: Vietnam+)


Nhiều hệ thống nhạc viện trên thế giới như Đức, Thụy Điển có khoa sư phạm riêng biệt. Tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Thụy Điển, Hòa kỳ và một số quốc gia khác, môn Âm nhạc được hướng tới không chỉ giảng dạy nhạc lý, thanh nhạc mà còn độc tấu, hòa tấu nhạc cụ, có thể biết ngẫu hứng hoặc sáng tác những giai điệu đơn giản.

Hiện nay, hai Bộ quản lý khối trường đại học là Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch và Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đối với khối Trung cấp và Cao đẳng là Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch và Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội. Như vậy hiện nay có ba Bộ liên quan tới đào tạo giáo viên âm nhạc.

Việc thống nhất điều hành về chính sách, giáo trình... cần đồng bộ. Ngoài ra, hiện nay nhiều trường Đại học thuộc Bộ Giáo dục mở các khoa Âm nhạc lại không thuộc quyền quản lý của Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch nên chất lượng đào tạo rất kém. Nhưng học sinh, sinh viên ra trường vẫn có bằng cấp tương đương. Đây cũng là một nguyên nhân dẫn đến giáo viên âm nhạc không đủ năng lực giảng dạy.

Vấn đề nâng cao năng lực cho giáo viên hiện nay cũng như đào tạo giáo viên cho tương lai cần được sự tham gia của các cơ sở đào tạo âm nhạc chuyên nghiệp. Chỉ với các trường chuyên nghiệp về đào tạo âm nhạc mới có thể tổ chức tốt việc nâng cao năng lực của đội ngũ giáo viên âm nhạc, bên cạnh đó có thể tổ chức các buổi sinh hoạt âm nhạc ngoại khoá mang lại các trải nghiệm bổ ích cho giáo viên và học sinh.

Theo Thái Ca - Vietnam+

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Chúng ta tưởng rằng, chúng ta tạo ra mạng xã hội là để chúng ta tự do hơn: tự do phát ngôn, tự do thể hiện quan điểm và suy nghĩ của mình, nhưng nhìn những điều đang diễn ra, chúng ta liệu có đạt được tự do thực sự và quan trọng hơn, là tìm kiếm được hạnh phúc?

  • Mấy chục năm qua, phê bình luôn được coi là khâu yếu nhất của nền văn nghệ. Nhẹ thì cũng là chưa theo kịp sự phát triển của phong trào sáng tác, không cắt nghĩa được sự phức tạp của các hiện tượng văn nghệ…

  • Có thể đội tuyển Nhật Bản không vô địch World Cup 2018 nhưng các cổ động viên của họ đã vô địch trên khán đài khi để lại ấn tượng đẹp về ứng xử cũng như hành động dọn sạch rác khu vực ghế ngồi.

  • Là một nghề gắn với viết lách, chữ nghĩa nên không có gì lạ khi nhiều nhà báo viết sách. Nhưng bản chất nghề báo là công việc liên quan đến thông tin nên sách của nhà báo ngoài sự đa dạng còn có một đặc thù riêng là luôn gắn với dòng chảy của thời sự, nhất là dòng thời sự liên quan đến chuyên môn của từng người.

  • Tạo tác và sử dụng mặt nạ là nét văn hóa vẫn sống động ở vùng Eo biển Torres của Australia. Những kiến thức lịch sử chứa đựng bên trong khiến chúng được mang đi trưng bày khắp thế giới. Nhưng điều đáng nói còn là câu chuyện ứng xử với truyền thống nơi đây.

  • Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao hơn nữa nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân trong việc chung tay xây dựng lễ hội; tăng cường công tác phối hợp với các tỉnh tham gia tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương-Lễ hội Đền Hùng hằng năm. 

  • Trước giá trị di sản và thách thức do biến tướng, thương mại hóa trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ, tứ phủ, series phim Mẹ Việt - Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt đã chính thức ra mắt cuối tuần qua. Theo bà Đàm Lan, Chủ nhiệm dự án phim, mỗi thước phim là hành trình lắng đọng tâm thức, tìm về văn hóa truyền thống, tín ngưỡng nội sinh của dân tộc Việt.

  • Với những thay đổi về ưu đãi tuyển sinh, mùa tuyển sinh 2017-2018 số lượng học sinh, sinh viên thi vào ngành Âm nhạc dân tộc (ANDT) cũng tăng hơn những năm trước. Đây là tín hiệu mừng của sự thay đổi hợp lý ở khâu tuyển sinh cho các ngành “hiếm muộn”.

  • Nói đến nạn sách lậu, ai cũng biết vì đây là câu chuyện “xưa như Trái Đất.” Xong dường như câu chuyện xưa cũ này càng ngày càng dài, nội dung, tình tiết càng phức tạp và làm “phiền lòng” không chỉ cộng đồng yêu sách mà cả các cơ quan chức năng.

  • Tại hội thảo khoa học chuyên đề “Những tinh hoa sân khấu cải lương thể hiện qua các vai diễn về đề tài lịch sử” vừa tổ chức tại Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh TPHCM, những nghệ sĩ, nhà giáo, nhà lý luận phê bình sân khấu kỳ cựu, đều có chung nhận định: “Cải lương không thể chết!”.

  • “Ký ức Hội An” - chương trình biểu diễn thực cảnh hoành tráng trên một sân khấu mới được xây dựng rất quy mô tại cồn bắp Cẩm Nam (cồn Ga Mi), sông Hoài, TP Hội An đang vấp phải phản ứng của người dân, nhà nghiên cứu và những người yêu mến phố cổ này. Một lần nữa, câu chuyện về xung đột giữa bảo tồn và phát triển lại được đặt ra, mà nguyên nhân chính là không tôn trọng văn hóa bản địa.

  • Khi nhắc tới sân khấu kịch, người ta thường nghĩ tới ánh hào quang, trang phục lộng lẫy và hóa trang cầu kỳ. Thực tế, nghệ thuật kịch có thể được ứng dụng hiệu quả trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục, qua đó kích thích các khả năng tiềm ẩn của học sinh.

  • “Thời gian gần đây, việc xây dựng, trưng bày tượng, biểu tượng có nội dung và hình thức không phù hợp với văn hóa Việt Nam tại một số cơ quan, đơn vị, khu du lịch và địa điểm công cộng, tác động không tốt đến môi trường văn hóa, thị hiếu thẩm mỹ của cộng đồng và xã hội.”

  • Xả rác bừa bãi nơi công cộng; đua xe, lạng lách; văng tục, chửi thề; chen lấn, xô đẩy khi tham gia các dịch vụ công cộng; phá hoại, bôi bẩn các công trình công cộng;…là những hình ảnh xấu xí của không ít người trẻ hiện nay, và trở thành nỗi trăn trở của nhiều lãnh đạo TP HCM trong quá trình xây dựng nếp sống văn minh đô thị.

  • Các công trình nghệ thuật công cộng là thành phần không thể thiếu trong quy hoạch và kiến trúc của một đô thị hiện đại. Thế nhưng “ranh giới” trong quan điểm, nhận thức tạo hình mỹ thuật cùng với tâm lý sính ngoại đã ít nhiều làm không gian công cộng biến dạng.

  • Ai đó nói, thời buổi giờ chỉ có ngành du lịch tâm linh, hay kinh doanh tâm linh là ăn nên làm ra, bỏ ra một đồng tức khắc có bốn đồng chảy ngược vào túi. Mà là tiền tươi, thóc thật, là tiền sạch nói như ngôn ngữ thời thượng - đồng “tiền hữu cơ”.

  • Ngày nay bất kì sự sáng tạo nghệ thuật ở phân mảnh nào cũng bắt đầu bằng tiền và kết thúc bằng tiền theo quy luật thị trường.

  • Năm hết. Tết đến. Người ta đôi khi chạnh lòng nghĩ “nên làm gì?”.

  • Do đời người có hạn, không ai có thể “trường sinh bất tử” nên có thể nói “quỹ thời gian” mỗi con người có giá trị cao nhất. Thời gian quy định sự sống của con người, buộc mỗi người phải biết sống. Người biết sống chính là người biết “sống nhanh, sống chậm”.

  • Có những thứ sẽ dần trôi tuột theo năm tháng, guồng quay của cuộc sống hiện đại có thể đã làm biến đổi phần nào giá trị của Tết. Nhưng nếu biết lắng lại, nghĩ khác đi thì Tết dường như vẫn luôn vẹn nguyên trong tâm thức mỗi người.