Bốn ngày sau khi Nobel Văn học năm 2014 gọi tên Patrick Modiano, nhà văn Pháp vẫn coi đây là giải thưởng kỳ lạ dành cho mình.
Bìa cuốn “Phố những cửa hiệu u tối” của Patrick Modiano xuất bản bằng tiếng Việt
Tại sao ông nói giải thưởng này là kỳ lạ?
Tôi không trông đợi chút nào giải Nobel. Khi biết tin, có cảm giác cứ như một người nào đó khác được giải, đúng là kỳ lạ. Lý giải cụ thể hơn, nó giống như khi những sự kiện ngạc nhiên xảy trong cuộc đời của bạn, bạn như người mộng du và làm những thứ không có thực.
Tôi muốn biết tại sao họ lại chọn mình, và thật khó lòng chờ đợi để được nghe lý do. Có vẻ kỳ lạ, bởi tôi hay nhớ về những kỷ niệm thơ ấu, giống như Albert Camus. Không hiểu tôi sẽ đối mặt với những người tôi ngưỡng mộ ra sao.
Ông viết văn lâu lắm rồi, vì sao ông chọn nghề này?
Chà, tôi bắt đầu rất sớm, từ tuổi đôi mươi, đến nay cũng thật dài. Đôi khi viết là điều gì đó rất tự nhiên, là một phần của cuộc đời tôi. Khi tôi gần 20 tuổi, tôi không học hành gì nữa. Tôi ở Paris, không có chỗ trọ và tự nuôi thân. Một thời kỳ với những cuộc gặp gỡ kỳ lạ, những người hơn tuổi đưa lại cảm giác nguy hiểm thường trực.
Ông đã viết gần 30 cuốn sách, cuốn nào ông thấy có ý nghĩa hơn cả?
Thật khó, vì tôi có cảm tưởng như mình viết cùng một cuốn sách, suốt 45 năm qua.
Ông từng nói muốn viết tiểu thuyết trinh thám, cuốn tiểu thuyết mới này thì sao?
Đúng là tôi luôn ước ao có thể viết tiểu thuyết trinh thám. Thực ra, những chủ đề chính của tiểu thuyết trinh thám khá gần với những gì ám ảnh tôi: Sự biến mất, những vấn đề định danh, sự lãng quên, quay lại quá khứ bí ẩn. Thường xuyên viện đến những nhân chứng mâu thuẫn về một con người, sự kiện nào đó giúp tôi tiếp cận gần hơn thể loại trinh thám. Nhìn lại, dường như mỗi chương tuổi thơ của tôi gần giống với tiểu thuyết trinh thám.
Vậy mà ông chưa từng viết một tiểu thuyết trinh thám nào?
Tiểu thuyết trinh thám là một loại chủ nghĩa hiện thực, thậm chí là chủ nghĩa tự nhiên, cấu trúc kể chuyện khá cứng rắn. Không có chỗ cho dòng chảy của mơ mộng. Kết thúc truyện trinh thám, cần sự giải thích, một phương án. Điều này không hợp với tôi, khi tác phẩm của tôi miêu tả từng lát cắt quá khứ với chút mơ hồ, như cõi mộng. Hơn nữa, tôi không viết tiểu thuyết theo nghĩa thông thường, đúng hơn là viết những thứ mơ mộng, khơi gợi trí tưởng tượng.
Nhân vật chính trong tiểu thuyết mới nhất, Jean Daragane, không đọc cuốn “Lịch sử vạn vật” của Buffon - cũng giống ông?
Anh ta tiếc là không quan tâm đến chủ đề này - những con vật, cây cỏ - trong suốt cuộc đời. Khi đọc, tôi thường hướng đến những thế giới khiến tôi kinh ngạc, những gì tôi chưa biết, đó là những tiểu thuyết kinh điển của Nga, Anh viết về nông thôn. Nhưng thực cũng đáng tiếc vì đôi khi mình không quan sát đủ mọi thứ, hay không viết về chúng.
Viết có phải là hành động dễ chịu?
Ngày nào tôi cũng viết, nhưng theo cách càng thoát ra sớm càng tốt. Tôi dành cả ngày để suy nghĩ, nhưng thường chỉ viết ra trong khoảng một giờ. Tôi sợ viết lâu sẽ không còn vững tay nữa.
Viết lách tự bản thân nó không hề dễ chịu. Cần vật chất hóa giấc mơ trên trang giấy, hay nói cách khác là thoát ra khỏi giấc mơ này. Từ bản thảo đầu tiên, nhà văn có thể viết lại, soạn lại, tái cấu trúc và cô đặc - công việc giống như cách Flaubert làm từ thế kỷ 19. Điều này làm tôi khiếp sợ. Những điều chỉnh này giống sự tỉ mỉ của vi phẫu.
Vâng, cần quyết liệt như bác sỹ phẫu thuật, khá lạnh lùng đối với bản thảo của mình để điều chỉnh, xóa hay giảm bớt. Đôi khi chỉ cần gạch đôi ba từ trên một trang viết, thế mà lại thay đổi hoàn toàn. Tất cả thứ này, là căn bếp của nhà văn, nó thật nhàm chán với người khác.
|
Nguồn: Nguyên Khánh - TP
Người phát ngôn của nhà xuất bản Penguin Random House Canada đã xác nhận tin Alice Munro (1931 - 2024) qua đời ngày 13/5 vừa qua tại quê hương Ontario, Canada. Bà là cây bút truyện ngắn đầu tiên, và cũng là nhà văn Canada đầu tiên đạt giải Nobel năm 2013.
NGUYỄN CHÍ NHÂN
Bài LA MARSEILLAISE đã được ROUGET DE LISLE, sĩ quan công binh đồn trú tại Strasbourg sáng tác ngày 26 tháng tư năm 1792.
A THỊNH (Đài Loan)
Thuở sinh viên, tôi được thầy kể chuyện Hồng Thừa Trù(1). Làm quan cuối thời Minh, ông đã từng nói: "Quân ân tự hải, thần tiết như sơn" (Ơn đức nhà vua mênh mông tựa biển, khí tiết bề tôi vững chãi như non).
Trí óc con người thật là thông minh và tuyệt vời, nhưng ta vẫn chưa thể hiểu nổi nó một cách tường tận. Đôi khi trí óc có thể làm được những điều đáng kinh ngạc.
NANCY REAGAN (Mỹ)
Ai theo dõi những cuộc họp cấp cao, chắc chắn sẽ nói rằng, cuộc gặp gỡ giữa Ronald Reagan và Mikhail Gorbachov tập trung vào hai vấn đề then chốt khác: Quan hệ giữa hai vị nguyên thủ quốc gia và quan hệ giữa hai vị phu nhân của họ.
VŨ THƯỜNG LINH
NGUYỄN THỊ HIỀN LÊ - PHAN LÊ CHUNG
Motoi Yamamoto sinh năm 1966 tại Onomichi, tỉnh Hiroshima, Nhật Bản, là một nghệ sĩ đương đại có niềm đam mê nghệ thuật với sự sáng tạo kết hợp với chất liệu đặc biệt gắn liền với đời sống con người: muối.
ANNIE ERNAUX
Nobel Văn học 2022
ĐỖ QUANG HUY
Năm 2014, một trong những nhà văn vĩ đại nhất nước Pháp, bước ra ánh sáng. Một giờ chiều, ngày mùng chín tháng mười, Stockholm, Viện Hàn Lâm Thụy Điển đưa ra thông báo ngắn gọn: Giải Nobel Văn học 2014 thuộc về Patrick Modiano.
Gia đình gốc người Liban, sinh tại Le Caire, Ai Cập (1920), học tiểu học tại quê nhà, trung học tại Paris, lại trở về Le Caire học Trường Đại học Mỹ ngành báo chí, cùng chồng chuyển sang sống tại Liban năm 1942, định cư tại Paris từ năm 1946, nhập quốc tịch Pháp và sống luôn ở đó cho đến khi qua đời (2011), Andrée Chedid đã bắc nhịp cầu nối liền hai nền văn hóa Pháp và Trung Đông bằng những tác phẩm của mình.
VÕ BÙI LÊ LAM
HÀN GIANG
Tôi thấy một nàng tiên nhỏ buồn bã
Dưới bóng cây giấy
Tôi biết một nàng tiên nhỏ buồn bã
Một đêm bị gió cuốn bay(1)
GÉRARD CHAPUIS
Judith Gautier là nữ văn sĩ Pháp, sinh ngày 25 tháng 8 năm 1845 tại Paris. Bà chết khi đang dàn dựng và trang trí một máng cỏ hang lừa bởi cơn nhồi máu cơ tim ngày 26 tháng 12 năm 1917 tại Saint-Énogat/Dinard, hưởng thọ 72 tuổi.
TÔ NHUẬN VỸ
Ghi chép
AK.DISKINDƠ
(Liên Xô cũ)
Xavêli Đrôdơđốp, một đạo diễn trẻ vừa mới tốt nghiệp trường Đại học sân khấu đến thành phố Dakơpersk để nhận công tác tại nhà hát kịch địa phương. Anh đến đây với những ý định dũng cảm, những kế hoạch đầy hứa hẹn và niềm hy vọng tràn trề.
LƯƠNG DUY THỨ
(Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Quách Mạt Nhược 1892-1992)
Nói đến văn học Trung Quốc hiện đại không thể không nhắc đến Lỗ Tấn, Quách Mạt Nhược, Mạo Thuẫn, Tào Ngu, Ba Kim v.v.. Quả vậy, Quách Mạt Nhược là lão gia lớn đứng ở vị trí thứ hai sau Lỗ Tấn.
HOÀNG LONG
Khi sáng tác văn chương hay một tác phẩm nghệ thuật, người nghệ sỹ luôn muốn tác phẩm mình tạo ra sẽ hay để đời.