CAO QUẢNG VĂN
“Bồng bềnh xanh mãi bao niềm nhớ:
Huế ở trong lòng người phương xa…”
Sau lớp sương bụi thời gian huyền ảo, mơ hồ như vẫn luôn thấp thoáng… hình bóng của những năm tháng chưa xa, của một Ngày Xưa vô vàn thân thiết… Những câu chuyện cũ ấy, dù không là cổ tích,” ngày xửa ngày xưa” mà vẫn gợi trong lòng người nghe biết bao cảm thương, hoài niệm! Người ta cảm nghe… những trang sách gần gũi thì thầm, vì những con chữ dường như… biết nói?
Những trang tùy bút Bùi Kim Chi kể về “Ngày xưa ấy”… nơi đây, là những câu chuyện tâm tình về một Huế xưa. Xưa xa mà gần gũi!
Chuyện kể bằng một giọng “rất Huế”, đậm đà âm sắc Huế. Về một Huế của bốn, năm chục năm trước đây, vẫn luôn dạt dào thiết tha trong tâm tưởng, trong trái tim bồi hồi xúc cảm, xốn xang trong bao câu thơ, câu hát câu hò, bao giai điệu nồng ấm hoài cảm hương xưa, trong bao khoảnh khắc không thể nào quên của một thời sâu lắng…
“Huế của Ngày Xưa” ấy luôn ắp đầy kỷ niệm, tất cả đã lặn sâu vào nỗi nhớ, khắc ghi vào tâm khảm mỗi người, nhất là những ai vì hoàn cảnh phải rời Huế, rồi… mang Huế đi xa… Huế như một không gian sâu nặng tâm tình, toát lên hương vị đặc biệt đậm đà của Tình Yêu và Hoài Niệm.
Tình yêu đó là tất cả tình cảm sâu xa mãnh liệt tác giả dành cho Tuổi Thơ, cho Tuổi Học Trò, và Huế. Với bao hồi ức về ngôi làng xưa, về Thành Nội một thuở, về “khỏang trời riêng” Đồng Khánh, “Mái trường bên bờ sông Hương, về một “Góc trời kỷ niệm”,… hay về những chuyến xe đò, về những chuyến “đò Thừa Phủ” qua sông Hương của các cô cậu học trò Quốc Học, Đồng Khánh, về cái thú lội nước lụt… ngày xưa, hay về “cái Tết với cái rộn ràng rất riêng của Huế”, về… ”Những cặp tình nhân một thời của Huế”…
Những trang viết như lời tình tự thiết tha, miên man, thì thầm hoài niệm về những ngày, những năm tháng đã trôi xa, với cô thầy cùng bạn bè cũ xưa dưới mái trường vôi hồng Đồng Khánh, vô tình đã hé lộ, “giải mã” phần nào bí mật của “thế giới Nữ sinh Đồng Khánh ngày xưa”, với bao tên tuổi hoa khôi lẫy lừng, bao nữ tài hoa xuất chúng,… cùng những “chuyện tình học trò” đằm thắm, trong sáng dễ thương của 50 năm về trước, làm sống lại trong tâm khảm mọi người bao hình ảnh, kỷ niệm xưa, cùng tất cả tình cảm đặc biệt chan chứa thân thương dành riêng cho Huế… - Một thời không quên…
Tất cả, xúc cảm, tâm tình Huế lồng trong một không gian tâm tình đậm đà chất Huế, lại được kể bằng một giọng văn “rất Huế”, đã góp phần làm nên những trang tùy bút Bùi Kim Chi với nét duyên riêng, và “thần thái” riêng viết về… Huế của Ngày Xưa, vừa lạ lại vừa quen, xa xôi mà cũng vô cùng gần gũi - với những người Huế, những người con Huế ở phương xa cũng như với những người yêu Huế…
C.Q.V
(SDB12/03-14)
Ý NHI
1.
Một buổi chiều, khoảng cuối năm 1989, chúng tôi có cuộc gặp gỡ tại nhà Trần Thị Khánh Hội, trong một con hẻm rộng, quận Phú Nhuận.
TRẦN HOÀI ANH
(Kỷ niệm 49 năm ngày mất cố Thi sĩ Nguyễn Bính 1966 - 2015)
DƯƠNG PHƯỚC THU
Kể từ lúc thị xã Huế được nâng lên cấp thành phố, cho đến khi người Nhật làm cuộc đảo chính hất chân người Pháp khỏi đông Dương vào ngày 9/3/1945 thì Huế vẫn là thành phố cấp 3, nhưng là thành phố của trung tâm chính trị, văn hóa, nơi đóng kinh đô cuối cùng của nhà nước quân chủ Việt Nam.
HỒ VĨNH
Thi hữu Quốc Hoa Nguyễn Cửu Phương là một thành viên trong hội thơ Hương Bình thi xã do Ưng Bình Thúc Giạ Thị làm hội chủ. Năm 1933 thi đàn đặt tên là Vỹ Hương thi xã, qua năm 1950 các thi hữu bắt đầu đổi tên Vỹ Hương thi xã thành Hương Bình thi xã.
Mùa xuân chiếm một ví trí quan trọng trong thơ Nguyễn Trãi. Xuân hiện lên bằng nhiều vẻ dáng khác nhau, được khắc họa bằng nhiều cung bậc khác nhau. Mỗi một bài thơ xuân như là một trang nhật kí và cảm xúc của cuộc đời thi nhân.
Đọc sách Lý Thường Kiệt - Lịch sử ngoại giao và tông giáo triều Lý (ảnh, NXB Khoa học xã hội, Sách Khai tâm, quý 1/2015) của Hoàng Xuân Hãn là cách để “gặp lại” danh tướng Lý Thường Kiệt.
CAO HUY THUẦN
Từ trong mênh mông, một sợi mưa rơi vào lá sen. Nước vốn không có hình. Nằm trong lá, nước tròn như một viên ngọc, tròn như một hạt lệ, tròn như một thủy chung. Gió thoảng qua, lá sen lay động, nước rơi không để lại một dấu vết, rơi như chưa bao giờ có, rơi như một hững hờ.
NGUYÊN QUÂN
Những lúc bứt thoát được những hệ lụy cuộc sống, tôi chỉ thích được lang thang lên mạng, mong bắt gặp một câu thơ, một dòng văn nào đó gần gũi với tâm trạng để ru dỗ mình bằng những phút giây đồng điệu.
Trong các nhà thơ hiện đại Việt Nam, Tế Hanh có dáng vẻ của một thi sĩ hơn cả, không phải chỉ bởi “đôi mắt nồng nàn lạ” (Hoài Thanh-Hoài Chân: Thi nhân Việt Nam) mà còn là, hay chính là, bởi vẻ buồn ngơ ngác của ông, không phải chỉ trên vẻ mặt mà cả trong cách hành xử, ứng đối của ông với mọi người, mọi sự.
DA VÀNG
(Đọc tập thơ Tùng Gai của Bạch Diệp, Nhà xuất bản Văn Học, 8/2014)
NGUYỄN VĂN NHẬT THÀNH
Đồng hành cùng cuộc chuyển mình lớn lao của đất nước, văn học Việt Nam sau 1975 chứng kiến cuộc vật lộn âm thầm nhưng quyết liệt của bao văn nghệ sĩ trên hành trình tìm kiếm “sinh lộ” mới cho văn chương Việt.
Kỷ niệm 70 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944 -2014), NXB Quân đội Nhân dân vừa ấn hành cuốn sách Về cội nguồn Quân đội Nhân dân Việt Nam.
YẾN THANH
“Nếu nói một cách đơn giản rằng Đông phương luận hiện đại là một khía cạnh của cả chủ nghĩa đế quốc lẫn chủ nghĩa thực dân thì sẽ ít ai có thể tranh cãi được. Tuy nhiên, nói như thế chưa đủ. Cần phải trình bày nó một cách có phân tích, có tính lịch sử”. [Edward Wadie Said, Đông phương luận, Nxb. Tri thức, 2014, tr.200]
NGUYỄN KHẮC VIỆN
Với một Gavroche, Victor Hugo đã viết nên những trang bất hủ. Trẻ em của chúng ta đã anh dũng, hồn nhiên tham gia cuộc đấu tranh trường kỳ gian khổ của cha anh, dẫu chỉ một vài cá nhân; thế mà sách vở về mặt này còn quá ít. Nhà văn Việt Nam còn mắc nợ các em rất nhiều.
"Hạnh phúc tại tâm" là cuốn sách mới nhất của Đức Pháp Vương Gyalwang Drukpa được dịch ra tiếng Việt. Sách chỉ ra hạnh phúc nằm trong bản thân mỗi con người, ở từng thời điểm chúng ta sống.
LÊ MINH PHONG
Chúng ta không rũ bỏ được Thượng Đế
Vì chúng ta vẫn tin vào ngữ pháp
(Nietzsche)
DƯƠNG PHƯỚC THU
Chiều ngày 12/5/2014, tôi nhận được món quà vô cùng quý giá, đó là cuốn sách Hải Triều Toàn Tập do chính gia đình của Nhà văn hóa, Nhà báo Hải Triều gửi tặng.
Nhà văn Trang Thế Hy đã bước vào tuổi 90. Một đời viết kéo dài suốt 70 năm, ông không viết nhiều nhưng hễ công bố tác phẩm là làng văn phải “giật mình”
Xin nói ngay rằng, đọc tập truyện Giọt nước mắt màu đất của Đức Ban (NXB Hội Nhà văn 2014), với tôi Chốn xưa là một truyện ngắn hay.