LÊ TẤN QUỲNH
Vậy là những nhớ nhung như trêu tức tôi cho một ngày trở lại cuộc phiêu du lặng lẽ trong đời mình. Vẫn còn nguyên đó những buổi sớm mai thong thả bên ly cà phê dưới tán cây long não ở một góc công viên Tứ Tượng đầy thú vị.
Phu Vân Lâu. Ảnh Hồ Ngọc Sơn
Những buổi sớm mai vốn dĩ như đã nghiêng nghiêng theo những thớ lá non xanh rời rợi, cứ bám phủ lấy cảm giác mướt mát của một ngày giản đơn trong tiếng líu lo của bầy chim vô tư bay nhảy. Lạ là vẫn con đường ấy của những buổi sớm mai mong manh đến từng khoảnh khắc phơn phớt gió thoảng qua, lại có thể trầm tư như thế bởi nỗi xốn xang đầy thao thiết đang chênh chao trên những bước chân đến muộn. Và xa xa ở phía bên sông, những cây sầu đông cũng đã bắt đầu tung lên điểm xuyết bầu trời lơ đãng bằng những chùm hoa tim tím hoang liêu. Hoa sầu đông thì thường gợi nên những kỷ niệm bâng khuâng xa xôi, như thể một người tình bí mật của tháng năm nào đó trong đời. Và những mầm xuân chắt lọc từ nỗi hoài nhiên của những bến bờ phẳng lặng lại dần dần trỗi dậy mạnh mẽ. Để rồi cứ có cảm giác của một bầu trời xuân đầy những bẽn lẽn thẹn thùng suốt cả triền sông ngập tràn ánh cỏ non tươi. Mùa mới trở về ấm cúng và nhẹ nhàng quá đỗi. Đám lá khô rơi vãi từ hôm nào đang lăn nhẹ vào cơn nồng nàn của phố. Những hạt mưa nhẹ chẳng đủ làm ướt áo, chỉ xốn xang vừa đủ, bâng khuâng vừa đủ cho cõi lòng đang thèm tươi mới. Dòng sông thì đang trôi đi trong ước nguyện của cuộc luân chuyển nhân gian khấp khởi…
Và khi những con đường đã đầy lên giấc xanh mướt màu lá, khi những khóm hoa hồn nhiên lung linh những ngày xuân ngập tràn hương sắc, thành phố lại bắt đầu một vòng quay trở về cái xao xuyến vốn có của nó, cái xao xuyến như khi ta đi qua một quảng đường mộng mơ tuổi trẻ để biết rằng mình lại chuẩn bị bước vào một khoảng không gian và thời gian khác đầy bí mật, là nỗi thao thiết mong chờ ta đến khám phá và hòa chung vào một nỗi hồi hộp mơ hồ khó tả. Mùa đang trôi đi thật nhẹ theo từng đốt nắng lạ lùng chơm chớm. Ngắm nhìn mùa lá xôn xao trong mênh mang trời đất, cứ thấy lòng mình đang như thênh thang dạo bước cùng cái nắng vàng mơ như cổ tích. Để rồi thích thú ngây nhìn những căn nhà nhỏ êm đềm nép vào mắt lá. Để rồi ngờm ngợp neo mình dưới làn mây trắng nhởn nhơ phiêu du về phía xa tít tắp.
Đôi khi muốn thử dưới trời lãng đãng mà hét lên một tiếng thật to để bung hết những xao xuyến của mùa đang ngập ứ trong lồng ngực, để đón chào cái mùa làm lòng người, tình người được trải ra, sâu lắng, mênh mông, chân thành nhất. Những loài hoa bé nhỏ đang rực rỡ khoe đủ sắc màu đang ánh lên vẻ hạnh phúc ngời ngời cứ quyện vào mỗi ý nghĩ hồi hộp đến mông lung. Tưởng như có thể sờ được những làn hương phảng phất quanh vài lối ngõ bâng quơ mà thấy Huế cứ nhẹ bổng, Huế cứ bàng bạc không sao nắm bắt được. Huế không ồn ào, không sôi động quá như nhiều thành phố khác, nhưng cũng đủ thanh âm để tạo nên những cảm xúc rộn ràng và rạo rực. Nếu cứ đạp xe quanh những con đường giờ đã rợp lá non tơ, sẽ thấy mình đang bước vào một thế giới khác. Thế giới của những câu chuyện thần thoại, câu chuyện cổ tích và cả những vần thơ cứ rộn rã xanh lên. Cũng chính bởi thế mà vẫn tiết xuân sang cho dù không biết đã lặp lại bao lần nhưng sao vẫn hồi hộp như lần hẹn đầu tiên làm lòng người ai cũng chênh vênh đến lạ kỳ. Sự tươi trẻ mới đến từng cái bước chân, mới đến từng những khoảnh khắc ngạc nhiên về sự đổi thay từ chính sâu tận tâm hồn, khiến ta cảm thấy thời gian trôi nhanh đến sửng sốt, bất ngờ. Và đi trong Huế mà không có được cái cảm giác miên man thì thật sự chưa cảm nhận được cái thâm trầm trong cõi lòng của Huế, hay phải chăng là của chính mình?
Và khi những ánh mắt đã biết long lanh hơn qua mỗi cái nhìn nhau trìu mến, thì cái buổi sáng của phố lại bắt đầu tiếng chênh vênh của những cơn gió thổi vụt qua những câu chào đon đã dọc những vỉa hè thân quen xinh xắn. Cuộc sống nơi lại bắt đầu cái chầm chậm vốn có của nó, để khiến cho ai đó phương xa đôi lúc bực mình nhưng cũng để lại cho ai đó phương xa chút tĩnh tâm nhẹ nhõm. Huế bây giờ là cuộc dạo chơi của những phím đàn tơ non lồng lộng, là cuộc vi vu ngút trời ngút đất của những ký ức vỡ vụn no nê. Thành phố cứ thế xanh như như một hoài niệm về thời gian đã mất, về những tự khúc mơn man trên mái ngói tường rêu đường vào Thành nội. Đó là những nỗi nhớ nho nhỏ, những tình cờ nho nhỏ, những cuộc gặp gỡ nho nhỏ... khe khẽ muốn gì mà lăn theo triền dốc của ngẫm nghĩ miên man. Thành phố xanh lắm. Xanh như ngày gặp mặt, tay nắm chặt bàn tay trong cái hơi sương mơn mởn kết tủa trên những cánh hoa bằng lăng bắt đầu chúm chím. Đừng vội mà chạm lên giấc mong manh đến vậy nhé. Cái cảm giác say sưa được trông ngóng một điều gì lại thôi thúc ta bước đi trong sự hoài nhiên của tuổi. Đó là một ngày chúng ta đã nắm tay nhau đi thênh thang nhặt những hạt mùa lộng lẫy lấp đầy trên đôi mắt hoài ngơ ngác. Rồi là những nụ cười. Từng giọt khúc khích cứ thánh thót nghe cứ tưởng mình đang đắm chìm trong từng giấc thổn thức của dòng sông. Rồi người chạy ùa vào trong gió...
Cái màu xanh đang ngút ngàn cũng là màu về một thế giới của biết bao điều kỳ diệu, lúc như những giọt nắng lăn dài suốt triền sông, nhưng cũng có lúc như lơ đãng như áng mây ngàn năm riu ríu của mù sương. Để rồi mãi mãi là cánh chim thiên di kéo ta đi trong hoang mang mắt biếc. Và vì vậy, xin đừng vội cảm nhận mùa bằng một niềm háo hức vội vã, cũng đừng vội cảm nhận mùa bằng niềm vui nỗi buồn của một đời người, mà hãy cảm nhận mùa như đã là một cái gì đó máu thịt của chính trái tim mình. Dẫu chỉ là như thoáng qua trong cái vô tận của đất trời, cũng hoài là nỗi hồn nhiên trong niềm cổ tích của riêng mình...
Vậy là những nhớ nhung cứ ngời ngợi mà xanh lên, cứ ngời ngợi mà thôi thúc tôi lãng du trong từng bước đi thật chậm, trong mê man mùi lộc nõn ngỡ ngàng như bàn tay mềm mại, âu yếm vuốt ve. Đôi lúc, chỉ muốn đi một mình để ngắm Huế, thưởng thức Huế trong một ngày nắng, ngày mưa bất chợt. Và ở tận cùng cái xanh rì của những nôn nao trầm tích, chỉ cần thế thôi là đã đủ cho một mùa xanh…
L.T.Q
(SHSDB36/03-2020)
BÙI KIM CHI
“Giữ chút gì rất Huế đi em
Nét duyên là trời đất giao hòa
Dẫu xa một thời anh gặp lại
Vẫn được nhìn em say lá hoa.
(...)
CHU SƠN
1.
Này, xa là những cảm nhận chủ quan hàm chứa một góc nhìn giới hạn, tương đối và hoàn toàn xa lạ với những khẩu hiệu thời thượng là vĩnh cửu, muôn năm.
TRẦN VĂN DŨNG
Cùng với rất nhiều nghề thủ công truyền thống trên đất nước Việt Nam, nghề Kim hoàn được biết đến với sự sáng lập của hai vị tổ sư Cao Đình Độ và Cao Đình Hương ngay trên vùng đất Cố đô. Tài năng của các ông đã biến nghề kim hoàn trở thành một nghề thủ công độc đáo, mang đậm sắc thái Việt và được truyền bá khắp ba miền đất nước trong hơn hai thế kỉ qua.
LÊ VĂN LÂN
Hằng năm cứ vào dịp 9/1 (ngày sinh viên học sinh), ngày 26/3 (ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và giải phóng Huế), những người hoạt động trong phong trào (người ta thường gọi là “dân phong trào”) lại họp mặt tưởng nhớ những người hi sinh, ôn lại truyền thống, chia sẻ những trăn trở trước thời cuộc và tự dặn mình phải sống xứng đáng với những người đã khuất, những đùm bọc thương yêu mà nhân dân đã dành cho mình.
ĐÀO HÙNG
(Nhân kỷ niệm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam)
Hồi còn bé, đôi lần tôi được cha tôi là ông Đào Duy Anh, đưa đi chơi và có ghé thăm cụ Huỳnh Thúc Kháng. Rồi cũng có lần tôi thấy cụ Huỳnh đến gặp cha tôi ở ngôi nhà trên đường Hương Mỹ (nay là Chu Văn An), thành phố Huế.
LÊ MẬU PHÚ
Tùy bút
Sông Hương bắt nguồn từ dãy Trường Sơn, chạy dài hơn 60 cây số, qua nhiều rừng núi với thảm thực vật nhiệt đới đa dạng và nhận nhiều nguồn nước từ những con thác, rồi sau đó hợp lưu tại ngã ba Bằng Lãng thành một dòng sông, gọi là sông Hương. Từ đó, sông xuôi về biển thêm 30 cây số nữa.
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
“Ơi khách đường xa, khách đường xa
Dừng chân ghé lại Đông Ba chợ mình”
TRẦN NGUYÊN SỸ
Ghi chép
Chúng ta thử hình dung Huế như một ngôi nhà cổ, mà con ngõ đón thập khách phía Nam là đoạn quốc lộ từ Thủy Dương xuống Phú Bài thì khỏi cần trả lời câu hỏi: Với Huế, Hương Thủy có quan trọng không?
HỮU THU - BẢO HÂN
Không ít người ở Huế thế hệ sinh năm 1950 đã từng được ngắm cái điệu đà của rong rêu, sự bỡn đùa của từng đàn cá tung tăng theo chiều con nước sông Hương.
PHAN THUẬN AN
Thái giám hay hoạn quan là những người đàn ông không có sinh thực khí, chuyên ở hầu hạ trong hậu cung của vua.
HỮU THU & BẢO HÂN
Đường 12 được giới hạn từ ngã ba Tuần lên Bốt Đỏ. Chỉ kéo dài hơn 50 cây số nhưng đây là quãng đường không dễ vượt qua, bởi trước năm 1990, muốn lên A Lưới, từ Huế xe phải chuyển hướng ra Đông Hà, ngược đường 9, đến cầu Đakrong rẽ trái rồi men theo đường Hồ Chí Minh để vào. Thuở đó, đường xa, xe xấu nên cán bộ được phân công lên huyện vùng cao này ai cũng ái ngại và bỏ cuộc.
BÙI KIM CHI Tiên tổ phương danh lưu quốc sử Tử tôn tích đức kế gia phong
PHAN HƯƠNG THỦY Hệ thống lăng tẩm và Cung điện ở Huế luôn luôn là một đối tượng chính của các nhà nghiên cứu Mỹ thuật, và các nhà nghiên cứu lịch sử Huế đã để lại cho chúng ta những cái mà thời trước không còn.
Một số anh chị em ở Huế biết tôi có ghi chép được ít nhiều về Nguyễn Tuân, bảo tôi viết lại và gửi cho Tạp chí Sông Hương. Riêng tôi, muốn tạo một dịp để anh Nguyễn nói trực tiếp với bạn đọc Sông Hương, nên xin được hỏi anh Nguyễn chung quanh chuyện Huế, được anh Nguyễn nhận lời, tôi xin trung thành ghi lại toàn bộ cuộc trò chuyện đó.
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANGHiếm nơi nào trên đất Huế có phong thủy hữu tình, trời, đất, nước, người cùng quyện hòa thanh thái trong một không gian xanh ngát xanh như đất thôn Vỹ. Đất này được dòng Hương Giang và phụ lưu Như Ý ôm trọn vào lòng như hai cánh tay của một người mẹ vỗ về.
TRẦN THÙY MAI Tôi sinh ra và lớn lên ở Huế. Với tất cả mọi người, ai cũng thế, sau quê hương lớn là Tổ quốc Việt Nam, đều yêu và đều thích nói về quê hương nho nhỏ của mình, nơi đón tiếp mình từ lòng mẹ và cho mình những ấn tượng đầu tiên về thế giới. Hơn nữa, đó lại là một vùng đất hay được nhắc nhở và ngợi khen.
ĐỖ NAM Hàng trăm năm nay ai cũng biết đầm phá Tam Giang - Cầu Hai có 02 cửa thông ra biển: Thuận An và Tư Hiền.
BÙI MINH ĐỨC (Tiếp theo Sông Hương số 267, tháng 5 - 2011)
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC(Kỷ niệm 95 năm ngày mất Thái Phiên - Trần Cao Vân: 17.5.1916 - 17.5.2011) Bút ký
Bà Francoise Corrèze - đảng viên Đảng Cộng sản Pháp, là một chiến sĩ chống phát xít, một người bạn của Việt Nam từ nhiều năm nay. Sau những chuyến đi thăm nước ta trong chiến tranh cũng như từ ngày đất nước thống nhất, bà đã viết nhiều tác phẩm về Việt Nam. Lần đầu tiên đến Huế đầu năm 1985, bà đã ghi lại những cảm nghĩ của mình. Chúng tôi xin giới thiệu một số đoạn sẽ được in trong cuốn sách viết về thanh niên Việt Nam bằng tiếng Pháp.