Ngôi làng lưu giữ nhiều “báu vật” về Hoàng Sa

07:56 24/01/2014

Trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử, nhưng người dân ở thôn Hòa Vang, xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên-Huế) vẫn còn cất giữ nhiều tư liệu quý về Hoàng Sa. Từ những bản sắc phong về “Cai đội Hoàng Sa” của vua Gia Long; đến chiếc đại hồng chung khắc tạc công ơn người trấn quản Hoàng Sa năm xưa… Tất cả đều được người dân xem như “báu vật lịch sử” và bảo vệ cẩn thận.

Di tích Tiên Linh Tự gắn liền với Cai đội Hoàng Sa.

Chúng tôi về thăm chùa Tiên Linh, ở thôn Hòa Vang, xã Lộc Bổn, khi Tết cổ truyền Giáp Ngọ đã cận kề. Từ đầu làng đến cuối xóm, nhà nhà đều nhộn nhịp gói bánh chưng, bánh tét; không khí của làng, xóm đâu đâu cũng thoang thoảng mùi nếp mới, lá chuối xanh, thứ hương vị không thể thiếu mỗi khi Tết đến, xuân về.

Vừa ngơi tay trang trí mấy chiếc lồng đèn trước sân chùa, ông Trần Ngọc Anh (60 tuổi), người trông giữ chùa Tiên Linh suốt mấy chục năm qua cho biết, chùa Tiên Linh được xây dựng từ cuối đời vua Gia Long, gắn liền với giai thoại một thời của Cai đội Hoàng Sa khi tuân lệnh vua ra trấn giữ vùng biển đảo Hoàng Sa của Tổ quốc. Nhờ sử tích ấy mà sau này chùa vinh dự được vua Minh Mạng phong 3 chữ vàng là “Tiên Linh Tự”.

Nhắc đến Cai đội Hoàng Sa ở Huế lẫy lừng một thời không thua gì Cai đội Hoàng Sa ở Lý Sơn (Quảng Ngãi), ông Anh dẫn chúng tôi đến bên phải điện chùa, nơi đặt đại hồng chung được đúc từ thời vua Gia Long rồi cho biết: “Chiếc chuông này đã có hàng trăm năm tuổi, trên thân chuông có khắc bản minh văn ghi tên, tuổi, chức tước và đơn vị của Cai đội Hoàng Sa tên Nguyễn Hữu Niên. Ngài là vị quan ưu tú và là anh hùng của thôn Hòa Vang chúng tôi”.

Qua tìm hiểu, Nguyễn Hữu Niên vốn là một viên quan thuộc triều Tây Sơn, đến đầu triều Nguyễn được vua Gia Long phong tước Niên hầu thuộc Cai đội Hoàng Sa và cùng gần 100 quân lính dong thuyền ra Hoàng Sa để lập chốt trấn giữ bảo vệ biển đảo. Thắp một nén nhang lên trước bài vị của người lãnh đầu Cai đội Hoàng Sa được đặt trang trọng trên bàn thờ nằm phía sau hậu điện, thầy Thích Pháp Niệm, trụ trì chùa Tiên Linh cho hay, sau khi ngài Nguyễn Hữu Niên hoàn thành sứ mệnh tại đảo Hoàng Sa, vua Gia Long đã cho quân lính đưa voi ra Bắc để vận chuyển đồng vào Huế và cho thợ đúc nên chiếc đại hồng chung này nhằm ghi nhớ công ơn của Cai đội Hoàng Sa. Đọc cho chúng tôi nghe những dòng chữ Hán khắc ghi trên chiếc đại hồng chung đã có phần phai mờ vì thời gian, thầy Thích Pháp Niệm tự hào nói tiếp: “Chuông được trang trí hoa văn tinh xảo, 4 mặt trên thân chuông đều được khắc chữ Hán, ý nói về một người con của Hòa Vang là Hội chủ Nguyễn Hữu Niên giữ chức Cai đội (tước Niên hầu-NV) ngày ấy đã lãnh đầu quân ra Hoàng Sa trấn giữ”…

Và từ bao đời nay, chiếc đại hồng chung ở chùa Tiên Linh được dân làng Hòa Vang xem như một “báu vật” vì nó không chỉ khắc tạc công lao của Cai đội Hoàng Sa mà nó còn gắn liền giai thoại với vua Tự Đức một thời. Tương truyền rằng, trong một lần đi săn bắn ở cánh rừng cách chùa Tiên Linh khoảng 10 cây số, vua nghe thấy tiếng chuông vang như tiếng ai đó gọi tên đức vua nên ngay trong ngày hôm ấy, vua Tự Đức liền ra lệnh cho cánh thợ cắt bớt một phần tai chuông để chuông giảm bớt tiếng ngân. Từ đó, vua Tự Đức thường chọn một ngày tốt trong đầu năm mới để cùng các quan thần đến chùa Tiên Linh lễ phật, cầu cho dân chúng no ấm, đất nước thái bình.

Để tiếp cận thêm các tư liệu quý về Cai đội Hoàng Sa, chúng tôi đã tìm gặp cụ Nguyễn Hữu Hùng (82 tuổi) vị Tộc trưởng họ Nguyễn Hữu, thôn Hòa Vang. Trong căn nhà cấp 4 vừa được sửa sang để chuẩn bị đón xuân mới, cụ Hùng lật giở từng trang trong cuốn phổ hệ mục nát, giấy đã chuyển sang màu vàng ố, rồi giải thích: “Cao tổ Nguyễn Hữu Niên, thuộc Cai đội Hoàng Sa là đời thứ 9 của dòng họ Nguyễn Hữu. Vốn là vị quan thanh liêm, lại giỏi tài thao lược nên năm Gia Long thứ nhất (1802), nhà vua đã ban một chiếu chỉ đóng dấu Triện ghi rõ… Cai đội Hoàng Sa Nguyễn Hữu Niên. Như vậy, có thể khẳng định từ trước đời vua Gia Long, Hoàng Sa cũng đã là của nước ta. Đến đời vua Gia Long, việc gìn giữ và bảo vệ Hoàng Sa đã được chú trọng, mà Cao tổ Nguyễn Hữu Niên là người vinh dự được vua ban chiếu chỉ đứng đầu Cai đội để bảo vệ Hoàng Sa”.

Khi nghe thông tin có nhiều “báu vật” liên quan đến Hoàng Sa xuất hiện tại thôn Hòa Vang, cuối tháng 11/2011, Phái đoàn Ủy ban Biên giới Quốc gia (Bộ Ngoại giao) và cán bộ Sở VHTT&DL tỉnh Thừa Thiên-Huế đã về chùa Tiên Linh và gia đình cụ Nguyễn Hữu Hùng để thu thập, xác minh các bằng chứng liên quan đến chủ quyền quần đảo Hoàng Sa. Ông Trần Văn Hoa, Chủ tịch UBND xã Lộc Bổn cho biết: “Đoàn đã tiến hành sao chụp các chữ Hán được khắc trên chuông đồng ở chùa Tiên Linh, trên các tờ sai của vua Gia Long và phổ hệ của dòng họ Nguyễn Hữu để có thêm cơ sở pháp lý bổ sung, khẳng định chủ quyền về quần đảo Hoàng Sa của dân tộc... Hiện xã cũng đang tiến hành lập hồ sơ để đề xuất UBND tỉnh công nhận chùa Tiên Linh là di tích lịch sử cấp tỉnh”.

Cứ vào dịp cuối năm, cụ Hùng lại triệu tập con cháu ra nhà thờ họ để thắp hương tưởng nhớ công ơn của ngài Cao tổ Nguyễn Hữu Niên. Cụ cũng không quên dặn dò con cháu rằng: Phải bảo vệ và gìn giữ bằng được cuốn phổ hệ cùng các tờ sai mà vua Gia Long ban chiếu cho Cai đội Hoàng Sa. Bởi đó là những bằng chứng lịch sử, thể hiện quân đội triều Nguyễn ngày ấy đã lập chốt, đóng quân trên quần đảo Hoàng Sa

Nguồn CAND

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Chiều 05/11/2009, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế  phối hợp với  Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức khai mạc phòng tranh của tác giả Hoàng Xuân Định, tại 26 Lê Lợi.

  • Kỷ niệm 10 năm Đại hồng thuỷ Thừa Thiên Huế 1999- 2009, Tạp chí Sông Hương số 249 tháng 11/2009 thực hiện Chuyên đề LỤT. Chuyên đề nhằm tưởng nhớ niệm các nạn nhân đã bị trôi trong cơn nước dữ, nhắc lại những điều khủng khiếp không thể nào quên mà thiên nhiên đã bạo hành; nhắc lại để thêm tri ân nghĩa đồng bào, tri ân những tấm lòng nhân ái, hào hiệp còn mãi quanh ta... của các tác giả đã từng chứng kiến trận lũ lịch sử 1999. Ngoài ra còn có các bài viết mới của các tác giả nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu...

  • Chiều ngày 28/10, tại Toà soạn Tạp chí Sông Hương, Chi hội Nhà báo Tạp chí Sông Hương đã tổ chức đại hội nhiệm kỳ 2009- 2011.

  • Chiều 13/10, Văn phòng đại diện Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam tại Huế đã tổ chức lễ ra mắt tại Nhà Văn hoá thành phố.

  • Hướng đến kỷ niệm 1000 năm Thăng Long- Hà Nội, chiều ngày 10/10, tại số 4 Hoàng Hoàng Hoa Thám, Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ Thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Phòng Văn hoá và Thông tin thành phố Huế đã khai mạc phòng triển lãm tranh Cảm xúc từ những Cố Đô.

  • Chiều ngày 6/9, tại Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Ban chỉ đạo Phong trào “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức họp báo về Hội nghị tổng kết Phong trào xây dựng làng văn hoá giai đoạn 1997-2009 và tuyên dương làng văn hoá tiêu biểu Thừa Thiên Huế năm 2009, Hội nghị sẽ diễn ra vào ngày 8/10 tại Trung tâm Văn hoá Thông tin tỉnh.

  • Chiều ngày 21/9, Hội Liên hiệp VHNT, Hội Nhà Văn tỉnh Thừa Thiên Huế đã phối hợp với  Trung tâm giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức “Hội thảo Văn học Nhật Bản” tại trụ sở Hội LH VHNT, 26 Lê Lợi, Huế.

  • Chiều ngày 19/9, tại số 4 Hoàng Hoa Thám, Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá và Thông tin TP Huế và hoạ sỹ Lê Duy Đoàn cùng phối hợp tổ chức phòng triển lãm tranh sơn dầu mang tên “Lạ”.

  • Sáng ngày 7/9, tại thành phố Huế, Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đã tổ chức khai giảng Lớp tập huấn, bồi dưỡng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật cho đội ngũ làm công tác lý luận, phê bình và chỉ đạo, quản lý văn hóa nghệ thuật ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

  • Sáng 6/9, tại trụ sở 130/7 Đặng Thái Thân, TP Huế, Trung tâm Phát triển Cộng đồng và Công tác Xã hội ( tên viết tắt là CODES) đã công bố thành lập và tổ chức lễ công bố sứ mệnh CODES,  đồng thời ký kết hợp tác giữa CODES với các đối tác: Trung tâm vì sự phát triển miền núi (CSDM) Hà Nội, Trung tâm Nghiên cứu Quản lý và Phát triển vùng duyên hải (CMD) thuộc trường ĐH Khoa học Huế, Công ty Cổ phần truyền thông Nghệ thuật hiện đại VN (VMA) ở Hà Nội,Tạp chí Sông Hương,  trường Tiểu học Kim Long (Huế).

  • Chào mừng kỷ niệm 64 năm Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2/9 (1945- 2009) và 40 năm thực hiện di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chiều ngày 1/9, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Hội Mỹ thuật, Hội nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá Thể thao thành phố Huế tổ chức triển lãm Mỹ thuật Mùa thu 2009 tại số 4 Hoàng Hoa Thám và phòng trưng bày các tác phẩm Nhiếp ảnh đạt giải trong 30 năm qua tại 26 Lê Lợi, Huế.

  • Ngày 13/8/2009, tại Nhà hát Duyệt Thị Đường, Đại Nội, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Viện Di sản Thế giới UNESCO – Đại học Waseda đã tổ chức Hội thảo Quốc tế về Nghiên cứu Bảo tồn Di tích Huế và Dự án Phục nguyên Điện Cần chánh.

  • Tối ngày 8/8, tại Nhà Thiếu nhi Huế, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ Thuật, Sở Giáo dục và Đào tạo- Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá Thông tin, Phòng Giáo dục và Đào tạo - thành phố Huế cùng đơn vị sở tại đã phối hợp tổ chức kỷ niệm 30 năm thành lập Câu lạc bộ sáng tác văn học Sao Khuê (1979- 2009) và Trao giải sáng tác văn thơ thiếu nhi 2009.

  • Ngày 25/7, tại 197 đường Âu Cơ, Ban biên tập Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi gặp mặt thân mật cộng tác viên tại Hà Nội.

  • Sáng ngày 16/7, Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt đã phối hợp với Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế tổ chức buổi gặp mặt các nhạc sỹ nhằm trao đổi về công tác bảo hộ bản quyền các tác phẩm âm nhạc.

  • Tối ngày 5/6, tại xã Quảng Ngạn, UBND huyện Quảng Điền, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức đêm công diễn tác phẩm và bế mạc Trại sáng tác Văn học Nghệ thuật Quảng Điền.

  • Tối ngày 11/6, tại sân vận động Tự Do Huế, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Công ty TNHH Bia Huế, Hội doanh nghiệp Tỉnh, Công ty Quảng cáo và Tổ chức sự kiện Hải Vân tổ chức đêm nhạc từ thiện Thêm ánh sáng cho đời, nhằm gây quỹ giúp đỡ 300 bệnh nhân nghèo mổ mắt do bệnh đục thuỷ tinh thể.

  • Chiều 6/6, tại thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã tổ chức lễ công bố danh hiệu “Lăng Cô-  Vịnh đẹp thế giới”. Lăng Cô là vịnh thứ ba của Việt Nam được Câu lạc bộ các vịnh biển đẹp thế giới (Worldbays Club) ghi tên vào danh sách, trở thành một trong 30 vịnh đẹp nhất thế giới.

  • Chào mừng 84 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2009), số 244 tháng 6/2009 của Tạp chí Sông Hương vừa phát hành với nhiều bài viết mới của các nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu... 

  • Nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi, trưa ngày 31/5, tại 37 Lê Ngô Cát, thành phố Huế, Câu lạc bộ ca Huế Phú Xuân thuộc Trung tâm Văn Hóa thành phố Hồ Chí Minh, Tạp chí Sông Hương và Hội giúp đỡ người khuyết tật Việt Nam Rose đã tổ chức Liên hoan cho các em của Trung tâm Bảo trợ trẻ em Thủy Xuân và Gia đình trẻ em đường phố 108 Chi Lăng.