Lý luận phê bình sân khấu: Vẫn thiếu và yếu
Thêm một lần mổ xẻ về thực trạng của lý luận phê bình sân khấu hiện nay, các nhà chuyên môn, tác giả đều cho rằng lý luận phê bình của sân khấu nước nhà rất thiếu, yếu và luôn bị các nhà hát… phớt lờ.
Một cảnh trong vở kịch “Điệp khúc vi rút” của Nhà hát Kịch Hà Nội. (Ảnh: Thái Anh).
Khó khăn tìm thấy tác phẩm lý luận phê bình sân khấu đúng nghĩa của cây bút chuyên nghiệp là một thực tế không thể phủ nhận ở thời điểm hiện nay. Và, gần như công tác quan trọng này giờ đây đang được “nương” theo các tin, bài đăng tải trên hàng trăm tờ báo, tạp chí. Thực tế đó khiến nhiều người băn khoăn: liệu rằng đây có thể coi là tác phẩm lý luận phê bình hay chỉ là những tin, bài giới thiệu tác phẩm đến công chúng?
Theo nhà báo Cao Minh: “Có thể thấy, hiện nay hầu như không có nhà báo nào viết hay, viết giỏi, có kiến thức về sân khấu, chứ chưa nói đến lĩnh vực lý luận phê bình. Vậy nên, trên các tờ báo cũng hầu như vắng bóng những bài phê bình sân khấu. Trên mặt báo chỉ còn dạng bài phổ biến nhất là giới thiệu vở diễn, giới thiệu các gương mặt diễn viên”.
Trong khi đó tác giả Ngọc Thụ lại chia sẻ: “Thú thực, tôi chưa bao giờ được các nhà lý luận phê bình vạch cho tôi những cái được của tác phẩm, cái vụng về kém cỏi của vở diễn… Khi nghỉ hưu, có thời gian rảnh rỗi, đọc lại một số bài viết, tôi vừa buồn cười, vừa xấu hổ. Buồn cười vì các bài báo cứ na ná giống nhau… Một điều đáng xấu hổ hơn nữa là có nhà báo không xem vở diễn mà vẫn có bài trang trọng trên báo, theo đúng tờ giới thiệu. Tất nhiên, cũng có một số bài về sân khấu đăng trên các tạp chí nghiên cứu thì mang tính bình là chính chứ không có phê…”.
Không chỉ nhà báo Cao Minh, tác giả Ngọc Thụ mà cả NSND Lê Tiến Thọ cũng đều cho rằng việc cần làm nhất hiện nay để thúc đẩy lý luận phê bình sân khấu phát triển là Nhà nước cần quan tâm hơn nữa đến công tác đào tạo thế hệ kế cận. Theo NSND Lê Tiến Thọ, cần quan tâm đến việc làm thế nào để các khoa đào tạo lý luận phê bình ở các trường hấp dẫn được người học, chứ không nên kéo dài tình trạng có năm không tuyển sinh được chỉ tiêu nào. Tác giả Ngọc Thụ thì bày tỏ sự đáng tiếc khi cũng có sinh viên được học các chuyên ngành về lý luận phê bình hoặc liên quan đến lý luận phê bình song ra trường không tìm được việc làm hoặc dễ dàng bỏ nghề vì đời sống không được đảm bảo. “Chúng tôi thấy, các cơ quan chức năng chưa quan tâm đến việc đào tạo lớp trẻ làm công tác lý luận phê bình” - tác giả Ngọc Thụ nói.
Riêng PGS TS Trần Trí Trắc đề xuất, trong khi chờ một thế hệ kế cận thì tại sao không quan tâm, động viên những cây bút phê bình đã được đào tạo trước đó?. Theo ông, cái cần gạt đi là, quan niệm về nhà lý luận phê bình, sao cứ nhắc đến họ thì chỉ nghĩ đến chuyện bị họ soi mói, chê bai? Đâu phải như vậy, nhà phê bình chỉ muốn đồng hành cùng các nhà hát trong quá trình dựng vở để nhỏ, to chuyện này, chuyện kia, miễn sao vở diễn khi đến với công chúng đạt được giá trị thẩm mỹ cao nhất.
Theo Thái Anh - ĐĐK
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
“Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
-
Cả nước lại sắp bước vào mùa lễ hội Tết Ất Mùi 2015. “Đến hẹn lại lên”, những câu chuyện tiêu cực mùa lễ hội dường như vẫn là bài toán nan giải đối với các nhà quản lý.
-
Câu chuyện về văn hóa đọc không còn là đề tài mới mẻ nhưng vẫn luôn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Liệu rằng độc giả trẻ đã chọn được cho mình hướng đi đúng đắn?
-
Đó là thông tin được đưa ra tại cuộc họp tổng kết năm của Cục Xuất bản chiều 24/12. Nguyên nhân của việc không đọc xuể sách phát hành là do thiếu nhân lực.
-
Cùng với yêu cầu ngày một cao đối với chất lượng bản dịch, việc nhận xét, hồi âm của độc giả cũng ngày càng nhiều hơn và trực tiếp hơn, tuy nhiên, trong số đó có những người đang làm việc “ném đá” thay vì “phê bình” một cách thiện chí – đó là ý kiến của BTV Phùng Hồng Minh về những tranh luận quanh bản dịch tiểu thuyết “Bên phía nhà Swann” của Marcel Proust.
-
Hiện, khá nhiều kiệt tác của văn chương, triết học thế giới đã được dịch ra tiếng Việt với mục đích khai trí, “mở mắt”, dẫn bạn đọc vào biển kiến thức sâu rộng của nhân loại. Song, trước những bản dịch sai “từng xăngtimét”, bạn đọc không thể “nhắm mắt làm ngơ”…
-
Theo mấy nghiên cứu gần đây thì việc đọc sách văn học khiến cho người ta thông minh hơn, giàu tình cảm hơn, và văn minh hơn. Báo New York Times bèn đặt cho một số nhà văn và học giả câu hỏi: “Văn chương dạy chúng ta điều gì về tình yêu?”
-
Nghệ sỹ ăn mặc phản cảm, giá trị nghệ thuật bị xem nhẹ, thiếu văn hóa trong cách ứng xử... là những hiện tượng cho thấy văn hóa Việt đang biến đổi một cách nhanh chóng.
-
Nghề vẽ tranh trên kiếng ở Phú Tân (H.Châu Thành, Sóc Trăng) từng một thời nổi tiếng khắp Nam bộ nhưng giờ đây phải đối mặt với nguy cơ mai một.
-
L.T.S: “Muốn giao lưu văn hóa với bên ngoài tốt thì bản thân đất nước phải tốt”. Đó là nhận định xuyên suốt cuộc nói chuyện với phóng viên Tạp chí VHNA của Nhà xuất nhập khẩu văn hóa Hữu Ngọc. Khó mà ngờ được ở tuổi 97, ông vẫn giữ tác phong nhanh nhẹn, trí nhớ minh mẫn đến vậy. Bạn bè gọi ông là “cầu thủ ngoại hạng”, điều đó thật chính xác.
-
Những tư liệu quý chìm trong hỗn độn hiện vật xung quanh. Những bảng biểu số liệu nặng tính báo cáo... Chúng khiến triển lãm Hà Nội 60 năm xây dựng và phát triển (từ ngày 4 - 12.10 tại Bảo tàng Hà Nội nhân kỷ niệm 60 năm giải phóng thủ đô) giống như một báo cáo thành tích khô cứng.
-
Biết bao tác giả có tác phẩm thơ, văn được sử dụng trong sách giáo khoa đã không được chi trả tiền tác quyền suốt hàng chục năm qua...
-
Họa sĩ Trần Lương vừa trở thành một trong hai nghệ sĩ, nhà hoạt động văn hóa nhận được Giải thưởng Lớn giải Hoàng tử Claus 2014 (cùng Abel Rodriguez từ Colombia). “Giải thưởng cho tôi thấy rõ là mình đang làm những công việc bình thường của một công dân bình thường có trách nhiệm” - nghệ sĩ chia sẻ.
-
Tồn tại mấy trăm năm qua, vấn đề i và y trong chính tả tiếng Việt đã được chính quyền thuộc địa Pháp đặt vấn đề cải cách từ đầu thế kỷ XX. Sau 30-4-1975 các cơ quan hữu quan như Ủy ban Khoa học xã hội Việt Nam, Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng có những quy định về vấn đề này, nhiều nhà nghiên cứu cả trong lẫn ngoài nước trước nay cũng đã tìm hiểu và có ý kiến, nhưng vẫn chưa được giải quyết rốt ráo.
-
Nếu như ca trù, dân ca quan họ, hát xoan, đờn ca tài tử Nam Bộ, nhã nhạc cung đình Huế… của Việt
-
Dân tộc và Văn hóa dân tộc Việt Nam có trước rất xa ngày lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Nhà nước này đã được dựng nên, tồn tại và phát triển trên nền tảng văn hóa Dân tộc. Nhà nước này, như một lẽ tất yếu, có trách nhiệm bảo vệ, phát triển nền văn hóa dân tộc.
-
Thực tế lịch sử gần 70 năm qua đã khẳng định rằng Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là kết quả của hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ và là kết quả tất yếu từ công lao to lớn của Bác chuẩn bị cho việc tiến hành cuộc cách mạng giải phóng kể từ ngày Bác về nước.
-
Bắc Kạn có nhiều di tích lịch sử, với 12 di tích cấp quốc gia và 33 di tích cấp tỉnh. Trong thời gian qua, nhiều di tích đã được trùng tu, tôn tạo. Tuy nhiên, việc trùng tu lẽ ra phải trân trọng lịch sử, thì những người thực hiện lại “hoành tráng hóa” di tích.
-
Người ta hay quan niệm tháng bảy âm lịch là tháng “cô hồn”, rằm tháng bảy là để “xá tội vong nhân”, toàn khái niệm thuộc về “thế giới khác”. Ai đi chùa thì được biết tháng bảy còn gọi là mùa Vu Lan.
-
Lòng hiếu thảo hay lòng từ bi ở cấp độ cá nhân và gia đình giúp chúng ta tăng cường sức đề kháng với cái xấu, cái ác bên ngoài. Một người con hiếu thảo sẽ khó bị cám dỗ bởi những tệ đoan xã hội.
.png)
.png)
