Liên hoan dân ca khu vực Bắc Trung bộ: Mừng nhưng chưa yên tâm
Vừa kết thúc tại Huế, Liên hoan dân ca Việt Nam khu vực Bắc Trung bộ năm 2013 đã để lại nhiều lay cảm và ngẫm ngợi. Trăn trở lớn nhất sau liên hoan là làm sao để dân ca có môi trường diễn xướng rộng hơn.
"Đêm trăng phường Vải" – một trong những tiết mục đặc sắc tại liên hoan. Ảnh: Nguyệt Tú
Chạm đến làn điệu cổ
Trên sân khấu mộc mạc được minh họa từ mái rơm, gốc rạ, liên hoan đưa người xem về với những vùng miền văn hóa đặc sắc của người Mông, người Dao, Pa-Kô, Vân Kiều… đến từ 6 tỉnh Bắc miền Trung, kéo dài từ Thanh Hóa đến TT-Huế.
Quy tụ hơn 100 nghệ nhân, nghệ sĩ, liên hoan có sự giao thoa giữa hai thế hệ, với những gương mặt đã ở tuổi 80, bên cạnh những nghệ nhân chưa qua tuổi 17. Nói như GS-TS Tô Ngọc Thanh, đó là tín hiệu mừng, bởi dân ca đã có sự kế thừa trước nỗi lo mai một.
Xúc động nhất là tại sân chơi này, người nghe, người xem đã được chạm đến những làn điệu dân ca cổ. Có làn điệu được đi diễn lần đầu như tiết mục “Khi có Đảng, đồng bào Mông không di cư tự do”, mà người Mông thường hát vào dịp trọng đại nhất: Tết Độc lập 2/9. Lay cảm không chỉ ở giai điệu, lời ca thắm thiết mà còn ở sự mộc mạc như củ khoai, củ sắn của các nghệ nhân trên sân khấu. Chân chất hồn quê.
Gác cuốc, gác cày vào Huế dự thi, Nghệ nhân Hồ Thị Thạch (xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình) cho hay: Từ nhỏ, chị đã được ông nội dạy thổi Pơ-lua (một nhạc cụ đôc đáo của người Bru - Vân Kiều). Lớn lên, chị vẫn thường thổi Pơ-lua trong hội làng nhưng đây là lần đầu biểu diễn trước đám đông. “Nhờ có Đảng, Nhà nước quan tâm âm nhạc dân tộc, mình mới được biểu diễn ở một sân khấu lớn. Bản làng mình còn nhiều điệu múa, lời ca, nhạc cụ nữa, cần quan tâm sưu tầm, khôi phục thêm”, chị Thạch tâm sự.
Nỗi lo sân khấu hóa
Sau hai ngày tại liên hoan với tư cách Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật, GS.TS Tô Ngọc Thanh cho rằng: “Thắng lợi nhất của Liên hoan dân ca Việt Nam khu vực Bắc Trung bộ là không một tiết mục nào có bàn tay chuyên nghiệp dàn dựng mà được hát chân chất, hồn hậu, nguyên bản”. Đó cũng là mục đích Liên hoan dân ca Việt Nam (do Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức) hướng đến. Diễn ra 2 năm một lần, hoạt động này nhằm tìm kiếm, phát hiện, gìn giữ các làn điệu dân ca, dân vũ, dân nhạc nguyên thể, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc.
|
Ở miền Bắc, để bảo tồn dân ca, nhiều làng xã đã hình thành các CLB để người dân cùng hát. TT-Huế cũng là vùng đất có nhiều làn điệu đặc sắc. Thiết nghĩ, ngành văn hóa và chính quyền địa phương cần có giải pháp thành lập những CLB dân ca thường xuyên để những làn điệu dân ca của ông cha vang mãi. |
Điều nhiều chuyên gia văn hóa lo lắng là với xu hướng hiện đại hóa ngày nay, không ít làn điệu dân ca đã bị cải biên, được dàn dựng, sân khấu hóa. “Khuyến khích dân ca nguyên bản không phải là cổ hủ, bảo thủ, mà chúng ta hãy tiếp cận những ngọt bùi đắng cay các cụ gửi vào đấy. Càng hiểu ông cha bao nhiêu, chúng ta càng thừa kế tốt bấy nhiêu. Chúng ta làm nên cái gọi là dân ca cải biên, thì cuối cùng chúng ta quên dân ca thật, không còn gì để so sánh”- GS.TS Tô Ngọc Thanh bày tỏ.
Nhưng để bảo tồn nguyên thể, dân ca cần có một môi trường diễn xướng thật sự trong khi môi trường gốc của dân ca ngày càng thu hẹp và liên hoan dân ca thì 2 năm mới có 1 lần. Bởi vậy, biết sân khấu hóa là không nên nhưng dân ca vẫn phải đối mặt với nguy cơ sân khấu hóa với đội ngũ nghệ sĩ ngày càng nhiều và nghệ nhân thì ít lại.
Theo Báo Thừa Thiên Huế
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.
-
Ngay sau buổi giới thiệu hai cuốn sách về Đặng Huy Trứ và Đặng Văn Hòa của A Chước Đen tại Huế, Hội đồng họ Đặng đã phát thông báo kịch liệt phản đối.
-
Ngày 16/3, Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Trung tâm Du lịch trải nghiệm Huế xưa - Huế nay tổ chức đêm nhạc “Huế nhớ Phạm Duy”, tưởng nhớ người nhạc sỹ tài hoa vừa mới mất vào ngày 27/01/2013.
-
Liên hoan phim Pháp ngữ 2013 được các đối tác trong nhóm các đại sứ quán, phái đoàn và tổ chức Pháp ngữ ở Việt Nam tổ chức tại Huế ở địa điểm Nhà tri thức thành phố Huế và Trung tâm văn hóa Pháp - 1 Lê Hồng Phong).
-
Dẫu chưa một lần đặt chân tới Huế, nhưng ai cũng biết đây là trung tâm văn hóa - du lịch lớn của cả nước. Mặc dù đã có rất nhiều sản phẩm du lịch chất lượng cao nhưng dường như ngành du lịch vẫn chưa khai thác hết tiềm năng và thế mạnh sẵn có của mình.
-
Chiều ngày 13/3, tại Trung tâm Văn hoá Phương Nam (15 Lê Lợi, TP Huế), Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Huế, trường ĐHNT Huế, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế và CLB Họa sĩ trẻ Huế đã phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm “Năng lượng Cố đô” năm 2013.
-
Cổ vật Huế, trong đó có cổ vật cung đình triều Nguyễn rất phong phú, hiện tập trung chủ yếu do các bảo tàng nhà nước quản lý, nhưng không ít cổ vật thuộc về tư nhân sưu tầm và cất giữ.
-
Đề án chính sách bảo vệ nhà vườn Huế được HĐND tỉnh Thừa Thiên - Huế ban hành theo Nghị quyết số 31/2006/NQBT - HĐND ngày 10/4/2006, nhưng đến nay sau 7 năm vẫn chưa đi vào cuộc sống.
-
Nhân dịp NSND Đặng Nhật Minh về Huế, tại Cồn Nón, bãi đất bồi cạnh Đập Đá, Nhóm Những người bạn Cố đô Huế và Trung tâm Du lịch Huế xưa Huế nay đã tổ chức buổi giao lưu giữa tác giả bộ phim truyện nhựa Cô gái trên sông với bạn bè văn nghệ sĩ và khán giả Huế hâm mộ điện ảnh đích thực.
-
Vào lúc 22h 10’, tác giả của truyện ngắn “Mái hiên đời” - nhà văn Dương Thành Vũ - đã trút hơi thở cuối cùng tại Khoa Hồi sức cấp cứu- bệnh viên Trung ương Huế.
-
Nghe tin nhà văn Dương Thành Vũ mất vào khoảng 22h ngày 26/02/2013, Nhà thơ Phùng Tấn Đông, hiện đang làm công tác văn hóa tại thành phố Hội An ( Quảng Nam) vội có mấy dòng gởi ra cho nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc ( TBT tạp chí Sông Hương) chia buồn với các bạn văn cùng gia đình nhà văn Dương Thành Vũ.
-
Ngày 26-2, Sở VH-TT&DL Thừa Thiên - Huế đã khởi công dự án Nhà trưng bày tác phẩm nghệ thuật Điềm Phùng Thị tại số 1 Phan Bội Châu, TP Huế.
-
Sáng 20/2, tại nhà riêng của nhà thơ Trần Vàng Sao (Phường Vỹ Dạ, Huế), Quỹ Phùng Quán đã tổ chức trao tặng thưởng tác phẩm văn học xuất sắc hàng năm cho nhà thơ Trần Vàng Sao với tập trường ca “Gọi tìm xác đồng đội” do NXB Hội Nhà văn ấn hành năm 2012. Tặng thưởng gồm 2 triệu đồng tiền mặt và bằng chứng nhận.
-
Chương trình Ngày thơ Việt Nam năm nay ưu tiên cho các nhà thơ trẻ, các cây bút đến từ đến các trường Đại học, Cao đẳng và các trường THPT trên địa bàn. Chương trình chính của Ngày Thơ năm nay được tổ chức vào đêm 14 tháng Giêng năm Quý Tỵ ( tức ngày 23/02/2013) tại Trung tâm Trải nghiệm Huế xưa và nay ( Cồn nón – Đập Đá).
-
Ngày 19/2/2013 (tức mồng 10 tháng Giêng, năm Quý Tỵ), hội Vật làng Sình ( xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên - Huế) đã tưng bừng diễn ra với sự tham gia của hơn 100 đô vật và đông đảo người dân cùng du khách.
-
Là một chương trình trong Lễ hội Đền Huyền Trân năm 2013, Đại lễ cầu nguyện "Quốc thái, dân an" đã được tổ chức tại Thiền viện Hương Vân, núi Ngũ phong, phường An Tây, thành phố Huế vào ngày 17/02 (tức ngày mùng 8 tháng Giêng Quý Tỵ). Đã có rất đông tăng ni phật tử, người dân địa phương và du khách thập phương đến tham dự hoạt động này.
-
Đó là tên của cuộc triển lãm với sự tham gia của 11 họa sĩ sẽ được khai mạc tại trụ sở Tạp chí Sông Hương, số 9 Phạm Hồng Thái vào ngày 5/2 (nhằm ngày 25 ÂL).
-
Sáng 2/2, Hội báo Xuân chủ đề "Báo chí với năm Đô thị Thừa Thiên - Huế 2013" do Hội Nhà báo phối hợp với Sở Thông tin Truyền thông, Bảo tàng Hồ Chí Minh, Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên – Huế phối hợp tổ chức khai mạc tại Bảo tàng Hồ Chí Minh tỉnh Thừa Thiên – Huế, số 7 Lê Lợi.
-
Ngày 30.1, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô (TTBTDTCĐ) Huế ra mắt bộ sách “Khâm định Đại Nam hội điển sử lệ tục biên”, một bộ sách đồ sộ ghi lại các hoạt động của triều Nguyễn vào nửa sau thế kỷ XIX.
-
Huế là kinh đô cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam. Trải qua 143 năm (1802-1945), vương triều Nguyễn đã để lại nhiều công trình văn hóa có giá trị trên vùng đất Phú Xuân (cố đô Huế ngày nay). Một trong những công trình tiêu biểu trong tổng thể các giá trị văn hóa mà vương triều Nguyễn để lại chính là Cửu đỉnh (9 cái đỉnh lớn).
.png)
.png)
