Tháng chín, mùa thu, các cánh đồng làng quê vào vụ gặt, hương lúa mới, mùi rơm rạ tỏa khắp vùng ngoại ô. Và những cơn mưa đầu mùa sau những tháng hè khát cháy đã đổ xuống, không gian như mềm hẳn ra, dịu dàng dưới mưa… Cảm nhận mùa thu rõ rệt nhất trong những ngày này đang như thể bàng bạc hơn trong không gian cỏ cây ở các làng mạc…
Âm hưởng mùa thu, âm hưởng làng quê bàng bạc, và lan tỏa cả vào trong các trang văn tạp chí số này. Những câu chuyện huyền thoại làng quê, những câu chuyện xưa, những câu chuyện nay, hiện thực đẫm chất huyền ảo hay huyền ảo đậm chất hiện thực cứ xoắn xuýt vào nhau tạo nên những cốt truyện lạ quen… Ít nhiều, chúng sẽ gợi lại cho bạn đọc về ký ức một thời chưa xa, những ký ức chưa phai nhạt hoàn toàn dẫu thời gian đang lao đi rất nhanh trên các màn hình smartphone…
Và “Xin gió - đừng đem tiếng chim đi nhé/ kẻo mẹ ta buồn”, là tiếng khẩn cầu của nỗi lòng tha thiết, một câu thơ trong những bài thơ khởi nguồn từ nhịp tim run rẩy trước cận cảnh những ngôi làng đang bị nền công nghiệp hiện đại đe dọa xóa mờ dấu tích, có ở trong số báo này.
Trong số những di sản văn hóa Huế cận đại, bộ tạp chí BAVH (Bulletin des Amis du Vieux Hué - “Những người bạn Cố đô Huế”) được ghi nhận là một trong những kho tàng vô giá. Trong các năm 2013, 2014, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức các chuyên đề liên quan đến sự kiện 100 năm BAVH; trong đó, bên cạnh nhìn nhận lại những giá trị vượt qua thời gian và cả những hạn chế, thiếu sót của BAVH, đã có những bài viết nhắc đến một yếu nhân sáng lập BAVH - Léopold Cadière (1869 - 1955). Một bài viết trong số báo này, về Léopold Cadière, sẽ lý giải rõ hơn về tiến trình từ “Thân Việt” đến “Hoài Việt” của nhiều nhân sĩ, trí thức Pháp thời bấy giờ, mà Léopold Cadière là một trong những con người điển hình. Làm sáng rõ điều này, cũng là làm sáng rõ hơn những giá trị minh triết của đời sống văn hóa Việt Nam.
Một bài viết nghiên cứu khái quát nghệ thuật trong sáng tác Nguyễn Du giới thiệu trong số này, đã đem đến nhiều luận điểm lý thú. Ví như: tỷ lệ khái quát trong Truyện Kiều là thấp nhất, trong Văn chiêu hồn là cao nhất; về văn chương nghệ thuật, Nguyễn Du có những khái quát “kinh nhân” (kinh động lòng người)… Trong khối sầu thương mang tên Tố Như, những chữ “sầu, thương, bi ai, oán, hận, đau buồn, xót xa…” xuất hiện với tần số rất cao trong thơ… Bài viết qua đó đem lại cho người đọc kiến giải hay về những “nhân” và “duyên” đã chung đúc nên thiên tài Nguyễn Du.
Cuối cùng, những trang viết tuổi hồng dành cho các em, như là những tín hiệu mới về những cây bút mới sẽ góp phần cho nền văn nghệ xứ Huế tương lai. Chúc các em mãi đong đầy nhiệt huyết văn chương để tiếp tục hành trình…
Và chúc tất cả quý bạn đọc một mùa thu đầy hương vị…
BAN BIÊN TẬP
Mục lục số 331 tháng 09 - 2016
VĂN:
- HAI ÔNG KẺ KHOÁN HAI LÀNG GIÁP RANH - Vĩnh Nguyên
- GIÓ XANH - Phạm Duy Nghĩa
- Ô LÂU, SÔNG QUÊ BẾN NHỚ - Phi Tân
THƠ:
TRẦN PHÁ NHẠC - HOÀNG VŨ THUẬT - ĐỖ VĂN KHOÁI - ĐỨC SƠN
NGUYỄN ĐÔNG NHẬT - NGUYỄN NGỌC PHÚ - HƯỜNG THANH - NGUYỄN DUY TỪ
VÕ NGỘT - VÂN PHI - PHẠM ÁNH
NHẠC:
- DÒNG HƯƠNG NHỚ BÁC - Nhạc & Lời: Phạm Phước Nghĩa
- NHỚ HUẾ - Nhạc: Dương Toàn Thiên & Thơ: Hồ Minh - Bìa
TRANG THIẾU NHI: CÂY BÚT TUỔI HỒNG 2016
- ẤU THƠ TRONG TÔI LÀ... Đậu Gia Bảo Thi
- TÂM SỰ CỦA HAI CON GÀ - Hồ Nguyễn Dạ Thảo
- NGÀY ẤY, BẠN VÀ TÔI - Huỳnh Ý Nhi
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- Thơ CHRISTOPHER MERRILL - Văn Cầm Hải dịch - 54
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- KHÁI QUÁT NGHỆ THUẬT TRONG SÁNG TÁC CỦA NGUYỄN DU - Nguyễn Thị Bích Hải - 57
-TỪ “THÂN VIỆT” (ANNAMOPHILIE) ĐẾN HỘI CHỨNG “HOÀI VIỆT” (NAMSTALGIE) CỦA “CHỦ BÚT ĐÔ THÀNH HIẾU CỔ” (BULLETIN DES AMIS DU VIEUX HUE - BAVH) - Đỗ Trinh Huệ -
- GIẤC MƠ MỸ VÀ NGƯỜI MỸ DA ĐEN TRONG TIỂU THUYẾT TONI MORRISON - Nguyễn Thị Tuyết
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- PHẠM THẾ NGŨ VÀ VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ GIẢN ƯỚC TÂN BIÊN -
Phạm Phú Uyên Châu - Phạm Phú Phong
- CÔNG ÁN THIỀN VÀ HỘI HỌA - Huệ Viên
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- QUẬN VƯƠNG VĨNH TƯỜNG: VỊ HOÀNG TỬ HAY THƠ QUA BÀI TỰA CỦA QUẢNG KHÊ TRƯƠNG ĐĂNG QUẾ - Hoàng Ngọc Cương
- Bìa 1: “MÀU TRẮNG” - Tranh của UYÊN HUY
- Phụ bản bìa 3: “NGHỆ THUẬT CỦA JEAN DUBUFFET”- TUỆ NGỌC
- Những khoảnh khắc đẹp: “HOA LƯỚI” - Ảnh NGUYỄN PHÚC XUÂN LÊ
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
T.Giang tổng hợp
Chiều 05/11/2009, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức khai mạc phòng tranh của tác giả Hoàng Xuân Định, tại 26 Lê Lợi.
Kỷ niệm 10 năm Đại hồng thuỷ Thừa Thiên Huế 1999- 2009, Tạp chí Sông Hương số 249 tháng 11/2009 thực hiện Chuyên đề LỤT. Chuyên đề nhằm tưởng nhớ niệm các nạn nhân đã bị trôi trong cơn nước dữ, nhắc lại những điều khủng khiếp không thể nào quên mà thiên nhiên đã bạo hành; nhắc lại để thêm tri ân nghĩa đồng bào, tri ân những tấm lòng nhân ái, hào hiệp còn mãi quanh ta... của các tác giả đã từng chứng kiến trận lũ lịch sử 1999. Ngoài ra còn có các bài viết mới của các tác giả nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu...
Chiều ngày 28/10, tại Toà soạn Tạp chí Sông Hương, Chi hội Nhà báo Tạp chí Sông Hương đã tổ chức đại hội nhiệm kỳ 2009- 2011.
Chiều 13/10, Văn phòng đại diện Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam tại Huế đã tổ chức lễ ra mắt tại Nhà Văn hoá thành phố.
Hướng đến kỷ niệm 1000 năm Thăng Long- Hà Nội, chiều ngày 10/10, tại số 4 Hoàng Hoàng Hoa Thám, Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ Thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Phòng Văn hoá và Thông tin thành phố Huế đã khai mạc phòng triển lãm tranh Cảm xúc từ những Cố Đô.
Chiều ngày 6/9, tại Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Ban chỉ đạo Phong trào “ Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức họp báo về Hội nghị tổng kết Phong trào xây dựng làng văn hoá giai đoạn 1997-2009 và tuyên dương làng văn hoá tiêu biểu Thừa Thiên Huế năm 2009, Hội nghị sẽ diễn ra vào ngày 8/10 tại Trung tâm Văn hoá Thông tin tỉnh.
Chiều ngày 21/9, Hội Liên hiệp VHNT, Hội Nhà Văn tỉnh Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Trung tâm giao lưu Văn hoá Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức “Hội thảo Văn học Nhật Bản” tại trụ sở Hội LH VHNT, 26 Lê Lợi, Huế.
Chiều ngày 19/9, tại số 4 Hoàng Hoa Thám, Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá và Thông tin TP Huế và hoạ sỹ Lê Duy Đoàn cùng phối hợp tổ chức phòng triển lãm tranh sơn dầu mang tên “Lạ”.
Sáng ngày 7/9, tại thành phố Huế, Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đã tổ chức khai giảng Lớp tập huấn, bồi dưỡng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật cho đội ngũ làm công tác lý luận, phê bình và chỉ đạo, quản lý văn hóa nghệ thuật ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên.
Sáng 6/9, tại trụ sở 130/7 Đặng Thái Thân, TP Huế, Trung tâm Phát triển Cộng đồng và Công tác Xã hội ( tên viết tắt là CODES) đã công bố thành lập và tổ chức lễ công bố sứ mệnh CODES, đồng thời ký kết hợp tác giữa CODES với các đối tác: Trung tâm vì sự phát triển miền núi (CSDM) Hà Nội, Trung tâm Nghiên cứu Quản lý và Phát triển vùng duyên hải (CMD) thuộc trường ĐH Khoa học Huế, Công ty Cổ phần truyền thông Nghệ thuật hiện đại VN (VMA) ở Hà Nội,Tạp chí Sông Hương, trường Tiểu học Kim Long (Huế).
Chào mừng kỷ niệm 64 năm Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2/9 (1945- 2009) và 40 năm thực hiện di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chiều ngày 1/9, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Hội Mỹ thuật, Hội nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá Thể thao thành phố Huế tổ chức triển lãm Mỹ thuật Mùa thu 2009 tại số 4 Hoàng Hoa Thám và phòng trưng bày các tác phẩm Nhiếp ảnh đạt giải trong 30 năm qua tại 26 Lê Lợi, Huế.
Ngày 13/8/2009, tại Nhà hát Duyệt Thị Đường, Đại Nội, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Viện Di sản Thế giới UNESCO – Đại học Waseda đã tổ chức Hội thảo Quốc tế về Nghiên cứu Bảo tồn Di tích Huế và Dự án Phục nguyên Điện Cần chánh.
Tối ngày 8/8, tại Nhà Thiếu nhi Huế, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ Thuật, Sở Giáo dục và Đào tạo- Thừa Thiên Huế, Phòng Văn hoá Thông tin, Phòng Giáo dục và Đào tạo - thành phố Huế cùng đơn vị sở tại đã phối hợp tổ chức kỷ niệm 30 năm thành lập Câu lạc bộ sáng tác văn học Sao Khuê (1979- 2009) và Trao giải sáng tác văn thơ thiếu nhi 2009.
Ngày 25/7, tại 197 đường Âu Cơ, Ban biên tập Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi gặp mặt thân mật cộng tác viên tại Hà Nội.
Sáng ngày 16/7, Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt đã phối hợp với Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế tổ chức buổi gặp mặt các nhạc sỹ nhằm trao đổi về công tác bảo hộ bản quyền các tác phẩm âm nhạc.
Tối ngày 5/6, tại xã Quảng Ngạn, UBND huyện Quảng Điền, Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức đêm công diễn tác phẩm và bế mạc Trại sáng tác Văn học Nghệ thuật Quảng Điền.
Tối ngày 11/6, tại sân vận động Tự Do Huế, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Công ty TNHH Bia Huế, Hội doanh nghiệp Tỉnh, Công ty Quảng cáo và Tổ chức sự kiện Hải Vân tổ chức đêm nhạc từ thiện Thêm ánh sáng cho đời, nhằm gây quỹ giúp đỡ 300 bệnh nhân nghèo mổ mắt do bệnh đục thuỷ tinh thể.
Chiều 6/6, tại thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã tổ chức lễ công bố danh hiệu “Lăng Cô- Vịnh đẹp thế giới”. Lăng Cô là vịnh thứ ba của Việt Nam được Câu lạc bộ các vịnh biển đẹp thế giới (Worldbays Club) ghi tên vào danh sách, trở thành một trong 30 vịnh đẹp nhất thế giới.
Chào mừng 84 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2009), số 244 tháng 6/2009 của Tạp chí Sông Hương vừa phát hành với nhiều bài viết mới của các nhà văn, nhà thơ và các nhà nghiên cứu...
Nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi, trưa ngày 31/5, tại 37 Lê Ngô Cát, thành phố Huế, Câu lạc bộ ca Huế Phú Xuân thuộc Trung tâm Văn Hóa thành phố Hồ Chí Minh, Tạp chí Sông Hương và Hội giúp đỡ người khuyết tật Việt Nam Rose đã tổ chức Liên hoan cho các em của Trung tâm Bảo trợ trẻ em Thủy Xuân và Gia đình trẻ em đường phố 108 Chi Lăng.