Tháng chín, mùa thu, các cánh đồng làng quê vào vụ gặt, hương lúa mới, mùi rơm rạ tỏa khắp vùng ngoại ô. Và những cơn mưa đầu mùa sau những tháng hè khát cháy đã đổ xuống, không gian như mềm hẳn ra, dịu dàng dưới mưa… Cảm nhận mùa thu rõ rệt nhất trong những ngày này đang như thể bàng bạc hơn trong không gian cỏ cây ở các làng mạc…
Âm hưởng mùa thu, âm hưởng làng quê bàng bạc, và lan tỏa cả vào trong các trang văn tạp chí số này. Những câu chuyện huyền thoại làng quê, những câu chuyện xưa, những câu chuyện nay, hiện thực đẫm chất huyền ảo hay huyền ảo đậm chất hiện thực cứ xoắn xuýt vào nhau tạo nên những cốt truyện lạ quen… Ít nhiều, chúng sẽ gợi lại cho bạn đọc về ký ức một thời chưa xa, những ký ức chưa phai nhạt hoàn toàn dẫu thời gian đang lao đi rất nhanh trên các màn hình smartphone…
Và “Xin gió - đừng đem tiếng chim đi nhé/ kẻo mẹ ta buồn”, là tiếng khẩn cầu của nỗi lòng tha thiết, một câu thơ trong những bài thơ khởi nguồn từ nhịp tim run rẩy trước cận cảnh những ngôi làng đang bị nền công nghiệp hiện đại đe dọa xóa mờ dấu tích, có ở trong số báo này.
Trong số những di sản văn hóa Huế cận đại, bộ tạp chí BAVH (Bulletin des Amis du Vieux Hué - “Những người bạn Cố đô Huế”) được ghi nhận là một trong những kho tàng vô giá. Trong các năm 2013, 2014, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức các chuyên đề liên quan đến sự kiện 100 năm BAVH; trong đó, bên cạnh nhìn nhận lại những giá trị vượt qua thời gian và cả những hạn chế, thiếu sót của BAVH, đã có những bài viết nhắc đến một yếu nhân sáng lập BAVH - Léopold Cadière (1869 - 1955). Một bài viết trong số báo này, về Léopold Cadière, sẽ lý giải rõ hơn về tiến trình từ “Thân Việt” đến “Hoài Việt” của nhiều nhân sĩ, trí thức Pháp thời bấy giờ, mà Léopold Cadière là một trong những con người điển hình. Làm sáng rõ điều này, cũng là làm sáng rõ hơn những giá trị minh triết của đời sống văn hóa Việt Nam.
Một bài viết nghiên cứu khái quát nghệ thuật trong sáng tác Nguyễn Du giới thiệu trong số này, đã đem đến nhiều luận điểm lý thú. Ví như: tỷ lệ khái quát trong Truyện Kiều là thấp nhất, trong Văn chiêu hồn là cao nhất; về văn chương nghệ thuật, Nguyễn Du có những khái quát “kinh nhân” (kinh động lòng người)… Trong khối sầu thương mang tên Tố Như, những chữ “sầu, thương, bi ai, oán, hận, đau buồn, xót xa…” xuất hiện với tần số rất cao trong thơ… Bài viết qua đó đem lại cho người đọc kiến giải hay về những “nhân” và “duyên” đã chung đúc nên thiên tài Nguyễn Du.
Cuối cùng, những trang viết tuổi hồng dành cho các em, như là những tín hiệu mới về những cây bút mới sẽ góp phần cho nền văn nghệ xứ Huế tương lai. Chúc các em mãi đong đầy nhiệt huyết văn chương để tiếp tục hành trình…
Và chúc tất cả quý bạn đọc một mùa thu đầy hương vị…
BAN BIÊN TẬP
Mục lục số 331 tháng 09 - 2016
VĂN:
- HAI ÔNG KẺ KHOÁN HAI LÀNG GIÁP RANH - Vĩnh Nguyên
- GIÓ XANH - Phạm Duy Nghĩa
- Ô LÂU, SÔNG QUÊ BẾN NHỚ - Phi Tân
THƠ:
TRẦN PHÁ NHẠC - HOÀNG VŨ THUẬT - ĐỖ VĂN KHOÁI - ĐỨC SƠN
NGUYỄN ĐÔNG NHẬT - NGUYỄN NGỌC PHÚ - HƯỜNG THANH - NGUYỄN DUY TỪ
VÕ NGỘT - VÂN PHI - PHẠM ÁNH
NHẠC:
- DÒNG HƯƠNG NHỚ BÁC - Nhạc & Lời: Phạm Phước Nghĩa
- NHỚ HUẾ - Nhạc: Dương Toàn Thiên & Thơ: Hồ Minh - Bìa
TRANG THIẾU NHI: CÂY BÚT TUỔI HỒNG 2016
- ẤU THƠ TRONG TÔI LÀ... Đậu Gia Bảo Thi
- TÂM SỰ CỦA HAI CON GÀ - Hồ Nguyễn Dạ Thảo
- NGÀY ẤY, BẠN VÀ TÔI - Huỳnh Ý Nhi
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- Thơ CHRISTOPHER MERRILL - Văn Cầm Hải dịch - 54
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- KHÁI QUÁT NGHỆ THUẬT TRONG SÁNG TÁC CỦA NGUYỄN DU - Nguyễn Thị Bích Hải - 57
-TỪ “THÂN VIỆT” (ANNAMOPHILIE) ĐẾN HỘI CHỨNG “HOÀI VIỆT” (NAMSTALGIE) CỦA “CHỦ BÚT ĐÔ THÀNH HIẾU CỔ” (BULLETIN DES AMIS DU VIEUX HUE - BAVH) - Đỗ Trinh Huệ -
- GIẤC MƠ MỸ VÀ NGƯỜI MỸ DA ĐEN TRONG TIỂU THUYẾT TONI MORRISON - Nguyễn Thị Tuyết
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- PHẠM THẾ NGŨ VÀ VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ GIẢN ƯỚC TÂN BIÊN -
Phạm Phú Uyên Châu - Phạm Phú Phong
- CÔNG ÁN THIỀN VÀ HỘI HỌA - Huệ Viên
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- QUẬN VƯƠNG VĨNH TƯỜNG: VỊ HOÀNG TỬ HAY THƠ QUA BÀI TỰA CỦA QUẢNG KHÊ TRƯƠNG ĐĂNG QUẾ - Hoàng Ngọc Cương
- Bìa 1: “MÀU TRẮNG” - Tranh của UYÊN HUY
- Phụ bản bìa 3: “NGHỆ THUẬT CỦA JEAN DUBUFFET”- TUỆ NGỌC
- Những khoảnh khắc đẹp: “HOA LƯỚI” - Ảnh NGUYỄN PHÚC XUÂN LÊ
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
T.Giang tổng hợp
Vừa qua, vào lúc 11 giờ 30 phút, ngày 29/12/2010, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã nhận được số tiền 10 triệu đồng của Quỹ Tình Thơ thành phố Hồ Chí Minh trao tặng nhà thơ Ngô Cang (bị ngã xe chấn thương sọ não vào chiều ngày 24/12, khi anh đang trên đường từ Huế trở về nhà - làng Mỹ Xá, xã Quảng An, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế) do nhà thơ Nguyễn Miên Thảo và nhà thơ Phan Trung Thành gửi từ thành phố Hồ Chí Minh.
Sáng ngày 29/12, tại Thế Tổ Miếu- Hiển Lâm Các, Đại Nội - Huế, đã diễn ra buổi Lễ trao tặng bộ Biên chung, Biên khánh- nhạc khí của Nhã nhạc Việt Nam do Trung tâm Nghiên cứu Nghệ thuật Biểu diễn Quốc gia Hàn Quốc phục chế và trao tặng Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố Đô Huế.
Ngày 28.12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên - Huế đã trao “Tặng thưởng tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật xuất sắc năm 2010” cho 14 tác giả, nhóm tác giả là hội viên các hội chuyên ngành.
Sáng ngày 22/12, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ công bố và trao bằng di tích lịch sử cách mạng địa điểm “Trường Thanh niên tiền tuyến Huế 1945” tại di tích trường (hiện nay là Trung tâm Công viên cây xanh), 108 Lê Duẩn, thành phố Huế.
"Báu vật sống" của nhã nhạc cung đình Huế - Nghệ sĩ Ưu tú, Nghệ nhân Dân gian Trần Kích đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 4 giờ ngày 18/12, tại nhà riêng số 34/4 kiệt 320 đường Bạch Đằng, thành phố Huế.
Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam vừa có thông báo công bố giải thưởng tiểu thuyết Hội Nhà văn Việt Nam (2006-2009).
Tối ngày 14/12,Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Huế và Hội Nhà văn tỉnh đã tổ chức đêm thơ Thanh Hải, nhân kỷ niệm 30 năm ngày mất của ông.
Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT vừa có thông báo về việc trao Giải thưởng Văn học Nghệ thuật thường niên 2010. Trong đợt xét tặng giả thưởng thường niên này, các văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế đã có một mùa bội thu giải thưởng với 6 tác giả, nhóm tác giả được trao thưởng.
Kỷ niệm 50 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (20-12-1960 - 20-12-2010), chiều 14/12/2010, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương đã phối hợp tổ chức buổi giới thiệu sách “Nhánh tùng vườn An Hiên”.
Ngày 14/12/20120 tại trụ sở Tạp chí Sông Hương, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với tạp chí Sông Hương đã tổ chức cuộc giao lưu giữa các nhà thơ, nhà văn của Hội Nhà văn tỉnh với nhà thơ, giáo sư Bruce Weigl.
Tối 11/12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Đêm thơ “Quê mẹ” nhâ kỷ niệm 90 năm ngày sinh (1920 - 2010) và 9 năm ngày mất (2002-2010) của nhà thơ Tố Hữu, chương trình diễn ra tại Trung tâm Văn hóa thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế.
Chào mừng 59 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam và 53 năm ngày thành lập Hội Mỹ thuật Việt Nam, chiều ngày 10/12/2010, tại Khu làng nghề truyền thống Huế, Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Chi hội Mỹ thuật và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm Mỹ thuật 2010.
Sáng ngày 10/12, Ban Chỉ đạo Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị tổng kết 4 năm thực hiện Cuộc vận động.
Kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức đêm thơ nhà giáo với chủ đề “ Cõi hạnh phúc”, diễn ra vào tối ngày 19/11 tại 26 Lê Lợi, Huế.
Chiều ngày 14/11, tại trụ sở Hội Liên hiệp VHNT Thừa Thiên Huế, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề “Văn hóa và văn học Pháp đương đại” do Giáo sư, dịch giả Trần Thiện Đạo trình bày.
Nhân kỷ niệm 93 năm Cách Mạng Tháng Mười Nga vĩ đại (1917-2010), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với khoa Nga văn trường Đại học Ngoại ngữ Huế tổ chức đêm thơ “Nước Nga thân thiết của tôi ơi...”, diễn ra vào tối ngày 7/11, tại Thư viện tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sáng ngày 23/10, Đại hội chính thức Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế lần thứ XI, nhiệm kỳ 2010- 2015 đã diễn ra đúng vào dịp Hội tròn 60 tuổi.
Sáng ngày 19/10, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức Lễ trao giải Cuộc thi truyện ngắn dành cho sinh viên Huế năm 2009- 2010, diễn ra tại tòa soạn Tạp chí, số 9 Phạm Hồng Thái, Huế.
Sáng 14/10, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ trao tặng thưởng cho các văn nghệ sỹ có nhiều đóng góp vào sự nghiệp Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế, giai đoạn 1975-2010.
Chiều ngày 10/10, tại Café sách Phương Nam, số 15 Lê Lợi, Huế, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Chi nhánh miền Trung Công ty Văn hóa Phương Nam tổ chức Tọa đàm về cuốn tiểu thuyết “Biết đâu địa ngục thiên đường” của nhà văn Nguyễn Khắc Phê.