HENRY SLESAR
Nhà văn nổi tiếng Henry Slesar (1927 - 2002) viết tiểu thuyết, kịch bản, trinh thám, khoa học viễn tưởng đặc sắc về thủ pháp hài hước, kết cục trái chiều.
Tác giả Henry Slesar - Ảnh: internet
Mỹ là hợp chủng quốc (nước của nhiều giống người), là nhân loại thu nhỏ vào trong một quốc gia. Nét đặc thù “hợp chúng quốc” ấy được thừa hưởng đặc trưng của văn chương phiêu lưu viễn tưởng của Anh quốc, nên có một nhánh kì ảo như cổ tích. Nhà văn nổi tiếng Henry Slesar với truyện ngắn dưới đây, là một ví dụ độc đáo, cực kì nổi tiếng về đặc trưng văn chương Mỹ cả về nội dung và nghệ thuật.
Vũ Quốc Huệ dịch và giới thiệu
Cha tôi là một con mèo
Tặng nhà văn Đức Hậu, Vũ Công Hoan, Kim Chuông
Ông ngoại tôi là hậu duệ của dòng quý tộc Pháp quốc, gia tộc rất hiển hách trong cuộc đại cách mạng tư sản Pháp năm 1789. Mẹ tôi vóc dáng mảnh mai, tâm hồn nhạy cảm, đến lá cây rơi ở ngoài vườn cũng làm bà giật mình, tính nết nhu mì, nên ông ngoại tôi dành cho bà rất nhiều phần chở che như nâng niu một bông hoa tươi quí hiếm rất dễ tổn thương. Cụ rất không yên lòng nếu mẹ tôi bị gả cho một gã nhà quê bình dân vai u thịt bắp, vì thế, cụ suốt ngày kinh hoàng sợ hãi không yên, cuối cùng cụ sinh ra bệnh uất rồi tạ thế. Nhưng rồi mẹ tôi đã chọn một người chồng tốt nhất trên đời, đó là Thovane là một con mèo trắng thần kì lưu lạc đến cửa nhà chúng tôi.
Thovane là một con mèo Ăng gô la, to lớn lạ thường, nói sõi được tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Ý một cách rất cao cấp và lịch sự. Mẹ tôi nhận ra rằng Thovane đã dần dần biến thành một người bạn, che chở và tri kỉ của bà. Bà vẫn cho rằng Thovane nguyên là một hoàng tử đã bị ma thuật biến ra như vậy. Cuối cùng, họ đã kết hôn, vị mục sư của giáo xứ đã chủ trì hôn lễ, đã điền vào tờ hôn thú một cách trang nghiêm tên của ngài Ét uốt Tô van (Edward Thovane).
Thế là tôi, Adiane Thovane chính là con trai của ông bà.
Tôi là một chàng thanh niên anh tuấn, được thừa hưởng tinh hoa của khuôn mặt mẹ tôi và cha thì cho tôi thể thái thanh thoát của động vật khoa miêu học. Mẹ tôi mất năm tôi lên bốn tuổi, bỏ tôi lại cho cha tôi và đám người tôi tớ trung thành. Cha tôi dạy dỗ, dẫn tôi vào nơi đền đài của văn học, nghệ thuật, và âm nhạc.
Ông rất thích nước Mỹ, nơi mà ông gọi là “Quốc gia vĩ đại đứng đầu” để cho tôi chọn vào một trường đại học, ông tin nhất định tôi sẽ gặp phải loại chó dữ ác liệt cắn càn tàn bạo, đó là điều rất hay cho cái khí chất loài mèo trên bản thân tôi.
Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi công tác ở một viện bảo tàng nghệ thuật, tôi gặp nàng George Anna, là con gái của dân du mục. Nàng là một pho kiệt tác của Tây Nam nước Mỹ, tràn trề sức sống như từ trên bầu trời mênh mông tỏa xuống và từ bạt ngàn sa mạc thấm vào.
Tương lai, tôi sẽ nói với cha rằng đây là nàng hôn thê chưa cưới của con.
Tôi thắc thỏm không yên. Trước khi tôi sang Mỹ, cha đã nhiều lần dặn dò tôi rằng phải giấu biệt điều bí mật về cha, nếu lộ ra, chắc chắn sẽ bị sự chế diễu. Cho nên, tôi đã cố ý tạo ra một ấn tượng tôi là một người mồ côi. Nói nhà cha tôi ở Pháp.
Chúng tôi đã chọn ngày mùng 1 tháng 6 sẽ kết hôn, ngày mùng 4 tháng 5 sẽ bay từ New York về Paris, người đầy tớ của cha tôi là Franwarse đi đón chúng tôi.
Cũng như nhiều người Mỹ khác, Anna liền bị qui mô của cơ ngơi vương giả của cha mẹ tôi làm cho nàng chấn động.
Cha sốt ruột chờ chúng tôi trong phòng thư viện, nằm cuộn khoanh trên cái ghế mà ông rất thích, kê bên bếp lò. Khi tôi vào, ông vẫn giữ thói quen giơ vuốt lên. Ông liếm mặt tôi, không hề che giấu sự vui mừng của mình. Chúng tôi nâng li chúc nhau.
![]() |
Minh họa: Nhím |
“Kính mừng G. Anna” cha tôi nói vọng. Ông liếm môi, rồi trang trọng vuốt râu, nói:
“Con nói hết mọi chuyện với cô ấy rồi ư?” Tôi thấy hơi nóng ran trên mặt.
“Chưa đâu, bố yêu quí ạ”. Chắc chắn là cô ấy chưa biết gì đâu.
“Sợ à?” cha tôi nói. “Vì sao con khẳng định như vậy, con yêu?”
“Bởi vì cô ấy có một tố chất tâm lí rất mạnh mẽ, được tiếp thu một nền giáo dục đại học nữ giới rất tốt, hơn nữa tổ tiên của cô là dân tộc Biaohan dũng mãnh cao lớn, ở đấy”.
“Con người”, ông thở dài một hơi, ngoe nguẩy đuôi, “Đối với người yêu của con, con đã kì vọng quá cao đấy, Adiane ạ. Tính cách của người đàn bà có thể tốt lên, cũng tình huống ấy có thể lại xấu đi!”
“Thế mẹ con thì sao?” “Mẹ con là một ngoại lệ. Đừng kì vọng rằng G. Anna sẽ nhìn thấy hình ảnh của mẹ con.” Từ trên ghế, ông nhảy xuống trước mặt tôi, ấn móng vuốt vào đầu gối tôi.
Tôi ngây người cúi xuống vuốt ve bộ mã trơn mượt của cha tôi, ông đã có dấu hiệu già nua, khiến cho tôi không thể ngăn được nỗi cảm thương.
“Không, cha yêu quý ạ”, tôi nói, “nhất định G. Anna phải được biết sự thật, con chính là con trai của mèo Edward Thovane, mà tự hào”.
“Thế thì con sẽ mất cô ấy đấy”.
Cha tôi cố chấp leo lên bên bếp lò, bếp đã tắt. “Bấm chuông gọi Franwarse lên đi, bảo nó nhóm lửa lại, cha cảm thấy lạnh rồi, Adiane, cu con ạ, đến lúc cơm chiều, trước đó, đừng nhắc đến cha”. “Được, cha ạ”.
“Hình như anh có điều gì nghĩ ngợi?” “Anh đang nghĩ em thật đáng yêu”. Chúng tôi ôm lấy nhau, tin chắc chắn là chúng tôi mãi mãi ở cùng nhau. Trước chân dung của mẹ tôi, nàng bị hút hồn. “Thật đúng y như một công chúa, thế còn ba của chàng đâu?”
G. Anna ngắm rất kĩ bức chân dung Thovane, làm cho tôi rất hoảng sợ. Nàng nói: “Là một con mèo thật đẹp”.
“Đó chính là cha của anh đấy, Anna ạ, em có nghe thấy không?”… Đúng lúc đó người hầu của cha cắt ngang lời tôi. Nên nàng không nghe thấy.
Ông đang ở phòng ăn chỉ bảo đám gia nhân, ông yêu cầu mỗi bữa ăn đều phải rất quí phái. “Chúng ta định xử lí việc này thế nào?” “Rất khó”. “Con thử đứng về phía Anna, trước một con mèo già nua, dẫn chuyện cho mọi người, biết nói tiếng người, ngồi ăn cơm với mọi người, càng sửng sốt, nếu con giới thiệu rằng chính là… của con?”
“Đừng nói nữa” tôi gào lên. “Anna cần phải biết sự thật”. Nếu cô ấy không chấp nhận cha, thì cuộc hôn nhân này cũng không hạnh phúc”. Ông đưa móng chạm nhẹ nhàng lên cánh tay tôi, nói: “Cha sẽ giúp con, bây giờ con và Anna hãy cùng đi ăn cơm đi, chờ cha xuất hiện”.
Nàng nhìn thấy bàn ăn được sắp đạt đường hoàng sang trọng và rất đẹp, mắt nàng sáng lên. G. Anna hoàn toàn không hề biết trong lòng tôi đang vô cùng nôn nóng.
Đúng 6 giờ, cha tôi vẫn chưa xuất hiện, lòng tôi như lửa đốt. Nghĩ đến có thể bị mất G. Anna, tôi vô cùng sợ hãi.
Người hầu Franwarse đột nhiên quay ra cửa… Là một con mèo, chính cha tôi.
“Chính là con mèo trong bức họa” G. Anna nói, “Anh không nói cho em biết nó ở đây, Adiane ạ, nó thật là đẹp”. “G. Anna này, đây là…”
“Lại đây, Thovane! Lại đây. Miu miu, miu miu! Chú mèo quá đẹp.”
Cô túm chân và lưng của cha tôi, ôm ông đặt lên đầu gối, ve vuốt, miệng líu ríu nói giọng thơ ngây. Tôi khó chịu đến mê lú.
Cuối cùng, ông cất tiếng: “Meo”, ông nói.
“Mi đói rồi phải không” Anna hỏi một cách rất âu yếm. “Chú miu con này chắc là đói rồi”. “Meo”, cha tôi lại nói một tiếng. Chính phút ấy tôi cảm thấy trong lòng sắp vỡ tan ra. Cha tôi nhảy xuống, nhanh chóng vụt qua gian phòng, mắt tôi đã nhòa lệ.
Ông đã biến vào một góc xó nào đó. Người đầy tớ đã đặt ở đó một bát sữa bò. Ông ngáp một cái, duỗi dài cái lưng lười biếng, từ từ đi vào cửa, quay đầu sang bên này, nhảy vút một cái như bay, ánh mắt rõ ràng muốn nói với tôi tiếp sau đó phải làm gì.
“Thật là một chú động vật rất đáng yêu” G. Anna nói.
“Đúng vậy! Đó là niềm yêu mến nhất của mẹ tôi đấy.” Tôi đáp.
H.S
(TCSH350/04-2018)
Mark Taimanov là trường hợp hiếm hoi trên thế giới khi cùng đạt tới đỉnh cao ở hai lĩnh vực là cờ vua và nhạc cổ điển.
TUỆ ĐAN
“Ngôn ngữ bị bão hòa và trở nên có sức sống thông qua thời gian”
(Jorge Luis Borges)
JEAN-PAUL SARTRE (Nhật Vương dịch)
Jean-Paul Sartre (1905 - 1980), nhà văn Pháp, là một trong số những gương mặt tiêu biểu của chủ nghĩa hiện sinh, thường được vinh danh là một trong số các triết gia hàng đầu của nền triết học Pháp thế kỷ XX.
TUỆ ĐAN
Nguồn mạch của tác phẩm tuôn ra từ sự cô đơn của nó, từ đó nó bắt đầu và tìm kiếm một tác lực cho sự khởi đầu ấy.
(Maurice Blanchot)
YẾN THANH
Thực thể Việt là một cấu trúc văn hóa động, trong đó nhiều yếu tố bản sắc chỉ được hình thành thông qua giao lưu với quốc tế, hấp thụ từ tinh hoa văn hóa nhân loại để biến “cái bên ngoài” trở thành “cái bên trong”.
LE VIEUX SIMON
Hồi ký
Trong thời gian bị lưu đày ở đảo Réunion (1916 - 1945) hoàng tử Vĩnh San (tức cựu hoàng Duy Tân) đã có nhiều hoạt động văn hóa và chính trị.
PHẠM TẤN XUÂN CAO
Chiều ngày 13/10/2016, Hội đồng Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã chính thức công bố giải Nobel Văn chương thuộc về nhạc sĩ, ca sĩ, nhà thơ người Mỹ Bob Dylan với thông cáo giải thưởng được trao vì những phát kiến của ông trong việc tìm kiếm những cách diễn đạt thi pháp mới lạ cho truyền thống âm nhạc Mỹ.
Hòn đảo Cuba bé nhỏ và nghèo nàn hiện là một trong những nơi sản xuất ra các vũ công trẻ xuất sắc nhất thế giới. Nhà hát Ballet Hoàng Gia và Ballet Quốc gia Anh, San Francisco Ballet và New York City ballet đều có những diễn viên múa chính người Cuba. Làm thế nào một quốc gia nghèo nàn bị cô lập với 11 triệu dân có thể làm được điều đó?
Chúng ta đều biết rằng các nhân vật nổi tiếng thế giới như Albert Einstein, Benjamin Franklin, Natalie Portman, Ellen DeGeneres, Gandhi, Paul McCartney, Charles Darwin và Betty White cùng chia sẻ một điểm chung với nhau - đó chính là họ đều là những người có chế độ ăn dựa trên thực vật. Và có bao giờ bạn có hỏi lý do vì sao không?
Sau nhiều thế kỷ, các bức tường từng bảo vệ các Hoàng đế Trung Quốc trong Tử Cấm Thành đã bắt đầu suy yếu, gạch bị long ra và bề mặt đã có nhiều vết nứt.
TAMARA MOTYLEVA
Nhờ Tạp chí Văn học Obozreniye đăng tải "Những tư tưởng không hợp thời" của Maxim Gorky, chúng ta đã có thể hiểu nội dung sự khác biệt giữa ông với Lênin và những người Bônsêvích trước và sau cách mạng tháng 10.
Cách đây 75 năm, ngày 7/11/1941, nhân kỷ niệm 24 năm Cách mạng Tháng Mười, nước Nga đã tổ chức một buổi diễu binh, bất chấp những khó khăn, phức tạp của thời chiến khi quân phátxít Ðức đang ở cửa ngõ Moskva.
TUỆ ĐAN
Thân xác hiện hữu để rồi đem lại sức nặng và hình dạng cho sự tồn tại của chúng ta.
O. P.
Judith Lorber, sinh năm 1931, là giáo sư hưu giảng các môn Xã hội học và Phụ nữ học tại Trung tâm Tốt nghiệp thuộc Đại học Thành phố New York và Học viện Brooklyn. Bà là nhà lí thuyết nền tảng của kiến thiết xã hội về giới tính và đóng một vai trò then chốt trong việc tạo dựng và chuyển hóa ngành giới tính học.
PHẠM HỮU THU
Trong gần một tháng được ở “xứ sở chuột túi”, tôi có dịp đi đó đi đây và tiếp xúc với nhiều người, chủ yếu là kiều bào ta ở vùng Cabramatta - nơi được mệnh danh là thủ phủ của người Việt ở Australia.
NGUYỄN THỊ TUYẾT
Từ những chuyến tàu cưỡng bức xuyên Đại Tây Dương, người da đen đặt chân lên đất Mỹ với một nhân vị mới: người nô lệ. Toni Morrison ý thức sâu sắc về những cướp đoạt ấy, toàn bộ tác phẩm của bà không chỉ là lịch sử của người da đen (hơn ba thế kỷ) với tất cả những vấn đề khởi đi từ hệ lụy của màu da, mà quan trọng hơn, là nỗ lực mở ra một phả hệ mới, phả hệ của lòng nhân; và trên nền tảng bảo bối là bản sắc văn hóa, lịch sử tổ tiên, mỗi cá nhân phải giải thoát nhân vị nô lệ trong chính bản thân mình.
Ngày 17 tháng Chín vừa qua, tại Trung Tâm Nghệ thuật và Nghiên cứu Bétonsalon, thuộc trường đại học Paris VII-Didérot, thuộc quận XIII, Paris đã tổ chức triển lãm và hội thảo bàn tròn về các nghệ sỹ đương đại viễn xứ với chủ đề “Anywhere But Here”, trong đó có vua Hàm Nghi của Việt Nam.
Nữ văn sĩ nổi tiếng Chilê, Isabel Allende (Isabên Agiênđê) trả lời phóng viên tạp chí Cuba International (1987) trong chuyến đi thăm Cuba của bà.
BỬU Ý
Nhìn học sinh ở Pháp, ta có cảm tưởng họ chơi và nghỉ nhiều hơn học.
Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?