Khi dòng sách tản văn, tùy bút, tiểu thuyết ngôn tình thiên về yếu tố thị trường đang có xu hướng chững lại thì thời gian gần đây, một số đơn vị xuất bản trong nước đã bắt đầu mở rộng cửa cho những tác giả trẻ đi theo lối viết chính thống, có nhiều thể nghiệm sáng tạo.
Cuộc thi Văn học tuổi 20 là bệ đỡ để nhiều tác giả trẻ thành danh
Cơ hội đưa tác phẩm đến với độc giả
Vốn được xem là địa chỉ uy tín của nhiều độc giả yêu thích văn học, nhất là văn học nước ngoài, nhiều năm qua, Nhã Nam vẫn giới thiệu tác phẩm của các tác giả trong nước, nhưng đa phần là những tác giả đã thành danh. Thỉnh thoảng, mới có một số tác phẩm của những tác giả trẻ có sự tìm tòi như Đinh Phương, Huỳnh Trọng Khang, Phan Cuồng, Nguyễn Hải Nhật Huy, Nguyễn Thị Kim Hòa, Vũ Lập Nhật, Hoàng Nhật… Chỉ đến gần đây, đơn vị này mới thành lập tủ sách Nhã Nam Xanh, chuyên xuất bản tác phẩm của các tác giả trẻ. Sau thời gian ra mắt không lâu, tủ sách đã giới thiệu đến độc giả trong nước nhiều gương mặt mới thông qua những tác phẩm đa màu sắc và giọng điệu. Có thể kể đến Em chỉ nói những điều họ muốn (Miao), Người đưa thư tình (Nguyễn Hoàng Vũ), Ký túc xá phòng 307 (Zihua Nguyễn), Muốn làm nữ hoàng, đừng yêu như hầu gái (Blog của May)…
Ngoài tác phẩm văn học kinh điển, trước đây Đinh Tị chủ yếu khai thác các tác phẩm lãng mạn Trung Quốc hay của tác giả trẻ trong nước với tản văn, tiểu thuyết “đánh trúng” thị hiếu của độc giả trẻ. Tuy nhiên, gần đây đơn vị này đã có sự chuyển hướng rõ khi xuất bản nhiều tác phẩm đề cao sự sáng tạo từ những tác giả mới toanh. Chẳng hạn như Tháng năm sen nở (Cổ Nguyệt Quang), Thiên hạ là nàng (Nhuận Y) hay mới đây là Săn mộ (Hoàng Yến). Những tác phẩm này đa phần đều khai thác yếu tố lịch sử, dã sử với trường liên tưởng phong phú và rộng mở.
Đại diện của Đinh Tị cho biết: “Chúng tôi đánh giá chung rằng thị hiếu độc giả đã thay đổi, giờ đây các tác phẩm tản văn, tùy bút nếu như không thực sự nổi bật sẽ khó chiếm được cảm tình của bạn đọc và ảnh hưởng đến doanh thu chung của công ty. Vậy nên khi khai thác các tác phẩm mới lạ như Săn mộ, Đinh Tị có niềm tin rằng sẽ thay đổi được đánh giá chung của bạn đọc về mảng văn học Việt Nam hiện đại nói chung và tác phẩm do tác giả trẻ viết nói riêng”.
Ngoài 2 đơn vị trên, gần đây Phanbook cũng là nơi đỡ đầu cho những tác giả trẻ như Thảo Nguyên (Lên đồi hái sim), Nguyễn Hải Việt (Nối đuôi nhau đến vô cùng)… Trước đó, Phương Nam cũng từng giới thiệu một số tác phẩm của những tác giả trẻ như Tru Sa, Trần Băng Khuê, Nguyễn Hoàng Mai, Hoàng Nhật, Diệu Ái, Nguyễn Duy Quyền, Thái Cường, Trúc Thiên…
Thực tế, các tác phẩm của họ chỉ được in với số lượng khoảng 1.000 - 2.000 bản và rất khó để có doanh thu “khủng” như dòng văn học thị trường. Tuy nhiên, việc các đơn vị bắt đầu mở rộng cửa, trở thành bệ đỡ cho những tác giả trẻ có sự sáng tạo, làm việc nghiêm túc là tín hiệu đáng mừng. Bởi lẽ, việc được hỗ trợ và khích lệ kịp thời sẽ là nguồn động viên quan trọng để tác giả trẻ có cơ hội đưa tác phẩm của mình đến với người đọc, đồng thời cũng là cách tiếp sức giúp họ tiếp tục với đam mê của mình.
Mong chờ bước đột phá
Theo chia sẻ của bà Nguyễn Hoàng Diệu Thủy, Biên tập viên - Phó phòng Tu thư của Nhã Nam, hiện nay dòng sách phi hư cấu đang phát triển, các bạn trẻ bây giờ tìm đến sách kỹ năng, self-help, các cuốn sách về lối sống, rồi sách du ký tự truyện người thật việc thật, sách biên khảo ở mức độ thường thức, và mảng văn học không còn ở vị trí độc tôn như nó đã từng. Chưa kể sự phát triển kinh khủng của mạng xã hội khiến nhiều người đọc trẻ bây giờ quen với việc đọc “văn status” - trực tiếp, ngắn gọn, nắm bắt được nhanh, khiến cho niềm hứng thú và sự tập trung đối với những tác phẩm văn chương dài, kể một câu chuyện hư cấu không thiết thực, bị giảm đi.
Dù vậy, bà Thủy vẫn lạc quan cho rằng người đọc chẳng đi đâu cả, họ vẫn ở đấy, vấn đề là có thể tạo ra được những sản phẩm vừa đáp ứng được tiêu chí văn chương, thẩm mỹ của Nhã Nam, vừa hợp với sự biến chuyển của người đọc trẻ hôm nay hay không. Và tủ sách Nhã Nam Xanh ra đời chính là trong nỗ lực đó. Cũng theo bà Diệu Thủy, giá trị cốt lõi của Nhã Nam vẫn là văn học đỉnh cao hoặc chí ít là hướng tới đỉnh cao, đó là lý do nhiều năm qua Nhã Nam in rất nhiều các cuốn sách nhận giải Nobel, Man Booker, Goncourt… và đa số đều bán số lượng khiêm tốn.
Chính vì vậy, khi đề cập đến vấn đề sức bán từ tác phẩm mà tủ sách Nhã Nam Xanh đang hướng tới, bà Thủy cho biết, song song với dòng sách này, Nhã Nam cũng chú trọng đến dòng sách phi hư cấu hiện đang phát triển năng động ở trong nước, phản ánh nhu cầu đọc ngày càng đa dạng của độc giả, như sách bình luận xã hội, tâm lý, giáo dục, truyền cảm hứng, sách tranh cho người lớn, sách lối sống như chăm sóc sức khỏe, ăn mặc, làm đẹp… “Dòng sách này có thị trường tốt hơn, giúp nuôi dưỡng dòng sách cốt lõi. Đấy là cách dung hòa của Nhã Nam”.
Còn đại diện của Đinh Tị thì cho rằng, việc trở thành “bà đỡ” cho các tác giả trẻ là quyết định thử thách mình, chấp nhận rủi ro vì mong muốn có bước đột phá trong mảng sách văn học. Không thể cứ mãi trong vòng an toàn xuất bản các tác phẩm kinh điển của thế giới, mà cần phải chuyển mình thay đổi để phù hợp hơn với thị trường bạn đọc Việt Nam.
“Có thể các tác phẩm này chưa thực sự quá xuất sắc, nhưng chúng tôi thấy được tâm huyết của các tác giả trẻ, sẵn sàng thử mình khai thác chủ đề dã sử Việt Nam, một đề tài tương đối nhạy cảm và khó tiếp cận độc giả. Đó là tiền đề để chúng tôi tiếp tục khai thác tiếp tục các bản thảo “dũng cảm” như vậy trong tương lai”, đại diện của Đinh Tị bày tỏ.
Theo Quỳnh Yên - SGGP
Phan nhân 1972 ( Hồi ức K15 trường Chuyên Phan Bội Châu Nghệ Tĩnh - NXB Hội Nhà văn, tháng 7/2019 ) có lẽ là một trong những cuốn sách thú vị nhất về tuổi học trò mà tôi từng đọc.
Ngày 6-7, tại Hà Nội, buổi giao lưu ra mắt bút ký chính luận “Một thời Đông Bắc” của tác giả Vũ Mão và ký sự tiểu thuyết “Mãi mãi một thời Thiếu sinh quân” của nhà văn Ma Văn Kháng do NXB Kim Đồng tổ chức đã thu hút sự tham gia của đông đảo các nhà văn, nhà phê bình văn học, các cựu học viên trường Thiếu sinh quân Việt Nam.
Ra mắt tập thơ đầu tay năm 2003, đến nay, nhà văn Nguyễn Văn Học đã xuất bản 15 tác phẩm bao gồm tiểu thuyết, truyện ngắn và thơ.
Văn học Nhật Bản đang để lại dấu ấn sâu đậm và mạnh mẽ cả về số lượng lẫn chất lượng. Bên cạnh dòng văn học kinh điển gắn liền với những tác giả có ảnh hưởng trên thế giới, thị trường xuất bản trong nước còn chứng kiến cuộc “đổ bộ” của những tác giả đương đại với số lượng tác phẩm không hề nhỏ.
Tôi vẫn luôn nghĩ rằng, đối với người nghệ sĩ, cô đơn tự xác lập hay cô đơn do ngoại cảnh, đó đều là những đặc ân. Bởi nhờ có cô đơn làm chất xúc tác, cảm thức sáng tạo mới bùng vỡ nơi người nghệ sĩ...” - Nhà văn Đỗ Chu cũng từng bảo: “Nghệ sĩ cô đơn được càng tốt!”.
Từ ba nguồn tư liệu chính sử, dã sử và dân gian, các nhà văn đã có cơ hội bung trổ trí tưởng tượng và khả năng hư cấu để cho ra đời những áng văn chương sinh động, hấp dẫn viết về lịch sử. Hai tiểu thuyết lịch sử mới ra mắt công chúng là “Từ Dụ Thái hậu” của Trần Thùy Mai và “Thiên địa phong trần” của Hà Thủy Nguyên.
Nhân kỉ niệm 62 năm thành lập (17/6/1957 – 17/6/2019), Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt ấn bản mới tập truyện Dưới chân Cầu Mây của nhà văn Nguyên Hồng. Tập truyện gồm ba truyện đặc sắc dành cho thiếu nhi: Đôi chim tan lạc, Dưới chân Cầu Mây vàCháu gái người mãi võ họ Hoa.
NXB Hà Nội và Thư viện Hà Nội tổ chức lễ ra mắt cuốn sách “Thời cuộc và Văn hóa” của nhà báo Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội nhà báo Việt Nam
Nhà thơ Hữu Thỉnh đánh giá Huy Cận là người đem tâm nguyện “làm bục nhảy đưa sự sống lên cao”. Nhiều nhà thơ, nhà nghiên cứu có dịp quần tụ nhớ về hồn thơ Huy Cận dịp 100 năm ngày sinh của ông.
“Ba năm tồn tại. Thời gian không dài. Nhưng kỷ niệm một thời niên thiếu tươi đẹp hào hùng trong gian khổ làm sao có thể quên!”. Sau hơn 70 năm, khi những mảnh ký ức bắt đầu mờ nhòa, nhà văn Ma Văn Kháng đã “gạn lấy chút sức lực còn lại”, “rờ rẫm nhớ lại những gì đã trải qua”, để tái hiện chân dung thế hệ “măng non cách mạng” giai đoạn kháng chiến chống thực dân Pháp.
Nhà văn Trần Thùy Mai vừa ra mắt bộ tiểu thuyết lịch sử “Từ Dụ thái hậu” sau một thời gian dài im tiếng. Điều thú vị, cuốn sách đề cập đến lịch sử nhưng được tác giả viết bằng văn phong thuần Việt, với ngôn ngữ nhuần nhị để thu hút độc giả trẻ.
Có thể nói, tiểu thuyết gia hiện đại đầu tiên của văn học Việt Nam chính là nhà văn Hồ Biểu Chánh. Với kho tàng đồ sộ 64 cuốn tiểu thuyết, ông được mệnh danh là “người kể chuyện đời” đầy lôi cuốn và có cá tính.
Giữ một vị trí khiêm tốn trong đời sống văn chương, nhưng thể loại phi hư cấu thời gian qua vẫn đều đặn đến với độc giả. Thậm chí, nhiều tác phẩm tạo được tiếng vang lớn, được in hàng chục ngàn bản. Chỉ có điều, trong những bảng vàng văn chương trong nước, hiếm khi những tác phẩm thuộc thể loại phi hư cấu được xướng tên.
Nhân dịp kỷ niệm 65 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2019), NXB Kim Đồng vừa cho ra mắt tập thơ “Điện Biên chiến thắng, Điện Biên thơ” của Đại tá, nhà thơ Ngô Vĩnh Bình tuyển chọn và giới thiệu.
Sau 65 năm, những kinh nghiệm lịch sử, bài học quý giá từ chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn được học giả trong và ngoài nước quan tâm nghiên cứu. Không chỉ là góc nhìn riêng của mỗi bên, việc hợp tác để khai thác khối tư liệu, tài liệu lưu trữ - di sản chung của hai dân tộc Pháp - Việt nhằm có thêm sự đối chứng, từ đó làm rõ hơn lịch sử.
“ĐIỆN BIÊN PHỦ: 13/3-07/5/1954” là cuốn sách chuyên khảo của Tiến sĩ, Đại úy người Pháp Ivan Cadeau. Cuốn sách cung cấp các tài liệu lưu trữ của Pháp về sự kiện Điện Biên Phủ và chiến tranh tại Đông Dương, trong đó có nhiều tài liệu chưa từng công bố tại Việt Nam.
Ngày 30/4/1975 mãi là một ký ức tồn tại sâu thẳm trong tâm trí của những người đã trực tiếp chứng kiến. Đặc biệt là nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh, người đã dành gần như cả cuộc đời cầm bút của mình để văn bản hóa lại những ký ức lịch sử về cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước một thời của dân tộc Việt Nam.
Với sự nhân từ, đức độ, Từ Dụ thái hậu được dân gian lưu truyền là người phụ nữ quyền lực có sức ảnh hưởng to lớn dưới triều nhà Nguyễn. Từ cảm hứng ấy, nhà văn xứ Huế Trần Thùy Mai đã viết Từ Dụ thái hậu - một trường thiên tiểu thuyết gồm 69 chương, có thể xem là tiểu thuyết lịch sử dạng “cung đấu” hiếm hoi của văn học đương đại.
Sáng ngày 22/4/2019, tại thành phố Hồ Chí Minh, Khoa Văn học, Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã tiến hành buổi toạ đàm khoa học, giới thiệu công trình Nghiên cứu, lí luận, phê bình văn học ở Nam Bộ thời kì 1865-1954.
Sách của nhà phê bình khơi gợi tình yêu cuộc sống qua những vẻ đẹp giản dị, nhân văn.