25 năm "Kính Vạn Hoa" chinh phục độc giả

14:58 07/12/2020

Ra đời cách đây 25 năm, bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh có ý nghĩa đặc biệt, khơi luồng gió mới cho văn học thiếu nhi Việt Nam thời kỳ đổi mới, mang đến món ăn tinh thần lý thú bổ ích. Tuy nhiên, quá trình thực hiện bộ sách cũng thử thách những người chọn lựa bước trên con đường dài sáng tạo không ngừng nghỉ.

Chương trình giao lưu nhân kỷ niệm 25 năm ra đời "Kính Vạn Hoa" vừa diễn ra tại Hà Nội

Tạo sức sống cho tác phẩm thiếu nhi

“Cách đây 25 năm, sau thành công của bộ sách Doraemon, những người viết, người làm sách và bạn đọc mong ước có một bộ sách do tác giả Việt Nam sáng tác thu hút độc giả, cân bằng với sách dịch. Trong hoàn cảnh đó, Giám đốc NXB Kim Đồng Nguyễn Thắng Vu có quyết tâm lớn, tìm kiếm một trong số những tác giả viết cho thiếu nhi lúc ấy. Chúng tôi cùng nhìn thấy một tác giả trẻ, dồi dào năng lực, đầy triển vọng, có khả năng viết được tác phẩm như vậy” - nhà văn Lê Phương Liên, từng là biên tập viên của NXB Kim Đồng, chia sẻ tại buổi giao lưu nhân kỷ niệm 25 năm ra đời bộ sách "Kính Vạn Hoa" cuối tuần qua.

Năm 1994, Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức hội nghị các nhà văn trẻ tại Hà Nội. Nhà văn Lê Phương Liên được giao nhiệm vụ gặp tác giả Nguyễn Nhật Ánh mời cộng tác... Họa sĩ Đỗ Hoàng Tường, với các bìa sách vừa mới mẻ, hiện đại, vừa phù hợp với thiếu nhi, được mời minh họa cho bộ sách mới. Nhà văn Lê Phương Liên nhớ lại: “Anh Ánh viết tập “Kính Vạn Hoa” đầu tiên, khi tôi nhận được là một bản thảo đánh máy. Lúc ấy, các nhà văn Việt Nam đều viết tay, lần đầu tiên có một người gửi bản thảo khác, cách viết có nhiều đổi mới. Anh Ánh và anh Tường đều rất đúng hẹn, bản thảo và minh họa gửi chuyển phát nhanh đều đặn từ miền Nam ra Hà Nội”.

Học sinh viết mực tím, bởi vậy, bộ sách lấy bìa màu tím để thể hiện nội dung nói về nhà trường, tình cảm thầy trò, bạn bè. Năm 1995, NXB Kim Đồng ra Tủ sách vàng, chọn những tác phẩm đặc biệt cho thiếu nhi, đã được độc giả yêu quý nhiều năm, được đánh giá cao, đã có bản thảo sẵn như: “Lá cờ thêu 6 chữ vàng”, “Dế Mèn phiêu lưu ký”, “Góc sân và khoảng trời”, “Đất rừng phương Nam”... và thêm tác phẩm lần đầu tiên ra mắt bạn đọc - “Kính Vạn Hoa”.

Nhiều ý kiến băn khoăn một tác phẩm mới như vậy liệu có xứng đáng đứng cùng các tác phẩm đã được khẳng định giá trị? Nhưng có ý kiến lại cho rằng, tác phẩm mới mang lại sức sống cho Tủ sách. Và thực tế, màu tím này đã làm phong phú cho Tủ sách vàng lấp lánh nhiều màu của NXB Kim Đồng, như màu nâu của truyện lịch sử, màu đỏ là các tác phẩm mới đoạt giải thưởng...
 

Thử thách người viết

Với cả người viết và biên tập, để ra được bộ sách là quá trình chạy đường dài, cố gắng hết sức. “Kính Vạn Hoa” khi ra tập 1, bìa 4 cuốn sách đã giới thiệu nội dung và minh họa tập 2, và tiếp diễn như vậy.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh chia sẻ: Chưa viết đã phải có tên sách, bìa, tóm tắt giới thiệu nội dung, đó là việc cực kỳ khó khăn. Họa sĩ giúp hoàn thiện tác phẩm tới tay bạn đọc nhưng cũng gây áp lực không kém với tác giả. “Khi hoàn thành bản thảo tập 4 và phải gửi kèm bìa của tập 5 “Xin lỗi mày, Tai To!”, tôi nghĩ ra một chi tiết cụ thể để họa sĩ vẽ trong đó có một tên trộm. Chuẩn bị tới ngày gửi ra Hà Nội, họa sĩ đưa bìa minh họa cho tôi và trong tranh có... 2 tên trộm, vì theo anh, 2 tên trộm thì tranh hài hòa, sinh động hơn. Sau đó tôi phải nghĩ nát óc, chế ra thêm một tên trộm cho hợp với bìa. Nhưng phải thừa nhận, truyện có 2 tên trộm sinh động hơn. Họa sĩ phải vẽ theo nhà văn, nhưng thực hiện bộ sách này, có lúc nhà văn phải viết theo bìa của họa sĩ. Đó cũng là áp lực nhưng cũng thử thách đòi hỏi người viết phải thay đổi, thích ứng...”.

Cuối năm 1995, “Kính Vạn Hoa” ra mỗi tuần một tập, qua năm 1996, mỗi tháng một tập, và đến năm 1997, hai tháng một tập. Khoảng cách giữa các tập ngày một xa... Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh nói đùa rằng ông đã dành cả tuổi trẻ cho “Kính Vạn Hoa”. “Tôi đã viết hàng loạt sách cho tuổi mới lớn như “Cô gái đến từ hôm qua”, “Hoa hồng xứ khác”, “Bong bóng lên trời”... nhưng chưa có tác phẩm nào khiến tôi vất vả bằng bộ “Kính vạn hoa”. Mỗi tập của “Kính Vạn Hoa” tôi phải viết đúng mười chương, số chữ khi in ra phải tròn 192 trang sách, kinh khủng nhất là các tập của bộ truyện phải được in định kỳ. Những ràng buộc đó đã thử thách thần kinh của tôi ghê gớm”.

Ttrong quá trình viết bộ sách dài hơi này, nhà văn cảm thấy bị “hành hạ dữ dội”, nhiều lần đột ngột mất cảm hứng, nhiều lần đột ngột sa sút sức khỏe, nhiều lần định buông tay. Có cuốn chuẩn bị gửi bản thảo ra Hà Nội, thay vì bìa 4 giới thiệu tập tiếp theo, là lời chia tay bạn đọc. Nhưng vì sự chờ đợi của bạn đọc, động viên của NXB Kim Đồng, tác giả lại cố gắng đứng dậy đi tiếp, bởi “nhà văn quyết định chia tay nhân vật nhưng nhân vật quyết không chịu chia tay với nhà văn”.

Đến nay, sau 25 năm, bộ sách vẫn chinh phục bạn đọc nhiều thế hệ, vượt quá điều mà nhà văn Nguyễn Nhật Ánh nghĩ tới khi sáng tác. Đã có một thế hệ lớn lên cùng bộ sách, đọc tập đầu tiên năm 10 - 11 tuổi, và sau 45 tập kéo dài 7 năm, họ đã 17 - 18 tuổi... Không chỉ vậy, đông đảo bạn đọc hiện nay vẫn say sưa với “Kính Vạn Hoa”, nhiều bạn trẻ vẫn nhớ từng chi tiết trong truyện, tính cách của nhân vật... thể hiện sự yêu mến với bộ sách này.

Giám đốc NXB Kim Đồng Bùi Tuấn Nghĩa cho biết, đến nay, “Kính Vạn Hoa” vẫn là dự án đầu tư sáng tác dài hơi của Kim Đồng cho văn học thiếu nhi trong nước. Khoảng 7.000 trang sách trong 7 năm, với 7 ấn bản khác nhau và chưa có bộ sách nào, tác phẩm nào đạt trên 1 triệu bản ngay lần in đầu tiên. "1/4 thế kỷ đã trôi qua đủ để khẳng định giá trị, sức sống của tác phẩm. Tác phẩm không được háo hức chờ đợi đón đọc như ngày đầu ra mắt, nhưng chúng tôi vẫn xuất bản hàng năm để phục vụ bạn đọc".

 
Theo Ngọc Phương - ĐBND
 
 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh qua đời ở tuổi 89, một lần nữa dư âm “Chuyện ngõ nghèo” của ông được công chúng nhắc tới bằng sự ngưỡng mộ đầy trân trọng.

  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, tác giả của những bộ tiểu thuyết được đông đảo bạn đọc yêu thích như “Hồ Quý Ly”, “Đội gạo lên chùa”, “Mẫu Thượng Ngàn” đã qua đời ở tuổi 89 tại nhà riêng.

  • Đoạn văn nằm trong đề thi thử THPT Quốc gia 2021 là một trong những lời khuyên được tác giả đưa ra trong "Muôn kiếp nhân sinh 2" giúp con người chuyển đổi tâm thức để có thể vượt qua được những biến động kinh hoàng đang diễn ra.

  • Lữ Mai là một trong những gương mặt thơ nữ thế hệ 8X được nhiều người biết.
    Mới đây chị đã thử sức ở thể loại trường ca và ra mắt tập “Ngang qua bình minh”. Tác phẩm đã đạt hạng Ba giải thưởng Sáng tác về biên giới, biển đảo giai đoạn từ 1975 đến nay của Hội Nhà văn Việt Nam.

  • Không ồn ào, lại diễn ra trong giai đoạn xã hội bị ảnh hưởng dai dẳng của đại dịch Covid-19, cuộc thi vẫn chứng minh được sức hấp dẫn riêng với hàng nghìn tác phẩm tham dự.

  • Đã có nhiều văn nghệ sĩ hưởng ứng công tác phòng, chống dịch Covid-19 bằng các tác phẩm nhạc, họa, thơ, văn. Trong năm 2020, một số hội nghề nghiệp, đơn vị xuất bản đã có các tập “nhạc, thơ chống dịch”. Các tác phẩm được đăng tải, phát sóng, góp phần cổ vũ các lực lượng và người dân trên các mặt trận tiến công Covid-19. Nhưng một hội văn học nghệ thuật (VHNT) thực hiện một tập sách riêng về chủ đề vượt qua dịch bệnh thì có lẽ ở Tiền Giang là trường hợp đầu tiên.

  • “Miền thánh đợi”, là tuyển chọn 40 truyện ngắn của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Văn học cho ra mắt.

  • Muôn kiếp nhân sinh 2 tiếp tục cuộc du hành thời gian vô tiền khoáng hậu với những câu chuyện tiền kiếp, nhân quả luân hồi đầy hấp dẫn kỳ lạ từng làm say mê hàng trăm nghìn bạn đọc Việt Nam của doanh nhân New York giàu có, thông tuệ Thomas, cùng với những khám phá các tầng cõi linh hồn và những kiến giải, hướng đi mới giữa chu kỳ hoại diệt của nhân loại và hành tinh này.

  • “Nghiệp rừng” (NXB Văn học, 2021) là tập truyện ngắn gồm 16 tác phẩm của tác giả người dân tộc Dao Triệu Hoàng Giang.

  • Ngày 6-5, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phát động cuộc thi Tác giả Trẻ nhằm tìm kiếm những cây bút trẻ - lực lượng sẽ kế tục sự nghiệp và tạo ra chân dung văn học Việt Nam mới.

  • Đã có nhiều những ý kiến trên các diễn đàn văn nghệ về các chính sách, cơ chế đối với văn học, tập trung vào đối tượng những người sáng tác; các nhà tổ chức xuất bản, phát hành sách; các cơ quan quản lý nhà nước về văn học nghệ thuật và các hội nghề nghiệp...

  • PGS, TS Nguyễn Văn Dân từng có nhiều công trình nghiên cứu đạt giải thưởng cao của Hội Nhà văn Việt Nam, giải sách hay, giải thưởng Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Việt Nam…

  • Nhiều hiện tượng văn học miền Nam trước 1975 thực ra đã đến với độc giả miền Bắc từ rất sớm, bằng những cách thức và con đường khác nhau...

  • Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã là người bạn đồng môn, người đồng nghiệp gắn bó với nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm nhiều năm nay. Nghe tin ông ra đi một ngày cuối tháng Tư, bà xúc động khi nhớ lại những kỷ niệm cũ...

  • Hội Nhà văn TPHCM vừa kết hợp với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tây Ninh tổ chức tọa đàm “Nhà văn sống và viết về chiến tranh cách mạng”, mang đến những trăn trở, suy tư cũng như hy vọng của những người cầm bút qua một đề tài không bao giờ cũ.

  • Hai mươi năm sống và làm việc tại Hà Nội, với tư cách là một nhà văn, Đỗ Bích Thúy đã xuất bản 21 cuốn sách gồm các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn, truyện thiếu nhi. Qua đây bạn đọc có thể hình dung được những lao động nghệ thuật đầy say mê, nghiêm túc và chuyên nghiệp của chị.

  • Đà Lạt là một miền viết dường như không vơi cạn với Nguyễn Vĩnh Nguyên. Điều đó thể hiện rõ rệt qua hàng loạt cuốn tản văn, du khảo, biên khảo Đà Lạt khá đặc sắc mà nhà văn này đã viết trong suốt gần chục năm qua: “Với Đà Lạt, ai cũng là lữ khách”, “Đà Lạt, một thời hương xa”, “Đà Lạt, bên dưới sương mù”, “Đà Lạt, những cuộc gặp gỡ”...

  • Mặc dù đã ra mắt bạn đọc từ 10 năm trước, nhưng trong buổi ký tặng sách Đảo mộng mơ được tổ chức vào sáng 8-4 tại Nhà sách Cá Chép (223 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1), vẫn có rất đông độc giả đủ mọi thành phần lứa tuổi cùng tham gia giao lưu và xin chữ ký từ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.

  • Ngày 8-4, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sẽ có buổi giao lưu cùng bạn đọc nhân kỷ niệm 10 năm xuất bản lần đầu tác phẩm “Đảo mộng mơ”.

  • Tính ra tôi quen biết, chơi với nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gần 40 năm. Bốn chục năm bao nhiêu kỷ niệm, buồn vui đủ cả. Ngày anh trọng bệnh lần đầu, tôi cũng nằm viện vì tai nạn xe máy. Tới khi anh đột quỵ lần 2, tôi cũng vừa qua hạn nối được 3 ngón tay đứt lìa. Gọi cho nhau qua máy điện thoại, nghe giọng anh vừa lắp vừa chậm, thở than: Tôi là đồ tàn phế, bỏ đi rồi.