“Vì dân sẽ có dân, có dân có tất cả”

15:06 13/12/2019

Sáng 12/12/2019, tại 58 Quán Sứ, Hà Nội, Ban Văn hoc - Nghệ thuật (V0V6) Đài Tiếng nói Việt Nam đã tổ chức buổi toạ đàm giới thiệu tiểu thuyết lịch sửĐường về Thăng Long của nhà văn Nguyễn Thế Quang.

Cuốn sách dày 566 trang do Nxb Tổng hợp TP.HCM ấn hành năm 2019

Đường về Thăng Long chọn Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm nguyên mẫu là tiểu thuyết lịch sử thứ tư của nhà văn Nguyễn Thế Quang. Các tiểu thuyết trước đó của ông (tiểu thuyết Nguyễn Du viết về Nguyễn Du, tiểu thuyết Khúc hát những dòng sông viết về bà Hoàng Thị Loan và tiểu thuyếtThông reo Ngàn Hống viết về Nguyễn Công Trứ) đều được dư luận chú ý và đoạt những giải thưởng cao. Ngày 25/11/2019, tại Băng Cốc, Thái Lan, Lễ trao Giải thưởng Văn học ASEAN 2019 đã xướng tên hai nhà văn Việt Nam là Nguyễn Thế Quang và Trần Hùng.

Với Đường về Thăng Long của Nguyễn Thế Quang, lần thứ hai hình tượng Đại tướng Võ Nguyên Giáp đi vào lĩnh vực tiểu thuyết. Nếu như tiểu thuyết lịch sử Không phải huyền thoại (2007) của nhà văn Hữu Mai tập trung khai thác hình tượng Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong những năm tháng ở chiến trường, thì tiểu thuyết lịch sử Đường về Thăng Long của Nguyễn Thế Quang lại tập trung làm nổi bật hình tượng Đại tướng trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, đặc biệt là giai đoạn 1946 - 1947. Khoảng thời gian trước 1946 cũng được phản ánh bằng phương pháp hồi tưởng, tính từ khi Võ Nguyên Giáp bắt đầu vào học trường Quốc học Huế (1927). Đây là thời kì chính quyền cách mạng còn non trẻ, gặp nhiều khó khăn gian nan nhất. Trong phần cuối tác phẩm, tác giả dành khoảng 30 trang để tóm lược và khái quát về những sự kiện, diễn biến cơ bản trong 9 năm kháng chiến chống Pháp, nhằm mang đến cho độc giả cái nhìn hệ thống và xuyên suốt về nhân vật.

Nhà văn Nguyễn Thế Quang (đứng) nói về cuốn sách của mình

Tại sự kiện, nhà văn Nguyễn Thế Quang chia sẻ: “Việc chọn Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm nguyên mẫu cho hư cấu nghệ thuật tiểu thuyết, với tôi là một áp lực, một thách thức vô cùng lớn. Bài toán đặt ra là phải nỗ lực thế nào để có thể vừa tái dựng chân dung một nhân vật đã trở nên thân thuộc trong lòng dân, vừa tìm biết để góp phần điều chỉnh những nhận thức chưa đúng cũng như bổ khuyết những nhận thức chưa đủ của nhiều người về Đại tướng”.

Nhà phê bình Bùi Việt Thắng phát biểu: “Sẽ rất khó khăn cho nhà văn khi tái hiện nhân vật lịch sử tầm cỡ như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, vì cái gọi là ‘khoảng cách sử thi’. Nhưng tác giả đã khéo léo vượt qua cái ranh giới tưởng như nhất thành bất biến này. Bằng cách như là người trong cuộc, ướm mình vào nhân vật mà viết”.

Tập trung khai thác những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, tác phẩm chủ ý nhấn mạnh vào tâm thế của người tìm đường - chọn đường - nhận đường trong một thời điểm trọng đại của lịch sử dân tộc.

PGS.TS Đinh Trí Dũng phát biểu: “Các tiểu thuyết lịch sử của Nguyễn Thế Quang đều nhất quán một chủ đề lớn - vấn đề nhận đường của người trí thức. So với Nguyễn Du, Nguyễn Công Trứ thì quá trình nhận đường của Đại tướng Võ Nguyên Giáp diễn ra trong một bối cảnh lịch sử phức tạp hơn nhiều. Và Đại tướng không chỉ chọn đường cho riêng mình mà quan trọng hơn là cho dân tộc”.

Bên cạnh nhân vật chính Võ Nguyên Giáp, một loạt nhân vật lịch sử khác cũng hiện lên với những mức độ đậm nhạt khác nhau, nhưng đều hướng tới việc làm nổi bật chủ đề tác phẩm, đó là Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Trần Trọng Kim, Nguyễn Tường Tam, Hoàng Xuân Hãn, Bảo Đại, Phạm Văn Đồng, Phan Anh, Cao Xuân Huy… Giữa các tuyến nhân vật có nhiều sự khác biệt, thậm chí mâu thuẫn, bởi những sự lựa chọn và cách nhìn nhận, quan điểm khác nhau, song lịch sử đã mang tới cho chúng ta câu trả lời đúng đắn nhất: “Nhân dân chọn ai, người đó thắng, bởi có dân là có tất cả”. Trong tiểu thuyết này, ngoài việc làm nổi bật con người hành động Võ Nguyên Giáp, tác giả còn tập trung khai thác về diễn biến tâm trạng, tâm lí nhân vật trong những mối quan hệ với gia đình, người thân, vợ con, bạn hữu, từ đó làm nổi bật con người Võ Nguyên Giáp - một trí thức, người anh hùng đậm chất đời, gần gũi và mến thương hơn trong cảm nhận của mỗi độc giả.

Nhà văn Nguyễn Khắc Phê, trong Lời giới thiệu cuốn sách, viết: “Đường về Thăng Long là một cuốn tiểu thuyết có sức nặng tư tưởng, thể hiện những điều tâm huyết, những suy nghĩ mới mẻ của tác giả về thời cuộc, về cách đánh giá sự kiện và nhân vật có vị trí quan trọng trong lịch sử hiện đại của dân tộc ta”. Tuy nhiên, vì đây là tiểu thuyết nên “tác giả đã mạnh dạn tái hiện những điều ‘có thể có thật’ - đó là những ‘khoảng mờ’ trong lịch sử hay những riêng tư, thao thức mà chính sử không thể có”.

“Vì dân sẽ có dân, có dân có tất cả”. “Con người là bi kịch, con người sẽ lớn hơn khi biết phá vỡ bi kịch”. Đường về Thăng Long của Nguyễn Thế Quang là một cách đối thoại giữa lịch sử, hiện tại và tương lai.

Theo Đăng Hoàng - VNQĐ

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh qua đời ở tuổi 89, một lần nữa dư âm “Chuyện ngõ nghèo” của ông được công chúng nhắc tới bằng sự ngưỡng mộ đầy trân trọng.

  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, tác giả của những bộ tiểu thuyết được đông đảo bạn đọc yêu thích như “Hồ Quý Ly”, “Đội gạo lên chùa”, “Mẫu Thượng Ngàn” đã qua đời ở tuổi 89 tại nhà riêng.

  • Đoạn văn nằm trong đề thi thử THPT Quốc gia 2021 là một trong những lời khuyên được tác giả đưa ra trong "Muôn kiếp nhân sinh 2" giúp con người chuyển đổi tâm thức để có thể vượt qua được những biến động kinh hoàng đang diễn ra.

  • Lữ Mai là một trong những gương mặt thơ nữ thế hệ 8X được nhiều người biết.
    Mới đây chị đã thử sức ở thể loại trường ca và ra mắt tập “Ngang qua bình minh”. Tác phẩm đã đạt hạng Ba giải thưởng Sáng tác về biên giới, biển đảo giai đoạn từ 1975 đến nay của Hội Nhà văn Việt Nam.

  • Không ồn ào, lại diễn ra trong giai đoạn xã hội bị ảnh hưởng dai dẳng của đại dịch Covid-19, cuộc thi vẫn chứng minh được sức hấp dẫn riêng với hàng nghìn tác phẩm tham dự.

  • Đã có nhiều văn nghệ sĩ hưởng ứng công tác phòng, chống dịch Covid-19 bằng các tác phẩm nhạc, họa, thơ, văn. Trong năm 2020, một số hội nghề nghiệp, đơn vị xuất bản đã có các tập “nhạc, thơ chống dịch”. Các tác phẩm được đăng tải, phát sóng, góp phần cổ vũ các lực lượng và người dân trên các mặt trận tiến công Covid-19. Nhưng một hội văn học nghệ thuật (VHNT) thực hiện một tập sách riêng về chủ đề vượt qua dịch bệnh thì có lẽ ở Tiền Giang là trường hợp đầu tiên.

  • “Miền thánh đợi”, là tuyển chọn 40 truyện ngắn của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Văn học cho ra mắt.

  • Muôn kiếp nhân sinh 2 tiếp tục cuộc du hành thời gian vô tiền khoáng hậu với những câu chuyện tiền kiếp, nhân quả luân hồi đầy hấp dẫn kỳ lạ từng làm say mê hàng trăm nghìn bạn đọc Việt Nam của doanh nhân New York giàu có, thông tuệ Thomas, cùng với những khám phá các tầng cõi linh hồn và những kiến giải, hướng đi mới giữa chu kỳ hoại diệt của nhân loại và hành tinh này.

  • “Nghiệp rừng” (NXB Văn học, 2021) là tập truyện ngắn gồm 16 tác phẩm của tác giả người dân tộc Dao Triệu Hoàng Giang.

  • Ngày 6-5, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phát động cuộc thi Tác giả Trẻ nhằm tìm kiếm những cây bút trẻ - lực lượng sẽ kế tục sự nghiệp và tạo ra chân dung văn học Việt Nam mới.

  • Đã có nhiều những ý kiến trên các diễn đàn văn nghệ về các chính sách, cơ chế đối với văn học, tập trung vào đối tượng những người sáng tác; các nhà tổ chức xuất bản, phát hành sách; các cơ quan quản lý nhà nước về văn học nghệ thuật và các hội nghề nghiệp...

  • PGS, TS Nguyễn Văn Dân từng có nhiều công trình nghiên cứu đạt giải thưởng cao của Hội Nhà văn Việt Nam, giải sách hay, giải thưởng Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Việt Nam…

  • Nhiều hiện tượng văn học miền Nam trước 1975 thực ra đã đến với độc giả miền Bắc từ rất sớm, bằng những cách thức và con đường khác nhau...

  • Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã là người bạn đồng môn, người đồng nghiệp gắn bó với nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm nhiều năm nay. Nghe tin ông ra đi một ngày cuối tháng Tư, bà xúc động khi nhớ lại những kỷ niệm cũ...

  • Hội Nhà văn TPHCM vừa kết hợp với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tây Ninh tổ chức tọa đàm “Nhà văn sống và viết về chiến tranh cách mạng”, mang đến những trăn trở, suy tư cũng như hy vọng của những người cầm bút qua một đề tài không bao giờ cũ.

  • Hai mươi năm sống và làm việc tại Hà Nội, với tư cách là một nhà văn, Đỗ Bích Thúy đã xuất bản 21 cuốn sách gồm các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn, truyện thiếu nhi. Qua đây bạn đọc có thể hình dung được những lao động nghệ thuật đầy say mê, nghiêm túc và chuyên nghiệp của chị.

  • Đà Lạt là một miền viết dường như không vơi cạn với Nguyễn Vĩnh Nguyên. Điều đó thể hiện rõ rệt qua hàng loạt cuốn tản văn, du khảo, biên khảo Đà Lạt khá đặc sắc mà nhà văn này đã viết trong suốt gần chục năm qua: “Với Đà Lạt, ai cũng là lữ khách”, “Đà Lạt, một thời hương xa”, “Đà Lạt, bên dưới sương mù”, “Đà Lạt, những cuộc gặp gỡ”...

  • Mặc dù đã ra mắt bạn đọc từ 10 năm trước, nhưng trong buổi ký tặng sách Đảo mộng mơ được tổ chức vào sáng 8-4 tại Nhà sách Cá Chép (223 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1), vẫn có rất đông độc giả đủ mọi thành phần lứa tuổi cùng tham gia giao lưu và xin chữ ký từ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.

  • Ngày 8-4, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sẽ có buổi giao lưu cùng bạn đọc nhân kỷ niệm 10 năm xuất bản lần đầu tác phẩm “Đảo mộng mơ”.

  • Tính ra tôi quen biết, chơi với nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gần 40 năm. Bốn chục năm bao nhiêu kỷ niệm, buồn vui đủ cả. Ngày anh trọng bệnh lần đầu, tôi cũng nằm viện vì tai nạn xe máy. Tới khi anh đột quỵ lần 2, tôi cũng vừa qua hạn nối được 3 ngón tay đứt lìa. Gọi cho nhau qua máy điện thoại, nghe giọng anh vừa lắp vừa chậm, thở than: Tôi là đồ tàn phế, bỏ đi rồi.