Vạn xuân mà như ngày đầu tiên

10:21 08/02/2010
NGUYỄN THỊ KIM THANH(Nhân đọc Tập thơ Ngày đầu tiên của Trần Hữu Lục - NXB Hội Nhà Văn, 01-2010)

Ảnh: giaoduc.edu.vn

Đọc tập thơ “Ngày đầu tiên” cùa nhà thơ Trần Hữu Lục, tôi có cảm giác đây là tập thơ đầu xuân anh muốn dâng tặng cho đời như lòng tri ân cuộc đời. Trần Hữu Lục đã cho chào đời 4 tập thơ. Dù thiên hướng sáng tác của anh nghiêng về văn hơn. Tập thơ có 55 bài là tiếng hát ngân nga giai điệu về Tổ Quốc, quê hương xứ sở và tình yêu đắm say của nhà thơ đa đoan luôn khát khao tìm tòi, sáng tạo. Bước chân tha hương của anh đi đến đâu là anh nhập cuộc và nhả ra sợi tơ lòng tha thiết như không cưỡng lại được. Mỗi bài một vẻ, một sắc thái riêng. Tất cả thấm đẫm tình yêu đắm say, nồng nàn tha thiết của tâm hồn người con xứ Huế. 

Bài “Con gà đất tuổi thơ” gợi nhớ miền ký ức thuở niên thiếu, trong trẻo mà lung linh - một kỷ niệm khó quên “Đêm cuối năm con gà đất tuổi thơ/. Le te gọi tôi về miền ký ức”. Đắm nhưng không chìm, anh làm chủ ngòi bút, trở về với hiện tại. “Đón giao thừa khoảnh khắc thiêng liêng/. Giọng quen thân “phôn” từ ngoài biên giới”... Lời thơ giản dị, anh khéo kết nối với người xa quê, tạo không gian rộng trong phút thiêng liêng của năm mới.

Đào Nhật Tân nở hồng phố Sài Gòn
Giây phút tinh khôi đầm ấm hạnh phúc


Một phác họa đẹp năm mới. “Chúc tết qua cầu truyền hình trực tiếp/. Giọng Hà Nội cùng giọng Huế, Sài Gòn...” không khí đất nước vào xuân thống nhất, yên bình thời mở cửa “ôn cố tri tân”, trọn tình vẹn nghĩa là cách nhìn đẹp của nhà thơ có tâm huyết với đời... Bước chân Trần Hữu Lục tiếp tục “tha hương” đến cực đất nước. Anh cảm thấy như ngày đầu tiên đi mở cõi, nơi đây “Mênh mang sóng vỗ đêm ngày/. Xứ sở ken đầy rừng tràm đước/. Lối về những con tàu không số/. Trong bão lửa tạc nên hình dáng”. Anh lại liên tưởng, chìm trong ký ức một thời oanh liệt đã qua. Ngôn ngữ thơ giản dị mà chất chứa bao suy tư trăn trở. Bài thơ in dấu ấn Nam Bộ “Ai neo lại dạ cổ hoài lang”... “Nơi tôi đứng gió đằm vị mặn. Vạn xuân mà như ngày đầu tiên”. Thời gian trôi qua mà Trần Hữu Lục vẫn có cảm giác như ngày đầu tiên chứng tỏ tình anh sâu nặng đến dường nào...

Đọc những bài thơ khác, tôi cảm nhận tiếng lòng anh lúc nào cũng dào dạt đắm say. Có nhiều bài thơ hay với phát hiện rất đời mà đẹp... Một bến phà đêm cũng có bài thơ hay “Dòng sông đêm lấp loáng ánh đèn.../ Bến sông này áo trắng thôi bay...” Câu “Mỹ Tho có phôi pha lời hẹn/. Bến đợi sông chờ cá quẫy trăng” Tuyệt. Câu thơ thao thiết, đẹp lung linh, sinh động gợi bao nỗi niềm trắc ẩn mà đẹp như ánh trăng. “Đá chìm” là bài thơ chứa chất suy tưởng khi anh đến Hàm Tân, một miền biển có nhiều đá chìm rất đẹp... “Thủy triều xuống nằm phơi đá chìm/. Cát tinh khôi ngàn năm còn thức.../ Đá lăn lóc ai gọi đá chìm”. Mạch thơ cứ tuôn theo cảm xúc mênh mang. Cuối cùng Trần Hữu Lục cũng hạ câu thơ rất đặc sắc “Đá chìm đâu biết lòng tôi khát/. Biển xa gọi một thoáng Sài Gòn” Câu thơ ẩn chứa nhiều tầng ý nghĩa. Tài hoa của tác giả là biết đan lồng sự đổi thay dưới tiếng hát trữ tình làm cho tứ thơ hấp dẫn, cuốn hút...

Trở lại Thăng Long, anh tìm một góc phố xưa lặng lẽ quan sát mà có một bài thơ độc đáo, rất riêng, một phát hiện rất Trần Hữu Lục. Cảm xúc anh và em là thế mạnh của nhà thơ nam giới làm cho tứ thơ cuốn hút trữ tình hơn “Sâm cầm lẻ loi bay về xứ/. Gam trời xanh mơ màu áo em/. Liễu ven hồ đa đoan chiều nhớ/. Mây tím chợt ùa chật kín hồn”. Ý thơ quen mà lạ. Tĩnh lặng mà xao xác... Anh lặng lẽ khiêm nhường, chọn một góc Hà Nội mà vẫn ca ngợi mảnh đất thơ mộng này. Bài thơ có cấu tứ theo hai vế, hình ảnh mở, không gian làm nền rất Hà Nội chuyển tải tâm trạng “Hoàng hôn nơi này chỉ có một/. Lặng lẽ phố xưa, lặng lẽ tôi!”. Bức tranh thiên nhiên thoát thành bức tranh tâm trạng. Dưới cái nhìn của thi sĩ, vẻ đẹp Hà Nội chứa cảm xúc đa chiều tạo cảm hứng cho người nghệ sỹ tung tẩy ngòi bút của mình. Câu thơ buồn man mác mà đẹp lạ lùng, rất ấn tượng. Tinh tế ở chỗ anh không tả cảnh trực tiếp phố xưa mà vẫn gợi ra không gian phố xưa gắn với tâm trạng cô đơn chạnh lòng...

Trong tập thơ có nhiều bài viết về Huế khá hay, nơi chắp cánh cho hồn thơ anh bay bổng “Tôi tìm về chốn cũ/. Cồn xanh cát trắng gió chuyển mùa... /Sông ơi thương lắm sắc màu tím nhớ” màu đặc trưng xứ Huế vẫn sống trong anh... Những bài viết về tình yêu, Trần Hữu Lục có những thành công đáng kể. Tình yêu quê hương, gia đình bạn bè đằm thắm thủy chung nhưng tình yêu lứa đôi là mảnh đất cho anh và nhiều nhà thơ cất tiếng hát theo nhịp đập trái tim. “Giá như” là bài hay. Tình anh lỡ hẹn lung linh trong cõi mơ miền ước “giá như” dàn trải suốt bảy cặp thơ khắc sâu sự tiếc nuối nhớ nhung vời vợi. Câu kết đắc địa “Ôi sông Hương ngoài biên giới/. Anh hoài mong chuyến đò ngang”. Trong “Miền ký ức”, anh khẳng định táo bạo một điều như không tưởng mà đậm tính nhân văn “Dẫu biết không là quá muộn. Tình yêu có trễ bao giờ?”. Nổi bật trong Ngày đầu tiên là tình quê hương Đất nước. Đỉnh cao tỏa sáng là bài Vạn xuân. Bài thơ là bản giao hưởng với nhiều cung bậc hoành tráng ca ngợi Tổ quốc ta từ thuở Vạn xuân... đẹp như bản anh hùng ca... Còn nhiều bài thơ hay khác và nhiều câu thơ xuất thần sẽ sống mãi trong lòng người đọc. 

Ngày đầu tiên là tập thơ có giá trị, nội dung phong phú đa dạng. Tác giả có nhiều suy tư trăn trở, mạnh dạn tìm cái mới, khai thác đề tài phong phú, hình thức vừa có tính truyền thống nhưng phóng khoáng hơn. Tuy nhiên tác phẩm chưa phải là viên ngọc toàn bích, cũng còn vài chỗ gượng ép, thiếu tự nhiên trong dùng từ ngữ. Điều quý nhất là đã có ánh kim cương lấp lánh. Tôi trân trọng tấm lòng nhà thơ với đời, anh không chạy theo thị hiếu của một số người chỉ khai thác tình yêu, và tình yêu não nề.  Hoặc né tránh. . .

N.T.K.T

(252/02-2010)



 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • VÕ THỊ XUÂN HÀVào rằm tháng Giêng năm 2003 tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội, Ngày Thơ Việt Nam lần thứ nhất được tổ chức long trọng. Mở đầu bằng lễ kéo Lá cờ Thơ, rồi ngâm đọc bài thơ Nguyên tiêu của Hồ Chí Minh. Sau đó là các chương trình giao lưu thơ với công chúng, đọc những bài thơ hay nhất của đất nước, ngâm thơ, bình thơ v.v…

  • VÔNG VANGCó thể nói cùng với chiều dài lịch sử của vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân, không thể và không khi nào mà khi nói đến nơi đây người ta lại không nhắc đến Thơ. Bởi vì ngoài “nhiệm vụ” là một bức thông điệp giúp cho ta biết hơn về lịch sử, về con người, Thơ còn giúp ta hiểu hơn về chính nó, về một ký ức lãng đãng đang trôi qua từ thẳm sâu trong trí nhớ, trong cái thăng hoa luân chuyển của vũ trụ và của chính con người.

  • TRẦN THÙY MAI(Đọc “Thơ của người cô độc” tập thơ của Tường Phong, NXB Thuận Hóa xuất bản)

  • TRẦN HỮU LỤCChân dung Huế (*) - tập bút ký nhân vật, là một trong 12 đầu sách liên kết giữa Tủ sách Nhớ Huế với NXB Trẻ.

  • BÍCH PHƯỢNG thực hiệnLTS: Trong dịp vào Huế thực hiện một số phim trong chương trình “Người của công chúng” (Đài Truyền hình Việt Nam), nhà báo Bích Phượng đã có dịp tìm hiểu tác phẩm, gặp gỡ trò chuyện với nhà văn Nguyễn Khắc Phê tại ngôi nhà vuờn xinh đẹp của ông trên đường Xuân Diệu. Ông đã trả lời một cách cởi mở và thẳng thắn những vấn đề đặt ra.

  • NGUYỄN PHÚC VĨNH BATrong cuốn “Hồ sơ văn hoá Mỹ”, nhà nghiên cứu Hữu Ngọc có giới thiệu một số nhà thơ cổ điển Mỹ như Walt Whitman, Edgar A. Poe, Henri W. Longfellow… Về Longfellow, ông Hữu Ngọc viết:“Nếu không đòi hỏi tâm lí và tư duy sâu sắc thì có thể tìm ở thơ Longfellow sự trong sáng, giản dị, cảm xúc nhẹ nhàng, bâng khuâng, hình ảnh duyên dáng và âm điệu du dương. Ông làm thơ về lịch sử và truyền thuyết, đất nước và thiên nhiên, ông ca ngợi tình thương, lòng tốt, chịu đựng cuộc đời.

  • LÊ HUỲNH LÂMTừ “Vọng sông quê” đến “Mang” của Nhà xuất bản Trẻ, rồi “Gửi thiên thần” của Nhà xuất bản CAND và bây giờ là “Đồng hồ một kim” của Nhà xuất bản Văn Học” được gửi đến bạn đọc, Phan Trung Thành đã khẳng định được gương mặt thơ của thế hệ 7.X. Ở đây, số lượng tác phẩm không định hình nên một gương mặt thơ, mà chính những câu chữ đã vẽ lên chân dung một nhà thơ.

  • TIỂU VĂNGiữa tháng 11 năm 2008, tôi được dự một buổi hội thảo nói chuyện chuyên đề về sách tại Zen Café (phố Ngọc Hà). Đây là buổi nói chuyện của tác giả - dịch giả Lê Thị Hiệu, với bút danh thường gọi là Hiệu Constant, giới thiệu về tác phẩm đầu tay của chị - tiểu thuyết Côn trùng. Buổi nói chuyện nằm trong chương trình “Tôn vinh Văn hóa Đọc” do Công ty Truyền thông Hà Thế khởi xướng và tổ  chức.

  • HÀ KHÁNH LINHHồng Nhu truyện ngắn, Hồng Nhu thơ… Lần đầu tiên nhìn thấy Hồng Nhu xuất hiện tiểu thuyết tôi thực lòng rất mừng. Tuy nhiên đọc gần hết hai chương đầu nỗi lo cứ cồm cộm lên trong tâm thức nhưng chính gần cuối chương II cái chất tiểu thuyết mới bắt đầu hé lộ ra, để rồi từ đó lôi cuốn người đọc cho đến hết truyện.

  • LÊ QUANG TƯCông trình Văn học Việt Nam thế kỷ X-XIX (những vấn đề lý luận và lịch sử)(1) được biên soạn bởi Trần Ngọc Vương (chủ biên), Trần Nho Thìn, Nguyễn Văn Thịnh, Trần Nghĩa, Đoàn Lê Giang, Kiều Thu Hoạch, Cao Tự Thanh..., do nhà xuất bản Giáo dục in năm 2007, dày 912 trang.

  • LÝ HOÀI XUÂN(Nhân đọc tập thơ “Mẹ!” của Văn Lợi – NXB Thuận Hoá, 2006)

  • TRẦN HUYỀN SÂMNhư con thú hoang ôm vết thương lòng đi tìm nơi trú ẩn, gương mặt người thiếu phụ mang nỗi buồn tiền kiếp - tự ngàn xưa: Người thiếu phụ có đôi mắt buồnĐi lang thang trong chiều mùa hạNỗi cô đơn lây sang cả đá...

  • MAI VĂN HOANNgười đời thì lập ngôn còn Nhụy Nguyên thì “lập thiền”. Thú thực tôi chưa hiểu hết dụng ý của Nhụy Nguyên khi đặt tên cho tập thơ đầu tay của mình là Lập thiền. Bản thân từ Hán Việt vốn ẩn chứa nhiều tầng nghĩa.

  • BỬU NAMI. Văn học Mêhicô ở thế kỷ XX, có lẽ được xem như một nền văn học năng động và sáng tạo nhất Châu Mỹ La tinh. Táo bạo trong những tìm tòi mới, linh hoạt uyển chuyển trong cách diễn tả, đa dạng phong phú trong cách sử dụng các cấp độ ngôn ngữ, sáng suốt trong cách chọn lựa đề tài, hình thức, ngôn ngữ: tiểu thuyết và truyện ngắn ở Mêhicô tạo được những không gian sáng tạo và đổi mới một cách tự do.

  • NGUYỄN TÝ51 bài thơ cùng 8 ca khúc được phổ thơ của Trần Hữu Lục vỏn vẹn 120 trang qua tập thơ “Vạn Xuân” (*) mới nhất của anh, người đọc đồng cảm cùng tác giả- một người con xứ Huế tha phương.

  • NGÔ MINHNhà xuất bản Văn nghệ vừa ấn hành tập ký “Phùng Quán- Ba phút sự thật”, tập hợp mười lăm bài viết, ký thấm đẫm chất nhân văn rất của cố nhà thơ nổi tiếng Phùng Quán.

  • NGUYỄN ĐÔNG HIẾUTrong cuộc đời làm xuất bản của mình, Phùng Quán là một nhà văn đã để lại cho tôi những ấn tượng mạnh mẽ, sâu sắc, khó quên.

  • PHẠM PHÚ PHONG Tập nhật ký Tây tiến viễn chinh (do Đặng Vương Hưng biên soạn và giới thiệu, Phạm Tiến Duật viết lời bạt, Nxb Hội Nhà văn, 2005) của liệt sĩ Trần Duy Chiến, bắt đầu viết từ ngày 7.10.1978, khi anh mới nhập ngũ, đến ngày 25.6.1980, trước khi anh hy sinh gần một tháng.

  • BỬU NAM giới thiệu1. Cuốn tiểu thuyết best - seller “Hồi ức của một Geisha” của nhà văn Arthur Golden vừa được dựng thành phim. Nhà văn Arthur Golden đã dành cả 40 năm cuộc đời mình tìm tư liệu về cuộc sống của những nàng Geisha ở Nhật Bản, để sáng tạo nên một cuốn tiểu thuyết Best - Seller giữ vị trí được bạn đọc thế giới yêu thích lâu dài trên danh mục những tiểu thuyết bán chạy nhất do báo New York Times bình chọn.

  • HOÀNG VŨ THUẬT(Đọc tập thơ Lệ Thuỷ mút mùa của Ngô Minh)Nói đến Ngô Minh là nói đến thế - giới - cát. Cát trong suy nghĩ của Ngô Minh như thứ ngôn ngữ minh triết về đời sống con người. Là vật chất, nhưng không giản đơn như mọi thứ vật chất. Cát có thể nóng như lửa, lại mềm mại dịu êm dưới chân người. Li ti từng hạt nhỏ, vậy mà bên nhau cát xây nên luỹ nên thành án ngữ dọc biển bờ Tổ quốc. Cát hiền lành trong sạch, khi giận giữ có thể biến thành những cơn bão khủng khiếp.