Văn học về chiến tranh cách mạng: Nhiều nhưng chưa đủ
Hội Nhà văn TPHCM vừa kết hợp với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tây Ninh tổ chức tọa đàm “Nhà văn sống và viết về chiến tranh cách mạng”, mang đến những trăn trở, suy tư cũng như hy vọng của những người cầm bút qua một đề tài không bao giờ cũ.
Buổi ra mắt sách Giấc mơ và nước mắt của nhà văn trẻ Phát Dương
Cần những cảm xúc tươi mới
Nhà thơ Nguyễn Bính Hồng Cầu (con gái nhà thơ Nguyễn Bính), nói: “Bài học máu xương về chiến tranh dựng nước và giữ nước buộc chúng ta không được xao lãng. Sứ mệnh lịch sử, trọng trách vinh quang và cũng lắm nhọc nhằn này đã, đang và sẽ đặt lên vai những người cầm bút chúng ta”.
Nhà văn Vũ Thiện Khái đến từ Tây Ninh cho rằng, đề tài về chiến tranh cách mạng còn rất mênh mông, chưa khai thác hết. Theo ông, thực tế có một số tác phẩm viết về chiến tranh cũng đã đạt đến một tầng nào đó, nhưng để lột tả hết cái tầng của nó, chúng ta vẫn chưa đáp ứng được.
Thuộc thế hệ được sinh ra khi đất nước đã im tiếng súng, nhà văn, đạo diễn Nguyễn Thu Phương cho biết, để viết về đề tài chiến tranh cách mạng có rất nhiều góc nhìn. Đó có thể là góc nhìn của những người đã trải qua các cuộc chiến, hoặc của những người cùng thế hệ với những người đi ra từ chiến trường. Nhưng cũng có thể là góc nhìn của những người trẻ bây giờ.
“Thế hệ của tôi và thế hệ trẻ hơn tôi nữa, có nhiều bạn cũng muốn viết về đề tài chiến tranh cách mạng, nhưng với góc nhìn của chính các bạn. Một điều quan trọng, theo tôi là chúng ta phải viết như thế nào để độc giả khi tìm đọc các tác phẩm mới về chiến tranh cách mạng không phải thốt lên: “Biết rồi, khổ lắm, nói mãi”. Người đọc ngày nay cần góc nhìn hiện đại hơn, một cảm xúc tươi mới, cập nhật hơn”, nhà văn Nguyễn Thu Phương bày tỏ.
Nhìn lại những tác phẩm và tác giả viết về chiến tranh cách mạng trong hai thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, nhà thơ Nguyễn Bính Hồng Cầu cho rằng, phần lớn nhà văn đều xuất thân từ người lính, chí ít cũng là người trong cuộc. Những trải nghiệm sống và trải nghiệm văn hóa đã giúp họ cả bề rộng và chiều sâu vốn sống, chất liệu làm nên tác phẩm về chiến tranh của họ tươi rói, sống động, hiện thực, góp phần khuyên son vào bản anh hùng ca cách mạng. Tuy nhiên, theo chị, tác phẩm của họ để lại nhiều nhưng vẫn chưa đủ.
Tạo nền tảng cho thế hệ tương lai
Ở một chiều hướng khác, nhà thơ Lê Thiếu Nhơn, Trưởng ban Nhà văn trẻ, Hội Nhà văn TPHCM, nhấn mạnh đến công việc và vai trò tạo nền tảng cho thế hệ tương lai.
Theo anh, khi nói đến đề tài chiến tranh cách mạng cũng đồng nghĩa chúng ta nói đến vấn đề viết về lịch sử. Bao giờ lịch sử cũng được tồn tại dưới hai dạng thức: thực sử và huyền sử. Huyền sử là những tác phẩm sáng tạo như Chiến tranh và hòa bình, được viết khi cuộc chiến tranh kết thúc nửa thế kỷ. Thế nhưng, để có huyền sử thì phải bắt đầu từ thực sử.
Từ đó, để có những tác phẩm về chiến tranh cách mạng trong thời gian tới, nhà thơ Lê Thiếu Nhơn cho rằng, có hai việc cần phải làm ngay, đó là viết về những nhân chứng sống, những người đi qua cuộc chiến, về những mất mát của họ. Công việc này thời gian qua, nhà văn Trầm Hương đã và đang làm rất tốt.
“Tôi cho đây là nguồn thực sử quan trọng mà bây giờ nếu chúng ta không có tài năng bằng thế hệ cha anh mình thì vẫn cứ đi theo con đường đó. Đây là con đường mà chúng ta chuẩn bị nền tảng thực sử để có huyền sử, là những tác phẩm được sáng tạo khi chiến tranh kết thúc”, nhà thơ Lê Thiếu Nhơn nói thêm.
Công việc thứ hai được nhà thơ Lê Thiếu Nhơn nhắc đến, đó chính là viết về chính những nhà văn đi trước. Anh lấy trường hợp tác phẩm Ở R - Chuyện kể sau 50 năm của nhà văn Lê Văn Thảo, trong đó có nhiều tư liệu hay và quý. Hay như cuốn sách Họ đã sống và viết từ chiến trường do nhà văn Xuân Thiều tổ chức bản thảo, NXB Tác phẩm mới in năm 1981. Đây là một đóng góp rất lớn khi đã tập hợp nhiều tác giả từ miền Bắc vào miền Nam sống và chiến đấu ở Tây Ninh như Nguyễn Văn Bổng, Từ Sơn, Nam Hà, Nguyễn Trọng Oánh…
“Lúc đó, mỗi tác giả viết khoảng 20 trang về những ngày đã sống ở R. Bây giờ, chúng ta cũng có thể tiếp tục đề tài này bằng cách viết về những nhà văn đã từng sống ở R. Theo tôi, nếu chúng ta có được 2 nguồn thực sử, gồm: những người đã chiến đấu, chịu đựng chiến tranh và những nhà văn từng sống ở chiến khu thì có thể bắt đầu hy vọng về tác phẩm huyền sử như là Chiến tranh và hòa bình của Việt Nam”, nhà thơ Lê Thiếu Nhơn chia sẻ.
Theo Hồ Sơn - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Những bài viết ngắn trong cuốn sách Đủ nắng thì hoa nở (Phương Nam Book và NXB Văn hóa - Văn nghệ ấn hành) cũng chính là những trải nghiệm cả về đời lẫn đạo của tác giả Ba Gàn. Nhờ đó, cuốn sách mang đến những giá trị hữu ích cho độc giả, nhất là những người đang đi tìm mục tiêu để sống.
-
Hướng tới kỷ niệm 10 năm ra số đầu tiên (2010 - 2020), ngày 28/11, tại Hà Nội, tờ Thời Nay (Báo Nhân dân) phối hợp Ban Nhà văn trẻ (Hội Nhà văn Việt Nam) tổ chức buổi ra mắt 2 cuốn sách “Giấc mơ trên những cánh rừng”, và “Nơi ta đã qua, người ta đã gặp”.
-
Dự án Nhóm 4. 0 của Nền tảng Xuất bản Điện tử Waka, là dự án sáng tác theo mô hình nhóm đầu tiên tại Việt Nam được xây dựng và triển khai với kỳ vọng tạo ra một sân chơi hỗ trợ các tác giả trẻ yên tâm phát triển sự nghiệp sáng tác của mình.
-
Đối thoại với hoa (NXB Văn hóa - Văn nghệ TPHCM, tháng 11-2018), tập tiểu luận phê bình thứ 7 của Nguyễn Thị Minh Thái, là cuốn sách kỷ niệm 45 năm bước vào nghề văn của tác giả.
-
Cảm hứng viết văn ở chính trong cuộc sống của mỗi chúng ta, việc viết văn phải tải chứa một điều gì đó chứ không viết chung chung. Trong tác phẩm văn học cũng phải truyền tải những giá trị nhân văn, định hướng tích cực để người đọc biết trân quý những gì mình đang có.
-
Là vùng đất quen thuộc trong miền sáng tạo, vẻ đẹp Hà Nội không chỉ được diễn tả bằng hình ảnh mà còn hiển hiện vô cùng tinh tế, sống động trong nghệ thuật ngôn từ. Với vô số tác phẩm văn học viết về Thủ đô từ xưa tới nay, để khai phá, phát lộ những điều mới mẻ về thành phố này là thử thách không nhỏ với mỗi nhà văn.
-
Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà văn Nguyên Hồng (5/11/1918 - 5/11/2018), lần đầu tiên, “Nhật ký Nguyên Hồng” ra mắt bạn đọc. Hơn 600 trang nhật ký Nguyên Hồng viết từ năm 1941 đến trước khi ông mất (1982) đã được công bố. Những trang viết hiển hiện cả một thời kỳ, sống động và chân thực. Đặc biệt là đời sống văn nghệ của đất nước trong suốt hơn nửa đầu thế kỷ XX. Được sự đồng ý của NXB Trẻ và đại diện gia đình nhà văn Nguyên Hồng, chúng tôi trích giới thiệu một số trang nhật ký của ông.
-
Rời "cõi tạm" khi tuổi đời còn rất trẻ (24 tuổi) song cha đẻ của bài thơ Hôm qua em đi chùa Hương - tác giả Nguyễn Nhược Pháp đã để lại khối lượng những sáng tác đáng kinh ngạc và thán phục, một tài năng đã chớm nở từ rất sớm và đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
-
Sáng 5/11 tại Trụ sở Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp hợp với gia đình nhà văn Nguyên Hồng tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm sinh nhà văn Nguyên Hồng (5/11/1918 - 5/11/2018). Ông được đánh giá là một trong những nhà văn ưu tú nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại với các tác phẩm như: Bỉ vỏ, Những ngày thơ ấu, Cửa biển...
-
Có nhiều cuốn sách lọt vào danh mục “bestsellers” của các NXB, hàng chục năm nay nhà văn Nguyễn Nhật Ánh luôn giành vị trí tác giả “ăn khách” trong làng văn chương. Đa tài trong nhiều lĩnh vực, và thể loại sáng tác nhưng ông có biệt tài xuất sắc trong mảng sáng tác dành cho tuổi teen.
-
NXB Phụ nữ vừa ra mắt cuốn sách "Những nhân chứng cuối cùng" - một trong những tác phẩm góp phần làm nên giải Nobel văn học của nữ nhà văn Belarus Svetlana Alexievich - người được biết đến nhiều với các tác phẩm đã in và phát hành ở Việt Nam như “Chiến tranh không mang gương mặt phụ nữ”, “Lời nguyện cầu từ Chernobyl”.
-
Ngày 25/10, tại TP HCM, cuốn sách “Kiến Phật” của tác giả người Anh - Rose Elliot đã chính thức ra mắt độc giả Việt Nam.
-
Sáng 24-10, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư vừa có buổi gặp gỡ và ký tặng sách cho độc giả tại Đường sách TPHCM nhân dịp chị vừa trở về từ Hội sách Frankfurt với giải thưởng LiBeraturpreis 2018, và ra mắt tập truyện ngắn Cố định một đám mây.
-
Ba cây bút trẻ Kai Hoàng, Thái Cường và Hoàng Khánh Duy vừa có cuộc chuyện trò về sáng tác văn chương gắn với cuộc sống đương đại tại Đường sách sáng 20/10 nhân khai mạc Tuần lễ sách hay.
-
Bên cạnh những tác phẩm mang hơi thở thời đại, đời sống văn chương trong nước gần đây còn xuất hiện những tác phẩm từng được xuất bản từ trước. Dù ra mắt cách đây hàng chục năm, nhưng nhiều tác phẩm vẫn giữ nguyên giá trị và với không ít bạn đọc ngày nay, đó vẫn là những tác phẩm mới.
-
Tiểu thuyết về một chàng trai nổi loạn, dính vào ma túy được viết bằng tình cảm của nhà văn với con trai thứ hai.
-
Sau các tác phẩm Nguyễn Trãi (2 tập), Đàm đạo về Điều Ngự Giác Hoàng, Bí mật hậu cung, mới đây nhà văn Bùi Anh Tấn tiếp tục trở lại với đề tài lịch sử bằng tiểu thuyết Bảo kiếm và giai nhân, do NXB Tổng hợp TPHCM ấn hành.
-
Kế thừa và sáng tạo là vấn đề xưa nay đã từng được nhiều người quan tâm bàn luận. Tôi chỉ xin nói thêm đôi điều về mối quan hệ giữa kế thừa và sáng tạo trong sáng tác thi ca.
-
PGS-TS Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương, cho rằng, hoạt động lý luận văn học, nghệ thuật còn xa rời thực tiễn sáng tác, có biểu hiện xơ cứng, kém năng động, giảm sút tác dụng tích cực đối với sáng tác. Chỉ riêng trong lĩnh vực văn học, tiếng nói của các nhà phê bình được nhìn nhận là rất quan trọng đối với tác giả lẫn bạn đọc.
-
Buổi tọa đàm giới thiệu cuốn sách Lời người Man di hiện đại - Người yêu tiếng Việt trọn đời (Nhà xuất bản Tri Thức ấn hành) sẽ diễn ra lúc 18 giờ ngày 10.10 tại Thư viện Trung tâm văn hóa Pháp (Hà Nội).
.png)
.png)
