Kỳ họp thứ 9 của Ủy ban Liên chính phủ Công ước UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể (gọi tắt là Công ước 2003) đã khai mạc ngày 24/11 tại trụ sở Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) tại Paris, Pháp.
Đoàn Chủ tịch Kỳ họp thứ 9 Ủy ban Liên chính phủ Công ước UNESCO về bảo vệ di sản phi vật thể. (Ảnh: Bích Hà/Vietnam+)
Tham dự kỳ kọp có 974 đại biểu đến từ 129 quốc gia trên thế giới. Đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đặng Thị Bích Liên dẫn đầu. Trong thành phần đoàn, bên cạnh các chuyên gia về công tác bảo tồn di sản, có đại diện lãnh đạo và nghệ nhân của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
Phát biểu tại phiên khai mạc, Chủ tịch Ủy ban Liên chính phủ, ông José Manuel Rodriguez Cuadros nhấn mạnh Công ước 2003 là một công cụ tạo khuôn khổ bảo tồn sự đa dạng của văn hóa trước bối cảnh quá trình toàn cầu hóa tăng nhanh.
Việc hiểu được di sản văn hóa phi vật thể của nhiều cộng đồng khác nhau giúp thúc đẩy quá trình đối thoại giữa các nền văn hóa và tôn trọng các cách sống khác nhau.
Yếu tố cốt lõi của di sản văn hóa phi vật thể không phải ở các hình thức thể hiện mà là ở các kho tàng kiến thức và kỹ năng được truyền từ đời này sang đời khác.
Cho đến nay, 161 quốc gia trên toàn thế giới đã tham gia công ước này, cho thấy nhận thức của các quốc gia về tầm quan trọng cần phải bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể cũng như các cam kết về các biện pháp sẽ triển khai.
Tại phiên họp, các đại biểu đã nghe các báo cáo định kỳ về tình trạng bảo tồn của các di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, các di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp và báo cáo của Ban Thư ký Ủy ban Liên chính phủ về các hoạt động giữa hai kỳ họp.
Theo chương trình nghị sự kéo dài đến ngày 28/11, các đại biểu sẽ lần lượt xem xét các hồ sơ đề nghị công nhận danh hiệu và xin nhận hỗ trợ tài chính cho công tác bảo tồn.
Theo thông báo của Ban Thư ký hội nghị, Ủy ban Liên chính phủ Công ước UNESCO đã nhận được 46 hồ sơ đề nghị công nhận Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, tám hồ sơ đề nghị công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp, bốn hồ sơ đề nghị đưa vào Danh sách Thực tiễn bảo vệ tốt nhất và hai hồ sơ đề nghị nhận tài trợ từ Quỹ hỗ trợ bảo tồn di sản của UNESCO.
Hồ sơ đề nghị công nhận dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh của Việt Nam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là một trong những hồ sơ được các chuyên gia thẩm định đánh giá cao sẽ được đưa ra xem xét tại kỳ họp lần này.
Bên lề phiên họp, giáo sư-tiến sỹ Nguyễn Chí Bền, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia đã trao đổi với phóng viên TTXVN về quá trình nghiên cứu, sưu tầm dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh.
Theo ông Bền, quá trình này đã có từ rất sớm. Trước Cách mạng Tháng Tám, các nhà nghiên cứu Nguyễn Đổng Chi và Nguyễn Tất Thứ đã từng viết về hát Giặm Nghệ Tĩnh, hát Ví phường Vải của huyện Nam Đàn. Sau năm 1954, việc sưu tầm, nghiên cứu càng được đẩy mạnh, nhiều công trình nghiên cứu, sưu tầm dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh đã được công bố.
Về quá trình xây dựng hồ sơ trình UNESCO, ông Bền cho biết dân ca Ví, Giặm là sản phẩm văn hóa phi vật thể có giá trị rất đặc biệt trong đời sống tinh thần của người dân Nghệ An và Hà Tĩnh. Chính vì vậy, chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ trương từ rất sớm xây dựng bộ hồ sơ quốc gia để trình UNESCO vinh danh.
Công tác này đã được tiến hành từ giữa năm 2012 với nhiều sản phẩm khác nhau như ảnh, băng hình, báo cáo khoa học... Hồ sơ đã được nộp cho UNESCO theo đúng thời hạn vào tháng 3/2013.
Một hội thảo khoa học quốc tế về "Dân ca trong xã hội đương đại, vấn đề kế thừa, bảo tồn và phát huy" đã được tổ chức vào tháng Năm vừa qua tại thành phố Vinh với sự tham gia của nhiều học giả trong nước và quốc tế.
Giáo sư Nguyễn Chí Bền cũng nêu bật những yếu tố thuận lợi góp phần thúc đẩy việc hoàn thành hồ sơ với chất lượng tốt. Trước tiên là việc người dân Nghệ An và Hà Tĩnh rất yêu thích và say mê dân ca Ví, Giặm. Họ hát, họ sáng tạo với tất cả tình yêu di sản này.
Trên thực tế, dân ca Ví, Giặm xuất hiện ở mọi nơi, mọi lúc trong sinh hoạt hàng ngày của người dân. Bên cạnh đó, ban xây dựng hồ sơ cũng nhận được sự quan tâm đặc biệt của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng như lãnh đạo hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
Ông Bền cũng khẳng định xét theo quy định của UNESCO, dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh hoàn toàn đáp ứng được các tiêu chí của một di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Nguồn:
Mỗi dịp đầu Xuân mới, các làng xoan cổ ở Phú Thọ lại có dịp hội tụ hát những làn điệu mượt mà, đằm thắm, thấm đậm tình đất, tình người đất Tổ Vua Hùng.
Theo thông tin từ Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), có sáu lễ hội truyền thống đã được bổ sung vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
LTS: Đầu tháng 12-2016, tại phiên họp Ủy ban liên Chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 11 của UNESCO, di sản thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tại Việt Nam, có luồng ý kiến cho rằng, những biến tướng từ tín ngưỡng này đang gây ảnh hưởng không nhỏ đời sống văn hóa tâm linh của người Việt. Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ là gì và tại sao một bộ phận người Việt có cái nhìn như vậy?
GS Ngô Đức Thịnh cho rằng đạo Mẫu có những vị thánh được “dệt” từ anh hùng trong lịch sử. Bằng cách đó, đạo Mẫu cũng thể hiện chủ nghĩa yêu nước.
Ngày 3/12, đại diện của khoảng 40 nước nhóm họp tại Abu Dahabi đã thông qua kế hoạch thành lập một quỹ bảo vệ các di sản trong các khu vực có chiến tranh và một mạng lưới cất giữ an toàn cho các tác phẩm nghệ thuật đang gặp nguy hiểm.
Theo thông tin từ Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã chính thức được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Ngày 29.11, Sở VH-TT TP.Đà Nẵng cho biết Nghệ thuật hô/hát bài chòi dân gian ở Đà Nẵng vừa được Bộ VH-TT-DL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Mới đây, Bộ tem “Đờn ca tài tử - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại” đã chính thức được phát hành và có thời hạn cung ứng trên mạng bưu chính công cộng đến ngày 30/6/2018.
Trước khi cho phóng viên Thanh Niên chụp ảnh chiếc lư đồng, ông Hà Xuân Út, Trưởng làng La Chữ (P.Hương Chữ, TX.Hương Trà, Thừa Thiên-Huế) phải thắp hương xin phép Thành hoàng, bởi chiếc lư được cho là bảo vật rất thiêng của làng.
Di tích lịch sử Văn miếu Trấn Biên (phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa, Đồng Nai) đã chính thức được công nhận là di tích cấp quốc gia (theo Quyết định số 2894/QĐ-BVHTTDL do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện ký).
Kim sách triều Nguyễn chứa đựng nhiều thông tin giá trị về lịch sử văn hóa và nghệ thuật đỉnh cao của các nghệ nhân, thợ thủ công cung đình xưa.
TRẦN VĂN DŨNG
Trong dòng chảy lịch sử hàng trăm năm, Ca Huế đã tiếp thu, kế thừa và ảnh hưởng nhiều sắc thái, tinh hoa của nhiều vùng đất khác nhau để trở thành một trong những loại hình âm nhạc truyền thống đặc sắc của Việt Nam.
Với mục tiêu năm 2016, hát Xoan được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới thoát khỏi tình trạng cần được bảo vệ khẩn cấp và chính thức trở thành di sản đại diện của nhân loại, tỉnh Phú Thọ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để bảo tồn, phát triển di sản văn hóa hát Xoan.
Trong khi nhiều loại hình âm nhạc truyền thống đã trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, thì ca Huế vốn là loại hình âm nhạc bác học mang giá trị độc đáo, có sức lan tỏa và ảnh hưởng lớn, lại chỉ mới được Bộ VH-TT-DL công nhận là Di sản phi vật thể quốc gia.
Mộc bản là một trong những di sản quý giá của nền văn hóa dân tộc. Năm 2009, UNESCO đã công nhận mộc bản triều Nguyễn là di sản tư liệu thế giới (số mộc bản này hiện đang bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV- Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng).
Theo kế hoạch đến cuối năm 2015, tỉnh Phú Thọ sẽ phải đưa Hát Xoan Phú Thọ ra khỏi tình trạng cần bảo vệ khẩn cấp, chính thức đưa hát Xoan trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.
Xúc động, đầy tính nhân văn và hoàn toàn tương đồng với những giá trị đạo đức của người Việt, lễ Vu lan báo hiếu đang được một số chuyên gia đề nghị tìm hình thức tôn vinh xứng đáng.
Trong hành trình của “Trại hè Việt Nam 2015,” ngày 21/7, Đoàn thanh niên sinh viên kiều bào đã đến với Huế - thành phố văn hóa ASEAN có khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp với sông Hương, núi Ngự cùng đền chùa, thành quách, lăng tẩm cổ kính rêu phong gắn liền với triều Nguyễn - triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.
LTS: Hiện vật chiếc xe kéo tay vừa được đấu giá thành công và đưa về Huế, đang được trưng bày tại cung Diên Thọ, khu vực sinh hoạt của các hoàng thái hậu triều Nguyễn. Tấm bảng giới thiệu về chiếc xe ghi rõ: “Theo hồ sơ đấu giá, đây là chiếc xe kéo do vua Thành Thái tặng cho mẹ mình là hoàng thái hậu Từ Minh để dạo chơi trong vườn ngự uyển”.
Cuộc hội thảo bảo tồn và phát huy giá trị của hệ thống thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế vừa được Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế tổ chức trong hai ngày 8 và 9.5, tại TP.Huế.