HOÀNG THÁI SƠN
Một buổi trưa hè oi ả, tôi đi đến đầu làng Cao Bình, nhác thấy bóng một cây đa tán lá sum suê, mát rượi, bèn chạy quàng vào để tránh nắng.
Ảnh: internet
Tưởng dưới gốc đa không có ai, hóa ra cũng có một người cũng đang ngồi nghỉ. Tôi bị lóa mắt vì nắng, vì mệt, nhưng chỉ thoáng sau đã nhận rõ hình dáng người bạn đường ấy. Đó là một thanh niên khỏe mạnh, nước da đồng hun, bắp thịt cuồn cuộn, đầu vấn khăn nâu, trên người cũng chỉ đóng độc có một chiếc khố. Anh ta ngồi nhặt và xếp lại những chiếc lá vàng rơi. Thực ra đó không phải là những chiếc lá bình thường. Đó là cuốn sách của cổ nhân để lại cho đời sau nói về cách xử thế, về phép đánh giặc, về đức khoan dung... Người thanh niên ngước nhìn tôi, khuôn mặt phúc hậu đầy vẻ tư lự.
- Thạch Sanh! Sao anh lại ngồi đây? - Tôi hốt hoảng kêu lên.
- Nhà tôi tôi ở, sao ông hỏi thế? - Thạch Sanh trả lời, vẫn ngồi yên một chỗ.
Tôi lùi lại một bước rồi lấy hết can đảm hỏi tiếp:
- Sau khi Lý Thông chết, vua gả công chúa cho Thạch Sanh, rồi Thạch Sanh dẹp tan giặc ngoại xâm và được vua truyền ngôi, an hưởng thái bình cùng trăm họ kia mà? Cớ gì Thạch Sanh lại bỏ ngai vàng mà về lại dưới gốc đa này?
Thạch Sanh mỉm một nụ cười chua chát:
- Tôi bị mất ngôi, vì thua quân chư hầu mười tám nước!
- Lại vẫn lũ giặc ấy? - Tôi hỏi tiếp - Thế cây đàn hòa bình của Thạch Sanh đâu? Sao không đem ra gẩy cho tan giặc như lần trước?
Thạch Sanh lắc đầu:
- Không phải lúc nào tiếng đàn hòa bình cũng có sức mạnh phá tan quân xâm lược được!
- Thế cái búa đã chém trăn tinh đâu?
- Tôi ném mất trước cửa miếu Thần rồi!
- Thế cung tên bắn ác điểu đâu?
- Tôi cũng vứt luôn sau khi bắn đại bàng gãy cánh!
Nghe thế, tôi ngậm ngùi nói:
- Cung, búa mất cả, tiếng đàn nhân nghĩa trở nên vô dụng hèn chi anh phải về lại túp lều dưới gốc đa này!
![]() |
Tôi nhìn quanh: Thạch Sanh chỉ còn một cây rựa cùn và ngày ngày người anh hùng của một thời ấy lại lần mò vào rừng kiếm củi bán lấy tiền đong gạo. Mười ba tuổi, Thạch Sanh đang làm tiều phu, được Tiên dạy cho võ nghệ và mọi phép thần thông để dẹp tà, cứu nguy; liệu nay Tiên còn giúp gì cho nữa không đây? Bao nhiêu việc Thạch Sanh đã làm đều là việc nghĩa. Thạch Sanh đã cứu đời bằng cái Thiện rồi cuối cùng bị trả giá bằng chính cái Thiện ấy! Khốn nạn!... Thì ra ở hiền chưa chắc đã gặp lành. Hiền với Người, chứ hiền với thú dữ rõ là cái hiền ngốc.
- Vì sao anh tha bổng mẹ con Lý Thông? - Tôi nuôi điều băn khoăn bao năm, nay mới có dịp đem hỏi Thạch Sanh.
- Nhưng cuối cùng sấm sét cũng có để nó yên đâu!
- Đó là việc của Trời, tôi muốn nói việc của Người kia. Anh có thấy đó là sai lầm lớn không? Giá tôi mà là anh, thì tôi sẽ băm vằm nó ra trăm mảnh. Chém trăn tinh, giết đại bàng, nhưng anh lại tha mạng cho con quái vật nham hiểm nhất thế gian này... Những ai không biết căm thù thì lòng thương yêu cũng chỉ là cơn gió thoảng. Sao anh không hành động như cô Tấm đã bắt mụ dì ghẻ phải lăn đùng ra chết vì ăn nhằm thịt con mình?
- Rùng rợn quá! - Thạch Sanh kêu lên - Tôi không nỡ...
Tôi phá ra cười:
- Hèn gì anh phải về lại với gốc đa, cái khố và gánh củi kiếm ăn độ nhật. Tôi nhắc lại là anh đã phạm phải một sai lầm khôn chuộc, tha mạng cho kẻ thù của mình. Lý Thông cướp công anh, đày đọa anh, tìm cách giết anh lần này, lần khác... Nó sống bằng máu của anh. Vì sao anh đại lượng với nó? Anh đừng ân hận gì nữa nhé. Cái gốc đa này với anh là sự hào phóng quá mức của trời đất với con người như anh rồi!
Thạch Sanh chớp chớp mắt rồi lẩm nhẩm gật đầu. Tôi nói tiếp:
- Bây giờ tôi nói để anh biết là Lý Thông đang còn sống đấy.
Nghe thế, Thạch Sanh bèn vớ ngay cây rựa cùn rồi đứng phắt dậy, mặt mày nhớn nháo:
- Thật ư? Lẽ nào Lý Thông còn sống? Không, tôi không tin. Ông đừng dọa tôi. Lý Thông chết rồi!
Tôi vỗ vào lưng Thạch Sanh:
- Đúng là Lý Thông chết thật rồi, nhưng còn con cháu của nó. - Tôi kéo Thạch Sanh ngồi xuống bên gốc đa - Lý Thông không được công chúa đem lòng yêu, hắn tức tối lắm, bèn chim chuột với lũ gái hầu, vung vãi ái tình khắp chốn. Anh cảnh giác, chứ có ngày nó sẽ làm hại anh cho mà xem.
- Nhưng tôi có làm gì nó, kể cả Lý Thông cũng thế.
- Anh lại vẫn là một anh ngốc, Thạch Sanh ạ. Lòng tốt có khi làm hại chính người có lòng tốt. Giá anh tàn bạo với nó, hẳn nó sẽ sợ anh hơn hùm sói. Cái Thiện làm cho con người mến mộ, nhưng cầm thú thì chỉ sợ lưỡi búa mà thôi.
- Anh bảo tôi làm gì bây giờ? Làm gì? - Thạch Sanh hỏi tôi, toàn thân run lên giận dữ rồi vớ cây rựa chém phập, mắc vào cây đa, tóe lửa.
Tôi nhìn Thạch Sanh: ở anh ta chưa mất hết nhuệ khí và sức lực. Chẳng hiểu anh ta sẽ làm gì nếu có kẻ ác tìm đến anh nơi gốc đa này lần nữa.
Tháng 8-1990
H.T.S.
(TCSH47/01&2-1992)
Chúng tôi tìm được địa điểm chốt quân khá lý tưởng. Đấy là chiếc hang đá ở lưng triền núi; hang cao rộng vừa lõm sâu vào vách núi. Cửa hang được chắn bởi tảng đá khổng lồ, rất kiên cố; dù máy bay Mỹ có phát hiện thấy cửa hang mà phóng rốc két, đánh bom tấn thì người ở trong hang vẫn chẳng hề gì! B52 có rải thảm bom thì lại càng không ăn thua.
Sau khi dọn bàn ghế xong, bà Lan chọn chiếc bàn kê sát ngoài cửa ngồi trang điểm. Từ ngày mở quán, bà đâm ra có thói quen ngồi trang điểm như thế, vừa tiện việc mời chào khách, vừa có đủ ánh sáng đầu ngày.
Chiếc váy của Tuyl Cleng va quệt không ngớt vào mấy vạt cỏ hai bên vệ đường. Những chỉ hoa văn ở riềm váy trông như hai cánh tay chạy như bay xuống đồi. Cuốn vở học trên tay cô nhịp nhàng lên xuống như chiếc quạt diễn viên múa. Mùa xuân sắp đến, trời đất như rộng rinh thêm. Những con chim trao trảo, chèo bẻo, ta li eo... cũng hót vang bên rặng rừng, vui lây theo nỗi vui của Tuyl Cleng.
Ven Hồ Gươm ở phía lề đường bên phải, cách chân tượng vua Lê Thái Tổ ước ngoài trăm mét, luôn có một bồ đoàn. Bồ đoàn là chừng dăm tấm thảm Tầu rải sàn nhập lậu từ các tỉnh phía Bắc được các gia đình Hà Nội trung lưu ưa dùng.
1Sau lần đi gặt thuê cho đồng bào dân tộc ở Vĩnh Thạnh về, tôi bị trận sốt rét nặng. Dai dẳng trở đi trở lại gần ba tháng mới khỏi. Những ngày sau đó, trong người thấy cứ nôn nao, bứt rứt.
Có thể cô gái ấy đã trồi lên từ thủy cung do thủy triều xuống quá nhanh. Một nửa thân hình của cô từ dưới eo trở lên, hoàn toàn khỏa thân nhô ra khỏi mặt nước.
Mặt trời như còn ngái ngủ. Cùng với cánh cò trắng từ đâu bay về sáng nay, tôi bần thần chờ đợi một điều gì đó. Nó mong manh và đằm thắm theo về với cơn gió lạnh. Như mặt trời vẫn thập thò, như đường về mệt mỏi, như hàng cây đìu hiu. Vừa gần gũi tưởng có thể ôm giữ được mà cũng vừa cách xa vời vợi.
Hôm qua nghe đài, có một cái tên giống hệt người thân của mình đã mất tích trong chiến tranh. Rồi một tên khác, kế tiếp một tên khác với hòm thư toàn những chữ số. Hai anh em tôi nhìn nhau. Đã biết bao lần anh em tôi nhìn nhau như vậy. Từ khi con bé thiên thần kia còn chưa biết khóc vì buồn.
ITiệc có vẻ sắp tàn. Nàng đứng lặng lẽ gần cửa ra vào đưa mắt bao quát căn phòng rộng. Đèn chùm sáng trắng. Nhạc êm dịu trong phòng hôn lễ đã giúp nàng tự tin hơn khi bước chân vào có một mình với bộ đồ xoàng xĩnh đang mặc.
Bây giờ thì Hồng sắp được gặp chị. Người chị mà suốt những năm tháng đi xa, ở đâu Hồng vẫn luôn nghĩ tới. Cứ mỗi lần như thế, một tình cảm thân thương choán ngập tâm hồn Hồng.
- Mẹ nếm thử xem. Con cho thêm một tý đường nữa nhé.Tôi ngừng tay bên rồ rau sống xanh um cầm lấy thìa nước chấm nhấm nháp lắng nghe vị vừa chua vừa ngọt vừa bùi bùi tan ra trên đầu lưỡi: - Một thìa nhỏ nữa thôi con. Ngon rồi đấy.
Bác Hai đang ngồi trước mặt tôi, lặng im như pho tượng. Đôi mắt bác đăm đăm không chớp, nhìn về một cõi xa xăm mà tôi đoán chừng là ở nơi ấy chắc chắn có những kỷ niệm vui buồn về người em trai của bác, chính là cha tôi.
Cuối năm, Đài truyền hình liên tục thông báo gió mùa đông bắc tràn về, miền Tây Bắc nhiệt độ 00C, khu vực Hà Nội 70C...
Tôi tạm xa Hà Nội một tuần. Cũng chẳng biết là phải xa hay được xa nữa. Bố mẹ phái: - Cho con Hạ đi ăn giỗ!
Tặng anh Hữu Ngọc, anh Đoàn, Lành - Ngọc Anh. Tưởng nhớ chị TâmHảo không có giấy mời. Có thể những người bạn cũ của anh ở Huế cũng đã nghỉ hưu cả rồi, hoặc giả họ bận trăm công ngàn việc nên cũng chẳng nhớ anh ở đâu mà tìm... Song điều ấy không quan trọng.
Chiến tranh biên giới Tây Nam kết thúc, nhận tấm thẻ thương binh, tôi trở về quê nhà. Để bớt gánh nặng kinh tế cho gia đình, tôi dã dành tất cả số tiền chính sách nhận được mở một quầy sách báo. Khách hàng của tôi khá đông.
Ông Biểu đột ngột nằm xuống. Tưởng như mọi cái đâu vào đấy. Như linh cảm trước, cuối năm con hổ, ông Biểu đã sắm cỗ áo quan dạ hương thơm nức. Xe cộ cần bao nhiêu chẳng có. Mọi thứ nếu muốn, chỉ sau một tiếng “alô” là tha hồ.
- Mẹ nếm thử xem. Con cho thêm một tý đường nữa nhé.Tôi ngừng tay bên rổ rau sống xanh um cầm lấy thìa nước chấm nhấm nháp lắng nghe vị vừa chua vừa ngọt vừa bùi bùi tan ra trên đầu lưỡi: - Một thìa nhỏ nữa thôi con. Ngon rồi đấy.
Nó tỉnh dậy. Sương lành lạnh, thời tiết thật khắc nghiệt, ban ngày trời nắng như thiêu như đốt. Khẽ co ngón tay, một cảm giác đau buốt suốt từ đỉnh ngón chạy vào tim, xương sống như có luồng điện chạy qua. lạnh toát.
Chuyện kể rằng ở xóm Đồng có một gia đình hiếm con lắm, chữa mãi đến năm chồng 45 tuổi, vợ 40 tuổi mới có mang.