Trái hồng xiêm của gã ăn mày
PHẠM THANH HÀ
Mùa hè ập đến đột ngột và tỏ ra khắc nghiệt ngay từ những ngày đầu tiên. Mặt đường nhựa như bị đun cho đến nóng chảy dưới chân, nóng đến nỗi sự xuất hiện của những nụ hoa loa kèn trắng xanh và e ấp cũng chẳng đem lại được một ấn tượng gì đáng kể.
Minh họa: Bửu Chỉ
Thế nhưng, như một kẻ đùa dai và không biết phép tắc, bất kỳ là đã tháng năm, gió mùa đông bắc thỉnh thoảng vẫn cứ chen vào giữa những ngày nắng nóng để bất ngờ tạo nên những buổi chiều ẩm ướt và dịu mát, với một chút mưa bụi thoảng qua và những cơn xao xác nhẹ của lá vàng. Người ta quên mất mình đang ở mùa nào, năm nào, thậm chí tuổi nào, vào những buổi chiều như vậy. Và ở một cái thành phố có đến 3/4 số dân mà sự biến đổi tâm tính phụ thuộc hoàn toàn vào biến đổi thời tiết, niềm quên lãng đó thường làm các quán rượu đầy lên so với mọi ngày.
Vừa nhấp môi vào chén rượu có vị nhân nhẩn đắng của một thứ rễ cây rất khó xác định nào đó, vỉa hè trước một quán rượu ở góc phố Nguyễn Du, Đỗ vừa lặng lẽ nhìn ra phía hồ. Quán rượu không còn chỗ để ngồi. Bên cạnh anh, vẫn là mấy gương mặt cũ của những bạn rượu chiều nào cũng gặp. Vẻ hững hờ xa vắng của một nhà thơ già, và đối lập với nó là sự bắng nhắng bất tận của một anh bạn họa sĩ cũng không còn trẻ... tất cả những cái trò đều cũ kỹ và quen thuộc. Thực ra lúc này anh cần ngồi một mình, một mình, với cơn mưa bụi và những chiếc lá thong thả xoay chầm chậm, chầm chậm trước khi rơi xuống mặt đường...
- Thời tiết gì mà kỳ lạ.
Nhà thơ già lẩm bẩm, mắt vẫn xa vắng, không ai trả lời ông.
Đỗ im lặng. Chén rượu trước mặt anh đã vơi quá nửa. Anh thích ngồi trên vỉa hè thế này, để nhìn ra ngã tư trước mặt. Chiều đã xuống, đám mưa bụi mơ hồ đã ngưng lại ở trên không và một cô gái thong thả đi ngang qua trước mặt anh với chiếc ô màu xanh lá mạ vừa cụp lại.
- Thời tiết kỳ lạ thật.
Lần này người thốt lên câu ấy là bà chủ quán một người đàn bà gầy gò, có tia mắt lạnh lẽo và giọng nói the thé. Giữa hàng tràng những lời than vãn về giá cả mà bà ta vừa tuôn ra, câu nói đó bỗng nhiên mang một vẻ gì rất lãng mạn và làm Đỗ bất giác mỉm cười. Buổi chiều yên tĩnh hơn anh tưởng. Anh đã ngỡ là với thời tiết này, rất có thể anh sẽ làm một việc gì đó không bình thường - đập vỡ một cái chén, khi nó đã không còn rượu, hoặc đi lang thang cho tới tận khuya để rồi về nhà cau có với vợ... hóa ra trong anh, mọi cái vẫn yên bình... và mỉm cười, anh nhấp thêm một ngụm rượu nữa.
*
Đầu tiên, không ai để ý tới người điên. Chỉ tới lúc tiếng ồn ào mà đám trẻ con gây ra đã tới rất gần, những người trong quán rượu mới ngẩng đầu lên. Và cùng lúc, tất cả đều giật mình, trước mắt họ xuất hiện một người đàn bà, một người điên, một người đàn bà điên trần truồng, tay vung vẫy một cành lá xanh.
Người đàn bà điên đang hát, không để ý tới mấy đứa trẻ lêu lổng chạy theo và ném đá vào mình, không để ý đến tiếng cười của người qua lại, không để ý đến những người đàn ông trong quán rượu, không để ý đến bất kể một cái gì. Mái tóc cô ta ngắn ngủn, lởm chởm bao quanh một khuôn mặt lọ lem, không thể đoán được là xấu hay đẹp. Nhưng thân hình cô ta, từ chiếc cổ thon và xuôi xuống bờ vai hẹp, bộ ngực mới nhú đến đường hông tròn và cặp đùi thẳng... có một cái gì đó để đám đàn ông quán rượu phải nhỏm dậy.
- Đẹp thật, không kìm nổi, một người thốt lên.
- Nhưng mà điên... một giọng thấp hơn trả lời.
Bà chủ quán quay ngoắt ra phía sau bằng một cử chỉ gần như vô tình của bàn tay che đi bộ ngực lép xẹp của mình:
- Khốn nạn, trông kìa, mắt với mũi gì mà hau háu - giọng the thé của bà ta cất lên, không biết mắng ai, hay mắng ông chồng vừa chạy ra. Đỗ giật mình, quả thật từ nãy, mắt anh không rời cô gái điên.
Cô gái điên tiếp tục đi về phía hồ, đúng hướng nhìn ban nãy của anh. Rất thong thả, từng bước một, cô gái điên tới bên cây cột điện, dừng lại, nhìn lên bầu trời xám và trong. Rồi đột ngột, cô ta quay ngoắt lại vẫy vẫy cành lá xanh. Tỏ ra vẫy ai. Đỗ chợt thấy lòng mình nhói lên. Cô gái điên ngồi xuống bên chân cột điện, trời còn sáng rõ để anh nhìn thấy vẻ trắng trong trên thân hình cô - và anh nghĩ tới một chiếc nụ hoa loa kèn.
- Công an đâu mà cứ để con điên chẳng quần chẳng áo gì hết lang thang ngoài phố - bà chủ quán rít lên, vẻ đanh ác.
- Mất mỹ quan... một ai đó nói.
- Thôi đi ông, vừa khen đẹp xong.
- Đẹp nữa mà điên thì cũng chịu...
Đỗ không quay đầu lại. Anh không muốn phải nghe những lời nói, những tiếng cười trong quán, không muốn phải nhìn những con mắt đùng đục hơi men chứa đựng ham muốn thú vật của đám khách hôm nay. Và anh ao ước được đổi tất cả những gì mình có trong tay lúc này để có cái cảm giác yên tĩnh nhìn những chiếc lá xoay chầm chậm... cái cảm giác trước khi cô gái điên xuất hiện anh đã có.
Gỡ nốt một mảnh vải còn sót lại ở cổ chân và vứt nó ra xa, cô gái điên ngả mình xuống cỏ, gối đầu lên cột điện, cành lá xanh buông thõng một bên. Với một nụ cười rất dịu dàng, cô ta ngắm tất cả những người qua lại. Không ý thức gì về sự khỏa thân của mình, cô ta ngồi bình thản, trong sáng - sự bình thản, trong sáng cô vừa lấy mất của anh - và anh thấy tim mình thắt lại vì nhận ra vẻ bình thản, trong sáng toát ra một sự khao khát mà anh thấy ở trong cô.
- "Cô ta điên, cô ta điên, cô ta điên...", anh thầm nhắc đi nhắc lại để trấn an mình và quay đầu vào phía trong.
- Mình rất thích cái minh họa gần đây của cậu - ông họa sĩ bắng nhắng bắt chuyện với anh.
Anh toan trả lời, bất chấp tiếng lẩm bẩm "Vénus ngủ" của nhà thơ già ở ngay bên tai. Nhưng anh chưa kịp nói gì, bà chủ quán đã kêu lên thảng thốt:
- Kìa!
Tất cả mọi người đều quay lại, tất nhiên, về cái hướng mà họ đã quay đi.
Một người đàn ông đang đi đến gần cô gái. Một người điên khác hay một gã ăn mày? Hắn ta mặc một bộ quần áo rách, đội nón rách... trên cái hình thù xộc xệch của hắn, chỉ đôi mắt là đáng để ý.
Đỗ không thể không nhìn vào đôi mắt ấy. Hắn đứng cách anh không xa, và anh nhìn thấy trong đôi mắt ấy không có sự thèm khát muông thú như anh nghĩ là phải có. Đôi mắt ấy chứa đựng chính nỗi đau đớn mà anh mang trong mắt mình. Nhưng kẻ điên, hay gã ăn mày kia, lại không ngồi nhìn, hắn ngồi xuống bên cô gái điên, vuốt nhẹ bàn tay lên mặt cô, lên thân hình cô. Và rồi tự tin, chậm rãi, hắn cởi dần những chiếc nút của cái mớ rách mướt trên người.
Sự việc đó làm mọi người lặng đi giây lát. Bà chủ quán ngoảnh hẳn mặt vào trong và có lẽ cho rằng cái phần đàn bà trong bà ta đang bị xúc phạm quá nặng nề, bà ta nhăn mặt kinh tởm, không thèm nói lên một tiếng nào.
Đỗ nhìn thấy hai cánh tay trần của cô gái điên quàng chặt lên cổ gã ăn mày và khuôn mặt lọ lem của cô ta rạng rỡ lên đến mức không ngờ tới. Và anh chỉ nhìn thấy có thế. Từ một quán nước bên cạnh, một bà cụ cầm manh chiếu rách chạy tới, vội vàng, đậy lên hai tấm thân trần.
- Nhìn gì, lũ điên! Bà cụ mắng mấy người đang xúm lại gần đấy.
Mấy phút trôi qua khi manh chiếu rách được gã ăn mày lật ra, cô gái điên đã ngủ - ngủ với một nụ cười dịu dàng. Tên ăn mày, một lần nữa, dùng bàn tay vuốt nhẹ lên mặt cô ta. Và hắn lục lọi rất lâu trong cái bị rách hắn mang theo lấy ra một trái hồng xiêm.
Đỗ nín thở nhìn hắn. Trái hồng xiêm tròn trịa, xanh mượt với một chiếc lá tươi. Tên ăn mày vuốt ve trái hồng xiêm như vuốt ve một vật gì quý báu, rồi nâng niu, với tất cả hai bàn tay, hắn đặt trái hồng xiêm bên cạnh mái tóc lởm chởm của cô gái điên. Rồi hắn đứng dậy chậm chạp đi về cuối con đường ven hồ.
Đỗ không thể ngồi chiều đã hết, những chiếc lá vàng đã thôi xoay chầm chậm... chỉ còn lại sau lưng anh cơn mưa bụi lại đổ xuống và bóng đêm mới bắt đầu.
Hà Nội 4-5-1987
P.T.H.
(TCSH43/06-1990)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
TRẦN KIÊM ĐOÀN Ngôi nhà một thời là tổ ấm trên đồi bỗng trở thành rộng gấp đôi, gấp ba và vắng vẻ như một tòa lâu đài cổ từ khi Bé Út dọn ra khỏi nhà để lên miền Bắc học. Đứa con 18 tuổi trên đất Mỹ nầy rời nhà đi học xa thường có nghĩa là đang bước vào đời, ra khỏi vòng tay cha mẹ, thật khó lòng về lại. Những bước tiếp nối là học ra trường, kiếm việc làm, chọn nhiệm sở như cánh buồm đưa tuổi trẻ ra khơi. Bất cứ nơi nào có thể an cư lạc nghiệp trên 50 tiểu bang sẽ là nơi đất lành chim đậu. Tuổi thành niên tiêu biểu của văn hóa Âu Mỹ là tự lập, gắn liền với vai trò chuyên môn và xã hội chứ không phải quanh quẩn với đời sống gia đình.
-
ĐỖ PHẤNĐêm rất khuya dưới chân núi H. Khó khăn lắm chúng tôi mới tìm được một con đò bằng tôn móp méo xác xơ. Chẳng hiểu ban ngày trông nó thế nào. Có lẽ đây là chiếc đò bị cấm lưu hành? Không thể có mặt ở bến vào ban ngày. Cũng là cấm làm phép. Dòng suối không có chỗ nào đủ sâu để có thể chết đuối.
-
ĐỖ KIM CUÔNGBây giờ bạn bè ít được gặp anh lang lang trên phố. Thảng hoặc dăm bữa nửa tháng, có khi hơn mới tóm được anh. Ấy là khi anh phải ra khỏi nhà đi nạp bài cho những tờ báo mà anh thường cộng tác, hoặc đi nhận nhuận bút một vài bài thơ lẻ in trên báo.
-
VŨ NAM TRỰC Truyện ngắn
-
TRẦM NGUYÊN Ý ANHÔng Nhâm bước chầm chậm theo con đường tráng xi-măng ngoằn ngoèo trong con hẻm nhỏ. Căn nhà ông ở cuối xóm, một trệt, một lầu... mới tinh. Cánh cửa sắt đóng im ỉm. Ông ngồi bệt xuống nền xi-măng vì chân ông đã mỏi. Lẽ ra, khi mấy đứa con ông chưa bàn nhau cất lại căn nhà, ông đã có thể đẩy cánh cửa rào bằng tre và đàng hoàng bước vào nhà mình.
-
XUÂN CHUẨNĐể rồi tôi kể cho ông nghe về lai lịch cái quạt, để ông ông khỏi coi tôi là Thằng Bờm có cái quạt mo. Cái thời quạt điện quạt đá, máy lạnh mà cứ bo bo cái quạt kè, thỉnh thoảng lại đạp phành phạch như mẹ hàng cá thách lên giữa chợ. Cũng chẳng có gì li kỳ, hay mùi mẫn rơi lệ, chỉ là chuyện đời tầm phào.Hai ông trải chiếu ngồi giữa sân, nhâm nhi chén trà, ông Thân nói với đại tá Tiến về hưu như vậy khi đại tá ngỏ ý thích cái quạt kè của ông.
-
TRẦN THỊ TRƯỜNG Bim chào đời vào lúc kém 19 phút. Trăng hạ tuần phun nhẹ màu đục của sữa vào bầu trời. Hôm sau trời lất phất mưa. Bố nói với bà ngoại trước khi đi làm: "Nếu không thấy con về thì bà giúp con cùng nhà con nuôi cháu". Câu nói ám ảnh làm trí tưởng tượng của bà ngoại nhiều lần thắt lại. Sau này nhiều khi bà ngoại sợ cả cái bóng của mình.
-
NAM TRUNG Ông Hãnh cứ đi tới đi lui trong phòng khách nhà ông, vừa đi vừa quạu cọ lẩm bẩm: thằng Hùng nó nói vậy là nó có ý coi thường mình, nó dám trứng khôn hơn vịt. Rồi mày sẽ biết tay ông. Ông sẽ cho mày còn lâu mới được vào Đảng, ông sẽ bác tất cả những đề xuất về mày...
-
HOÀNG THÁI SƠNKhi tôi lớn lên thì nội tôi đã mất từ lâu nhưng thỉnh thoảng dân làng vẫn nhắc đến người với niềm cảm mến về những chuyện không ít ly kỳ. Ông tôi rất khoẻ, người tròn vo, đen như sừng, tục danh Cu Trắt - phương ngữ vùng quê tôi nghĩa là nhỏ và rắn chắc. Ông ham mê võ thuật, thạo côn quyền, thuở trai thường đóng vai ông địa trong đám múa lân. Đám múa năm nào hễ thiếu ông là coi như nhạt trò, dân làng chẳng ai buồn xem. Người ta đồn ông tôi tài ba lỗi lạc, như có thể đi trên lửa, nhảy qua nóc nhà, còn những thứ chui vào hậu cung đình làng mà không cần dở ngói là xoàng... Kho chuyện về ông ngày càng dày do mồm miệng dân gian thêu dệt thêm, tuy nhiên trong đó nhiều chuyện là có thật.
-
PHAN XUÂN HẬUTôi trở về quê sau mười năm xa cách. Quê tôi nằm cuối con sông Vẹn, con sông này là nhánh của sông Dinh, bắt nguồn từ dãy núi Gám, chảy qua bến Dền. Nơi đây xưa kia là kinh đô của vua Dền. Vua Dền tụ tập lực lượng chống lại nhà Trần khi đó đang trấn áp nhà Lý. Vua Dền là hậu duệ của Lý Thái Tổ, ông không chịu sự chuyên quyền của vua tôi Trần Thủ Độ bèn lập căn cứ ở miền Tây Yên Thành, tức quê tôi, và Dền là kinh thành của ông, dân quen gọi ông là vua Dền.
-
NGUYỄN VĂN VINHTết Mậu Thân năm ấy tôi tròn mười sáu tuổi. Soi gương, tôi thấy y xì một con bé tóc lơ xơ hoe nắng, xấu tệ.
-
CHÂU DIÊNĐơn vị của tôi đi bộ từ một tỉnh miền Trung, lên qua Mường Phăng thì Điện Biên đã giải phóng. Sau một tháng đi bộ nhưng gần như chạy bộ, chúng tôi được phép nghỉ lại hai ngày ở một bản, hồi đó bản này nằm khá sâu trong rừng, nhưng nay thì nó đã ở bên một nhánh đường mới làm dẫn ra phố huyện Tuần Giáo để nối vào con đường số 6 chạy tuốt lên Điện Biên Phủ.
-
NGUYỄN TRƯỜNGLàng Hạ nằm phía hạ nguồn sông La Ngà. Đất chật. Người đông. Đói nghèo thành nếp. Hồi hai bên đánh nhau, nơi đây là vùng địch hậu. Giải phóng hơn chục năm mà làng Hạ đói nghèo vẫn hoàn nghèo đói. Không ít người bỏ làng đi xa chẳng thèm ngoái cổ nhìn lại. Vậy mà hơn mười năm lại đây, nhờ vực dậy cái nghề tơ tằm truyền thống vốn có từ xưa, làng Hạ đang trở thành một làng nghề giàu có nhất nhì trong vùng. Nhà cũ lỗi thời phá đi xây mới. Đường làng bùn lầy được thay bê-tông. Trường tiểu học tranh tre nứa lá hồi nào nay lên hai tầng. Điện lưới dọc ngang khắp làng đã đẩy năng suất ươm tơ kéo sợi lên cao chưa từng thấy. Chất lượng tơ tằm đạt chuẩn xuất khẩu. Hàng bán chạy hơn cả tôm tươi. Thu nhập người dân ngày một cao.
-
LÊ TRÂMNgồi với tôi và Kh là một đôi nam nữ còn khá trẻ. Chàng thanh niên, theo lời gã, vừa mới về từ Thái Lan sau khi trúng một hợp đồng béo bở. Gã là đại diện của một công ty xuất nhập khẩu nổi tiếng ở bên ấy.
-
NGÔ TỰ LẬPCó lẽ tôi đã ngủ rất lâu trước khi bị lay dậy một cách dữ dội. Tôi cố nằm thêm, mặc dù đó không phải là thói quen của một người lính cũ. Thường thì tôi bật dậy ngay. Trước khi tôi vào lính, cha tôi, một đại tá từng trải ba cuộc chiến tranh, chỉ dặn mỗi một câu: “Hãy chồm dậy ngay tiếng còi báo động đầu tiên!”. Lời dạy của ông tôi làm theo trong suốt thời gian tại ngũ và cả khi giải ngũ. Nhưng có những lúc ta không làm chủ được mình. Tôi thấy mình đau ê ẩm và phải một lúc khá lâu sau tôi mới chậm chạp mở mắt.
-
PHẠM THỊ CÚCTừ những ngày thơ bé còn cắp sách đến trường cho đến khi đã bước vào đời, con cái đã khôn lớn và trưởng thành, trong ký ức của tôi vẫn luôn lưu giữ những hình ảnh sinh động và kỳ diệu của hàng ngàn con cò trắng rợp cả cánh đồng bát ngát, những cánh rừng và vườn cây trĩu nặng vô vàn chim chóc, hình ảnh chim cò thân thiết đậu cả trên vai người, trên đầu người, quẩn dưới chân người... là chuyện của Vùng Đồng tháp Mười qua những trang viết hấp dẫn của các nhà văn Sơn Nam và Đoàn Giỏi.
-
MAI NINHTrong khoảng giữa buổi chiều thăm viếng cơ sở và dạ tiệc, tôi chạy về nhà thay quần áo. Dưới vòi nước ấm, tôi nao nao xúc động nhớ lại từng khuôn mặt bạn bè. Ngoài một hai người thỉnh thoảng gặp nhau nhờ ở lại nơi này sau khi tốt nghiệp, còn hầu hết thì sau một phần tư thế kỷ đã qua đi, bây giờ mới tái ngộ. Làm sao không ngẩn người trước những tên bạn ngày xưa mặt mũi căng hồng tí tửng nhố nhăng, giờ đây làn da gấp nếp, râu ria đạo mạo, ra dáng sếp lớn sếp nhỏ cả rồi. Và dấu chân chim của thời gian càng rõ rệt hơn nữa, nơi những cô đầm bạn gái của tôi.
-
MAI NINH- Rối, Rối ơi! Dậy đi nào. - Nằm mãi đây cũng đừng hòng có ai lượm xác đem chôn. - Dậy đi! Rối ơi.
-
ANH DƯƠNGCòn sống đến nay, ông tôi phải hơn trăm tuổi. Trước ngày chết, ông kể cho tôi câu chuyện thương tâm này.
-
NGUYỄN XUÂN HOÀNG1. Từ Huệ nằm thiêm thiếp bên cạnh án thư. Tóc râu chàng bạc trắng. Đêm qua, ngoài trời mưa gió to quá. Chàng không làm sao ngủ được. Từ Huệ sợ mưa, sợ phải nghe thấy những âm thanh cuồng nộ của trời đất. Điệu luân vũ ấy là nỗi ám ảnh khi chàng còn là một anh khóa vô danh.
.png)
.png)
