Tín hiệu từ Giải truyện và ký Quỹ nhà văn Lê Lựu

15:02 02/06/2021

Không ồn ào, lại diễn ra trong giai đoạn xã hội bị ảnh hưởng dai dẳng của đại dịch Covid-19, cuộc thi vẫn chứng minh được sức hấp dẫn riêng với hàng nghìn tác phẩm tham dự.

Nhà văn Đặng Chương Ngạn, Giải nhì cuộc thi ký tặng sách cho bạn đọc. Ảnh: Nhân vật cung cấp

1/Cuộc thi truyện và ký 2018 - 2020 về đề tài “Nông nghiệp, nông thôn và đời sống, sự nghiệp của các doanh nhân” do Quỹ nhà văn Lê Lựu phát động đã tìm ra được những chủ nhân xứng đáng cho một Giải đặc biệt, hai Giải nhì, hai Giải ba và năm Giải tư. 

Hằng năm, có đến hàng chục cuộc thi viết được quảng bá rầm rộ, nhưng số lượng sân chơi văn chương để lại ấn tượng như cuộc thi của Quỹ nhà văn Lê Lựu không nhiều. Nhà văn Đặng Chương Ngạn, người vừa giành được Giải nhì cuộc thi đưa ra quan điểm: Thứ nhất, cuộc thi qua các mùa đã tạo được niềm tin cho nhiều cây bút thành danh tham gia như: Vương Trọng, Nguyễn Trí, Bích Ngân, Nguyễn Trọng Tân, Vân Thảo, Phạm Thị Bích Thủy, Lê Ngọc Minh, Du An... Thứ hai, Ban Giám khảo cuộc thi là những nhà văn tên tuổi như: Nguyễn Trí Huân, Nguyễn Khắc Trường, Lê Minh Khuê, Khuất Quang Thụy, Văn Chinh... Và thứ nữa, đề tài nông nghiệp, nông thôn luôn có một sức hút đặc biệt đối với hầu hết mọi cây bút. 

2/Trong bài viết này, xin phép bàn sâu hơn về các truyện ngắn đoạt giải, thể loại liên tục áp đảo cả về số lượng lẫn chất lượng qua ba mùa thi. Bảy truyện ngắn được vinh danh là bảy câu chuyện đa dạng về bút pháp, độc đáo về giọng điệu, phong cách. Từ những cây bút trẻ như Lữ Mai, Vũ Thị Huyền Trang cho đến những nhà văn đã định hình được dấu ấn như Bích Ngân, Lê Đức Hân... đều có những nỗ lực, bứt phá đáng ghi nhận. 

Nếu “Nước mắt của rừng” (Giải tư) của Trần Hậu Thịnh riết róng gióng lên hồi chuông cảnh báo về nạn chặt phá rừng và những quy luật nhân - quả mà con người phải trả giá, bằng mạch truyện gay cấn, hồi hộp đến ngộp thở thì “Rượu bốn mươi năm” (Giải tư) của Bích Ngân lại khắc khoải mang đến những ưu tư, trăn trở về sự thay đổi trong nếp sống, nhận thức của giới trẻ trước những giá trị văn hóa giản dị của cuộc sống đang dần bị lu mờ, coi rẻ bởi những thú vui ăn chơi xa xỉ khiến nhân vật ông Út, một người thương binh trở về từ chiến tranh, vốn rất can trường, bản lĩnh cũng phải “nước mắt ầng ậc trào ra”, “nức nở không thành tiếng”.

Hai truyện ngắn cùng đoạt Giải tư khác là “Núi cựa” của Lữ Mai và “Chợ tóc” của Vũ Thị Huyền Trang đều gieo vào lòng độc giả những cảm xúc buồn thương theo những cách khác nhau. Bằng văn phong mềm mại, giàu chất thơ và kỹ thuật kể chuyện nhuần nhuyễn phảng phất không khí u hoài pha trộn với hơi thở hiện đại, Lữ Mai khéo léo dẫn dắt độc giả vào mê cung của những giấc mơ chắp nối, những dự cảm đa mang và những cuộc tìm kiếm mỏi mòn, vô định. Nhưng rồi, như một quy luật muôn thuở của đời sống, nếu có duyên, hẳn nhiên còn gặp lại; và nếu đủ thành tâm, sẽ có người thấu cảm. Bởi mọi mất mát hay cách xa, thậm chí là những hiểu nhầm, chính là “phép thử để đo lòng người”.

Không có những phân cảnh bi kịch giằng xé, nhưng “Chợ tóc” vẫn đủ khiến người đọc day dứt và ám ảnh về những người phụ nữ quê nghèo phải cắn răng bán đi mái tóc, thứ “trang sức” quý giá nhất trong cuộc đời của họ để có tiền trang trải cho cuộc sống mưu sinh chật vật. Vũ Thị Huyền Trang là nhà văn có tài miêu tả nội tâm nhân vật. Vài phác gợi thoáng qua cũng đủ vẽ nên chân dung của những người vợ, người mẹ với từng nét lam lũ, tảo tần, khắc khổ. Đến chợ tóc, “phiên chợ của đàn bà, của những chiu chắt và hy sinh. Của đau đáu và hoài niệm. Của dịu dàng và nổi loạn” để thấy cả người mua và người bán tóc đều lặng lẽ kìm nén, âm thầm chịu đựng những nghịch cảnh nghẹn ứ ưu phiền...

3/Ấn tượng hơn cả trong những truyện ngắn đoạt giải là “Mái tranh nghèo của mẹ” (Giải nhì) của nhà văn Đặng Chương Ngạn. Đây là truyện ngắn chỉn chu về câu chữ, sắc sảo về chi tiết và rõ ràng về thông điệp. Đọc truyện ngắn này, nhiều độc giả thầm nghĩ, phải là người am hiểu và có trải nghiệm chân thực về ngành xây dựng lắm mới viết sống động và lôi cuốn đến vậy. Không những thế, với sự mở rộng biên độ thời gian thông qua trường suy tưởng, truyện ngắn này còn gợi ra nhiều hình dung về chiến tranh và thân phận người lính. Có lẽ, xuất thân từ một kỹ sư xây dựng và tâm hồn luôn “nặng trĩu những nỗi buồn khi nhớ đến chiến tranh”, tác giả hoàn thiện tác phẩm này một cách trọn vẹn nhất.

Ngoài ra, các truyện ngắn “Chuyện tình rong biển” của Lê Đức Hân  (Giải ba) và “Chăn voi” (Giải tư) của Trần Nguyên cũng là những truyện ngắn khá, công phu và mang đến nhiều suy nghiệm. Tin rằng, trong thời gian tới, đây vẫn tiếp tục là sân chơi chuyên nghiệp, uy tín để các tác giả trên cả nước tin tưởng gửi gắm những đứa con tinh thần của mình.

 
Theo Tôn Nữ Khả Di - Thời Nay
 
 
Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Ngày 5/12, tại thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đã tổ chức Hội thảo khoa học toàn quốc với chủ đề "Các xu hướng vận động của văn học, nghệ thuật Việt Nam hiện nay, thực trạng và định hướng phát triển."

  • Câu chuyện về cuộc đời và tác phẩm của nhà văn Hi Lạp Nikos Kazantzakis, từng được đề cử giải Nobel Văn chương, sẽ là chủ đề của buổi hội thảo vào ngày 04/12 tới.

  • Nhà báo Ngô Ngọc Ngũ Long là một trong những cây bút thành danh từ Báo SGGP với các bài viết chân dung nhân vật, phê bình điện ảnh sâu sắc và đầy trách nhiệm. Từ sự nghiệp viết báo chuyên về điện ảnh, văn hóa, chị bước chân vào lĩnh vực phê bình điện ảnh, trở thành một trong những nhà phê bình điện ảnh chuyên nghiệp của TP.

  • Lương y Nguyễn Hữu Khai- nguyên mẫu của bộ phim truyền hình Đường đời từng hấp dẫn khán giả vừa ra mắt cuốn tiểu thuyết “Đường đời dốc đứng”.

  • Trong gần 300 trang sách của “Sự quyến rũ của chữ”, người đọc sẽ có dịp chiêm ngưỡng, khám phá thêm ý tứ, vẻ đẹp từ những trang truyện ngắn, tiểu thuyết, lý luận của tác giả trong và ngoài nước.

  • Nhiệt hứng của niềm tin

    Chính luận nhưng không khô khan, câu từ nhạy bén mà đầy cuốn hút, cảm xúc bay bổng song không hề mâu thuẫn với độ sâu sắc của tư duy. Bằng cách ấy, tác giả - nhà báo Hồ Quang Lợi đã nối dài mạch nhận thức cho người đọc về Cách mạng Tháng Mười, về nước Nga. Suy tư theo từng trang viết, mỗi người sẽ có thêm góc nhìn, sự yêu quý, lòng tin và mong muốn những điều tốt đẹp.

  • (Tản mạn về tiểu thuyết Con chim Joong bay từ A đến Z, Đỗ Tiến Thụy, Nxb Trẻ, 2017)

    Từ Màu rừng ruộng (2006) đến Con chim Joong bay từ A đến Z (2017), tôi nghĩ, Đỗ Tiến Thụy đã thực sự vạch một lối nẻo tiểu thuyết để không lặp lại mình - một điều tối kị trong sáng tạo văn chương.

  • ZÁNG MY

    Phố huyện nghèo và ga xép là một không gian khá điển hình trong việc biểu tả ngoại vi của văn chương tiền chiến.

  • Kỳ thú - Bóng hồng - Nghệ sĩ là tên gọi buổi ra mắt sách của nhà báo Hà Đình Nguyên vừa được tổ chức tại TPHCM.

  • Kỷ niệm thời thơ ấu là tên cuốn hồi ký được viết bằng tiếng Pháp của tác giả Hoàng Thị Thế, con gái thủ lĩnh Hoàng Hoa Thám (Đề Thám) - người anh hùng của núi rừng Yên Thế trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp những năm đầu thế kỷ XX. Cuốn sách được dịch giả Lê Kỳ Anh (bút danh của nhà thơ Hoàng Cầm) dịch ra tiếng Việt bằng ngôn ngữ tài hoa, trong sáng.

  • Ngày 1/10, tại TP Hồ Chí Minh, Viện Giáo Dục IRED, Quỹ Văn Hóa Phan Châu Trinh và Sáng kiến OpenEdu tổ chức Lễ công bố Giải Sách Hay lần thứ VII, năm 2017. Sự kiện đã thu hút sự tham gia của đông đảo giới thức giả, chuyên gia, doanh nhân, báo giới và nhất là các độc giả trẻ mê sách trên khắp cả nước.

  • Sống đời của chợ (Công ty CP sách Tao Đàn, NXB Hội Nhà văn) mà tác giả Nguyễn Mạnh Tiến vừa cho ra mắt có thể xem là tập khảo cứu công phu nhất từ trước đến nay về bản chất văn hóa và chức năng của chợ trong cấu trúc làng của người Việt ở Bắc bộ và mở rộng ra vùng Thanh - Nghệ.

  • trời xanh đầm đìa hai mắt 
    (Bao giờ cho đến mùa thu -  Vũ Từ Trang)

  • VŨ TRỌNG QUANG

    Câu chuyện của những ngôi thứ ba: Cây cột điện: biểu trưng của Hắn, nhân vật trung tâm có thể là ngôi thứ nhất; Chàng & người tình vuột mất; Gã nhà thơ say xỉn & tờ báo; sau nữa là Nàng, cô gái điếm về chiều.

  • Cuốn sách "Nhìn. Hỏi. Rồi, Nhảy đi!" của tác giả Thi Anh Đào như một đề cương tổng quát để trả lời câu hỏi: "Làm thế nào để các em học sinh đừng ngồi nhầm chỗ".

  • Chưa bao giờ sách văn học nước ngoài lại xuất hiện trên các kệ sách nhiều như bây giờ. Hầu hết các tác phẩm văn học đình đám, best seller, đoạt giải trong các cuộc thi lớn... đều nhanh chóng được dịch ra tiếng Việt và xuất bản ở trong nước.

  • (Đọc Đỉnh cao hoang vắng, tiểu thuyết của Khuất Quang Thụy, Nxb Văn hóa dân tộc, 2016)

  • Đền thơ có bác Văn Thuỳ
    Rạ rơm chộn rộn, vân vi nỗi đời
    Thơ ca cứ tưởi tười tươi
    Chéo ngoe cẳng ngỗng tơi bời gió mưa

  • Sáng 7/9, tại Hà Nội, buổi gặp gỡ và giao lưu cùng tác giả Trần Tố Nga nhân dịp ra mắt tác phẩm "Đường Trần" với chủ đề "Ngọn lửa không bao giờ tắt" đã được tổ chức với sự góp mặt của đông đảo độc giả các thế hệ.

  • Có cảm giác như quá bức xúc trước những mối đe dọa ô nhiễm, hủy hoại môi trường sống đang ngày càng hiện hữu mà Đãng Khấu viết tiểu thuyết này. Ở một khía cạnh nào đó, tác phẩm giống như một tiếng chuông cảnh báo vang lên đúng lúc, thức tỉnh tinh thần cảnh giác của mọi người, kể cả những kẻ đang mê muội chạy theo đồng tiền, sẵn sàng bất chấp tất cả.