Thương tiếc nhà văn, nhà báo Lê Minh
Trong số những nhà văn nữ trưởng thành trong bão táp của cách mạng và hai cuộc kháng chiến, nhà văn Lê Minh là người mở đầu, và là con chim đầu đàn viết về đề tài công nhân, công nghiệp và chân dung của các chiến sĩ cách mạng từ Bác Tôn, chị Minh Khai, chị Tư Già đến Kim Ðồng…
Nhà văn, nhà nghiên cứu Vân Thanh ở Viện Văn học đã có một đánh giá chí lý: Viết về công nghiệp đòi hỏi nhà văn trước hết phải có một vốn sống phong phú về mảnh đất mình sẽ cắm sâu vào. Có thể nói đối với văn học Việt Nam đó là một mảnh đất mới, một vùng đất lạ; và do vậy cũng có thể nói, là mảnh đất in dấu rõ nét hơn bất cứ đâu sự đấu tranh quyết liệt giữa cái mới và cái cũ. Ðã có biết bao nhà văn xông vào mảnh đất này, nhưng rồi bỏ cuộc, hoặc bị bật ra. Cho đến sau này, Lê Minh vẫn thuộc trong số những người viết không những không bỏ cuộc mà còn kiên trì theo đuổi, hơn nữa, còn có những thành công đáng khâm phục. Từ vẻ đẹp tâm hồn, của nhà văn Lê Minh, bên cạnh sự khỏe khoắn, gân guốc là những cái nhìn, những trang văn miêu tả tinh tế, xúc động về vẻ đẹp của quê hương, làng xóm Việt Nam, tâm hồn Việt, nhất là vẻ đẹp của những con người kháng chiến.
Khi tôi được tuyển về Báo Nhân Dân, tháng 7-1982, biên chế ở Ban Thư ký - Biên tập để học nghề thì nhà văn Lê Minh cũng mới từ Hội Nhà văn về làm Trưởng Ban Văn hóa - Văn nghệ của báo.
Thời trước, văn nghệ là lĩnh vực sang trọng. Vì bản thân nó và cả vì những người đã từng công tác ở đây. Những người lãnh đạo ban nổi tiếng như Phan Nhân, Nguyễn Ðịch Dũng, Hoàng Phong, Diên Hồng… đã nổi tiếng; phóng viên lúc đó cũng có nhiều người rất nổi tiếng như Bạch Diệp (Nguyễn Thị Thanh Tâm), Gia Ninh, Nguyệt Tuệ (tức Nguyệt Tú, con gái danh họa Nguyễn Phan Chánh), Bùi Hạnh Cẩn, Chính Yên, Phạm Ðình Ân… Ở Báo Nhân Dân, còn có các nhà văn, nhà báo "gạo cội" như Bùi Hiển và Nguyễn Văn Bổng ở Ban Nông nghiệp; Phan Thao ở Ban Thư ký - Biên tập… Phó Trưởng ban giúp việc cho nhà văn, nhà báo Lê Minh là họa sĩ Hoàng Tuấn Nhã, Việt kiều ở Pháp về, làm Báo Nhân Dân từ năm 1954. Biên tập viên là các anh: Lương Khôi, Lê Quang Trang, Trung Ðông, Tân Thanh…
Phòng làm việc của bà Lê Minh trong một căn nhà cấp bốn, khá thâm nghiêm với những cây sấu già trước cửa. Nó càng thâm nghiêm đối với tôi khi bà là con gái nhà văn Nguyễn Công Hoan, có chú ruột là Lê Văn Lương. Bà còn là tác giả của "Chị Tư Già" tôi được đọc từ hồi còn nhỏ… Tuy thâm nghiêm, tôi vẫn thường kính nhi viễn chi nhưng cũng hay kiếm cớ lân la dãy nhà làm việc của Ban Văn hóa - Văn nghệ, đôi khi ghé qua phòng bà và phòng họa sĩ Nguyễn Thọ của Trường Mỹ thuật Ðông Dương và họa sĩ Hoàng Tuấn Nhã gần đấy.
Nhà văn, nhà báo Lê Minh là người nghiêm túc, quyết đoán trong công việc. Tổng Biên tập Hoàng Tùng, sau đó là Tổng Biên tập Hồng Hà đều tôn trọng ý kiến của bà. Do vậy, bà cũng tạo được những đổi mới trong Ban Văn hóa - Văn nghệ, tăng cường tính chất chuyên môn, tính học thuật trong làm báo. Ðó là thời có những bài giới thiệu sâu sắc và những cuộc tranh luận sôi nổi về những tác phẩm của Nguyễn Mạnh Tuấn, Sơn Tùng, Xuân Cang…, mở ra sự đổi mới, áp sát đời sống hiện tại của văn học. Với tôi, tuy là "lính mới", bà cũng cho đăng những bài viết tràn trang trên báo hằng ngày, những bài thơ thời sự trên trang nhất, trang tư của báo. Tôi nhớ, có lần bà nói, làm văn chương, mỗi chữ là một giọt máu đỏ tươi từ tim mình, một hoạt động hy sinh, cống hiến cho Tổ quốc, cho nhân dân, cho những người cùng khổ… Phải viết cho người đọc căm giận cái ác để cùng nhau đánh đổ nó, phải viết cho người đọc yêu thương đến thổn thức. Muốn vậy, trái tim nhà văn cũng phải yêu thương đến thổn thức…
Nhà văn, nhà báo Lê Minh - Nguyễn Thị Tài Hồng vĩnh biệt cõi trần lúc 17 giờ 15 phút ngày 11-6-2021, dừng lại giới hạn của một cuộc đời ở tuổi 94. Song những tác phẩm đồ sộ mà bà để lại, một cuộc đời hoạt động cách mạng vẻ vang, những giá trị văn học còn luôn tỏa sáng. Bà đã được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học, nghệ thuật năm 2017, giải Nhất cuộc thi ký của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1962 (ký Kỷ niệm về Khu Ðông), giải Nhất cuộc thi truyện ngắn báo Văn nghệ năm 1969 (truyện Nắng), giải A 5 năm Văn học đề tài công nhân 1991-1995 (tiểu thuyết Hồi) cùng nhiều giải thưởng văn học danh giá khác.
Cuộc đời bà là cuộc đời của một nhà hoạt động cách mạng kiên cường, trong sáng; một nhà văn suốt đời trung thành với ngòi bút cần cù và tài năng, chuyên nhất vì sự nghiệp cách mạng dưới sự lãnh đạo của Ðảng.
Riêng tôi, vẫn luôn nhớ những bài học nằm lòng của bà về lương tri, trách nhiệm của một người cầm bút.
Nguồn: Nhà thơ Nguyễn Sĩ Ðại - NDĐT
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Nam Lê là nhà văn người Úc gốc Việt. Tập truyện ngắn mang tên The boat (Con thuyền) của anh do Thiên Nga và Thuần Thục dịch, Nxb Hội Nhà văn ấn hành năm 2011 đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá. Qua việc diễn giải một số khía cạnh thi pháp của tập truyện ngắn Con thuyền, bài viết mong muốn phần nào lan toả những vẻ đẹp của văn chương Nam Lê đến bạn đọc trong nước.
-
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt hai tập tản văn mới trong bộ “Viết cho những điều bé nhỏ” chào đón Tết Nguyên Đán Kỷ Hợi 2019: “Tết xưa thơ bé” của tác giả Hương Thị và “Nhớ ơi là Tết” của tác giả Thái Hương Liên.
-
Cho dù được biểu đạt bằng thể loại gì, từ tản văn, truyện ngắn hay du khảo, thì người đọc vẫn nhận ra ở Nguyễn Trương Quý một tấm lòng thiết tha với Hà Nội. Anh vừa ra mắt cuốn sách thứ 8, du khảo Một thời Hà Nội hát (NXB Trẻ ấn hành), cũng nằm trong mạch nguồn đó.
-
Chân dung Xuân Quỳnh, Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Minh Khuê... được khắc họa trên trang viết trong trẻo của nhà thơ.
-
Sách của tác giả Nhật là bản hòa tấu giàu cung bậc cảm xúc, khắc họa tình người, tình yêu âm nhạc trước cuộc sống khốc liệt.
-
65 tác phẩm xuất sắc được trao tặng Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tại Hội nghị tổng kết, trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2018 và triển khai nhiệm vụ năm 2019 diễn ra ngày 9/1 ở Hà Nội.
-
Chúng ta đi tìm trong thơ tiếng nói của chính mình. Chúng ta nói trong những ước thúc chặt chẽ của ngôn ngữ và âm nhạc. Chúng ta nói chúng một cách tự do.
-
Cuốn sách “Vào mùa trăng” tập hợp 50 bài thơ tình được sáng tác trải dài theo năm tháng của giáo sư-nhà giáo nhân dân Hà Minh Đức - một trong những tên tuổi hàng đầu trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn ở Việt Nam.
-
Theo thông tin từ Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh, nhà văn Trần Kim Trắc đã qua đời vào ngày 17-11-2018 tại nhà riêng trên đường Cống Lở, phường 15, quận Tân Bình. Tuy nhiên, vì lý do riêng nên gia đình không phát tang; vậy nên công chúng mới được thông báo cách đây hai ngày.
-
Tác giả Đông Mai kể về tuổi thơ thiếu vắng cha mẹ, đời sống nhọc nhằn trong cuốn "Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi".
-
Bên cạnh dòng văn học thị trường ăn khách, không ít tác giả trẻ thế hệ 9X đang chọn dấn thân vào mảng đề tài vừa nghe đã khiến người đọc ngần ngại: chiến tranh!
-
2018 có lẽ là một năm “gặt hái” của văn nghệ Việt Nam trên trường quốc tế. Từ các cuộc thi nhan sắc, đến văn chương công chúng đều chứng kiến những giải thưởng gọi tên Việt Nam. Thậm chí, lĩnh vực xiếc vốn ít được nhắc tới thì anh em Quốc Cơ - Quốc Nghiệp cũng tạo lập những kỷ lục quốc tế và liên tục được truyền thông quốc tế xướng tên…
-
Sáng 26/12/2018 tại Hà Nội, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức buổi tổng kết hoạt động năm, trao giải thưởng văn học 2018 và kết nạp hội viên mới.
-
Hội đồng cuộc thi sáng tác văn học trẻ lần sáu trao hai giải nhì cho tác phẩm "Wittgenstein của thiên đường đen" và "Người lạ".
-
Ở vào tuổi xấp xỉ 80, đi qua bao nhiêu dâu bể của đời người, ngỡ tưởng đã không còn điều gì có thể khiến ông muộn phiền, phải rơi nước mắt. Ấy vậy mà trong buổi gặp mặt bạn bè và độc giả nhân dịp ra mắt tác phẩm Vườn chanh miệt biển được tổ chức gần đây tại TPHCM, nhà văn Kiệt Tấn (ảnh) với mái tóc trắng cước, vẫn cười nói và vẫn khóc ngon lành. Xúc cảm vẫn còn đong đầy như thuở ông viết Em điên xõa tóc, Đêm cỏ Tuyết, Người em xóm học…
-
Chiều 15/12/2018, tại nhà sách Văn Việt (số 4 Đinh Lễ, Hà Nội), Nxb. Văn hóa - Văn nghệ Tp. HCM và nhà thơ Nguyễn Phong Việt đã tổ chức sự kiện giao lưu, kí tặng sách nhân dịp tập thơ Chỉ cần tin mình là duy nhất được xuất bản.
-
Các biên tập viên của tờ The Times Book Reivew vừa lựa chọn những cuốn sách hư cấu, viễn tưởng hay nhất trong năm 2018.
-
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt độc giả bộ ba tác phẩm thuộc thể loại truyện đồ họa: Cô bé ganh tị, Phía sau cánh cửa và Hạ về trên đồi cỏ lau hồng. Đây có thể coi là một thể nghiệm mới của nhà văn, họa sĩ Việt Nam.
-
Chương trình nghệ thuật “Vừng ơi mở cửa” được ví như cuộc hội ngộ, giao lưu của các thế hệ sinh viên Văn khoa, Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Khoa Văn học - Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) sẽ được tổ chức tối 7-12 tại khuôn viên ký túc xá Mễ Trì - Hà Nội.
-
Liên tục những tin vui đến với văn chương Việt Nam: nhà văn Nguyễn Ngọc Tư nhận Giải thưởng LiBeraturpreis 2018 do Hiệp hội Litprom (Hiệp hội quảng bá văn học châu Á, châu Phi, Mỹ Latin ở Đức) trao tặng cho tác phẩm Cánh đồng bất tận.
.png)
.png)
