Các địa phương cần thống nhất đầu mối đơn vị quản lý nhà nước về di tích về các phòng di sản văn hóa thuộc các sở văn hóa, thể thao và du lịch. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương chủ trì việc quản lý và phát huy giá trị di tích, phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước về tôn giáo ở địa phương.
Di sản thế giới Mỹ Sơn (Ảnh minh họa: TTXVN)
Đó là một trong những nội dung đáng chú ý tại công văn số 2946/BVHTTDL-DSVH của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch gửi các cơ quan quản lý nhà nước và ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố trên cả nước, yêu cầu kiện toàn bộ máy ban quản lý di tích.
Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu các ban quản lý di tích trực thuộc các sở văn hóa, thể thao và du lịch chịu trách nhiệm quản lý những di tích quan trọng và hướng dẫn nghiệp vụ về các hoạt động tu bổ, tôn tạo, phát huy giá trị di tích.
Đối với các di sản văn hóa và di sản thiên nhiên thế giới, các địa phương cần nghiên cứu lộ trình nâng cấp bộ máy trực thuộc ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Bên cạnh đó, công văn cũng nêu rõ, mỗi di tích chỉ có một tổ chức quản lý, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng di tích đã được xếp hạng mà không rõ tổ chức, cá nhân nào được giao quyền và trách nhiệm bảo vệ, quản lý di tích. Uỷ ban nhân dân cấp xã, nơi có di tích cần thành lập tổ bảo vệ di tích (có sự tham gia của lãnh đạo xã, mặt trận tổ quốc, hội người cao tuổi, đại diện dòng họ, đại diện trụ trì và người trông coi trực tiếp di tích).
Công văn được đưa ra trong điều kiện, hiện nay, mô hình đơn vị quản lý di tích ở các địa phương rất đa dạng, được tổ chức từ cơ quan trung ương đến địa phương. Tuy nhiên, qua kiểm tra, khảo sát và làm việc với các địa phương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhận thấy còn một số bất cập trong bộ máy quản lý di tích hiện nay.
[Mô hình BQL di tích: Chuyện “trăm hoa đua sắc”]
Cụ thể, tên gọi của các đơn vị còn chưa thống nhất, có sự chồng chéo về chức năng quản lý nhà nước và quản lý sự nghiệp giữa phòng quản lý di sản và ban quản lý di tích trực thuộc các sở văn hóa, thể thao và du lịch.
Một số ban quản lý di tích trực thuộc ủy ban nhân dân tỉnh được giao quản lý từ ba đến bốn di tích. Tuy nhiên, trên thực tế, các di tích này đã được chính quyền cấp huyện trực tiếp quản lý. Điều này gây ra những khó khăn, phức tạp trong hoạt động của ban quản lý di tích cũng như của địa phương.
Mặt khác, một số ban/trung tâm quản lý di sản thế giới trực thuộc cấp ủy ban nhân dân cấp huyện nên bị hạn chế về cơ cấu tổ chức, khó khăn trong việc quản lý, đào tạo đội ngũ cán bộ có chuyên môn sâu.
Cùng với đó, một số địa phương có di tích được xếp hạng cấp tỉnh hoặc cấp quốc gia chưa thành lập ban quản lý di tích ở cơ sở (với sự tham gia của lãnh đạo cấp xã và đại diện của đoàn thể địa phương.) Bởi vậy, công tác quản lý bị buông lỏng, để cộng đồng hoặc người trụ trì trực tiếp đứng ra trông nom di tích dễ dẫn đến việc tu bổ tùy tiện, không phù hợp...
Đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho hay, đến nay, cả nước có tám di sản văn hóa và di sản thiên nhiên thế giới, 48 di tích quốc gia đặc biệt, hơn 3.000 di tích được xếp hạng di tích quốc gia và hơn 7.000 di tích được xếp hạng di tích cấp tỉnh/thành phố.
Nguồn:
NGUYỄN THẾPhước Tích là một trong những ngôi làng được hình thành từ thế kỷ XV thuộc xã Phong Hoà, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên. Ban đầu, vào thời Lê sơ làng có tên là Dõng Quyết, sau đổi thành Phước Giang, đến thời Tây Sơn làng có tên gọi là Hoàng Giang, đến triều các vua Nguyễn, làng được đặt tên là Phước Tích cho đến nay.
NGUYỄN ĐẮC XUÂNHuế là một trung tâm văn hóa Việt Nam, các di tích thuộc Cố đô Huế và Nhã nhạc Cung đình Huế đã được UNESCO công nhận là hai di sản văn hóa của nhân loại. Điều đó không có gì phải bàn luận nữa. Điều mà chúng ta quan tâm, ngoài cái phần vật chất đó, ngoài Nhã nhạc cung đình Huế thì cái hồn, cái phần phi vật chất của trung tâm văn hóa Huế là cái gì, hiện ở đâu, làm thế nào để có thể tiếp cận và toàn cầu có thể sử dụng phát huy được?
NGUYỄN HỮU THÔNG Biểu tượng khu trung tâm trong quan niệm của nhiều tộc người, phần lớn đều liên quan đến các mối thông linh với thế lực siêu nhiên. Hệ đức tin biểu thị từ sự chọn lựa địa điểm thiết lập vùng trung tâm của người xưa, cũng mang mô hình gốc của thần thánh. Sự chọn lựa này có ý nghĩa quyết định và là công việc đầu tiên trong quá trình thiết lập một vùng cư trú.
NGUYỄN VĂN CAOLTS: “Thành phố và phát triển địa phương” là hai chủ đề tại Đại hội đồng lần thứ 27 của Hiệp hội Quốc tế các Thị trưởng nói tiếng Pháp (AIMF) tổ chức tại Huế từ ngày 24 đến ngày 26-10-2007, hội tụ trên 200 đại biểu là thị trưởng của các thành phố thành viên thuộc 46 nước trên thế giới. Đây là đại hội đồng lần đầu tiên tổ chức tại Việt và là lần thứ 2 diễn ra tại khu vực Đông Á (năm 2003 đã tổ chức tại Pnômpênh, Campuchia).
THÁI DOÃN LONGVà tôi cũng muốn mượn ý châm ngôn về Sêda để nói rằng cái gì thuộc về Quang Trung hãy trả lại cho Hoàng đế Quang Trung.
NGUYỄN ĐẮC XUÂN Như chúng ta đã biết: Hoàng Cung, Bảo tàng cổ vật, các lăng vua Nguyễn ở Huế là những nơi lưu giữ các cổ vật quý của triều Nguyễn và Huế xưa.
PHAN THUẬN THẢO1. Từ quan điểm về hệ thống “Báu vật nhân văn sống” của UNESCO...
Những ai đã từng đi đường bộ từ Bắc vào Nam đều phải vượt đèo Hải Vân và đã chứng kiến cái di tích Hải Vân Quan đứng sừng sững trên đỉnh đèo nhìn về phía vịnh Đà Nẵng.
Trên thực tế, việc bảo tồn những vốn quý của cha ông để lại quả không phải là việc đơn giản, dễ dàng. Nhưng chúng ta sẽ không thể có sự chọn lựa nào khác bởi vì sẽ không có một nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc nào cả nếu từ bây giờ chúng ta không biết giữ lấy những gì mình đang có.
Toàn cầu hóa đang là một xu thế, một hiện tượng rộng lớn bao trùm khắp thế giới, không chỉ về kinh tế mà cả trong lĩnh vực văn hóa và đời sống. Toàn cầu hóa và chống toàn cầu hóa đã trở thành vấn đề thời sự của thế giới. Trong bối cảnh đó, yêu cầu gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là một đòi hỏi cấp thiết, có tính sống còn của mỗi dân tộc khi phải đối mặt với xu thế toàn cầu hóa, đặc biệt là trên lĩnh vực tư tưởng và văn hóa.