Suốt hơn 2 tháng qua, chuyện cấp phép biểu diễn ca khúc là đề tài nóng của công luận. Đặc biệt hơn sau sự việc Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) mới đây cập nhật danh sách hơn 300 bài hát thuộc diện được phổ biến rộng rãi, trong đó có nhiều ca khúc cách mạng đã thành giai điệu nằm lòng của nhiều thế hệ khán giả, thì câu chuyện quản lý cấp phép đã làm “nóng” cả hành lang nghị trường.
Nhạc sĩ Văn Cao và ca khúc Tiến quân ca
Qui rõ trách nhiệm
TS Phạm Tất Thắng- Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội nêu quan điểm: việc cơ quan quản lý thực hiện giải pháp nghiệp vụ là việc bình thường, nhưng khi Cục NTBD cho phép phổ biến 300 bài hát, trong đó có nhiều bài là của tác giả cách mạng, được hát mấy chục năm nay thì rõ ràng có vấn đề về mặt quản lý. Do đó, trước việc xảy ra sai sót gây hiểu nhầm trong dư luận, cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này cần có công bố rõ ràng, cũng như kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan. Nếu là sai phạm của cá nhân, do năng lực trình độ, trách nhiệm thì phải có xử lý phù hợp thì phải công bố rộng rãi với người dân, cử tri.
Về những bài hát đã đi vào lòng công chúng nhiều thập kỷ qua như Tiến quân ca, Trường Sơn Đông - Trường Sơn Tây, Chào em cô gái Lam Hồng…, nay bỗng dưng có thông tin được cấp phép phổ biến, cả khán giả và giới nghệ sĩ biểu diễn đều sửng sốt…Bởi người yêu nhạc đã nghe hát, đã được hát bao năm, vậy chả hóa ra lâu nay các nghệ sĩ và các chương trình biểu diễn đều hát “chui” hay sao.
Góp ý với phương thức quản lý biểu diễn hiện nay, NSND Quang Thọ đồng tình rằng, đáng lẽ Cục NTBD phải “nhặt” ra những bài hát đi ngược chủ trương, đường lối cách mạng, những bài hát không phù hợp với văn hoá Việt Nam thì nên cấm phổ biến, lưu hành thì sẽ tốt hơn. Theo NSND Quang Thọ, Bộ VHTT&DL phải chịu trách nhiệm về vấn đề này chứ không riêng gì cục NTBD. Bởi nhiều nhạc sĩ được Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước từ những tác phẩm ấy...
Còn ca sĩ Việt Hoàn thì bày tỏ ý kiến: Bao nhiêu năm nay, các ca sĩ hát nhạc cách mạng như NSND Thanh Hoa, NSƯT Đăng Dương, Trọng Tấn, Anh Thơ, … đã hát những bài hát ấy. Các ca khúc cách mạng đã ra đời rất lâu rồi và nhiều thế hệ ca sĩ, nghệ sĩ đã hát, khán giả cùng rất yêu thích. Vậy thì việc có cấp phép phổ biến lưu hành hay gì chăng nữa, chúng tôi cũng không không quan tâm lắm.
Quan điểm của ca sĩ Việt Hoàn có lẽ ít nhiều đã thể hiện quyền được hát, quyền được nghe nhạc của khán giả, của những người yêu nhạc. Những tác phẩm hay, có giá trị luôn có đời sống riêng trong lòng công chúng. Dù cơ quan quản lý có cho hát hay không thì nó vẫn hiện diện trong lòng người nghe. Hà cớ chi phải cấp phép cho những điều tốt đẹp được phép hiện diện…
Thực quyền đến đâu
Sau sự việc vừa rồi, cho dù lãnh đạo Cục NTBD đã nhận trách nhiệm và lên tiếng xin lỗi công chúng về việc cấp phép phổ biến ca khúc; đồng thời cam kết sau đây sẽ quyết liệt thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: đối với những ca khúc đã được phổ biến trong đời sống xã hội, không vi phạm thuần phong mỹ tục, không vi phạm về chuẩn mực đạo đức xã hội, không đi ngược lại với lợi ích của đất nước thì sẽ không phải cấp phép nữa. Nhưng nhiều người vẫn chưa thôi trăn trở về quyền hạn của cơ quan quản lý hiện nay.
Nhất là quản lý ở lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Liên quan đến vụ việc 5 ca khúc trước 1975 bị cấm lưu hành gây bất bình dư luận, ông Đào Đăng Hoàn- Phó Cục trưởng Cục NTBD nhấn mạnh rằng: Cục NTBD đủ thẩm quyền dừng lưu hành ca khúc.
Lần này, sau vụ việc cấp phép phổ biến ca khúc, ông Nguyễn Đăng Chương vẫn khẳng định: Theo qui định của pháp luật, Cục NTBD là đơn vị chịu trách nhiệm rà soát cấp phép ca khúc được phổ biến theo điều 29, Nghị định 79/2012/NĐ-CP Quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu, lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu.
Theo nhạc sĩ Phó Đức Phương- Giám đốc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC): Không nên lẫn lộn khái niệm cấp phép. Chỉ có tác giả (chủ sở hữu tác phẩm) mới được quyền cho phép hay không cho phép người khác sử dụng tác phẩm của mình. Các cơ quan quản lý nhà nước chỉ có quyền kiểm duyệt tác phẩm nào vi phạm hay không.
Đồng quan điểm này, những nghệ sĩ mà chúng tôi trao đổi cũng cho rằng: khi ca khúc được ra đời, đã được đăng ký bản quyền thì ca khúc đó thuộc về tác giả. Việc đăng ký bản quyền ca khúc cũng đã bao gồm việc thẩm định nội dung ca khúc. Vì thế Cục NTBD lại thêm một động tác cấp phép công nhận phổ biến cho những ca khúc đã đi cùng năm tháng thì quả là một việc thừa.
Vì thế, hãy cứ để những ca khúc đã đi vào lòng công chúng được ngân lên!
Theo Vi Cầm-Hoàng Minh - ĐĐK
Tiếng Việt (và chữ Việt) là ngôn ngữ chính thức của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Nếu thực sự coi “bảo tàng là thiết chế văn hóa” phản ánh “lịch sử như một dòng chảy trong truyền thống văn hóa” thì hệ thống bảo tàng nước ta cần được sắp xếp lại để hạn chế sự trùng lặp về nội dung và cả hình thức trưng bày, nhất là giữa các bảo tàng địa phương vì đều được xây dựng theo chung một “kịch bản” nặng về chiến tranh mà còn nhẹ về văn hóa – xã hội.
Sự sùng bái tôn ti trật tự trong nhà là một thứ áp bức đè nén “tự nhiên” mà người ta không ý thức ra nữa, thậm chí còn được tôn vinh, nó khuyên dụ người ta phủ nhận cách thức nhìn nhận mỗi cá nhân như một nhân cách độc lập và tự do, với những phẩm chất gì, năng lực gì, đức hạnh gì, nó chỉ giục người ta nhăm nhe soi mói vào “địa vị-thân phận” của mỗi người, cái được xem như “cốt yếu” mà thôi.
Chuyện Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế (TTBTDTCĐH) đã cho mang cây sứ “trăm năm tuổi” ở điện Kiến Trung về trồng vào vườn nhà của một “sếp”đã thu hút sự quan tâm của dư luận.
Mới đây, Hồ Đắc Thanh Chương - trường THPT chuyên Quốc học Huế đã xuất sắc trở thành quán quân Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 16. Khi nói về dự định của mình, Thanh Chương cho biết, với phần thưởng 35.000 USD, em sẽ đi du học, sau đó trở về quê hương.
Bài viết này không có tính chất học thuật chuyên sâu, để tưởng nhớ giáo sư Cao Xuân Hạo - người thầy mà tôi không có cơ hội được học.
NGUYỄN TRI
Cử tri cả nước đang chuẩn bị cho ngày hội lớn, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.
Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới của văn học Pháp - “Hoàng tử bé” - đã được viết nên từ trải nghiệm có thật của nhà văn khi ông bị rơi máy bay trên sa mạc Sahara khi đang trên đường bay tới Việt Nam. Tác giả đã bị mất nước, bị ảo giác và suýt mất mạng…
Năm 2015, doanh thu ngành văn hóa phẩm của nước ta đạt 2.000 tỉ đồng, tổng lượng bia các loại được tiêu thụ ước tính đạt hơn 3 tỉ lít, tương đương 66.000 tỉ đồng, trung bình mỗi người Việt bỏ ra 2,5 giờ/một ngày để lướt facebook.
“Nhập gia tùy tục” nên việc nghe bạn bè quốc tế khen về người Việt Nam thân thiện, cuộc sống ở Việt Nam thú vị có lẽ đã “nhàm”. Sự thật, họ đã bị nghĩ về văn hóa Việt Nam như thế nào?
Một số nhà khoa học giải thích vì sao lại quyết định trao những tư liệu, hiện vật quý giá của đời mình cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam (TTDS) chứ không phải nơi nào khác.
Ths Trần Trung Hiếu: "Việc môn Sử bị xé nhỏ và gán ghép theo kiểu “ba trong một” trong Dự thảo đó chưa từng xảy ra. Nếu điều đó xảy ra, đây là một trong những sai lầm lớn nhất của Bộ GD&ĐT từ ngày Hồ Chủ tịch đọc bản Tuyên ngôn độc lập đến nay!".
Nếu một hôm đẹp trời, có ai đó giao cho ta cầm trịch một giải thưởng văn chương ở xứ này, cho ta toàn quyền tự quyết trong việc phát giải, thì phản ứng đầu tiên của ta sẽ là gì? Từ chối? Hay hăng hái nhận lấy trọng trách và sau đó đi mua một bộ giáp sắt cùng nón bảo hiểm, mặc vào mọi lúc mọi nơi để chuẩn bị hứng đá dư luận?
Trong căn phòng nhỏ chật kín tài liệu ở một con phố nhỏ tại Hà Nội, Tổng Thư ký Hội Ngôn ngữ học Việt Nam PGS, TS Phạm Văn Tình đã dành thời gian trò chuyện sôi nổi với chúng tôi về hiện tượng “lệch chuẩn” trong sử dụng tiếng Việt của giới trẻ hiện nay. Đây là vấn đề ông rất tâm huyết khi nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng. Dưới đây là nội dung cuộc trò chuyện.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa có ý kiến chỉ đạo về giải pháp đối với hoạt động của các nhà xuất bản.
Ngày 9/9, tin từ UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế cho biết vừa nhóm họp với các đơn vị liên quan để triển khai thực hiện đề án "Chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng”. Mỗi năm tỉnh sẽ chi tiền để hỗ trợ từ 3-5 nhà vườn đặc trưng.
Thắng lợi của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã thể hiện cao nhất niềm tin của nhân dân theo Đảng, trở thành bài học sâu sắc trong giai đoạn hiện nay.
Theo họa sĩ, nhà nghiên cứu Lê Quốc Việt, hoàn cảnh lịch sử cùng cách bảo tồn còn hời hợt khiến những kho mộc bản quý giá một thời đang ngày càng mai một và im lìm.
Không chỉ bị tàn phá bởi thời gian, nhiều công trình, di tích - nhất là các đình, chùa - còn bị biến dạng qua các công cuộc bảo tồn, trùng tu mà ở đó những người trông coi di tích và những người làm công đức tự cho mình quyền được can thiệp vào chuyên môn, còn chính quyền sở tại thì cấp phép trùng tu, tôn tạo một cách đại khái, dễ dàng, trong khi vai trò của các nghệ nhân lại chưa được coi trọng đúng mức.
Quảng Trị được coi là một bảo tàng chiến tranh lớn, ở đó có những bảo tàng chiến tranh nhỏ, nơi ghi dấu ấn đau thương và hào hùng đã đi vào lịch sử.