Quyền được hát

09:24 25/05/2017

Suốt hơn 2 tháng qua, chuyện cấp phép biểu diễn ca khúc là đề tài nóng của công luận. Đặc biệt hơn sau sự việc Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) mới đây cập nhật danh sách hơn 300 bài hát thuộc diện được phổ biến rộng rãi, trong đó có nhiều ca khúc cách mạng đã thành giai điệu nằm lòng của nhiều thế hệ khán giả, thì câu chuyện quản lý cấp phép đã làm “nóng” cả hành lang nghị trường.

Nhạc sĩ Văn Cao và ca khúc Tiến quân ca

Qui rõ trách nhiệm

TS Phạm Tất Thắng- Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội nêu quan điểm: việc cơ quan quản lý thực hiện giải pháp nghiệp vụ là việc bình thường, nhưng khi Cục NTBD cho phép phổ biến 300 bài hát, trong đó có nhiều bài là của tác giả cách mạng, được hát mấy chục năm nay thì rõ ràng có vấn đề về mặt quản lý. Do đó, trước việc xảy ra sai sót gây hiểu nhầm trong dư luận, cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này cần có công bố rõ ràng, cũng như kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan. Nếu là sai phạm của cá nhân, do năng lực trình độ, trách nhiệm thì phải có xử lý phù hợp thì phải công bố rộng rãi với người dân, cử tri.

Về những bài hát đã đi vào lòng công chúng nhiều thập kỷ qua như Tiến quân ca, Trường Sơn Đông - Trường Sơn Tây, Chào em cô gái Lam Hồng…, nay bỗng dưng có thông tin được cấp phép phổ biến, cả khán giả và giới nghệ sĩ biểu diễn đều sửng sốt…Bởi người yêu nhạc đã nghe hát, đã được hát bao năm, vậy chả hóa ra lâu nay các nghệ sĩ và các chương trình biểu diễn đều hát “chui” hay sao.

Góp ý với phương thức quản lý biểu diễn hiện nay, NSND Quang Thọ đồng tình rằng, đáng lẽ Cục NTBD phải “nhặt” ra những bài hát đi ngược chủ trương, đường lối cách mạng, những bài hát không phù hợp với văn hoá Việt Nam thì nên cấm phổ biến, lưu hành thì sẽ tốt hơn. Theo NSND Quang Thọ, Bộ VHTT&DL phải chịu trách nhiệm về vấn đề này chứ không riêng gì cục NTBD. Bởi nhiều nhạc sĩ được Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước từ những tác phẩm ấy...

Còn ca sĩ Việt Hoàn thì bày tỏ ý kiến: Bao nhiêu năm nay, các ca sĩ hát nhạc cách mạng như NSND Thanh Hoa, NSƯT Đăng Dương, Trọng Tấn, Anh Thơ, … đã hát những bài hát ấy. Các ca khúc cách mạng  đã ra đời rất lâu rồi và nhiều thế hệ ca sĩ, nghệ sĩ đã hát, khán giả cùng rất yêu thích. Vậy thì việc có cấp phép phổ biến lưu hành hay gì chăng nữa, chúng tôi cũng không không quan tâm lắm.

Quan điểm của ca sĩ Việt Hoàn có lẽ ít nhiều đã thể hiện quyền được hát, quyền được nghe nhạc của khán giả, của những người yêu nhạc. Những tác phẩm hay, có giá trị luôn có đời sống riêng trong lòng công chúng. Dù cơ quan quản lý có cho hát  hay không thì nó vẫn hiện diện trong lòng người nghe. Hà cớ chi phải cấp phép cho những điều tốt đẹp được phép hiện diện…
    
Thực quyền đến đâu

Sau sự việc vừa rồi, cho dù lãnh đạo Cục NTBD đã nhận trách nhiệm và lên tiếng xin lỗi công chúng về việc cấp phép phổ biến ca khúc; đồng thời cam kết sau đây sẽ quyết liệt thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: đối với những ca khúc đã được phổ biến trong đời sống xã hội, không vi phạm thuần phong mỹ tục, không vi phạm về chuẩn mực đạo đức xã hội, không đi ngược lại với lợi ích của đất nước thì sẽ không phải cấp phép nữa. Nhưng nhiều người vẫn chưa thôi trăn trở về quyền hạn của cơ quan quản lý hiện nay.

Nhất là quản lý ở lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Liên quan đến vụ việc 5 ca khúc trước 1975 bị cấm lưu hành gây bất bình dư luận, ông Đào Đăng Hoàn- Phó Cục trưởng Cục NTBD nhấn mạnh rằng: Cục NTBD đủ thẩm quyền dừng lưu hành ca khúc.

Lần này, sau vụ việc cấp phép phổ biến ca khúc, ông Nguyễn Đăng Chương vẫn khẳng định: Theo qui định của pháp luật, Cục NTBD là đơn vị chịu trách nhiệm rà soát cấp phép ca khúc được phổ biến theo điều 29, Nghị định 79/2012/NĐ-CP Quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu, lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu.

Theo nhạc sĩ Phó Đức Phương- Giám đốc Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC): Không nên lẫn lộn khái niệm cấp phép. Chỉ có tác giả (chủ sở hữu tác phẩm) mới được quyền cho phép hay không cho phép người khác sử dụng tác phẩm của mình. Các cơ quan quản lý nhà nước chỉ có quyền kiểm duyệt tác phẩm nào vi phạm hay không.

Đồng quan điểm này, những nghệ sĩ mà chúng tôi trao đổi cũng cho rằng: khi ca khúc được ra đời, đã được đăng ký bản quyền thì ca khúc đó thuộc về tác giả. Việc đăng ký bản quyền ca khúc cũng đã bao gồm việc thẩm định nội dung ca khúc. Vì thế Cục NTBD lại thêm một động tác cấp phép công nhận phổ biến cho những ca khúc đã đi cùng năm tháng thì quả là một việc thừa. 

Vì thế, hãy cứ để những ca khúc đã đi vào lòng công chúng được ngân lên!

Theo Vi Cầm-Hoàng Minh - ĐĐK

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Mấy chục năm qua, phê bình luôn được coi là khâu yếu nhất của nền văn nghệ. Nhẹ thì cũng là chưa theo kịp sự phát triển của phong trào sáng tác, không cắt nghĩa được sự phức tạp của các hiện tượng văn nghệ…

  • Có thể đội tuyển Nhật Bản không vô địch World Cup 2018 nhưng các cổ động viên của họ đã vô địch trên khán đài khi để lại ấn tượng đẹp về ứng xử cũng như hành động dọn sạch rác khu vực ghế ngồi.

  • Là một nghề gắn với viết lách, chữ nghĩa nên không có gì lạ khi nhiều nhà báo viết sách. Nhưng bản chất nghề báo là công việc liên quan đến thông tin nên sách của nhà báo ngoài sự đa dạng còn có một đặc thù riêng là luôn gắn với dòng chảy của thời sự, nhất là dòng thời sự liên quan đến chuyên môn của từng người.

  • Tạo tác và sử dụng mặt nạ là nét văn hóa vẫn sống động ở vùng Eo biển Torres của Australia. Những kiến thức lịch sử chứa đựng bên trong khiến chúng được mang đi trưng bày khắp thế giới. Nhưng điều đáng nói còn là câu chuyện ứng xử với truyền thống nơi đây.

  • Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao hơn nữa nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân trong việc chung tay xây dựng lễ hội; tăng cường công tác phối hợp với các tỉnh tham gia tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương-Lễ hội Đền Hùng hằng năm. 

  • Trước giá trị di sản và thách thức do biến tướng, thương mại hóa trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ, tứ phủ, series phim Mẹ Việt - Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt đã chính thức ra mắt cuối tuần qua. Theo bà Đàm Lan, Chủ nhiệm dự án phim, mỗi thước phim là hành trình lắng đọng tâm thức, tìm về văn hóa truyền thống, tín ngưỡng nội sinh của dân tộc Việt.

  • Với những thay đổi về ưu đãi tuyển sinh, mùa tuyển sinh 2017-2018 số lượng học sinh, sinh viên thi vào ngành Âm nhạc dân tộc (ANDT) cũng tăng hơn những năm trước. Đây là tín hiệu mừng của sự thay đổi hợp lý ở khâu tuyển sinh cho các ngành “hiếm muộn”.

  • Nói đến nạn sách lậu, ai cũng biết vì đây là câu chuyện “xưa như Trái Đất.” Xong dường như câu chuyện xưa cũ này càng ngày càng dài, nội dung, tình tiết càng phức tạp và làm “phiền lòng” không chỉ cộng đồng yêu sách mà cả các cơ quan chức năng.

  • Tại hội thảo khoa học chuyên đề “Những tinh hoa sân khấu cải lương thể hiện qua các vai diễn về đề tài lịch sử” vừa tổ chức tại Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh TPHCM, những nghệ sĩ, nhà giáo, nhà lý luận phê bình sân khấu kỳ cựu, đều có chung nhận định: “Cải lương không thể chết!”.

  • “Ký ức Hội An” - chương trình biểu diễn thực cảnh hoành tráng trên một sân khấu mới được xây dựng rất quy mô tại cồn bắp Cẩm Nam (cồn Ga Mi), sông Hoài, TP Hội An đang vấp phải phản ứng của người dân, nhà nghiên cứu và những người yêu mến phố cổ này. Một lần nữa, câu chuyện về xung đột giữa bảo tồn và phát triển lại được đặt ra, mà nguyên nhân chính là không tôn trọng văn hóa bản địa.

  • Khi nhắc tới sân khấu kịch, người ta thường nghĩ tới ánh hào quang, trang phục lộng lẫy và hóa trang cầu kỳ. Thực tế, nghệ thuật kịch có thể được ứng dụng hiệu quả trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục, qua đó kích thích các khả năng tiềm ẩn của học sinh.

  • “Thời gian gần đây, việc xây dựng, trưng bày tượng, biểu tượng có nội dung và hình thức không phù hợp với văn hóa Việt Nam tại một số cơ quan, đơn vị, khu du lịch và địa điểm công cộng, tác động không tốt đến môi trường văn hóa, thị hiếu thẩm mỹ của cộng đồng và xã hội.”

  • Xả rác bừa bãi nơi công cộng; đua xe, lạng lách; văng tục, chửi thề; chen lấn, xô đẩy khi tham gia các dịch vụ công cộng; phá hoại, bôi bẩn các công trình công cộng;…là những hình ảnh xấu xí của không ít người trẻ hiện nay, và trở thành nỗi trăn trở của nhiều lãnh đạo TP HCM trong quá trình xây dựng nếp sống văn minh đô thị.

  • Các công trình nghệ thuật công cộng là thành phần không thể thiếu trong quy hoạch và kiến trúc của một đô thị hiện đại. Thế nhưng “ranh giới” trong quan điểm, nhận thức tạo hình mỹ thuật cùng với tâm lý sính ngoại đã ít nhiều làm không gian công cộng biến dạng.

  • Ai đó nói, thời buổi giờ chỉ có ngành du lịch tâm linh, hay kinh doanh tâm linh là ăn nên làm ra, bỏ ra một đồng tức khắc có bốn đồng chảy ngược vào túi. Mà là tiền tươi, thóc thật, là tiền sạch nói như ngôn ngữ thời thượng - đồng “tiền hữu cơ”.

  • Ngày nay bất kì sự sáng tạo nghệ thuật ở phân mảnh nào cũng bắt đầu bằng tiền và kết thúc bằng tiền theo quy luật thị trường.

  • Năm hết. Tết đến. Người ta đôi khi chạnh lòng nghĩ “nên làm gì?”.

  • Do đời người có hạn, không ai có thể “trường sinh bất tử” nên có thể nói “quỹ thời gian” mỗi con người có giá trị cao nhất. Thời gian quy định sự sống của con người, buộc mỗi người phải biết sống. Người biết sống chính là người biết “sống nhanh, sống chậm”.

  • Có những thứ sẽ dần trôi tuột theo năm tháng, guồng quay của cuộc sống hiện đại có thể đã làm biến đổi phần nào giá trị của Tết. Nhưng nếu biết lắng lại, nghĩ khác đi thì Tết dường như vẫn luôn vẹn nguyên trong tâm thức mỗi người.

  • Nếp nhà lãng đãng khói hương như chiếc cầu nối với quá khứ. Hồn người tĩnh tại, thong dong hòa quyện miền tâm linh thăm thẳm. Nhưng không phải dịp Tết đến ta mới thấy nhẹ nhàng. Bất cứ khi nào đứng trước ban thờ tiên tổ, bao bộn bề, lo toan đều tự nhiên rũ bỏ, để gia tâm bảo vệ những gì tốt đẹp của tinh thần.