Nối lại truyền thống làm sách Tết

10:31 24/12/2018

Đó là khi cảm xúc bỗng chộn rộn, thôi thúc bàn tay cầm cây bút viết nên một đôi câu thơ, dạo vài khúc nhạc hay cọ vẽ những mảng màu. Đó là khi, những văn nghệ sĩ được người đời mến mộ, hẹn nhau làm nên một ấn phẩm ngày Tết. Để ra giêng ngày rộng tháng dài, ai đó sẽ giở cuốn sách thơm mùi mực, nhẩn nha nhấm nháp phong vị ngày xuân…

Sách Tết Kỷ Hợi 2019 đánh dấu sự trở lại của truyền thống làm sách Tết sau 60 năm gián đoạn

Gợi không khí Tết xưa

Có người bảo, so với các kênh chứa hàng nghìn hình ảnh, câu chữ cho lượng thông tin về cuộc sống hàng ngày, sách là thứ neo lại trong tâm trí ta lâu hơn cả. Nhưng sẽ còn neo lại lâu nữa khi những cuốn sách ấy khơi gợi trong ta những cảm thức về thiên nhiên trời đất, về dòng chảy thời gian và những mối quan hệ giữa người với người. Và cảm thức ấy sẽ càng sâu sắc hơn khi được gợi lên trong không khí của mùa xuân, ngày Tết. Đó là lý do, với nhiều bạn đọc, cuốn Sách Tết Kỷ Hợi 2019 là một ấn phẩm đặc biệt.

Xuất phát từ mong muốn nối dài truyền thống làm sách Tết chưa xa nhưng đã có một thời kỳ gián đoạn, cuốn sách tết này tập hợp các văn nghệ sĩ ở Bắc - Trung - Nam cùng làm sống lại không khí sách xưa. Đó là một nội dung phong phú xoay quanh tám chủ đề: Văn, thơ, nhạc, sử, cổ tích, bình thơ, góc nhìn, vĩ thanh, ví như một cuộc điểm tô tinh hoa sáng tạo các loại hình nghệ thuật của con người. Sự tô điểm ấy nhấn vào những cảm xúc, suy tư, những dấu ấn mang hơi thở của ngày hôm nay, đồng thời cũng lưu luyến nhắc nhớ về các phong tục, hương vị Tết xưa của người Việt.

Không khí xuân hình như rất gần, vị Tết hình như thoang thoảng đâu đây trong những điều giản dị và trang nhã. Ta bắt gặp từ Tết xưa đến Tết nay, từ miền quê đến chốn thị thành với Tết quê của Phan Cung Việt, Ăn tết với người lạ của Nguyễn Thị Thu Huệ, Nhớ một tết xa của Ma Văn Kháng, Ở đâu tết cũng vui của Nguyễn Trí... Ta nhớ cái không khí sum vầy, thổn thức yêu thương trong Tự tình cùng dòng sông của Nguyễn Phan Quế Mai, Dấu vết của ẩn ức của Hoàng Việt Hằng, Phương Nam trái chín của Vân Long… Rồi những nốt nhạc xuân vui vang lên quyện vào cái chất “hùng” của sử xưa, cái chất xưa còn được tiếp nối bằng những câu chuyện cổ tích “kể lại”…

Nhưng trước khi chìm sâu vào những câu chữ và giai điệu, tranh minh hoạ có vẻ mới là thứ đánh thức giác quan của độc giả. Những cái tên đã rất quen thuộc như Thành Chương, Lương Xuân Đoàn, Đỗ Hoàng Tường, Tạ Huy Long, Kim Duẩn… tạo nên không gian giao thoa các phong cách hội họa. Tranh của Đặng Thu An minh họa cho truyện Về phủ chiều cuối năm (tác giả Trần Thùy Mai), tranh của Kim Duẩn minh họa bản nhạc Chúc mừng năm mới của nhạc sĩ Nguyễn Vĩnh Tiến, tranh của Ấm Chè minh họa Cái Tết đặc biệt trong lịch sử - cành đào và khói súng (tác giả Dũng Phan)… Tất cả hoàn toàn có thể tách ra như một tác phẩm nghệ thuật độc lập, một thứ ngôn ngữ không lời tạo bởi màu sắc và đường nét đủ sức cuốn người ta về với truyền thống dân tộc.

Trân quý văn chương nghệ thuật

 Sách Tết Kỷ Hợi 2019 do Đông A phát hành, hợp tuyển văn thơ nhạc họa chủ đề mùa xuân và ngày tết của nhiều tác giả do nhà văn Hồ Anh Thái tuyển. Tác phẩm ra mắt tại Hà Nội sáng 20.12, như một ấn phẩm đặc biệt đón Tết chào xuân. Sách được in màu và đánh số riêng. Bên cạnh phiên bản phổ thông, có 100 bản đặc biệt bìa cứng, in trên giấy chất lượng cao, có hộp sơn mài dành cho người sưu tầm và chơi sách.

Lịch sử xuất bản đương đại còn ghi nhận những cuốn sách Tết trong những cái Tết chưa xa. Lùi lại quá khứ, vào những ngày này cách đây hơn 90 năm, Sách Xem Tết năm Mậu Thìn 1928 của Tân Dân Thư Quán đã mở lối tiên phong cho thể loại này. Với nội dung chủ yếu có hai mảng văn hài đàm và thơ vui, chấp bút bởi nhiều tên tuổi nổi tiếng làng văn, sách mang lại cho độc giả những tiếng cười sảng khoái, những câu chuyện lời thơ giải trí nhẹ nhàng dí dỏm ngày đầu năm. Do vậy, sách Tết ngày càng được ưa chuộng. Nhà nhà từ Bắc chí Nam đua nhau làm sách. Cảm giác lật giở từng trang, thư thái hít hà mùi giấy mực, say với cái thú văn chương tao nhã đã trở thành cái lệ, cái thú đầu năm với nhiều người. Bởi vì khí xuân làm cho người ta mở lòng trân quý chữ nghĩa, hay bởi vì chữ nghĩa làm người ta yêu thêm sắc xuân nồng nàn.

Ấy thế, từ sau năm 1958, sách Tết không còn nữa. Những tập sách mỏng khiêm nhường cũng như gốc mai, cành đào, bánh chưng, củ kiệu đã từng quen thuộc, dung dị bỗng vắng bẵng đi, khiến cho cái Tết chưa tròn, như người ta vẫn nôm na “có cái gì thiêu thiếu”. Khoảng trống tinh thần, niềm bâng khuâng, tiếc nhớ cứ thế dài dặc mấy mươi năm. Có lẽ bởi thế, Sách Tết Kỷ Hợi 2019 được nhiều người ví như món quà nhỏ cho ngày xuân thêm trọn vẹn. Sách có thể không phải để đọc ngay mà là một thứ cho đủ lệ bộ tựa như mâm ngũ quả ngày Tết. Mang một cuốn về nhà, có khi cũng là một sự chuẩn bị giống như thời xưa, cuộc sống khốn khó, thức gì ngon nhất, quý nhất đều trở thành “của để dành” cho Tết.

Nhưng ngẫm kỹ hơn một chút, ta còn đọc vị được điều gì khác nữa, giữa từng lớp tái hiện lại không khí của ngày Tết, ngày xuân trong quá khứ và hiện tại, ở các miền đất nước, trên đất liền và nơi biển xa… Một điều gì đằng sau những hoài niệm và cảm xúc tươi mới của các nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, họa sĩ. Đó có thể là một tâm hồn Việt phản chiếu qua những tấm kính vạn hoa của nghệ thuật, để mở ra những liên tưởng tinh tế từ cuộc sống. Như âm hưởng của bài hát như lời ru thuở nào, như sức sống hiện đại thảng trong hơi thở dân gian của tranh Đông Hồ, như từng dòng tự sự, không khí trầm hùng của quá khứ, cả sự khúc chiết mà nhẹ nhàng hay chút thầm kín lãng mạn ẩn sâu trong văn chương…

Có lẽ sẽ nhiều người chung cảm xúc với hoạ sĩ Lương Xuân Đoàn, khi góp mặt trong Sách Tết và hồi tưởng ký ức xưa. Rằng bởi sau một vòng lục thập hoa giáp, trong một bối cảnh xã hội tưởng rằng văn hóa đọc sẽ chìm khuất, cuốn sách đã gieo một cái gì háo hức về trở lại nét đẹp Tết xưa.

Theo Hải Đường - ĐBND

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • “Cảnh báo của các nhà khoa học về dự án Bôxít ở Tây Nguyên đang dần đúng. Dự án vẫn được thải bằng công nghệ rẻ tiền, nhiều rủi ro... Nếu làm đến cùng thì bôxít sẽ trở thành gánh nặng kinh tế!”.

  • AN ĐÔNG  

    Khi những hạt mưa cuối cùng của mùa đông đã ngớt trên mặt sông sóng sánh và những vạt nắng đã bắt đầu tràn đến trên đám lá cỏ tơ non, người ta biết từ đâu đó, mùa xuân đã nhẹ nhàng gõ cửa.

  • Đô thị Việt Nam vốn yếu kém về quy hoạch, kiến trúc, chắp vá, lộn xộn, những tưởng những tượng đài sẽ góp phần cải thiện môi trường văn hoá, môi trường đô thị thì ngược lại những tượng đài to, xấu và lệch chuẩn càng góp phần làm cho bộ mặt đô thị trở nên tồi tệ hơn và chắc chắn nó để lại lâu dài nhiều hậu quả xấu về thẩm mỹ, xã hội cho con em, thế hệ trẻ.

  • Vừa qua, ngày 7/1/2013, tại TP. Huế đã diễn ra Hội thảo Quốc gia về “Dạy học Ngữ văn ở Trường phổ thông Việt Nam”. Sau đấy 3 ngày, 10/1/2013, tại Hà Nội, Bộ Giáo dục & Đào tạo và Hội Nhà văn Việt Nam đã ký kết văn bản hợp tác giữa hai cơ quan này về “Phát triển văn học trong nhà trường và nhà trường với văn học giai đoạn 2013-2020”.

  • Sự ra đời của Gangnam style đánh dấu thời điểm mà thị giác nghe nhìn của công chúng nói chung đã có những sự sa sút, mệt mỏi về mặt thẩm mỹ nghệ thuật.

  • Trong 10 năm gần đây, giáo dục Việt Nam có gì đổi mới? Đây là câu hỏi nhức nhối dành cho những nhà làm giáo dục, bao gồm cả những nhà giáo dục uyên thâm, đã từng đăng đàn đề nghị chấn hưng giáo dục.

  • Trong kháng chiến chống Mỹ, cùng với những thắng lợi trên chiến trường miền Nam, miền Bắc không chỉ làm tốt nhịêm vụ hậu phương lớn của cả nước, mà còn đánh bại hai cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của quân đội Mỹ.

  • PHẠM HỮU THU  

    Ngày 22/12/2010, nhân kỷ niệm 66 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, ông Lê Trường Lưu, Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch tỉnh Thừa Thiên - Huế đã trân trọng trao tấm bằng công nhận Di tích lịch sử cách mạng cho địa điểm Trường Thanh niên Tiền tuyến Huế - 1945 tại 118 đường Lê Duẩn, Huế. Người nhận là ông Đặng Văn Việt, cựu sinh viên của ngôi trường độc đáo này.

  • Hội Nhà báo Thừa Thiên Huế sắp tiến hành Đại hội Hội Nhà báo lần thứ V, nhiệm kỳ 2012 - 2017. Đây là lúc toàn thể các hội viên nhà báo đang tác nghiệp ở Thừa Thiên Huế nhìn lại một chặng đường đã qua, để cùng xác định những việc cần làm trong thời gian đến.

  • Báo chí Thừa Thiên Huế: Nâng cao bản lĩnh chính trị, chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới

    Th.S. PHAN CÔNG TUYÊN
    UVTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế

  • MINH KHUÊ - BẢO HÂN

    Sáng ngày 5/9, đại diện các cơ quan báo chí đóng trên địa bàn đã có dịp chia vui với Bệnh viện Trung ương Huế (BVTƯ Huế) và gia đình bệnh nhân Hứa Cẩm Tú, người mà sau 10 lần mổ đến nỗi “người chị Tú không còn máu của chị Tú nữa” xuất viện. Thêm một thành tựu y học đã được xác lập và trở thành một y văn của Việt Nam và thế giới về ghép thận.

  • HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG

    "Nói đùa thì nói, nhưng có lẽ sẽ phải mở những loại trường đặc biệt, không hạn chế tuổi cho những người đến nay chưa học được gì ngoài việc "lãnh đạo", để cho bây giờ dù đã tứ tuần, họ vẫn có thể học được một nghề có ích. Phải tổ chức việc đó trên qui mô lớn trong phạm vi cả nước".

  • MINH KHUÊ

    Thời gian gần đây đã xuất hiện tin đồn: Carlsberg đã bán Công ty Bia Huế cho đối tác Trung Quốc, hình tượng 5 ngôi sao trên vỏ lon bia Huda mới giống biểu tượng cờ Trung Quốc và do Trung Quốc sở hữu Bia Huế nên họ đã dùng chất chống say; có chất tiêu diệt tinh trùng, gây hại cho sức khỏe... Thông tin sai lệch này đã gây tâm lý bất an trong xã hội, ảnh hưởng đến sản xuất đến sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Bia Huế.

  • Tham luận phát biểu của một số tác giả quen biết trong tỉnh tiến tới "Hội nghị thơ miền Trung" do Hội Văn nghệ Bình Trị Thiên tổ chức năm 1986.

  • NHÂN TÀI, TẢN MẠN NHÌN TỪ HUẾ

    HỒ TRƯỜNG AN

  • ĐỖ KIM CUÔNG 

    1.
    44 năm trước khi mới chỉ là chàng trai 17 tuổi, sốt rét quặt quẹo, nằm trong căn hầm dã chiến thuộc trạm xá tiền phương sư đoàn 324, đặt dưới chân điểm cao 360, bên sông Bồ chịu trận với hàng trăm quả pháo và từng đợt máy bay B57 của không quân Mỹ phá nát rừng Hương Trà, chưa bao giờ trong tôi nẩy ra ý nghĩ một ngày kia mình sẽ viết văn.

  • HỮU THỈNH  

    Đã có lần tôi nói, mỗi lần về Huế, luôn có cảm giác đi dưới bóng mát của các tên tuổi. Đó không phải là câu nói lấy lòng, mà thực sự là một cảm nhận văn hóa.

  • PHAN CÔNG TUYÊN

    Văn học, nghệ thuật là một bộ phận quan trọng của nền văn hóa Việt Nam, có vai trò quan trọng trong việc “xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.

  • LTS: Như tin đã đưa, đầu tháng 4/2012 vừa qua, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức hội thảo “Văn học nghệ thuật Huế trong dòng chảy văn hóa Huế” ngay tại xứ sở thi ca. Để bạn đọc tiếp cận được tinh thần hội thảo, Sông Hương giới thiệu bài tổng thuật của PV và tham luận trình bày tại hội thảo của nhà thơ Hữu Thỉnh - Chủ tịnh UBTQ LHCH VHNT Việt Nam, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam và của đồng chí Phan Công Tuyên, UVTV - Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy TT Huế.

  • LÊ CUNG

    Kỷ niệm 55 năm thành lập Đại học Huế (1957 - 2012)