Nhà văn Phan Hồn Nhiên: Những dịch chuyển sáng tạo
Những ồn ào, náo nhiệt dừng sau cánh cửa. Phan Hồn Nhiên bước vào quán cà phê, ít nhiều gợi liên tưởng tới hình ảnh của phụ nữ Hà Nội xưa, nhưng ẩn trong dáng vẻ ấy là đam mê văn chương đầy mãnh liệt.
Nhà văn Phan Hồn Nhiên
1. Để chọn ra một số gương mặt văn chương tiêu biểu cho thế hệ 7X, có lẽ Phan Hồn Nhiên là cái tên không thể không nhắc đến. Bởi những thành tựu cũng như quá trình mà chị đã có là một dấu ấn sâu đậm để nhiều người, nhất là các cây bút trẻ có thể tham chiếu.
Ở giai đoạn đầu của thời kỳ sáng tác, Phan Hồn Nhiên tạo dựng chỗ đứng cho mình bằng những tác phẩm dành cho giới trẻ. Đó là những năm 20 tuổi, khi Phan Hồn Nhiên còn là cô sinh viên ngoại ngữ (Trường Đại học Tổng hợp TPHCM) và thiết kế mỹ thuật (Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội). Trong các tác phẩm của chị, lúc đó có sự giao hòa giữa văn chương và mỹ thuật. Những tác phẩm như Dốc mưa, Nằm ở lưng đồi, Giao mùa, Cú nhảy ban mai, Xúc cảm nguy hiểm, Người mưa... trở thành những cuốn sách thân thiết trong ngăn cặp học trò thế hệ 7X và 8X thời bấy giờ.
Có một yếu tố làm nên thành công trong văn chương của Phan Hồn Nhiên chính là chị luôn xác định đối tượng cho mình trước mỗi bản thảo. Thực ra, cũng có giai đoạn Phan Hồn Nhiên loay hoay. Đó là giai đoạn bắt đầu những năm 20 tuổi, lúc đó chị chọn viết cho đối tượng trưởng thành. Các sáng tác của chị đăng tải thường xuyên trên báo chí, nhưng Phan Hồn Nhiên thừa nhận, lúc đó chị viết còn non nên dù đã viết mấy năm mà vẫn không được nhiều người biết. Chỉ đến sau khi tốt nghiệp ngành Thiết kế mĩ thuật, chuyển sang làm báo, chị mới dần tạo ấn tượng với bạn đọc. Một phần do tính chất công việc, phần khác, chị xác định đối tượng văn chương của mình là tuổi mới lớn. Tên tuổi của Phan Hồn Nhiên cũng được định hình từ đó.
Từ năm 2008, Phan Hồn Nhiên chuyển hướng viết cho đối tượng trưởng thành. Lần tái ngộ này mang lại cho chị không ít niềm vui. Liên tiếp 2 truyện dài Công ty và Mắt bão lần lượt được ra mắt, được độc giả đón nhận nhiệt tình, trở thành best-seller thời điểm đó. Đặc biệt, cả 2 còn được chuyển thể thành phim truyền hình dài tập. Cũng trong giai đoạn này, Phan Hồn Nhiên đặc biệt gây chú ý khi “một mình một cõi” với thể loại fantasy (văn học kỳ ảo) với bộ ba tác phẩm: Xuyên thấm, Những đôi mắt lạnh, Chuỗi hạt Azoth và thể loại science fiction (khoa học viễn tưởng) với bộ tác phẩm: Máu hiếm, Luật chơi, Hiện thân. Những tác phẩm của Phan Hồn Nhiên không chỉ lôi cuốn bởi những câu chuyện mới lạ, trí tưởng tượng rộng mở mà còn ở kỹ thuật viết chắc tay.
2.Một bước ngoặt nữa của Phan Hồn Nhiên là thời điểm năm 2011, lúc đó tên tuổi của chị không còn lạ lẫm trên văn đàn. Chị nhận được giải thưởng của Hội Nhà văn TPHCM cho tập truyện ngắn Cánh trái năm 2009, giải thưởng Sách Quốc gia cho Xúc cảm nguy hiểm năm 2011.
Phan Hồn Nhiên xem việc tham gia khóa học giống như một chuyến đi đặc biệt. Nếu viết văn là một hành trình của người leo núi thì những khóa học cung cấp thêm nhiên liệu giúp người ta lên núi nhanh hơn. Với Phan Hồn Nhiên, thay đổi lớn nhất là về quan niệm văn chương. Chị chia sẻ: “Ngay từ ngày bắt đầu viết, khoảng năm 20, 22 tuổi, tôi đã biết con đường mình đi nên là thế nào. Mình biết vậy nhưng làm thế nào để chạm đến được mục tiêu lại là một thách thức. Có thể nói, việc đi học, được thảo luận, chia sẻ và cọ xát với các đồng nghiệp quốc tế giúp mình có những hướng mở nho nhỏ, tiến vào sâu thế giới văn chương mà mình đã lựa chọn”.
Trở về, Phan Hồn Nhiên lần lượt giới thiệu tiểu thuyết Ngựa thép, sau đó là tập truyện ngắn Hồi phục. Ngựa thép được giới chuyên môn và các nhà phê bình đánh giá cao nhờ kỹ thuật viết, giống như một phép thử về cấu trúc của Phan Hồn Nhiên. Còn Hồi phục mang đến màu sắc mới lạ ở nội dung lẫn hình thức kể. Tập truyện khắc họa những con người đô thị đang tiệm cận đời sống văn minh. Nhưng dường như ai cũng mang trong mình một bi kịch: không hiểu mình! Để rồi tất cả cứ quay quắt trong mớ câu hỏi: “Ta là ai? Ta từ đâu tới? Ta đến đây để làm gì?”. Bằng văn chương, bằng sở trường phân tích tâm lý một cách điêu luyện, Phan Hồn Nhiên đã gọi ra cái bi kịch ấy của thời đại.
Theo Phan Hồn Nhiên, khi viết văn hay làm nghệ thuật nói chung, tất cả đều phải dựa trên sự rung cảm, những suy nghĩ về vấn đề mà mình tha thiết nhất. Người viết cần phải đặt ra những mục tiêu, nhưng trước hết là phải chân thật. Và quan trọng không kém là kỹ thuật viết. Chị cho biết: “Nếu chỉ viết bằng kinh nghiệm thì không thể đi được đường dài. Muốn phát triển không thể nào đợi thời gian, không thể nghĩ, theo thời gian mình lớn lên rồi mọi chuyện sẽ khác. Khi học nghệ thuật, tôi nhận ra muốn phát triển đòi hỏi mình phải có kỹ thuật. Có thể người đọc không coi trọng kỹ thuật, nhưng với người viết và nghiên cứu về viết như tôi, kỹ thuật viết cực kỳ quan trọng”.
3. Những tưởng dịch chuyển là đặc quyền của những người trẻ. Nhưng hoàn toàn không phải, trường hợp của Phan Hồn Nhiên là một minh chứng sinh động nhất.
Ngoài những dịch chuyển trong sáng tạo văn chương, Phan Hồn Nhiên cũng đồng thời tạo nên dịch chuyển trong công việc. Sau 15 năm gắn bó với tờ báo mà mình yêu mến, cách đây hơn 2 năm, chị quyết định chuyển sang làm công việc biên tập tại NXB Kim Đồng. Phan Hồn Nhiên chia sẻ, khi quyết định lựa chọn giữa báo và công việc biên tập, bản thân chị cùng có nhiều dằn vặt lẫn phân vân. Một phần vì phải rời xa tờ báo mà mình đã gắn bó từ thời sinh viên. Nhưng nếu không đi, chấp nhận yên vị với công việc hiện tại thì 15 năm tới sẽ như thế nào?
Phan Hồn Nhiên tâm sự: “Với tôi, khi đi làm tức là mình đang đi học. Trong 15 năm làm báo, tôi đã học được rất nhiều điều đáng giá. Nhưng rồi có một khoảng thời gian, dù công việc vẫn ổn, tôi nhận ra mình đang dừng lại. Chẳng lẽ 15 năm tới mình lại làm đúng công việc mà 15 năm trước mình đã làm? Khi tự hỏi như thế, tôi cảm thấy có gì đó giống như nỗi tuyệt vọng. Và như vậy, dù buồn và tiếc chỗ làm cũ, tôi vẫn quyết định phải bước tiếp”.
Trẻ em bây giờ đã khác rất nhiều so với trẻ em của 5 năm, 10 năm trước. Nhưng điều này không phải là cản trở với Phan Hồn Nhiên khi bắt đầu một công việc mới. Bởi chị đã từng viết văn, làm báo cho giới trẻ, nên có thể xem đây là lợi thế khi chuyển sang biên tập sách cho thiếu nhi. Phan Hồn Nhiên chia sẻ: “Tôi không nghĩ trẻ con là một thế giới “bé hơn” thế giới của người lớn, mà đó là một thế giới khác…".
Theo Hồ Sơn - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Liên tục những tin vui đến với văn chương Việt Nam: nhà văn Nguyễn Ngọc Tư nhận Giải thưởng LiBeraturpreis 2018 do Hiệp hội Litprom (Hiệp hội quảng bá văn học châu Á, châu Phi, Mỹ Latin ở Đức) trao tặng cho tác phẩm Cánh đồng bất tận.
-
Những bài viết ngắn trong cuốn sách Đủ nắng thì hoa nở (Phương Nam Book và NXB Văn hóa - Văn nghệ ấn hành) cũng chính là những trải nghiệm cả về đời lẫn đạo của tác giả Ba Gàn. Nhờ đó, cuốn sách mang đến những giá trị hữu ích cho độc giả, nhất là những người đang đi tìm mục tiêu để sống.
-
Hướng tới kỷ niệm 10 năm ra số đầu tiên (2010 - 2020), ngày 28/11, tại Hà Nội, tờ Thời Nay (Báo Nhân dân) phối hợp Ban Nhà văn trẻ (Hội Nhà văn Việt Nam) tổ chức buổi ra mắt 2 cuốn sách “Giấc mơ trên những cánh rừng”, và “Nơi ta đã qua, người ta đã gặp”.
-
Dự án Nhóm 4. 0 của Nền tảng Xuất bản Điện tử Waka, là dự án sáng tác theo mô hình nhóm đầu tiên tại Việt Nam được xây dựng và triển khai với kỳ vọng tạo ra một sân chơi hỗ trợ các tác giả trẻ yên tâm phát triển sự nghiệp sáng tác của mình.
-
Đối thoại với hoa (NXB Văn hóa - Văn nghệ TPHCM, tháng 11-2018), tập tiểu luận phê bình thứ 7 của Nguyễn Thị Minh Thái, là cuốn sách kỷ niệm 45 năm bước vào nghề văn của tác giả.
-
Cảm hứng viết văn ở chính trong cuộc sống của mỗi chúng ta, việc viết văn phải tải chứa một điều gì đó chứ không viết chung chung. Trong tác phẩm văn học cũng phải truyền tải những giá trị nhân văn, định hướng tích cực để người đọc biết trân quý những gì mình đang có.
-
Là vùng đất quen thuộc trong miền sáng tạo, vẻ đẹp Hà Nội không chỉ được diễn tả bằng hình ảnh mà còn hiển hiện vô cùng tinh tế, sống động trong nghệ thuật ngôn từ. Với vô số tác phẩm văn học viết về Thủ đô từ xưa tới nay, để khai phá, phát lộ những điều mới mẻ về thành phố này là thử thách không nhỏ với mỗi nhà văn.
-
Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà văn Nguyên Hồng (5/11/1918 - 5/11/2018), lần đầu tiên, “Nhật ký Nguyên Hồng” ra mắt bạn đọc. Hơn 600 trang nhật ký Nguyên Hồng viết từ năm 1941 đến trước khi ông mất (1982) đã được công bố. Những trang viết hiển hiện cả một thời kỳ, sống động và chân thực. Đặc biệt là đời sống văn nghệ của đất nước trong suốt hơn nửa đầu thế kỷ XX. Được sự đồng ý của NXB Trẻ và đại diện gia đình nhà văn Nguyên Hồng, chúng tôi trích giới thiệu một số trang nhật ký của ông.
-
Rời "cõi tạm" khi tuổi đời còn rất trẻ (24 tuổi) song cha đẻ của bài thơ Hôm qua em đi chùa Hương - tác giả Nguyễn Nhược Pháp đã để lại khối lượng những sáng tác đáng kinh ngạc và thán phục, một tài năng đã chớm nở từ rất sớm và đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
-
Sáng 5/11 tại Trụ sở Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp hợp với gia đình nhà văn Nguyên Hồng tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm sinh nhà văn Nguyên Hồng (5/11/1918 - 5/11/2018). Ông được đánh giá là một trong những nhà văn ưu tú nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại với các tác phẩm như: Bỉ vỏ, Những ngày thơ ấu, Cửa biển...
-
Có nhiều cuốn sách lọt vào danh mục “bestsellers” của các NXB, hàng chục năm nay nhà văn Nguyễn Nhật Ánh luôn giành vị trí tác giả “ăn khách” trong làng văn chương. Đa tài trong nhiều lĩnh vực, và thể loại sáng tác nhưng ông có biệt tài xuất sắc trong mảng sáng tác dành cho tuổi teen.
-
NXB Phụ nữ vừa ra mắt cuốn sách "Những nhân chứng cuối cùng" - một trong những tác phẩm góp phần làm nên giải Nobel văn học của nữ nhà văn Belarus Svetlana Alexievich - người được biết đến nhiều với các tác phẩm đã in và phát hành ở Việt Nam như “Chiến tranh không mang gương mặt phụ nữ”, “Lời nguyện cầu từ Chernobyl”.
-
Ngày 25/10, tại TP HCM, cuốn sách “Kiến Phật” của tác giả người Anh - Rose Elliot đã chính thức ra mắt độc giả Việt Nam.
-
Sáng 24-10, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư vừa có buổi gặp gỡ và ký tặng sách cho độc giả tại Đường sách TPHCM nhân dịp chị vừa trở về từ Hội sách Frankfurt với giải thưởng LiBeraturpreis 2018, và ra mắt tập truyện ngắn Cố định một đám mây.
-
Ba cây bút trẻ Kai Hoàng, Thái Cường và Hoàng Khánh Duy vừa có cuộc chuyện trò về sáng tác văn chương gắn với cuộc sống đương đại tại Đường sách sáng 20/10 nhân khai mạc Tuần lễ sách hay.
-
Bên cạnh những tác phẩm mang hơi thở thời đại, đời sống văn chương trong nước gần đây còn xuất hiện những tác phẩm từng được xuất bản từ trước. Dù ra mắt cách đây hàng chục năm, nhưng nhiều tác phẩm vẫn giữ nguyên giá trị và với không ít bạn đọc ngày nay, đó vẫn là những tác phẩm mới.
-
Tiểu thuyết về một chàng trai nổi loạn, dính vào ma túy được viết bằng tình cảm của nhà văn với con trai thứ hai.
-
Sau các tác phẩm Nguyễn Trãi (2 tập), Đàm đạo về Điều Ngự Giác Hoàng, Bí mật hậu cung, mới đây nhà văn Bùi Anh Tấn tiếp tục trở lại với đề tài lịch sử bằng tiểu thuyết Bảo kiếm và giai nhân, do NXB Tổng hợp TPHCM ấn hành.
-
Kế thừa và sáng tạo là vấn đề xưa nay đã từng được nhiều người quan tâm bàn luận. Tôi chỉ xin nói thêm đôi điều về mối quan hệ giữa kế thừa và sáng tạo trong sáng tác thi ca.
-
PGS-TS Nguyễn Thế Kỷ - Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương, cho rằng, hoạt động lý luận văn học, nghệ thuật còn xa rời thực tiễn sáng tác, có biểu hiện xơ cứng, kém năng động, giảm sút tác dụng tích cực đối với sáng tác. Chỉ riêng trong lĩnh vực văn học, tiếng nói của các nhà phê bình được nhìn nhận là rất quan trọng đối với tác giả lẫn bạn đọc.
.png)
.png)
