Nhà thơ Hoàng Hưng nói về thơ trẻ

08:27 07/05/2009

LÊ MỸ Ý (L.M.Y): Thưa nhà thơ, là một người có thể tạm gọi là thuộc thế hệ đi trước nhưng lại luôn "gây sốc" bằng những tác phẩm tìm tòi mới, chắc hẳn ông có quan tâm nhiều đến thế hệ thơ trẻ? Có thể có một nhận xét chung về thơ trẻ hiện nay chăng?NHÀ THƠ HOÀNG HƯNG (H.H): Tất nhiên là tôi rất quan tâm. Nhận xét chung của tôi về thơ trẻ bây giờ là đa số vẫn mang tính phong trào. Có thể nói là những người làm thơ trẻ vẫn đi theo một vết mòn của thế hệ trước, chưa thấy rõ những bứt phá, chỉ nổi lên một số tác giả theo cách lẻ tẻ.

Nhà thơ Hoàng Hưng

L.M.Y: Dù sao, như ông nói, vẫn có một số tác giả nổi lên. Điều gì đã khiến họ đi xa hơn nhiều tác giả khác, thưa ông?
H.H: Tôi cho rằng việc một số tác giả thơ trẻ nổi lên trong giới thơ trẻ hiện nay thì phần nhiều cũng là tự nhiên. Nói một cách cụ thể là không phải họ nổi lên, làm thơ "được" hơn do ý thức, tinh thần của chính họ mà cái chủ yếu vẫn là tự nhiên, bản năng. Có lẽ cũng vì vậy nên xét cả về mặt số lượng lẫn chất lượng, thơ trẻ vẫn chưa đủ tố chất, điều kiện để người ta có thể phân tích, khái quát lên thành một thế hệ mới.

L.M.Y: Chưa đủ để được gọi là một thế hệ mới, song họ vẫn là những người làm thơ trẻ, và nhất là những người nổi bật nhất. Ông sẽ nói về ai trong số những người làm thơ trẻ hiện nay?
H.H: Có nhiều người trẻ mà tôi muốn nói. Vi Thuỳ Linh là một người trong số ấy. Đây là tác giả mà qua một thời gian dài, đã có thể thấy khá rõ những ưu điểm và điểm yếu trong thơ. Ưu điểm lớn nhất của thơ Linh là sức mạnh kinh nghiệm mang tính bản năng. Cô ấy có thể nói rất thoải mái những suy nghĩ, xung động bên trong của mình theo chiều hướng bản năng và cảm xúc tự nhiên, tất nhiên không loại trừ cũng có những khả năng về suy nghĩ mang tính triết lý. Ở một số bài thơ mới mà Linh đưa cho tôi xem, cũng có những bài mô phỏng lại bài cũ, thành ra không còn tự nhiên, nhưng vẫn giữ được chất bản năng ấy. Về điểm yếu lớn nhất trong thơ của Linh là chưa có khả năng chắt lọc, bớt đi những cái thừa thãi, thi pháp không có gì mới.

L.M.Y: So sánh với Vi Thuỳ Linh, người ta hay nhắc đến Phan Huyền Thư. Đây có phải là tác giả thơ đã có một lối đi riêng như nhiều nhà phê bình nhận xét, thưa ông?
H.H: Tôi nghĩ đáng kể nhất của thơ Phan Huyền Thư là những bài chắt lọc, suy ngẫm nhưng không phải xuất phát từ bản năng. Tuy nhiên, trong cách dùng chữ của thơ Thư, vẫn thấy dấu ấn mô phỏng của Lê Đạt. Và cái mà nhà phê bình trẻ Nguyễn Thanh Sơn rất hay đề cao về một giọng điệu mang tính tự giễu cợt, không nặng về giãi bày tình cảm của thơ cô ấy lại chưa thể thành một phong cách. Điều đó, chỉ thấy rõ ở một số bài mà thôi.

L.M.Y: Trước đây, ông cũng đã từng nhận xét về thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh. Nhà thơ trẻ này vừa có một tập thơ mang tên "Chất trụ", ông có đọc chăng?
H.H: Có thể nói, Nguyễn Hữu Hồng Minh là một người làm thơ trẻ đang vận động. Nếu ở những tập thơ trước, Minh hay ảnh hưởng người này, người kia thì ở tập này đã thấy một sự rõ ràng. Đó là sự xác lập một giọng điệu, một tư duy mới. Tuy nhiên, không hiểu sao trong tập thơ "Chất trụ" mới ấy, lại vẫn thấy chia 2 phần, và một phần thì mới còn phần kia vẫn là tập hợp các bài thơ có ảnh hưởng của người khác. Ví dụ bài thơ Minh đề tặng tôi chẳng hạn.

L.M.Y: Ngoài những tác giả trên, còn có người làm thơ trẻ nào khiến ông quan tâm, thưa ông?
H.H: Vâng, nếu để mà liệt kê, thì tôi đã nói về mỗi người Văn Cầm Hải, tôi cho cũng là một người làm thơ trẻ có giọng điệu nhất quán. Tất nhiên, có rất nhiều người phê phán cho rằng thơ Hải là một sự bắt chước siêu thực không phải là không có lý. Có nhiều bài thơ, anh ta viết rất hiệu quả bởi đấy là một sự kết nối tình cờ, nhưng cũng có nhiều bài không thực, chắp nối một cách cố tình.

L.M.Y: Quả là ý kiến về những người làm thơ trẻ mỗi ý kiến mỗi khác. Nhưng theo những nhận xét trên của ông, cũng có thể hiểu là các nhà thơ trẻ đã chưa tự vạch ra được cho mình một con đường đủ sức thuyết phục, thưa ông?
H.H: Đúng vậy. Tôi nghĩ là cũng không nên đòi hỏi yêu cầu cao ở các lớp trẻ, bởi vì có rất nhiều lý do hạn chế họ. Điều này, tôi đã từng nói rõ trong một cuộc trò chuyện văn chương. Mong rằng, lớp trẻ sẽ dần dần tự khẳng định mình hơn bằng sự học hỏi và bứt phá, chớ không phải chỉ là lặp lại. Tôi tin là sẽ có những người hình thành phong cách và đi được xa.
L.M.Y: Xin cảm ơn nhà thơ!

H.N 11.2002
LÊ MỸ Ý thực hiện
(168/02-03)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Đọc lại tiểu thuyết “Người người lớp lớp”

TÔN PHƯƠNG LANCũng như những nhà văn mặc áo lính thuộc thế hệ đầu và tờ tạp chí Văn nghệ quân đội của họ, Trần Dần là một tên tuổi quen thuộc mà gắn với tên tuổi ông là cuốn tiểu thuyết Người người lớp lớp. Là một học sinh thành phố, khi Cách mạng tháng Tám thành công, 19 tuổi, ông bắt đầu hoạt động cách mạng rồi đầu quân tham gia kháng chiến chống Pháp và hoạt động văn nghệ.
Giới thiệu chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế - Nhà lý luận phê bình Hồ Thế Hà

Hồ Thế Hà sinh năm 1955, quê ở thị trấn Ngô Mây, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Anh tham gia quân đội từ 1978 đến 1982, chiến đấu tại Campuchia. Hồ Thế Hà tốt nghiệp khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp Huế năm 1985 và được giữ lại trường. Hiện anh là Phó Giáo sư, Tiến sĩ đang giảng dạy tại khoa Ngữ văn, trường Đại học Khoa học - Đại học Huế. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hội viên Hội Nhà báo Việt Nam. Anh đồng thời là Ủy viên Ban chấp hành Hội LHVHNT Thừa Thiên Huế, Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Huế nhiệm kì: 2000 - 2005; 2005 - 2010. Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật Hội LHVHNT Thừa Thiên Huế, nhiệm kì 2000 - 2005; 2005 - 2010.
Huế của mệ Quyền

PHẠM PHÚ PHONGĐúng vào dịp Huế chuẩn bị cho Festival lần thứ III năm 2004, Vĩnh Quyền cho tái bản tập ký và truyện Huế mình, tập sách mới in trước đó chưa tròn một năm, năm 2003. Trước khi có Huế mình, Vĩnh Quyền đã có nhiều tác phẩm được bạn đọc chú ý như các tiểu thuyết lịch sử Vầng trăng ban ngày, Mạch nước trong, Trước rạng động, các tập truyện Người tử tù không chết, Người vẽ chân dung thế gian, Màu da thượng đế, tập bút ký Ngày và đêm Panduranga và tập tạp văn Vàng mai.
Giới thiệu chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế - Nhà thơ Nguyễn Khắc Thạch

...Không có sự lựa chọn nào cả, tôi đến với thơ như một nghiệp dĩ. Tôi nghĩ thơ là một thứ tôn giáo không có giáo chủ. Ở đây, các tín đồ của nó đều được mặc khải về sự bi hoan trần thế và năng lực sẻ chia những nỗi niềm thân phận. Cuộc đời vốn có cái cười và cái khóc. Người ta, ai cũng có thể cười theo kiểu cười của kẻ khác, còn khóc thì phải khóc bằng nước mắt của chính mình. Với tôi, thơ là âm bản của nước mắt...
Phong Điệp - nóng và hót

…Có thể thấy gần đây có những xu hướng văn học gây “hot” trong độc giả, ví như xu hướng khai thác truyện đồng tính. Truyện của tôi xin khước từ những “cơn nóng lạnh” có tính nhất thời ấy của thị trường. Tôi bắt đầu bằng chính những câu chuyện giản đơn của cuộc sống hàng ngày, những điều giản đơn mà có thể vô tình bạn bước qua…
Về việc riêng trong di chúc của Bác Hồ cũng là việc chung của toàn Đảng, toàn dân

NGÔ KHAKỷ niệm 40 năm ngày Bác Hồ ra đi, chúng ta đều nhớ lại di chúc thiêng liêng của Bác để lại cho nhân dân ta. Đó là tình cảm và niềm tin của Bác đối với chúng ta ngày nay và các thế hệ mai sau.
Những kỷ niệm của tôi về văn học miền Nam (tt)

NGUYỄN ĐỨC TÙNG(Tiếp theo Sông Hương số 245 tháng 7-2009 và hết)
Giới thiệu chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế - Nhà văn Nguyễn Khắc Phê

Nguyễn Khắc Phê quê ở Hương Sơn, Hà Tĩnh. Anh xuất thân trong một gia đình trí thức. Bố anh từng đậu Hoàng Giáp năm 19 tuổi. Các anh trai đều là bác sĩ, giáo sư, tiến sĩ nổi tiếng như Nguyễn Khắc Viện, Nguyễn Khắc Dương, Nguyễn Khắc Phi... Có người nói vui “Nguyễn Khắc Phê con nhà quan tính nhà lính”.
Nhân gian trong ngôi nhà vắng giữa bến sông

VĂN CẦM HẢI(Đọc “Ngôi nhà vắng giữa bến sông”, Tập truyện ngắn của Nguyễn Kiên - Nxb Hội Nhà văn, 2004)
“Tây Tạng giọt hoa trong nắng” của Văn Cầm Hải

NGUYỄN QUANG SÁNGMấy năm gần đây, dân ta đi nước ngoài càng ngày càng nhiều, đi hội nghị quốc tế, đi học, đi làm ăn, đi chơi, việc xuất ngoại đã trở nên bình thường. Đi đâu? Đi Mỹ, đi Pháp, đi Trung Quốc, Đài Loan, Singapore, Hàn Quốc... Nhà văn Văn Cầm Hải cũng đi, chuyến đi này của anh, anh không đi những nơi tôi kể trên, anh đi Tây Tạng, rất lạ đối với tôi.
Khúc ca đồng đội(1) - Khúc tri ân những người đi giữ nước từ xa

HÀ KHÁNH LINHDân tộc ta có hơn bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước, đã xảy ra nhiều cuộc nội loạn ngoại xâm, nhiều thế hệ người Việt Nam đã cầm vũ khí ra trận giết giặc cứu nước, nhưng mãi đến cuối thế kỷ 20 những chàng trai nước Việt mới phải đi giữ nước từ xa, mới đi giữ nước mà mang trong lòng nỗi nhớ nước như tứ thơ của Phạm Sĩ Sáu.
Một góc nhìn chiến tranh của Văn Xương

LÊ VĂN THÊSau sáu năm (kể từ 2002) nhà văn Cao Hạnh được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam, (cuối năm 2008); Hội Văn học nghệ thuật Quảng Trị mới có thêm một nhà văn được kết nạp. Đó là Văn Xương.
Nhà chồ, quê quán của thơ

NGÔ MINHTrong đợt đi Trại viết ở Khu du lịch nước nóng Thanh Tân, anh em văn nghệ chúng tôi được huyện Phong Điền cho đi dạo phá Tam Giang một ngày. Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Thế là người dẫn đường. Anh dân sở tại, thuộc lòng từng tấc đất cổ xưa của huyện.
Lặng lẽ Thái Ngọc San

PHẠM PHÚ PHONG…Làng em đây, núi rừng Trung Việt cũng là đây/Xưa kia đã hùng dũng đánh Tây/Giờ lại hiên ngang xây thành chống Mỹ/Đường Trường Sơn là đường chân lý/Đã cùng quê em kết nghĩa hẹn hò… (Quê em, 1971)
“Thế giới tìm thấy” trong tập thơ “Huyền thoại Cửa Tùng” của Ngô Minh

HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNGKể từ tập thơ đầu tay (Phía nắng lên in năm 1985), Huyền thoại Cửa Tùng (*) là tập thơ thứ mười (và là tập sách thứ 17) của Ngô Minh đã ra mắt công chúng. Dù nghề làm báo có chi phối đôi chút thì giờ của anh, có thể nói chắc rằng Ngô Minh đã đi với thơ gần chẵn hai mươi năm, và thực sự đã trở thành người bạn cố tri của thơ, giữa lúc mà những đồng nghiệp khác của anh hoặc do quá nghèo đói, hoặc do đã giàu có lên, đều đã từ giã “nghề” làm thơ.
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế - Nhà thơ Võ Quê

Võ Quê được nhiều người biết đến khi anh 19 tuổi với phong trào xuống đường của học sinh, sinh viên các đô thị miền Nam (1966). Lúc đó, anh ở trong Ban cán sự Sinh viên, học sinh Huế. Võ Quê hoạt động hết sức nhiệt tình, năng nổ bất chấp nguy hiểm với lòng yêu nước nồng nàn và niềm tin sắt đá vào chính nghĩa.
Dòng sông hoài niệm

PHẠM PHÚ PHONGThỉnh thoảng có thấy thơ Đinh Lăng xuất hiện trên các báo và tạp chí. Một chút Hoang tưởng mùa đông, một Chút tình với Huế, một chuyến Về lại miền quê, một lần Đối diện với nỗi buồn, hoặc cảm xúc trước một Chiếc lá rụng về đêm hay một Sớm mai thức dậy... Với một giọng điệu chân thành, giản đơn đôi khi đến mức thật thà, nhưng dễ ghi lại ấn tượng trong lòng người đọc.
Đọc tuyển tập Hoàng Phủ Ngọc Tường

ĐẶNG TIẾNNhà xuất bản Trẻ, phối hợp với Công ty Văn hoá Phương Nam trong 2002 đã nhẩn nha ấn hành Tuyển tập Hoàng Phủ Ngọc Tường, trọn bộ bốn cuốn. Sách in đẹp, trên giấy láng, trình bày trang nhã, bìa cứng, đựng trong hộp giấy cứng.
Những kỷ niệm của tôi về văn học miền Nam (tt)

NGUYỄN ĐỨC TÙNG(Tiếp theo Sông Hương số 244 tháng 6-2009)Mến tặng các nhà văn Tô Nhuận Vỹ, Khánh Phương, Trần Thị Trường, cháuDiệu Linh, và những người bạn khác,lớn lên trong những hoàn cảnh khác.
Về bài hát "Ba Vì mờ cao" của nhà thơ Quang Dũng

NGUYỄN THỤY KHANhà thơ Quang Dũng đã tạ thế tròn 15 năm. Người lính Tây Tiến tài hoa xưa ấy chẳng những để lại cho cuộc đời bao bài thơ hay với nhịp thơ, thi ảnh rất lạ như "Tây Tiến", "Mắt người Sơn Tây"... và bao nhiêu áng văn xuôi ấn tượng, mà còn là một họa sĩ nghiệp dư với màu xanh biểu hiện trong từng khung vải. Nhưng có lẽ ngoài những đồng đội Tây Tiến của ông, ít ai ở đời lại có thể biết Quang Dũng từng viết bài hát khi cảm xúc trên đỉnh Ba Vì - quả núi như chính tầm vóc của ông trong thi ca Việt Nam hiện đại. Bài hát duy nhất này của Quang Dũng được đặt tên là "Ba Vì mờ cao".