HIỆU CONSTANT
(SHO) Nói đến Nhà thờ Đức bà thì hầu như ai cũng đã từng nghe. Qua tác phẩm bất hủ của Victor Hugo, nhưng nơi đây cũng là địa điểm yêu thích mà bất kỳ khách tham quan nào ghé Paris cũng cố gắng dừng chân!
Nhà thờ Đức Bà Paris - Ảnh: internet
Thời gian trôi, Nhà thờ hình như không già đi theo năm tháng, vẫn hùng dũng và oai phong, bề thế nghiêm trang đứng soi mình bên dòng sông Seine. Năm nay Chính phủ Pháp và Tòa thị chính Paris tổ chức mừng sinh nhật Nhà thờ… 850 tuổi. Nhân dịp này Đức Bà đã nhận được món quà hai triệu Euro do các con chiên đồng tâm dâng tặng. Khoản tiền ấy cho phép Nhà thờ thuê đúc lại toàn bộ giàn chuông giống hệt như chúng vốn thế từ thế kỷ XVIII. Bởi theo như các cha xứ, bốn trong giàn chuông đã bị hủy hoại vào cuối thế kỷ 18 và đã được thay thế vào năm 1856 nhưng những chuông này kém phần vang. Bốn chiếc chuông đó đã được gửi đến thành phố Villedieu (một nơi nổi tiếng nhất nước Pháp về nghệ thuật đúc chuông đồng), chờ đợi Nhà nước Pháp có quyết định cuối cùng về số phận của chúng. Chúng sẽ không được nung chảy lẫn tái sử dụng.
Ngày 31 tháng giêng năm 2013, những chuông mới tinh khổng lồ đã được chuyển về Paris dưới sự chào mừng vang dội của dân chúng thành Paris và khách du lịch, trong khi đó thì giàn chuông cũ trong Nhà thờ Đức bà Paris vang lên dồn dập đón tiếp...
Chín chiếc chuông, trong đó cái lớn nhất có đường kính hai mét. Mỗi chiếc chuông mang một tên thánh và phát ra một nốt nhạc. Marie (nặng 6 tấn đồng và thiếc) nốt Sol. Gabriel (4,1 tấn) nốt La. Anne-Genevière (3,4 tấn) nốt Si. Denis (2,5 tấn) nốt Đô, Marcel (1,9 tấn) nốt Rê. Etienne (1,5 tấn) nốt Fa. Benoit-Joseph (1,3 tấn) nốt Fa. Maurice (1 tấn) nốt Sol và Jean-Marie (782 kg) nốt La.
Giàn chuông được chở trên những chiếc xe khổng lồ, có hai dàn cảnh sát đi mở đường và hộ tống, cảnh còn ấn tượng hơn cả đoàn xe đưa rước Tổng thống. Giàn chuông được đích thân Đức ông Patrick Jacquin, trưởng giáo phận Notre Dame de Paris tháp tùng trên một chuyến xe buýt hai tầng.
Tám trong số những chuông này được sản xuất tại xưởng đúc Cornille Havard, trong lò luyện đồng truyền thống tồn tại từ thế kỷ 19 ở Normandie. Chúng sẽ được đặt trên các tháp phía bắc của Nhà thờ. Chuông thứ chín, to nhất, Marie đã được đổ khuôn bởi xưởng đúc Hoàng gia Eijbouts ở Asen, Hà Lan, trước khi được gửi đến lò luyện Normandie, nơi tập chung những đơn đặt hàng của Nhà thờ. Marie sẽ được đặt tại tháp phía Nam, bên cạnh chuông đại Emmanuel (330 tuổi, nặng 13,2 tấn và dành cho nốt Fa, đây là chuông duy nhất không được thay trong dịp này.
Toàn bộ giàn chuông được nhóm thợ bậc thầy làm việc miệt mài trong hơn một năm và dự định chúng sẽ có độ tuổi từ 200 đến 300 năm. Trong suốt tháng hai 2013, khách tham quan và con chiên đã được mãn nhãn, bởi chúng được trưng bày ngay trong gian chính Nhà thờ, sau khi đã được chính Đức Hồng y Giáo chủ André Vingt-Trois ban phép.
Lễ ban phép diễn ra vô cùng ấn tượng! Vào đúng 11h15 thứ bảy ngày mùng 2 tháng hai, những tiếng chuông đầu tiên vang lên trong sự yên lặng... đầy tính tôn giáo. Hồng y giáo chủ làm lễ. Trước một khối cử tọa, gồm toàn các cháu nhỏ thuộc khối cấp I của xứ đạo, đồng loạt ngồi bệt xuống đất, phía sau chúng là các con chiên (người lớn) và khách du lịch đứng xem, Đức ông từ cửa chính tiến vào, bắt đầu ban phép từ chuông bé nhất đến chuông to nhất. Ai nấy đều hết sức chăm chú, hình như họ nín thở. Đức Hồng y dừng lại trước mỗi chiếc chuông cùng hai đứa trẻ và một người lớn, “những cha mẹ đỡ đầu” của chiếc chuông đó, hai đứa trẻ sẽ hô to tên chuông trước khi gõ vào đó ba tiếng. “Jean-Marie”, Yann-Marie và Jean, hô to trước cái chuông đầu tiên, nhỏ nhất. Sau đó kiến trúc sư Jean-Marie (cha đỡ đầu người lớn) của chuông giải thích cụ thể rằng chuông được đặt tên này là để tưởng nhớ đức Hồng y Giáo chủ Jean-Marie Lustiger, tổng giám mục xứ đạo Paris trong những năm 1981 – 2005. Sau buổi ban phép thánh và đặt tên chuông là một buỗi lễ trang trọng. Riêng chiếc to nhất, Marie, sẽ được ban phép vào một buổi lễ khác, cùng chiều hôm ấy.
Trong số những “cha mẹ đỡ đầu người lớn” này, chúng ta sẽ nhận ra một số khuôn mặt rất nổi tiếng. Như Đại Công tước phu nhân của Luxembourg (Son Altesse Royale la Grande-Duchesse de Luxembourg) là « mẹ đỡ đầu » của Marie. Ngài Trưởng ấn Gabriel de Broglie (Chancelier Gabriel de Broglie) cho Gabriel. Đích thân cựu Giáo Hoàng Benoit XVI, được đại diện của Ngài tới dự là đức ông Luigi Ventura, cho chuông Benoît-Joseph...
Sau đó còn phải đưa những chiếc chuông đó lên tháp! Thật là một công việc nặng nhọc nhưng hết sức tế nhị, bởi Notre Dame de Paris khi xây dựng đã không tính đến chuyện này! Thế nên ban lãnh đạo phải cầu viện đến một đơn vị cẩu trục nổi tiếng nhất nước Pháp với những dụng cụ tối tân nhất, khoang lưới cáp giỏ tốt nhất... cần cẩu nhạy nhất với thợ lái chuẩn nhất...
Theo lời giám đốc lò luyện chuông thì dù cho ở thời đại nào, hiện đại như thế kỷ 21 hiện nay hay ở chục thế kỷ về trước, thì những thao tác nâng chuông lên tháp cao vẫn “gần giống hệt như nhau”. Bởi không hề có bất kỳ hệ thống điện nào. Cũng không hề có hệ thống điện nào để rung chuông... Vậy nên chỉ nhờ vào sức mình mà các thợ đúc chuông đẩy chuông lên Chuông được gắn chặt vào những sợi cáp. Dẫu sao cũng có một chút so sánh nho nhỏ: nếu như cách đây hơn ba trăm năm, đám thợ phải mất hơn một phần ba tháng (hơn 10 ngày) để định vị được chuông lớn Emmanuel (nặng 13 tấn), thì đám thợ ngày nay chỉ mất chừng hơn một phần tư giờ để đưa Marie (nặng 6 tấn) lên tháp của mình...
Việc đưa chuông lên tháp chỉ được làm vào buổi đêm, sau khi Nhà thờ đóng cửa, “để tránh ảnh hưởng tới những khách tham quan trong ngày”, Paul Bergamo, giám đốc lò luyện đồng Cornille Havard phân trần.
Làm thế nào để nâng chín chiếc chuông, mỗi chiếc nặng đến nhiều tấn, lên độ cao 54 mét? Để thực hiện thao tác cực kỳ tế nhị này, có hai ê kíp với những nhiệm vụ rất cụ thể: Ê kíp đầu tiên, gồm những thợ đúc chuông ở Cornille Havard, dịch chuyển chín chiếc chuông từ gian chính vào phần sâu trong cùng Nhà thờ, bên dưới hàng cửa sổ mắt bò của dãy tháp bắc và nam. Những ô cửa này rất nhỏ, được đóng bằng các cánh cửa sập, cho phép đưa chuông qua và lên tận tháp. Đến đó thì sẽ là nhiệm vụ của các thợ chuông đồng hồ Bodet.
Thật là một thứ công việc vừa nặng nhọc vừa đòi hỏi sự khéo léo tinh tế. “Mỗi tầng cửa sổ có một người thợ đứng đón, để theo dõi sự chuyển động”. Mọi thao tác đều cần sự nhẹ nhàng và tỉ mỉ, bởi vì “trung bình chỉ có một xăng ti mét khoảng cách từ chuông đến thành ô cửa sổ trên vòm nhà mà thôi”. Đôi lúc cần phải có một người thợ đứng vắt vẻo trên tháp để điều chỉnh đường đi của chuông, chỉ cần lệch vài milimet là hỏng việc.
Cả giàn chuông sẽ đồng loạt réo vang lần đầu tiên trên độ cao tháp chuông của chúng vào ngày 23 tháng ba năm 2013.
Vậy là giàn chuông mới đã vang lên trên các đinth tháp Nhà thờ Đức bà Paris lần đầu tiên vào ngay 23 tháng ba năm 2013, đêm trước của ngày lễ Tỉa Cành. Khách viếng thăm, sau ba tuần mãn nhãn với giàn chuông khổng lồ, giờ chúng đã lấy lại tính cách và dáng vẻ huyền bí trong lãnh địa của chúng. “Việc người ta không bao giờ nhìn thấy chúng đã gợi lên sự huyền bí của những chiếc chuông”, Paul Bergamo, giám đốc lò luyện đồng Cornille Havard tiết lộ với đầy vẻ đam mê. Rồi cuối cùng, ông vừa cười vừa nói: “Giờ thì công chúng sẽ chẳng còn may mắn được chiêm ngưỡng chúng nữa rồi, nếu có thì cũng phải đợi không dưới ba hoặc bốn trăm năm nữa.”
Vậy là từ bây giờ, khách sành tiếng chuông sẽ không còn phải phàn nàn nữa. Tiếng chuông Nhà thờ Đức bà Paris đều đặn ngân lên đón chào khách hành hương đến từ khắp nơi trên quả địa cầu.
Và theo như nhiều kiến trúc sư và những Người của Nhà thờ, thì Nhà thờ Đức bà Paris, hàng năm đón nhiều triệu khách du lịch viếng thăm, thì cũng đến lúc “trẻ hóa” một chút cho bà cụ 850 tuổi này. Ngoài những kỷ vật mà nhà thờ lưu giữ còn “có những vật có giá trị lịch sử lớn, ví như những đồ vật trong lễ đăng quang của Napoléon, những báu vật của Công giáo, trong đó có những thánh tích quý giá của Nỗi khổ hình của chúa Jésus, đặc biệt là vòng hoa gai trong sự kiện đóng đinh chúa Jésus vào chữ thập...”, Laurent Prade, người quản lý của Nhà thờ nói. “Ý thức được tầm quan trọng của di sản này là hết sức cần thiết và cần đem lại cho chúng một cái nhìn mới nhờ các ô kính mới và một lớp đèn chiếu sáng phù hợp hơn.”
Vậy là Nhà thờ được trang bị thêm một giàn đèn hiện đại, cả trong lẫn ngoài, để nâng cao giá trị những thành phần kiến trúc, nhưng được thao tác một cách hết sức kín đáo và tế nhị với nền công nghệ hiện đại. Giàn đèn chiếu sáng dưới hình thái tiến hóa, tức là chúng có thể được thay đổi tùy theo thời khắc trong ngày, cho những buổi lễ hay những buổi hòa nhạc. Mặc dù được cho là dự án quá nhiều tham vọng, nhưng hoàn toàn hợp lý và có thể thực hiện được. Nhà thờ Đức bà Paris thuộc di sản quốc gia, và “cha đỡ đầu” của chốn thâm nghiêm này là đích thân tổng thống Pháp. “Sáu triệu năm trăm ngàn Euro so với mười bốn triệu lượt khách thăm hàng năm, con số này không phải là quá đắt đỏ”, nhà quản lí Laurent Prade nói thêm.
Những con số khổng lồ đưa ra để “trẻ hóa” Nhà thờ thì ít người biết đến. Chỉ biết rằng trong suốt năm 2013, dân thành Paris và khách tham quan sẽ liên tục được mục sở thị những lễ hội và những buổi hòa nhạc diễn ra ngay tại đây và dù ngày nắng hay mưa, hè hay đông, khách lại nghe thấy tiếng chuông lanh lảnh vang xa phát ra từ Nhà thờ Đức bà Paris.
Paris 26 tháng chín 2013
H.C
THU TRANG (Pháp)Vài tháng nay ở Pháp đã rộn ràng xảy ra nhiều chuyện đáng để chúng ta suy nghĩ. Có lẽ trước hết là việc chiếc tàu Erika chở dầu đã bị vỡ hầm chứa ngoài khơi, biển Bretagne vùng Tây nước Pháp. Một đại nạn! Dầu đã bị sóng đưa vào bờ làm đen bẩn hầu hết các bờ biển, bãi tắm nổi tiếng.
NGUYỄN VĂN DŨNGSakuya là vị nữ thần cực kỳ xinh đẹp của xứ mặt trời mọc. Nàng là người đầu tiên tự tay gieo hạt giống cây anh đào trên núi Phú Sĩ. Mùa xuân hoa anh đào nở, đẹp cái đẹp lộng lẫy mê hồn của nàng. Bởi thế, người Nhật gọi hoa anh đào là Sakura - đọc trại từ Sakuya. Ngày nay, hoa anh đào đã có nhiều loại và mọc nhiều nơi, nhưng không nơi đâu đẹp bằng hoa anh đào ở núi Phú Sĩ.
VŨ LÊ THÁI HOÀNGTrong ánh nắng vàng rực tuyệt đẹp, giữa một New York hối hả, tấp nập, tua tủa nhà chọc trời, kiêu hãnh hiện ra bóng hình một phụ nữ khổng lồ tay cầm ngọn đuốc cháy sáng soi đường vào Tân Thế Giới.
ĐẶNG THỊ HẠNHMùa rét năm ấy ở Paris đã không có tuyết. "Một điều rất đặc biệt", ông Xuân Thủy nói với tôi như vậy khi tôi đi dạo với ông trong khu vườn bao quanh một cơ quan của Đảng Cộng sản Pháp dành riêng cho phái đoàn thương lượng của ta ở Paris .
HÀ PHẠM PHÚTôi chọn cái tựa trên cho bài viết một phần vì tôi bị ám ảnh bởi bộ tiểu thuyết Thiên long bát bộ của Kim Dung và bài của Quách Phong, một nhà nghiên cứu trẻ công tác tại đài phát thanh truyền hình châu Đại Lý - viết về chuyến thăm Đại Lý của nhà văn rất nổi tiếng này.
VÕ QUANG YẾNNúi cao cũng có đường trèo,Đường đi hiểm nghèo cũng có lối di. Ca dao
VÕ QUANG YẾNNguyễn Hải Đang, 20 tuổi xuân xanh, xúng xính trong bộ y phục mới tinh trường Bách Khoa Ecole Polytechnique, thường được gọi tắt là X.
NGUYỄN VĂN DŨNGKathmandu là kinh đô của vương quốc Nepal, nằm dưới chân Hy mã Lạp sơn. Là thành phố của tôn giáo và nghệ thuật, của nghi thức và lễ hội, của cổ kính và hiện đại, của thánh thiện và tâm linh, của suy tư và khát vọng, của du lịch và mộng mơ, của nắng gió và tuyết. Ngày nay, Kathmandu còn là thành phố của thanh bình và chiến tranh.
PHẠM THỊ ANH NGABài này nhằm giới thiệu một vài nét về diện mạo thi ca Pháp và một số hoạt động liên quan đến thơ trong xã hội Pháp những năm gần đây.
ĐINH CƯỜNGViện Bảo tàng Mỹ thuật Luxembourg, Paris vừa chấm dứt cuộc triển lãm qui mô, hàng trăm bức tranh của một họa sĩ lẫy lừng, bi thảm nhất thế kỷ hai mươi: Amedeo Modigliani.
ĐẶNG TIẾNNước Pháp có những thành phố nhỏ, lừng danh nhờ một sinh hoạt văn hoá. Ví dụ như Cannes, Deauville với những Đại Hội Điện Ảnh. Hay Angoulême nổi tiếng từ 30 năm nay với truyền thống Festival Quốc Tế Truyện Tranh BD, do chữ Bande Dessinée viết tắt, có nghĩa là băng hoạt họa (strip cartoon). Thành phố lịch sử với năm vạn dân, cách Paris hơn 400 km về phía Tây Nam, từ ngày 23 đến 26 tháng 1-2003, trở thành trung tâm thế giới về nghệ thuật Truyện Tranh BD, lần thứ 30.
NGUYỄN ĐĂNG ĐIỆP Ghi chépMột chiều cuối đông năm ngoái tại góc Quán Cũ 25 Phan Đình Phùng, khi biết chúng tôi chuẩn bị chuyến khảo sát văn hóa tại Nhật Bản, giáo sư Đại học ngoại ngữ Tokyo Kawaguchi đề nghị chúng tôi nên bố trí kế hoạch đến Nhật vào mùa xuân để còn kịp ngắm hoa anh đào. Y lời, đúng ngày mở đầu tháng Tư năm nay, PGS.TS Phan Trọng Thưởng, Viện trưởng Viện Văn học và tôi lên đường công du sang Nhật khi biết chắc hoa anh đào đã nở.
TRẦN THỊ TRƯỜNG Ghi chép Truyền thống trong hội nhập...Rời xe bus số 64 chúng tôi rảo bộ trên con đường lát đá tảng của phố Della Concilia Zionli giữa hai hàng cột đá trông như những ngọn nến khổng lồ để đến với nơi mà bất kỳ người dân công giáo nào cũng hằng mơ ước.
NGUYỄN VĂN DŨNG KýSau gần nửa tháng rong chơi suốt hai đầu thượng hạ Ai Cập, tôi trở lại Paris chuẩn bị chuyến du hành sang Hy Lạp. Bỗng được tin của Văn Cầm Hải từ quê nhà: “Thầy về gấp. Đi Tây Tạng ngày 15/9”. Tôi quyết định ngay. Lúc ấy tôi không hiểu vì sao. Bây giờ thì tôi đã hiểu vì sao.
NGUYỄN VĂN DŨNGTôi mới có ý định leo núi Phú Sĩ trên đường từ Tokyo về cố đô Kyoto. Chiếc tàu siêu tốc chạy ngang qua vùng núi Fuji. Bên ngoài, trông Fuji hùng vĩ và đẹp hơn trong ảnh nhiều. Trên nền xanh thẳm của Công viên Quốc gia Fuji-Hakone-Izu, hai cánh núi từ tít tắp hai đầu Bắc Nam như đôi tình nhân thiên thu gặp lại, tràn về phía nhau. Và khi gặp nhau, cả hai hoà thành một, rồi bay vút lên trời, xuyên qua mấy tầng mây, để lộ giữa thinh không cao ngút cái chỏm mĩ miều như đầu ngọn bút lông.
TRẦN LỘC HÙNG1. Bạn bè tôi thường nói: “Không hiểu nước Nga nuôi mày kiểu gì mà tới bây giờ mày vẫn yêu nước Nga”. Vợ con tôi cũng vậy. Nước Nga dưới con mắt của những người thân của tôi hoàn toàn khác tôi. Đơn giản vì tôi đã tới nước Nga từ những năm tôi mới 17 tuổi, hơn nữa tôi đã sống, học tập và làm việc ở nước NGA ngót nghét 10 năm.
NGUYỄN VĂN DŨNG Bút kýChuyện kể rằng, vào một ngày tuyết trắng Tây kinh, Võ Tắc Thiên bỗng cao hứng lệnh cho tất cả loài hoa, nội trong một đêm phải nở hết. Sáng hôm sau, tuy giữa mùa đông giá lạnh, các loài hoa đều ríu rít nở, trừ... mẫu đơn. Võ Tắc Thiên giận lắm, bèn phán đày mẫu đơn xuống Lạc Dương cho khuất mắt. Từ đó, Lạc Dương trở thành quê hương của hoa mẫu đơn.
LÊ BÁ THỰ Bút kýNhận lời mời của Bộ Văn hoá và Viện sách Ba Lan, tôi đi dự Đại hội Dịch giả Văn học Ba Lan toàn thế giới lần thứ nhất. Sau khi đến Vacsava, sáng 11 tháng 5 tôi đáp xe lửa xuống Krakow , thành phố cách thủ đô Vacsava trên 300 cây số. Ngồi bên cửa sổ con tàu, tôi ngắm cảnh mùa xuân hai bên đường: những rừng thông tươi tốt, những cánh đồng lúa mì xanh xanh trải dài tít tận chân trời.
VI THÙY LINH Tuỳ bútNgười Trung Quốc (TQ) có câu: “Trên trời có thiên đàng, dưới có Tô Châu, Hàng Châu”. Chỉ thoạt nghe, đã thấy người ta thật tự hào, về cảnh đẹp thành phố (TP) này đến thế nào, trên đất Đại lục dày đặc thắng cảnh, di tích, kỳ quan của Trung Hoa cẩm tú.
PHẠM NGUYÊN TƯỜNG Tản mạn từ Bruxelles Dưới mái hiên trạm gác cũ Porte de Ninove gần chỗ tôi ở có sống một cư dân đơn độc và lưu niên. Gã bù xù, tôi chỉ biết gọi gã như thế, nom chỉ trạc ngoài ba mươi nhưng có vẻ như đã cũ nát lắm rồi. Không ai biết gã từ đâu dạt vào, ở đó từ bao giờ.