Ngành xuất bản cũng cần vốn ODA

14:49 16/06/2014

Trò chuyện về các xu hướng của ngành xuất bản Việt Nam trong thời gian tới, ông Nguyễn Cảnh Bình, Chủ tịch HĐQT AlphaBooks, cho rằng cần có những hành động mạnh mẽ hơn nữa của nhà nước và cả xã hội để thúc đẩy sự phát triển của tri thức, như vốn ODA hay các nguồn đầu tư khác cần được dành cho ngành xuất bản.

Ông Nguyễn Cảnh Bình

Với tư cách là một người làm lâu năm trong ngành xuất bản, ông có thể cho biết những thay đổi rõ rệt trong ngành này thời gian vừa qua?

Gần 15 năm kể từ khi viết sách và 10 năm điều hành một đơn vị xuất bản, tôi nhận thấy đang có những thay đổi diễn ra rõ rệt trong ngành xuất bản của Việt Nam. Những năm gần đây đã xuất hiện nhiều công ty sách, xuất hiện nhiều thương hiệu mới, tên tuổi mới. Số lượng đầu sách mới hàng năm, bao gồm cả sách dịch và sách do tác giả trong nước viết đều tăng lên đáng kể, phong phú về mặt thể loại, chủ đề và hình thức.

Thị trường về bản quyền cũng đang trở nên cạnh tranh hơn, chi phí bỏ ra mua bản quyền từ nước ngoài ngày càng nhiều và càng đắt.

Nếu như những năm trước đây, thị trường bản quyền sách nước ngoài chỉ là cuộc chơi của một vài đơn vị như Alpha Books, NXB Trẻ, Firstnews, Nhã Nam… thì hiện nay đã có sự cạnh tranh mạnh mẽ nhằm chọn được những cuốn sách hay nhất trong thời gian sớm nhất. Sự cạnh tranh cũng khiến các công ty phải liên tục tìm cách nâng cao chất lượng in ấn, trình bày, thiết kế bìa cùng với nhiều chương trình marketing đa dạng nhắm đến các độ tuổi và đối tượng khác nhau. Đây là một tin đáng mừng cho thị trường sách Việt Nam.

Dĩ nhiên, cũng bởi vậy mà độc giả sẽ khó khăn hơn trong việc lựa chọn được những đầu sách thực sự hay và bổ ích. Độc giả đang rất cần những kênh thông tin, đánh giá hữu ích, chính xác để giúp cho việc định hướng. Đây cũng là trách nhiệm của chính các công ty sách, để không chỉ lựa chọn những đầu sách giải trí, mang tính thị trường, dễ đọc dễ quên mà còn là những tác phẩm có giá trị, những cuốn sách kinh điển đã được độc giả thế giới công nhận.

Doanh thu chủ yếu của công ty ông đến từ dòng sách nào và điều đó có phản ánh gì xu hướng đọc của người Việt hiện nay?

Chúng tôi chủ yếu xuất bản sách quản trị kinh doanh và sách kỹ năng tư duy cho các bạn trẻ. Chúng tôi cũng mở rộng ra thêm các mảng khác như văn học và thiếu nhi nhưng hiện tại, mảng lớn nhất của chúng tôi vẫn là kinh tế và quản trị kinh doanh. Điều đó cho thấy, các bạn trẻ hiện nay không chỉ quan tâm đến những dòng sách văn học, ngôn tình... như chúng ta vẫn tưởng. Giới trẻ quan tâm nhiều hơn trước đây đến những cuốn sách dạy kỹ năng, làm giàu và học hỏi từ đó để phát triển nghề nghiệp và sự nghiệp của mình.

Cách đây mấy năm, nghiên cứu thị trường của Nielsen Online cho thấy người Việt Nam mua sách trực tuyến nhiều thứ tư trên thế giới sau Hàn Quốc, Ấn Độ và Áo. Vậy qua thực tế kinh doanh của công ty mình, ông nhận thấy điều đó có đúng không? Tốc độ phát triển và tiềm năng của kinh doanh sách trực tuyến liệu có chiếm ưu thế hơn hẳn so với các hình thức kinh doanh khác không?

Tôi nghĩ kết quả này là có cơ sở. Những trang mua sách trực tuyến ngày càng lớn mạnh như tiki, vinabook... đã và đang khẳng định vai trò của loại hình dịch vụ này. Việc mua sách trực tuyến giúp các bạn trẻ tiết kiệm tối đa thời gian, công sức đi lại, thậm chí cả chi phí. Alpha Books hiện cũng đã đẩy mạnh kênh phát hành online là http://bizspace.vn. Cách mua sách online dần trở thành xu hướng tất yếu của toàn cầu và tất yếu ở Việt Nam
Tuy nhiên, với những người yêu sách, việc có thể đến các khu phố sách như Đinh Lễ, Nguyễn Xí, tự chọn những cuốn sách mình yêu thích trong những ngày rảnh rỗi cũng được coi là một thú vui, là một thói quen.

Theo ông, liệu kinh doanh sách có thể là con đường làm giàu cho người Việt trẻ không?

Thu nhập của ngành sách không cao như những ngành nghề kinh tế, dịch vụ khác. Tiềm năng và dung lượng thị trường sách hiện nay ở Việt Nam khá nhỏ bé khi so với các quốc gia trong khu vực hay với các ngành khác.

Tuy nhiên, giá trị mà những cuốn sách mang lại lại lớn lao hơn rất nhiều. Những cuốn sách bổ ích sẽ đồng hành, dẫn dắt và tạo nên những thế hệ độc giả thông minh, chủ động, biết đi con đường riêng, biết cách làm giàu.

Theo tôi, bất cứ con đường nào cũng có thể giúp người Việt trẻ làm giàu, dù là kinh doanh sách hay nấu ăn, làm thuê hay làm chủ, làm công sở hay tự tìm con đường riêng cho mình. Điều cốt lõi là các bạn trẻ phải không ngừng trau dồi những kỹ năng, luôn giữ tinh thần cầu thị và học hỏi, dám thử thách bản thân, dấn thân và trải nghiệm đủ đầy - kể cả việc thất bại. Đối với ngành xuất bản, các bạn trẻ có thể làm giàu, có thể tạo lập sự nghiệp cho mình nếu tìm một cách đi mới, và đặc biệt là bước chân vào lĩnh vực sản xuất nội dung số, không chỉ cho Việt Nam mà có thể nghĩ việc sản xuất và gia công cho thế giới. Có lẽ đó là cơ hội lớn nhất cho các bạn.

Hiện nhiều người, đặc biệt là học sinh, sinh viên và các bậc phụ huynh vẫn kêu ca giá sách đắt so với thu nhập của họ, cá nhân ông nghĩ như thế nào với luồng ý kiến này?

Phần nào tôi đồng ý với ý kiến đó. Quả thực sách của chúng ta nếu tính theo thu nhập là có cao hơn đôi chút. Nếu như ở các nước tiên tiến, mỗi tháng một người có thể mua một trăm đô la Mỹ cho sách vở (khoảng 3-5 cuốn), tức là chỉ chiếm chừng 2% thu nhập hàng tháng. Còn ở Việt Nam, để mua 3-5 cuốn như vậy, các bạn trẻ phải chi khoảng 200.000 đồng, tức là có thể chiếm tới 4-5% thu nhập của sinh viên mới ra trường (giả sử khoảng 4-5 triệu/tháng).

Tôi cho rằng, để có thể sở hữu tri thức, các bậc phụ huynh và các bạn trẻ nên đầu tư vào tương lai. Hơn nữa, giá thành một cuốn sách hiện nay đâu hề đắt. Chỉ từ 30-50 nghìn đồng cho các dòng sách kỹ năng và dưới 100 nghìn đồng cho những cuốn sách kinh tế, chính trị, văn học... Thực tế, so với nhiều mặt hàng khác chúng ta đang phải trả đúng giá của thế giới (thiết bị điện thoại, máy tính, máy ảnh, ô tô…) thì giá sách thực sự không quá cao như mọi người nghĩ.

Theo ông, xu hướng kinh doanh sách sắp tới ở Việt Nam sẽ phát triển như thế nào?

Chúng ta không thể phát triển một nền kinh tế tri thức nếu không có một xã hội học tập và không thể thiếu vai trò của ngành xuất bản. Những hoạt động như Ngày Sách Việt Nam mới đây có tác dụng khuyến khích người Việt Nam đọc sách nhiều hơn. Tuy nhiên, tôi nghĩ cần có những hành động mạnh mẽ hơn nữa của nhà nước và cả xã hội để thúc đẩy sự phát triển của tri thức, như vốn ODA hay các nguồn đầu tư khác cần được dành cho ngành xuất bản, hoặc phát triển loại hình thư viện và thư viện số ở các địa phương, quận, huyện...

Về xu hướng, tôi nghĩ có thể có vài xu hướng lớn: (1) Xu hướng người Việt Nam viết sách cho người Việt Nam. Chúng ta cần những cuốn sách do chúng ta viết về chính xã hội, đất nước chúng ta; (2) Xuất bản nội dung số; (3) Có thể có những công ty, NXB lớn của thế giới vào Việt Nam kinh doanh.

Theo Đặng Thị Minh Hằng - Tiasang

 

 


 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Quảng Trị được coi là một bảo tàng chiến tranh lớn, ở đó có những bảo tàng chiến tranh nhỏ, nơi ghi dấu ấn đau thương và hào hùng đã đi vào lịch sử.

  • Nhà thơ Phạm Tiến Duật năm 2002, khi vào tuổi 61, đã đưa ra mười tiêu chí để xác định “thế nào là nhà văn già”. Tỷ như nhà văn già là nhà văn thích đề tặng và chú thích, thích quản lý người khác mà không quản lý chính mình, thích chê bai xã hội, phàn nàn đủ thứ và tỏ ra mình là người lịch lãm, chỉ không biết chê chính cái mình viết ra…

  • Trong những ngày cuối tháng 5/2015, dư luận khắp nơi tỏ vẻ đồng tình với phát biểu tại Quốc Hội của Thiếu tướng Nguyễn Xuân Tỷ (Phó giám đốc Học viện Quốc phòng): “Tội tham ô, tham nhũng mà không tử hình thì không hợp lòng dân, bởi tham nhũng không phải là những người nhỏ mà đều là người làm to có chức có quyền, đục khoét công quỹ, bóc lột nhân dân. Làm cán bộ mấy năm mà trong nhà có vài ba trăm tỉ đồng, thậm chí cả ngàn tỉ đồng thì lấy ở đâu ra nếu không tham nhũng. Có một đội ngũ giàu rất nhanh, cưỡi lên đầu nhân dân, còn kinh khủng hơn địa chủ, tư sản ngày xưa”.

  • Khái niệm không gian văn hóa của các dòng sông đã rõ ràng và cụ thể khi liên quan đến quy hoạch cảnh quan kiến trúc của đô thị. Nhưng ngoài quy hoạch đô thị, không gian đó không chỉ gói gọn ở các điểm nhấn kiến trúc nhà cửa, cầu và cây xanh.

  • Khai thác các di tích văn hóa- lịch sử vào mục đích du lịch đang trở thành một hướng đi được quan tâm đầu tư của nước ta nói chung, Nghệ An nói riêng bởi có lẽ đó là cách hiệu quả hàng đầu để quảng bá những giá trị văn hóa của một vùng miền mà không cần phải tốn quá nhiều lời.

  • Cô bé Lolita dạo chơi đến Việt Nam gần đây đã làm nổ ra một sự “mất đoàn kết” không nhỏ trong giới dịch thuật. Thậm chí, có khi người ta chú ý đến chuyện nóng bỏng của “trường văn trận bút” nhiều hơn là chú ý đến vẻ đẹp của cô ấy, hay nói cách khác, giá trị của bản thân tác phẩm của Vladimir Nabokov.

  • Truyền thông tạo định kiến “người Israel chuyên đánh bom cảm tử”, “người Anh lãnh đạm và xa cách”, nhưng văn chương liên kết nhân loại bằng những câu chuyện giản dị. Chủ đề này được nói đến trong Những ngày Văn học châu Âu tại Hà Nội.

  • Không phải là những người đầu tiên nảy ra ý tưởng biến các khoảng đất trống ở Hà Nội thành sân chơi cho trẻ em nhưng họ là những người đầu tiên thực hiện thành công ý tưởng đó - chúng tôi muốn nói đến các bạn trẻ trong nhóm tình nguyện “Nghĩ về sân chơi trong thành phố” (Think Playgrounds - TPG).

  • Nhân dịp tái bản có sửa chữa Lolita, dịch giả An Lý, người biên tập bản tiếng Việt lần này,  có bài viết về tác phẩm mà lịch sử xuất bản của nó sang các thứ tiếng khác dường như chịu một lời nguyền cho những bản dịch lại, hoặc những bản dịch liên tục sửa chữa.

  • Văn hóa đọc của Việt Nam không hề suy đồi? Vấn đề là giới trẻ của chúng ta đang quan tâm gì và đọc gì?

  • Robert Lucius - giám đốc chương trình khu vực châu Á, Tổ chức Humane Society International, một tổ chức bảo vệ động vật quốc tế hơn 60 năm - đã trở lại Việt Nam trong một chuyến đi đặc biệt khi Việt Nam đã làm ông thay đổi cuộc đời của mình, từ một sĩ quan quân đội ông trở thành nhà hoạt động bảo vệ động vật.

  • Trách nhiệm giáo dục thuộc về ai? Gia đình, nhà trường hay xã hội? có nhiều người đổ lỗi cho đó là bị tác động bởi "mặt trái của kinh tế thị trường".

  • Con số 6.200 nói lên điều gì...!

    6.200 người bị nhập viện do ẩu đả trong dịp tết nguyên đán Ất Mùi 2015 nói lên điều gì, chẳng phải là bạo lực đang lên ngôi!

  • Xem lễ hội ở xứ ta dễ có cảm giác mình bị dẫm nát như những cánh hoa trên Đường hoa xuân. Lễ hội Việt hiện đại, không khéo, trở thành đồng nghĩa với từ vandalism – nôm na là hủy hoại các giá trị văn hóa nhân loại.

  • Tưởng lì xì con trẻ là... chuyện nhỏ, nhưng thật ra có rất nhiều điều đáng bàn quanh câu chuyện lì xì đầu năm.

  • Cần có một cơ quan kiểu như Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam trong lĩnh vực báo chí và các cơ quan báo chí cần phải liên kết lại trong cuộc chiến chống vi phạm bản quyền báo chí. Đó là giải pháp được nhiều đại biểu đồng tình nhất tại Hội thảo "Vấn đề Bản quyền báo chí trong kỷ nguyên số" được tổ chức ngày 28/1 tại TP.HCM.

  • Theo thống kê của Cục Xuất bản-in-phát hành, năm 2014 ngành xuất bản đã tăng 50 triệu bản sách so với 10 năm trước.

  • Đó là một trong những vấn đề đã được đưa ra thảo luận sôi nổi tại buổi tọa đàm với chủ đề “Những cuốn sách làm ô nhiễm môi trường giáo dục thanh thiếu niên - Thực trạng và Giải pháp”, do Hội xuất bản Việt Nam tổ chức vào sáng nay 21/1 ở TPHCM.

  • Tiếp theo Thánh Gióng, lại thêm một vị “Tứ Bất tử” nữa của người Việt Nam được dựng tượng. Đó là Đức Thánh Tản, hay Tản Viên Sơn Thánh, hay gọi một cách học trò là Sơn Tinh, gắn với truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh.

  • “Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.