Bản quyền, quyền tác giả, thẩm định thật giả đối với tác phẩm nghệ thuật… lại là vấn đề nóng trong dư luận những ngày qua.
Bức tranh “Trừu tượng” của họa sĩ Thành Chương được gắn tên tác giả Tạ Tỵ tại triển lãm “Những bức tranh từ châu Âu trở về”.
Quy định còn lỏng lẻo
Ở Việt Nam, những vụ việc vi phạm bản quyền, sao chép tác phẩm hội họa mà không có thỏa thuận với tác giả bản gốc đã trở nên cũ rích. Tuy nhiên, việc “râu ông nọ cắm cằm bà kia” như trường hợp “tranh thật, tên giả” xảy ra tại triển lãm “Những bức tranh từ châu Âu trở về” thì lại mới về quy mô công khai. Và Bảo tàng Mỹ thuật TP HCM phải tổ chức hội đồng đánh giá lại các tác phẩm tham gia triển lãm.
Ở nhiều nước, tranh chép được quản lý rất chặt chẽ. Họa sĩ vẽ tranh gốc ký thỏa thuận với phòng tranh, đồng ý cho nhân bản bức tranh và được hưởng phần trăm trên số tranh nhân bản bán được. Trong khi đó, việc quản lý tranh chép ở nước ta vẫn còn lỏng lẻo, việc chép tranh, nhân bản tranh dẫn đến thực tế tranh thật - tranh giả lẫn lộn.
Hơn thế, việc thẩm định, xác định tranh thật - tranh giả vẫn rất khó khăn vì Việt Nam chưa có một hội đồng thẩm định uy tín. Các nhà thẩm định dựa nhiều vào cảm tính và kinh nghiệm cá nhân, còn nhà sưu tập cũng không biết phải chứng minh như thế nào ngoài việc đưa ra những hồ sơ chứng thực của người bán. Trong khi thực tế, ngay cả những hồ sơ chứng thực của người bán cũng không được đảm bảo.
Ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm, cho biết, không cấm tranh chép nhưng tranh sao chép cần tuân thủ các nguyên tắc: không được đúng khuôn khổ của bản gốc (hoặc phải bé đi, hoặc phải to hơn). Phải ghi tên người chép dưới chữ ký của tác giả gốc. Với các tác phẩm của tác giả đã qua đời quá 50 năm, hết hạn bảo hộ bản quyền, thì được tự do chép. Khi chép phải có thỏa thuận với tác giả bản gốc hoặc người sở hữu.
Ông Thành nói thêm, nếu phát hiện tranh chép vi phạm bản quyền thì họa sĩ hoặc chủ sở hữu tác phẩm gốc cần báo thanh tra văn hóa, công an phường, quản lý thị trường… để giữ nguyên tang chứng, có thể xử lý theo Nghị định 158 của Chính phủ tùy theo mức độ vi phạm. Tuy nhiên, Nghị định 158/2013/NĐ-CP ký ngày 12/11/2013 vẫn chưa thấy quy định riêng trong việc xử lý đối với trường hợp vi phạm quy định về nhân bản (sao chép), tàng trữ tác phẩm mỹ thuật bị sao chép.
Dự thảo vẫn chưa bắt kịp cuộc sống
Tại Hội thảo góp ý Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Sở hữu trí tuệ năm 2009 và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2009 về quyền tác giả, quyền liên quan diễn ra ngày 26/7 tại Hà Nội có nhiều ý kiến cho rằng, “Việt Nam vi phạm bản quyền như hít thở không khí” và hi vọng Nghị định sẽ kiểm soát tình trạng vi phạm bản quyền trong nước. Tuy nhiên, ngay trong hội nghị, các đại biểu đã chỉ ra không ít điểm thiếu sót của Nghị định sẽ làm khó cho các nhà quản lý cũng như các bên liên quan.
Góp ý tại Hội thảo, PGS TS Trần Văn Hải - Trưởng Bộ môn Sở hữu trí tuệ, Trường Đại học KHXH&NV cho rằng, nhiều điều tại Dự thảo Nghị định còn thiếu sót, gây khó khăn cho các đơn vị quản lý cũng như đơn vị thực hành. Điển hình như điều 12 về tác phẩm điện ảnh khi định nghĩa phim là tác phẩm điện ảnh bao gồm phim truyện, tài liệu, khoa học, hoạt hình là thu hẹp nội hàm khái niệm phim.
Còn khoản 4 điều 19 của Luật Sở hữu trí tuệ quy định: “Tác giả có quyền bảo vệ toàn vẹn tác phẩm không cho phép người khác sửa chữa, xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ một hình thức nào, gây phương hại đến danh dự, uy tín của tác giả” nhưng lại chưa được giải thích trong dự thảo Nghị định. Đây là điều cực kỳ nguy hiểm bởi thể nào là “không phương hại đến uy tín và danh dự tác giả”.
PGS Hải cũng lấy ví dụ trường hợp nhạc sĩ Dương Thụ viết thêm lời Việt cho 8 bản nhạc không lời tại đĩa hát “Chat với Mozart” từng gây xôn xao dư luận, và đặt giả thuyết đây là trường hợp vi phạm quyền tác giả hay trường hợp làm tác phẩm phái sinh?
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng cần làm rõ khái niệm “trích dẫn hợp lý tác phẩm” tại điều 24. Bởi quy định về trích dẫn hợp lý này đã châm ngòi cho rất nhiều vụ tranh chấp bản quyền. Vấn đề đặt ra ở đây là “Thế nào là trích dẫn hợp lý”? Một bản chép sao y bản chính có phải là trích dẫn không?, làm sao để xác định được mưc độ “hợp lý” của các bản chép… Với hơn 20 tham luận tại hội thảo, đã có không ít những chỗ “lỏng” của luật được nêu lên cho các nhà làm luật.
Theo luật sư Lê Quang Vy: “Luật Sở hữu trí tuệ quy định, mọi hành vi sao chép không được sự đồng ý của chủ sở hữu quyền tác giả đều là hành vi xâm phạm bản quyền (trừ trường hợp sao chép để sử dụng cho mục đích học tập, hay nghiên cứu của riêng mình). Chủ sở hữu được khởi kiện ra tòa để yêu cầu bồi thường thiệt hại. Hành vi xâm phạm quyền tác giả có quy mô thương mại đều có thể bị xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Khi phát hiện có hành vi xâm phạm, tác giả vẫn được quyền khởi kiện, nhưng đơn khởi kiện phải chứng minh tác phẩm đó là của mình”.
Rõ ràng, với các quy định của luật pháp còn “lỏng” như hiện nay, việc quản lý bản quyền, quyền tác giả, thẩm định thật giả đối với tác phẩm nghệ thuật… hiện nay vẫn còn là một vấn đề nan giải.
Theo Vũ Thanh - ĐĐK
Ngày nay, khi văn học không hoàn toàn bấu víu vào những đại tự sự mà thay vào đó là sự lên ngôi của tiểu tự sự thì thế giới trong văn chương trở thành những thế giới ảo, dung chứa tất cả những lệch pha và ngụy tạo so với thế giới khách thể. Người sáng tạo cũng từ đó ý thức được sức mạnh trong việc cách tân bút pháp và thay đổi cảm quan trong thế giới chữ của mình.
NGUYỄN VĂN TOÀN
Té ra, cái thời nhân dân lao động làm chủ xã hội đã… xưa rồi Diễm. Và rằng, ở thời điểm hiện nay, VIP đã là một phần tất yếu của cuộc sống. Và họ cũng được dân gian nhìn nhận là những ông vua “con” ở cõi nhân tình thế thái khi sở hữu đầy ắp bao cơ man đô la và vàng bạc.
Huế là thành phố sông ngòi chằng chịt, từ sông đến đầm phá và biển. Đặc biệt, sông Hương và hệ thống thủy đạo kinh thành Huế cũng như các cồn bao quanh kinh thành phần lớn là hình ảnh mang tính biểu tượng của Huế, là một trong những cảnh quan chính của thành phố. Một sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa sông nước và lịch sử thành phố có khả năng tạo ra một sản phẩm du lịch độc đáo cho Huế, mở ra nhiều cơ hội việc làm và thu nhập cũng như cải thiện cuộc sống người dân dọc hai bên bờ sông.
Tri thức vốn dĩ là tài sản chung của nhân loại. Tri thức là cái kho học thuật vô giá mà mỗi con người cần được trau dồi để bảo đảm vai trò, chức năng của mình trong xã hội.
Việc đại biểu Đỗ Văn Đương (TP HCM) đề nghị Quốc hội nên có Luật Từ chức (17/11) khiến dư luận xã hội có những phản ứng trái ngược nhau trong mấy ngày trở lại đây.
Việt Nam đang đứng trước con đường có khá nhiều chông gai và nhiều thử thách. Hơn bất cứ quốc gia nào trên thế giới, Việt Nam cần nhiều sự đổi mới để tiếp tục phát triển.
Trong những năm gần đây, công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn đã tạo nên sự trù phú cho nhiều làng quê Việt. Tuy nhiên, song hành với đó bản sắc văn hóa làng Việt đang bị mai một dần; nếu không có giải pháp gìn giữ thì những làng quê truyền thống, những nếp làng xưa sẽ chỉ còn trong ký ức.
I. Ba bước chuyển hệ hình trong văn học Việt Nam và vai trò của các nhà văn trẻ
SHO - Có cảm giác như xã hội đang mặc nhiên coi chuyện chạy điểm cho con em, chạy theo thành tích cho học trò lâu ngày đã thành thói quen khó chữa khiến người ta quên rằng lòng tự trọng, lòng nhân ái là cao hơn hết và cần có mặt hơn hết! Có phải người ta đã quên đi lòng tự trọng, lòng nhân ái cần có hay không? Tôi không bi quan đến mức nói rằng người ta đã quên nhưng quả thật không thể dửng dưng trước câu hỏi đó.
Bài viết này có thể gọi là sự nối tiếp bài " Các cây viết trẻ Việt liệu đã thua trên sân nhà? " cách đây không lâu của tôi. Tôi viết bài tiếp theo này là vì ở bài viết trước có nhiều ý kiến thảo luận của người đọc đã mở ra cho tôi những cách nhìn sâu rộng khác hơn về chủ đề đã nói trong bài viết trước.
LTS: Tình cờ trong lúc lang thang trên mạng, SHO đã đọc được bài viết này trong một blog. Thiết nghĩ đây cũng là vấn đề nảy sinh thực trạng đáng buồn giữa các nhà văn trẻ và các nhà xuất bản, SHO đăng tải để chúng ta cùng cận cảnh...
Tháng bảy về rồi, nơi quê nhà quê mẹ đã thu chưa? Nơi con ở bây giờ, gió đã chuyển mùa, để rồi chiều nay khi lang thang trên con đường xứ sở, con chợt thảng thốt nhận ra rằng chỉ còn vài ngày nữa thôi, mùa Vu lan sẽ lại về. Nhanh thật đó!
Với đặc thù của môn Lịch sử ở bậc THPT, những câu hỏi mang tính khái quát về tiến trình lịch sử sẽ có giá trị hơn nhiều so với những câu hỏi đi quá sâu vào tiểu tiết mà chúng ta vẫn gặp trong các đề thi Lịch sử hiện nay và kết quả thi nhiều khả năng sẽ tốt hơn.
Dễ ai quên câu hát: “Trời sinh voi trời không sinh cỏ, Thượng đế buồn Thượng đế bỏ đi”.
Lòng yêu nước vốn rất sâu sắc và mãnh liệt xét trên 2 bình diện xã hội gồm giai tầng lãnh đạo(người nắm quyền cai trị) và người dân (kẻ bị trị) đã có lúc bị mai một và chỉ còn như cái bóng khi dân bị bóc lột, hà hiếp còn vua, quan chỉ chăm chăm cướp đoạt, làm giàu, hưởng lạc và chia bè kéo cánh.
Có những tình huống mà im lặng không giúp ta tránh né được hiểm nguy, ngược lại chỉ làm tăng mối họa vì khiến người khác lầm tưởng im lặng là bạc nhược.
Bán bà con xa mua láng giềng gần, điều đó đúng trong trường hợp người láng giềng có đủ nhân cách và mức độ tự tin để chúng ta làm được điều đó.
Báo chí trong tháng 5.2011 vừa qua trong rất nhiều thông tin đời sống xã hội, có nêu những vấn đề nổi cộm khiến cho nhiều người cầm bút phải suy nghĩ.
Trong tháng Năm này, cả nước tiến hành cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2016.
Dư luận đang lo lắng về việc rớt giá thê thảm của khối C. Khối C đã thật sự bị sĩ tử thẳng thừng từ chối, điều đó cho thấy rằng xã hội đang quay lưng… đằng sau đó có những hệ lụy gì?