Một lần uống trà ở Quảng Châu

Thế là khi tới Trạm Giang chúng tôi về luôn Cảng Châu Loan, nơi một khách sạn sang trọng, giá 385 ND tệ (700 ngàn đồng VN) một ngày. Đắt, nhưng tôi ưng ý ngay vì thấy ở tầng trệt có một Trà Hoa viên. Cũng giống như các trà quán ở Bắc Hải vùng ven biển, có cả các món ăn phục vụ vào buổi sáng: bánh bao các loại, mỳ các loại cùng các loại thức ăn khác nấu nướng cầu kỳ và rất ngon. Món ăn ở đây đã góp phần làm nên thành ngữ "Ăn Quảng Châu, ở Tô Châu, mặc Hàng Châu, chết Liễu Châu (Sau này khi tôi đã ở Bắc Kinh và một số vùng phương Bắc Trung Quốc thấy câu nói ấy là có lý). Song đến tối mới là thời gian của trà. Ở nhà tôi không có thời gian, có người đã rủa tôi là không biết sống vì cái sự không có thời gian ấy, tôi bận suốt ngày, ngay cả lúc chẳng thiếu một thứ gì. Mặc dầu, tôi tự biết như thế nghĩa là tôi thiếu tất cả, tôi là kẻ bất hạnh không biết yêu cái cuộc sống đầy đủ mà tôi đã tạo ra. Nhưng lần này thì tôi bảo người bạn cùng đi rằng: Hãy tiêu xả láng cả thời gian nữa đấy.
Và chúng tôi đã tiêu ở trà quán này.
Trong quán là một không gian xanh, thảm xanh màu lá cây đậm, tường xanh nhạt có treo những bức họa gam xanh... Bước vào đây tôi như trốn được cái mầu đỏ tuyệt đối của thành phố, "Ở đấy cái gì cũng đỏ". Đỏ đèn lồng, đỏ cờ hoa, đỏ băng rôn, áp phích, đỏ sivec tơ măng, đỏ các bảng hiệu... Ngồi vào một chiếc bàn nhỏ chân cao trước con mắt ngạc nhiên của các tiếp viên nữ mặc đồ Thượng Hải, chúng tôi tỏ ý rằng cuộc đời cũng đẹp dù chỉ là hai người phụ nữ. Họ ngạc nhiên vì phụ nữ ít đến những quán đắt tiền như thế này, và nhất là không có đàn ông cùng đi. Trên giá kê sát tường có những lọ thủy tinh to để khoảng 20 loại trà, hầu hết là trà búp còn nguyên cả lá (dài hơn búp trà San tuyết VN) đã sấy khô, ép lại thành từng bó. Thiếu nữ mời trà đến bên bàn giới thiệu với chúng tôi: Trà Long Tỉnh, Triều Châu, Tây Tạng, Phúc Kiến, Đài Bắc, Đài Loan, Hàn Quốc... (có loại giá đề 800 ND tệ/1kg) khi thấy chúng tôi vẫn chưa gật đầu món nào thì nói thêm: Đây là trà chữa mất ngủ, đây là trà chữa ung thư, còn đây là trà được trồng trên những đỉnh núi vùng Tây Tạng, núi cao nên người không đến mà sai khỉ hái đem về... Tôi đồng ý uống loại do khỉ hái. Bạn tôi bảo: "Mày điên à?". Tôi bảo "Mình cũng nói dối ti tỷ lần trong đời chứ bộ, cũng để cho người đời nói dối với chư". Bạn tôi cho rằng tôi bị lừa, còn tôi thì không thể không ứng xử như thế khi mà quán cho đến lúc đó vẫn chưa nhiều khách. Tôi biết, kinh doanh kiểu này chủ quán rất dễ phá sản. Sang trọng mà không gặp khách trọng sang. Hơn nữa đúng lúc ấy có một cô gái dáng vẻ gợi lên hai từ kỹ nữ với vẻ mặt buồn từ bên trong bước ra chào thực khách rồi ngồi xuống bên cạnh chiếc đàn thập lục, bên cạnh cô còn có một chiếc tỳ bà nữa.
Bạn tôi bảo "Có khi vì cái vẻ uống trà khỉ của mày mới có tiết mục này đấy". Tôi bảo "Mình cũng thử làm từ thiện một lần xem có được cái cảm giác lừa đảo không". Người kỹ nữ chơi một bài. Ngón đàn điêu luyện. Tôi bảo bạn tôi: "Đến đưa cho cô ấy cái này và nói chúng mình muốn nghe cô chơi bài tỳ bà hành bằng cái đàn tỳ bà kia". Tôi rút tờ 100 ND tệ.
Và thời gian trôi trong điệu Tỳ bà với lời ca bằng tiếng Quảng Đông gì đó – thứ tiếng tôi không hiểu, nhưng cái nức nở thì tôi hiểu như mọi con người ở thế gian và tiếng nức nở ấy làm ký ức sống lại... Hôm ấy – một ngày tháng ba sau mưa xuân những búp bàng nẩy lên như ngọn nến xanh trên những cành nâu khúc khuỷu, tôi nhớ một người nhưng biết người ấy lại nhớ một người khác nên đã buồn đi nghe nhạc Lê Thương: "Trời đầy trăng lạnh lẽo suốt da sương. Em sợ lắm giá băng tràn mọi nẻo...". Tiếng đàn hát của cô gái nếu không phải ở đây, một nơi xa những cây bàng búp lên như ngọn nến xanh hàng vạn dặm thì tôi không đủ can đảm để thực hiện quyền bình đẳng của mình mà nghe, mà nghĩ và thương cảm cuộc đời, thương cảm chính mình. Tôi nhớ đến Cô Diệu Linh trong phim "Vĩnh biệt Ái Cơ" (do Củng Lợi đóng) – người phụ nữ bước từ Tửu Hoa Lâu ra thành vợ nghệ sĩ tài danh song trí thông minh của cô ấy đáng để thiện hạ bái phục – mà thấy đời là những chuỗi bất ngờ...
Chúng tôi nghe hát và uống trà. Trà khỉ hái ở tận Tây Tạng có thực ngon hay không không còn quan trọng nữa, chỉ biết cái hôm ấy "ngon" quá, không thể quên được thế là đủ lắm rồi. Cuộc đời sợ nhất là không có gì được neo vào trong ký ức và nỗi chán chường khiến lòng ta trống không.
Chúng tôi uống cạn ấm này người ta lại rót thêm nước sôi vào để uống ấm khác, bao nhiêu lần rót đều chỉ một lần tiền ấy mà thôi (150 ND tệ). Gương mặt cái người – không – nhớ – tôi cứ hiện ra trong tôi, tôi vừa mong cho người ấy được vui vừa mong cho người ấy bất hạnh. Tôi cho rằng chỉ có bất hạnh thì người ta mới có điều kiện sống lại với ký ức. Nhưng chính tôi lại tự mâu thuẫn vì lúc này đây trà ngon như thế này mà ký ức lại ùa về sống động trong tôi.
Đêm đã về ở ngoài cửa kính, dòng xe và người trên đại lộ màu đỏ đã hết chỉ còn thi thoảng một vài ôtô vút qua. Tiếng kỹ nữ vẫn da diết "Gió theo trăng từ biển thổi qua non, buồn theo gió lan xa từng thoáng rợn...". Người bạn ngồi bên giục "Thôi về đi, nếu mày có ngồi nó còn hát đấy. Ánh mắt của mày tri âm lắm... Mai có còn muốn đi xem thư pháp không. ...".
Thư pháp thì tôi cũng mê lắm, nhưng có về thì bởi là để cô kỹ nữ được nghỉ chứ không phải để tôi đỡ mệt. Chúng tôi đành đứng lên.

Về đến phòng tôi nhìn thấy cái túi du lịch đựng 10 kilôgam trà Thái Nguyên của chúng tôi, là số quà đem biếu những người bạn Trung Quốc, đã vơi một nửa. Số còn lại sẽ theo chúng tôi đến Bắc Kinh, ở đó có những người viết thư bảo chúng tôi sang chỉ nên mang theo trà Thái Nguyên làm quà là tốt nhất. Những người đó khi gặp đều nói nhớ trà Thái Nguyên Việt đến nỗi nếu uống hết số chúng tôi biếu thì họ lại sang Việt nam để đem về.
                 12/2/2001

TRẦN THỊ TRƯỜNG
(nguồn: TCSH số 152 - 10 - 2001)