Món quà thân ái

14:57 10/12/2019

Hãy cùng trở lại quá khứ, nghe câu chuyện có thật mà như cổ tích, để cảm nhận về một tình bạn đầy xúc động. Tình bạn giữa đôi voi Xung và Cung. Tình bạn giữa hai dân tộc Việt Nam - Liên Xô ngày ấy, Việt Nam - Liên bang Nga bây giờ.

TS. Nguyễn Thụy Anh, TS. Nguyễn Quốc Hùng và con gái họa sĩ Vladimir Sevchenko trong buổi giao lưu ra mắt sách tại Hà Nội - Ảnh: Thái Minh

Vượt đường xa vạn dặm

Đôi bạn voi sinh năm 1907 dưới tán rừng già nhiệt đới. Lớn lên trong thời kỳ đất nước bị giặc ngoại xâm, đôi bạn voi đã cùng nhân dân Việt Nam trải qua nhiều đau thương rồi vùng lên quật khởi, đấu tranh giành độc lập. Năm 1953, hai con voi lên đường đến Liên Xô như một món quà của tình hữu nghị, được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chính phủ Việt Nam tặng thiếu nhi và nhân dân thành phố Leningrad, tức thành phố Saint Petersburg của nước Nga ngày nay. Đường xa vạn dặm, hai bạn voi đã đi bộ một năm 3 tháng, băng rừng, lội suối, trèo đèo, thêm 29 ngày ròng rã đi xe lửa từ Trung Quốc qua vùng Siberia mênh mông, đến ga cuối cùng là Phần Lan, từ đó được đón về vườn bách thú thành phố. Người dân Leningrad đã hào hứng đón đôi voi, kể cho nhau nghe về hành trình dài gian khổ trước khi có mặt tại đây, và gọi chúng bằng hai cái tên trìu mến: Xung và Cung.

Xung và Cung sống trong vườn thú Leningrad một thời gian dài và mang niềm vui cho thiếu nhi, người dân cũng như vị khách đến thăm thành phố. Tình cờ, câu chuyện ấy đến với Vladimir Sevchenko, trở thành nguồn cảm hứng bay bổng để chàng sinh viên ngành mỹ thuật vẽ nên một loạt tranh về Việt Nam cùng chuyến chu du đầy can đảm của đôi bạn voi. Ấy thế, đối với họa sĩ, Việt Nam vẫn là một nơi xa lắc và bí ẩn. Sevchenko phải dành hàng giờ mỗi ngày để gặp đôi voi, phác thảo hàng trăm bức tranh. Nhưng câu chuyện chưa dừng lại ở đấy. Những bức tranh đó, một lần nữa tác động mãnh liệt đến nhà văn thiếu nhi nổi tiếng Vitali Bianki, khiến ông đặt bút viết bản hùng ca về đôi voi này. Việt Nam hiện ra tươi đẹp và kỳ vĩ trong câu văn miêu tả khung cảnh rừng già, sông nước, con người hiền hòa và kiên cường... Cuốn sách “Xung và Cung - Đôi bạn voi dũng cảm” của hai tác giả được xuất bản hàng triệu bản bằng tiếng Nga, minh chứng cho tình hữu nghị, gắn bó sâu sắc giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Liên Xô do Chủ tịch Hồ Chí Minh dày công xây đắp.

Trải qua hơn nửa thế kỷ, lần đầu tiên cuốn sách được hai dịch giả Nguyễn Thụy Anh và Nguyễn Quốc Hùng dịch sang tiếng Việt. Cuốn sách gợi nhớ những trang đối thoại văn hóa rực rỡ giữa hai nước Việt Nam - Liên Xô ngày ấy, Việt Nam - Liên bang Nga bây giờ. Hai dịch giả chia sẻ, cùng nhau thực hiện một cuốn sách giản dị không phải vì họ không thể làm việc độc lập, mà đó là niềm vui ấm áp khi được cùng kể một câu chuyện ý nghĩa của tình bạn giữa đôi voi, giữa hai quốc gia, cũng như niềm vui của nhà văn Bianki và họa sĩ Sevchenko từng có.

“Khi dịch, tôi nghĩ không biết các bạn độc giả tiếp nhận cuốn sách này như thế nào, bởi vì cuốn sách tương đối đơn giản, và câu chuyện về Việt Nam thì các bạn quá biết rồi. Nhưng tôi lại muốn các bạn nhìn ở góc độ khác, qua lăng kính của một người nước ngoài ta mới thấy vẻ lung linh của những gì vốn quá thân thương, gần gũi, đến nỗi ta quên dành thời gian mà ngắm nhìn, âu yếm. Cuốn sách mỏng với những điều đặc biệt giản dị nhưng tôi cho rằng nó chứa đựng nhiều câu chuyện lớn lao”, dịch giả Nguyễn Thụy Anh nói.


Cuốn sách “Xung và Cung - Đôi bạn voi dũng cảm” mới ra mắt độc giả Việt Nam
Ảnh: Thái Minh

Thắm thiết tình hữu nghị

Sau 60 năm, câu chuyện của Xung và Cung đến với độc giả Việt Nam nhờ dịp tình cờ TS. Nguyễn Quốc Hùng gặp bà Nikolskaia Galina Vladimirovna, con gái họa sĩ Vlardimir Sevchenko. “Ánh mắt nhiệt huyết của bà, năng lượng tỏa ra khi bà nói về cha mình, kể về hành trình của hai bạn voi từ Việt Nam tới Liên Xô khiến tôi rất xúc động. Có lẽ, bất cứ ai khi nghe đều muốn lan tỏa câu chuyện đó tới độc giả Việt Nam, để chúng ta biết được món quà giản dị, giàu tình cảm mà Việt Nam đáp lại sự giúp đỡ quý báu của nhân dân Liên Xô”. Theo dịch giả Nguyễn Quốc Hùng, càng ý nghĩa trong không khí kỷ niệm năm chéo hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga (2019 - 2020), kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước (1950 - 2020), khi mỗi người ngược về quá khứ, nghe câu chuyện có thật mà như cổ tích này.

Gặp gỡ độc giả Việt Nam trong buổi ra mắt sách tại Hà Nội (7.12), bà Nikolskaia  xúc động nhớ về người cha của mình, về những tình cảm của ông đối với Việt Nam và tâm sức của ông khi vẽ về đôi bạn voi như minh chứng cho tình hữu nghị. “Cũng như những người Xô Viết thời đó, cha tôi tìm hiểu về Việt Nam, yêu mến nhân dân Việt Nam. Ông đắm chìm vào hình ảnh hai bạn voi để vẽ nên câu chuyện. Suốt bao năm qua, đấy chính là nhịp cầu vun đắp tình cảm đáng tự hào giữa hai nước. Đó là tình cảm không biên giới, không phân biệt không gian, thời gian, trong hoàn cảnh khó khăn, vẫn được lưu giữ, và đang lan tỏa đến thế hệ trẻ Việt Nam - Liên bang Nga hiện nay”.

Khi các bạn nhỏ Liên Xô đọc cuốn sách và thả trí tưởng tượng bay bổng đến một đất nước kỳ lạ, các em đã biết thêm về một Việt Nam như miền cổ tích, thấy những cái cây, con vật chưa bao giờ được thấy, biết những điều mà các em chưa bao giờ được nghe... Nhân dân Liên Xô đã nghe câu chuyện đôi bạn voi bằng trải nghiệm thực tế của mình, vì khi hai bạn voi sang đến thành phố Leningrad tươi đẹp, họ cũng vừa mới trải qua chiến tranh chống phát xít chưa đầy chục năm. Vì nước Nga nằm ở châu Âu và châu Á, họ mang trong mình tâm thức của phương Đông nên có sẵn chất tự sự rất gần gũi với Việt Nam. Và vì thế, câu chuyện đã chạm đến trái tim của hàng triệu bạn đọc Liên Xô, bây giờ tác động ngược lại hàng triệu độc giả Việt Nam.

Theo dịch giả Nguyễn Thụy Anh, “bước vào thời đại mới, thông tin về Liên Xô, về những con người Xô Viết trước đây dần ít đi, với nhiều bạn trẻ có cảm giác xa lạ. Thông qua những câu chuyện nhỏ như vậy sẽ giúp mọi người hiểu được con đường đi đến tình hữu nghị giữa Việt Nam và Liên Xô xưa và Liên bang Nga ngày nay. Dù nhỏ, giản dị, nhưng đó là động lực mạnh mẽ để lan tỏa cho thế hệ mai sau tiếp tục vun đắp cho tình hữu nghị ấy”.

Theo Hải Đường - ĐBND
 
 
Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Hội Nhà văn Việt Nam được chính thức thành lập từ năm 1957, sau Hội nghị thành lập Hội diễn ra tại trụ sở Câu lạc bộ Đoàn Kết, từ 1/4 đến 4/4/1957. Trong lịch sử văn học Việt Nam thời hiện đại đây là lần đầu tiên có một tổ chức của những người lao động văn học trên  toàn quốc.

  • Tái hiện bức tranh Hà Nội thời bao cấp, rồi từ đó đi tìm cái chất nhân văn thuần nhất trong đời sống con người, “Chuyện ngõ nghèo” là cuốn tiểu thuyết đánh dấu sự trở lại của Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh năm 2017 sau một loạt các tiểu thuyết đình đám như: Mẫu Thượng Ngàn, Hồ Quý Ly, Đội gạo lên chùa…

  • 1. “Thiện, Ác và Smartphone” là tập tiểu luận thứ hai của Đặng Hoàng Giang, sau “Bức xúc không làm ta vô can” - cuốn sách ra mắt năm 2015 và gây được tiếng vang rộng rãi.

  • Nhân chuyến trở lại Việt Nam truyền giảng phật pháp, ngày 4-4, Tiến sĩ Phật học Khangser Rinpoche đến từ Ấn Độ đã dành nhiều thời gian giao lưu cùng bạn đọc tại TPHCM.

  • Nguyễn Trí được biết đến vào năm 2013 khi tác phẩm Bãi vàng, đá quý trầm hương (NXB Trẻ) đoạt giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam. “Sự nghiệp” cầm bút của Nguyễn Trí đến nay mới chỉ 5 năm nhưng ông đã có 9 cuốn sách truyện dài, truyện ngắn ra đời.

  • Phan Việt vừa có buổi giao lưu về tác phẩm mới nhất, cũng là tác phẩm chị cho là quan trọng nhất trong bộ ba "Bất hạnh là một tài sản" của mình.

  • Sáng 21-3, tại trụ sở Hội Nhà văn TPHCM, đã diễn ra buổi ra mắt tập tiểu luận, phê bình Nhà văn Lê Văn Thảo trong lòng đồng nghiệp do Hội Nhà văn TP thực hiện (NXB Hội Nhà văn xuất bản).

  • Nhà sách Trí Việt cho biết sau gần 3 năm thực hiện với 6 lần chỉnh sửa, Hội đồng thẩm định cuốn sách “Gạc Ma - Vòng tròn bất tử” do Ban Tuyên giáo TƯ thành lập đã đồng ý cho phép xuất bản cuốn sách này.

  • Lịch sử phát triển của hệ thống thể loại báo chí cho thấy Bút ký chính luận giữ một vai trò quan trọng trong việc định hướng xã hội. Nó là thể loại không thể thiếu trong việc giáo dục tư tưởng, chính trị cho quần chúng. Trong một thế giới đương đại, trong một xã hội bùng nổ thông tin với nhiều biến động, Bút ký chính luận càng trở nên quan trọng và cần thiết cho đời sống.

  • Ngày 4 và 5/1, Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tiến hành họp để bình chọn bảy tác phẩm xuất sắc của làng viết năm qua. Kết quả được công bố hôm 10/1.

  • Nghiên cứu công phu, tư liệu chính xác, văn phong mạch lạc và giàu cảm xúc, tác phẩm Văn chương phương Nam - một vài bổ khuyết của hai tác giả Võ Văn Nhơn và Nguyễn Thị Phương Thúy không chỉ khiêm tốn “bổ khuyết” mà là công trình giàu tâm huyết với những khám phá ngạc nhiên mới lạ rất hữu ích.

  • Nói về cuốn sách phê bình văn học Giăng lưới bắt chim của mình, Nguyễn Huy Thiệp hay nhắc lại điều thoạt tiên tưởng rằng ông "lấp lửng": tôi viết có đúng có sai, có chính xác có nhầm lẫn, viết khi mình "đang còn nửa mê nửa tỉnh".

  • Có một thực tế là rất nhiều người song hành giữa việc viết văn và viết báo. Xét về góc độ thể loại thì văn học và báo chí là hai thể loại khác nhau nhưng giữa chúng lại có sự tương đồng với nhau về nhiều khía cạnh. Vì thế việc song hành giữa văn chương và báo chí là điểu dễ hiểu.

  • hông biết đã đến đáy chưa thảm trạng tác giả (khoa học và nghệ thuật) bị xâm hại trắng trợn về bản quyền như hai công trình về dân tộc học của GS.Từ Chi, và về sử học của GS.Trần Quốc Vượng. Hai tác giả có tên tuổi đã quá cố, và những nhà xuất bản gây nên sự cố, làm méo mó, biến dạng đứa con tinh thần của họ lại là những nhà xuất bản có những cái tên rất sang, là cơ quan ngôn luận của những cái hội nghề nghiệp lẽ ra phải rất nghiêm chỉnh, đứng đắn trước công luận. Các cơ quan truyền thông đã lên tiếng. Không biết gia đình, thân nhân của hai tác giả có ý kiến gì không? Ta đã có lệ luật gì về những vụ việc như vậy, để đưa ra tòa án dư luận?

  • Chiều 7.10, Hội đồng giám khảo giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội gồm các nhà văn, nhà thơ: Bằng Việt, Nguyễn Việt Chiến, Phạm Xuân Nguyên, Bùi Việt Mỹ, Nguyễn Sĩ Đại, Lê Minh Khuê, Đoàn Tử Huyến, Nguyễn Đăng Điệp, Nguyễn Thành Phong đã họp phiên chung khảo.

  • Ngày 4/10, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đến dự và phát biểu tại Hội thảo khoa học toàn quốc “Văn học, nghệ thuật với việc xây dựng nhân cách con người Việt Nam” do Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh.

  • Tác phẩm văn xuôi, trong đó có truyện ngắn xuất hiện trên báo chí đã trở thành món ăn tinh thần nhiều năm nay cho độc giả. Tuy nhiên, dường như món ăn tinh thần này đang ngày càng có xu hướng bị co lại, bị thay thế.

  • Sáng tạo văn học nghệ thuật về đề tài chiến tranh, cách mạng thời gian qua đã có nhiều đổi mới và được giới chuyên môn ghi nhận.

  • Viết về cuộc Cách mạng mùa Thu 70 năm về trước, nhà văn  Nguyễn Đình Thi -  người can dự, đồng thời là chứng nhân của cuộc cách mạng vĩ đại đó (Năm1945 ông dự Hội nghị Quốc dân Tân Trào và được cử vào Ủy ban Giải phóng dân tộc; sau đó được bầu làm Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa I là Ủy viên thường trực) đã ví nó giống như “một cuộc lột vỏ”, “rũ bùn” đứng lên của con người, của dân tộc Việt Nam: Súng nổ rung trời giận dữ/ Người lên như nước vỡ bờ/ Nước Việt Nam từ máu lửa/ Rũ bùn đứng dậy sáng lòa (Đất nước).        

  • Sau gần 30 năm thực hiện đường lối đổi mới về văn hóa văn nghệ được đề ra trong Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam (tháng 12/1986), văn học Việt Nam đã có nhiều bước chuyển sâu sắc, đạt nhiều thành tựu đáng kể trên tất cả các thể loại, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền tảng văn hóa, tinh thần của con người và xã hội.