Đi dạo trên nhiều tuyến phố của Hà Nội bắt gặp nhiều biển hiệu đề bằng tiếng nước ngoài. Ngay cả khi chúng ta đón lượng khách du lịch kỷ lục là 15 triệu lượt/người trong năm 2018 thì điều này không chỉ chứng tỏ chủ các cửa hàng, công ty thiếu tự tôn văn hóa dân tộc mà còn vi phạm quy định pháp luật.
Biển hiệu đề tên nước ngoài ở một ngõ phố Hà Nội. Ảnh: Từ Khôi.
Nước ta đang hội nhập sâu với thế giới, nên các công ty, doanh nghiệp phải có tên giao dịch quốc tế, điều đó là cần thiết và chính đáng. Có điều các tên giao dịch quốc tế đó không biết từ lúc nào đã trở thành tên giao dịch chính thức, các đối tác trong nước cũng buộc phải giao dịch với tên quốc tế (không ít người còn không nhớ, không biết tên chính thức tiếng Việt của các công ty, doanh nghiệp này là gì). Ngay tên gọi Bưu điện Bờ Hồ đã trở nên thân thuộc, một thương hiệu nổi tiếng nhưng một ngày đã trở thành VNPT Hà Nội. Hà Nội đã lên tiếng, nhiều nhà văn hóa và người dân Hà Nội đã lên tiếng…
Việc dùng biển hiệu cần tuân thủ quy định của Luật Doanh nghiệp, Luật Quảng cáo, Nghị định 103/2009/NĐ-CP của Chính phủ về ban hành quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng. Điều 18 Luật Quảng cáo quy định: “Các sản phẩm quảng cáo phải có nội dung thể hiện bằng tiếng Việt. Trường hợp sử dụng cả tiếng Việt, tiếng nước ngoài trên cùng một sản phẩm quảng cáo thì khổ chữ nước ngoài không được quá 3/4 khổ chữ tiếng Việt và phải đặt bên dưới chữ tiếng Việt”. Nhưng đến hiện nay vi phạm này đã trở nên rất phổ biến, cũng chẳng thấy ai nhắc nhở, chẳng ai bị xử phạt.
Có những nước lòng tự tôn văn hóa dân tộc của họ lớn đến nỗi tất cả biển hiệu chỉ dùng chữ nước họ, điều này gây khó khăn rất lớn cho khách quốc tế (nhất là những nước không sử dụng chữ theo tự dạng La tinh, lại có những nước đại biểu đến dự hội nghị quốc tế, Ban tổ chức đã thông báo là chỉ sử dụng tiếng Anh, nhưng họ chỉ đọc tham luận bằng tiếng nước họ. Xét khía cạnh văn hóa thì cần khen họ biết yêu ngôn ngữ dân tộc.
Điều đáng trách nữa là có những người tên gọi đã Việt hóa hàng trăm năm nay, đã trở nên rất quen thuộc, như: Cà phê, xích lô, xích líp… bỗng bị dịch phiên âm ngược. Hiện tượng này ngày càng trở nên phổ biến không chỉ trong cuộc sống hàng ngày mà cả trên những phương tiện thông tin đại chúng, kể cả những cơ quan thông tin lớn. Không ít trường hợp người Việt sử dụng tiếng nước ngoài, rồi mở ngoặc chú thích bằng tiếng Việt. Điều này là hợp lý khi tiếng Việt không lột tả hết nội dung thuật ngữ, nhưng đáng trách là nó bị dùng tràn lan, có khi chỉ là khoe kiến thức kệch cỡm.
Những điều này không chỉ chứng tỏ sự thiếu tự tôn văn hóa dân tộc khi hội nhập quốc tế. Vì vậy giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt bên cạnh tự tôn văn hóa dân tộc là rất cần thiết trong thời kỳ hội nhập hiện nay.
* Cách dùng từ “lai Tây” cũng đang thành quen. Ví dụ như các cửa hàng, siêu thị đề giá hàng 100K, 500K, thay cho 100 ngàn, 500 ngàn, đến bây giờ biển giá hàng này đã phổ biến khắp các ngõ ngách. Nào là phở bò 30K, bún chân già 30K, rồi bún riêu cua, bánh đa cua 20K, thậm chí là nước mía siêu sạch 10K… Cứ đà này thì đơn vị tiền tệ của ta sẽ ra sao?
Theo Trần Bảo Hưng - ĐĐK
Nhà thơ Phạm Tiến Duật năm 2002, khi vào tuổi 61, đã đưa ra mười tiêu chí để xác định “thế nào là nhà văn già”. Tỷ như nhà văn già là nhà văn thích đề tặng và chú thích, thích quản lý người khác mà không quản lý chính mình, thích chê bai xã hội, phàn nàn đủ thứ và tỏ ra mình là người lịch lãm, chỉ không biết chê chính cái mình viết ra…
Trong những ngày cuối tháng 5/2015, dư luận khắp nơi tỏ vẻ đồng tình với phát biểu tại Quốc Hội của Thiếu tướng Nguyễn Xuân Tỷ (Phó giám đốc Học viện Quốc phòng): “Tội tham ô, tham nhũng mà không tử hình thì không hợp lòng dân, bởi tham nhũng không phải là những người nhỏ mà đều là người làm to có chức có quyền, đục khoét công quỹ, bóc lột nhân dân. Làm cán bộ mấy năm mà trong nhà có vài ba trăm tỉ đồng, thậm chí cả ngàn tỉ đồng thì lấy ở đâu ra nếu không tham nhũng. Có một đội ngũ giàu rất nhanh, cưỡi lên đầu nhân dân, còn kinh khủng hơn địa chủ, tư sản ngày xưa”.
Khái niệm không gian văn hóa của các dòng sông đã rõ ràng và cụ thể khi liên quan đến quy hoạch cảnh quan kiến trúc của đô thị. Nhưng ngoài quy hoạch đô thị, không gian đó không chỉ gói gọn ở các điểm nhấn kiến trúc nhà cửa, cầu và cây xanh.
Khai thác các di tích văn hóa- lịch sử vào mục đích du lịch đang trở thành một hướng đi được quan tâm đầu tư của nước ta nói chung, Nghệ An nói riêng bởi có lẽ đó là cách hiệu quả hàng đầu để quảng bá những giá trị văn hóa của một vùng miền mà không cần phải tốn quá nhiều lời.
Cô bé Lolita dạo chơi đến Việt Nam gần đây đã làm nổ ra một sự “mất đoàn kết” không nhỏ trong giới dịch thuật. Thậm chí, có khi người ta chú ý đến chuyện nóng bỏng của “trường văn trận bút” nhiều hơn là chú ý đến vẻ đẹp của cô ấy, hay nói cách khác, giá trị của bản thân tác phẩm của Vladimir Nabokov.
Truyền thông tạo định kiến “người Israel chuyên đánh bom cảm tử”, “người Anh lãnh đạm và xa cách”, nhưng văn chương liên kết nhân loại bằng những câu chuyện giản dị. Chủ đề này được nói đến trong Những ngày Văn học châu Âu tại Hà Nội.
Không phải là những người đầu tiên nảy ra ý tưởng biến các khoảng đất trống ở Hà Nội thành sân chơi cho trẻ em nhưng họ là những người đầu tiên thực hiện thành công ý tưởng đó - chúng tôi muốn nói đến các bạn trẻ trong nhóm tình nguyện “Nghĩ về sân chơi trong thành phố” (Think Playgrounds - TPG).
Nhân dịp tái bản có sửa chữa Lolita, dịch giả An Lý, người biên tập bản tiếng Việt lần này, có bài viết về tác phẩm mà lịch sử xuất bản của nó sang các thứ tiếng khác dường như chịu một lời nguyền cho những bản dịch lại, hoặc những bản dịch liên tục sửa chữa.
Văn hóa đọc của Việt Nam không hề suy đồi? Vấn đề là giới trẻ của chúng ta đang quan tâm gì và đọc gì?
Robert Lucius - giám đốc chương trình khu vực châu Á, Tổ chức Humane Society International, một tổ chức bảo vệ động vật quốc tế hơn 60 năm - đã trở lại Việt Nam trong một chuyến đi đặc biệt khi Việt Nam đã làm ông thay đổi cuộc đời của mình, từ một sĩ quan quân đội ông trở thành nhà hoạt động bảo vệ động vật.
Trách nhiệm giáo dục thuộc về ai? Gia đình, nhà trường hay xã hội? có nhiều người đổ lỗi cho đó là bị tác động bởi "mặt trái của kinh tế thị trường".
Con số 6.200 nói lên điều gì...!
6.200 người bị nhập viện do ẩu đả trong dịp tết nguyên đán Ất Mùi 2015 nói lên điều gì, chẳng phải là bạo lực đang lên ngôi!
Xem lễ hội ở xứ ta dễ có cảm giác mình bị dẫm nát như những cánh hoa trên Đường hoa xuân. Lễ hội Việt hiện đại, không khéo, trở thành đồng nghĩa với từ vandalism – nôm na là hủy hoại các giá trị văn hóa nhân loại.
Tưởng lì xì con trẻ là... chuyện nhỏ, nhưng thật ra có rất nhiều điều đáng bàn quanh câu chuyện lì xì đầu năm.
Cần có một cơ quan kiểu như Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam trong lĩnh vực báo chí và các cơ quan báo chí cần phải liên kết lại trong cuộc chiến chống vi phạm bản quyền báo chí. Đó là giải pháp được nhiều đại biểu đồng tình nhất tại Hội thảo "Vấn đề Bản quyền báo chí trong kỷ nguyên số" được tổ chức ngày 28/1 tại TP.HCM.
Theo thống kê của Cục Xuất bản-in-phát hành, năm 2014 ngành xuất bản đã tăng 50 triệu bản sách so với 10 năm trước.
Đó là một trong những vấn đề đã được đưa ra thảo luận sôi nổi tại buổi tọa đàm với chủ đề “Những cuốn sách làm ô nhiễm môi trường giáo dục thanh thiếu niên - Thực trạng và Giải pháp”, do Hội xuất bản Việt Nam tổ chức vào sáng nay 21/1 ở TPHCM.
Tiếp theo Thánh Gióng, lại thêm một vị “Tứ Bất tử” nữa của người Việt Nam được dựng tượng. Đó là Đức Thánh Tản, hay Tản Viên Sơn Thánh, hay gọi một cách học trò là Sơn Tinh, gắn với truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh.
“Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Cả nước lại sắp bước vào mùa lễ hội Tết Ất Mùi 2015. “Đến hẹn lại lên”, những câu chuyện tiêu cực mùa lễ hội dường như vẫn là bài toán nan giải đối với các nhà quản lý.