Nền tảng để xây dựng một xã hội hài hòa, chia sẻ và nhân ái là sự bình đẳng. Tuy nhiên, vẫn còn đó nhiều câu chuyện về sự bất bình đẳng trong xã hội mà nhiếp ảnh vừa là công cụ vừa là không gian để các câu chuyện được kể lên một cách chân thật và truyền cảm hứng nhất.
Tác phẩm “Kéo vợ” của Nguyễn Tiến Thành, giải Nhì cuộc thi ảnh về bất bình đẳng xã hội
Thu hẹp khoảng cách
Thiếu vắng những vấn đề căn cơ của hiện thực xã hội, của nhân sinh, nhân văn, nhân bản, vấn đề con người với con người… nhiếp ảnh sẽ mất đi một kênh thông tin hữu hiệu. Rõ ràng, ngay cả khi không sử dụng ngôn từ, nhiếp ảnh vẫn có thể miêu tả chân thực, kích thích tư duy, phản chiếu đời sống xã hội và dễ truyền tải thông điệp. Đây là một công cụ mạnh mẽ để nâng cao nhận thức và thúc đẩy sự phát triển tích cực trong xã hội còn nhiều bất bình đẳng.
Theo Giám đốc ECUE Lê Quang Bình, bất bình đẳng là một vấn đề toàn cầu không của riêng quốc gia nào, trong đó bất bình đẳng kinh tế, tiếp cận y tế, bất bình đẳng với người già, trẻ em và nhóm người khuyết tật có tác động rất lớn đến cơ hội để con người vươn lên. Đây cũng là những nội dung trọng tâm mà các tổ chức xã hội mong muốn truyền tải rộng rãi tới cộng đồng qua nhiều hình thức khác nhau, trong đó có nhiếp ảnh.
Ông Lê Quang Bình cho biết thêm, tại Việt Nam vẫn còn khoảng hơn 10 triệu người sống trong đói nghèo, là một trong những biểu hiện của sự chênh lệch giàu nghèo, chia rẽ, là nguyên nhân nảy sinh bạo lực và bất ổn. “Chúng tôi quan tâm đến nguyên nhân của những vấn đề này, đó là sự bất bình đẳng xuất phát từ khả năng mà con người tận dụng các cơ hội phát triển trong xã hội. Nó phụ thuộc vào 2 yếu tố, sức khỏe để họ tham gia học tập, lao động, phấn đấu và tri thức họ có được. Chính vì vậy, bình đẳng trong y tế và giáo dục là những lĩnh vực cần thiết để bảo đảm cuộc sống của người dân tại các vùng miền, tiến tới thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, bất bình đẳng trong xã hội”.
Xuất phát từ mục tiêu đó, tổ chức Oxfam tại Việt Nam cùng nhóm Vietnam Street Photography và ECUE đã tổ chức cuộc thi ảnh về sự bất bình đẳng xã hội với hy vọng tạo không gian để hàng trăm câu chuyện về bất bình đẳng được kể lên một cách chân thật, nghệ thuật và truyền cảm hứng nhất. Theo nghệ sĩ nhiếp ảnh Maika Elan, từ lăng kính này, các nhiếp ảnh gia có thêm cơ hội quan sát cuộc sống quanh mình để lan tỏa thông điệp đó tới cộng đồng. “Những bức ảnh về cuộc sống vất vả của phụ nữ, về sự đối lập giữa nơi ở của người nhập cư với sự xa hoa của các khu đô thị cao cấp, hoặc sự lam lũ của người dân trong bệnh viện khiến chúng ta phải suy nghĩ. Đây chính là sức mạnh của sự kết hợp giữa nghệ thuật nhiếp ảnh với các hoạt động xã hội”.
Khát vọng chính đáng
Cuối tuần qua, tổ chức Oxfam tại Việt Nam cùng nhóm Vietnam Street Photography và ECUE đã công bố kết quả Cuộc thi ảnh về bất bình đẳng xã hội sau hơn hai tháng phát động. Cuộc thi nhận được hơn 300 tác phẩm từ 89 tác giả, khắc họa những bất bình đẳng trong kinh tế, tiếp cận y tế, bất bình đẳng với người già, trẻ em và nhóm người khuyết tật... Ban tổ chức đã trao 3 giải Nhì cho các tác giả: Phạm Võ Hoàng Giang, Nguyễn Quốc Huy, Nguyễn Tiến Thành; 3 giải Ba cho các tác giả: Trần Ngọc Anh, Trương Thanh Tùng, Nguyễn Văn Hợp. |
Nhiếp ảnh đang làm bật lên hơi nóng truyền tải những vấn đề thời cuộc, số phận con người và cả ước mơ, khát vọng vươn cao, nghị lực, phẩm giá và lương tâm con người. Những người thực hiện mong muốn qua nhiếp ảnh kể các câu chuyện truyền cảm hứng thúc đẩy bình đẳng xã hội, để con người được thể hiện quyền và khát vọng của chính mình. Nghệ sĩ Maika Elan cho biết, thông thường biểu hiện về lát cắt qua mỗi tấm hình sẽ ít hơn quá trình thực tế. Vì vậy, lúc đầu khi xem các tác phẩm, chị chỉ nghĩ đơn giản về khoảng cách giàu nghèo, về những số phận của người già, phụ nữ và người khuyết tật…, song ngay sau đó chị thấy mình được mở mang tầm nhìn bởi sự phong phú về chủ đề và các câu chuyện nhân văn sau nó.
Tham gia Cuộc thi ảnh về chủ đề bất bình đẳng, tác giả Trương Thanh Tùng chia sẻ, khi anh thực hiện tác phẩm “Đợi”, câu chuyện không chỉ dừng ở gia đình bà Nguyễn Thị Hồng trên đường Lương Định Của, quận 2, TP Hồ Chí Minh, mà là cuộc sống của người dân nghèo còn bám trụ trong khu dự án Thủ Thiêm. Rồi cảnh sống chung với nước ngập sau mỗi trận mưa, cuộc sống lam lũ, đói nghèo… trên những ngôi nhà ven kênh rạch trong “Khoảng cách sống” của Nguyễn Văn Hợp; “Hai thế giới trong thành phố” của Nguyễn Quang Huy miêu tả sinh động những cung bậc khác nhau khát vọng chính đáng của con người...
Khi thể hiện những góc khuất ấy, theo các tác giả, cũng là một cách truyền đi những thông điệp tích cực. Nguyễn Tiến Thành chụp bức ảnh “Kéo vợ” vào một ngày tháng 2.2016 để kể câu chuyện một cô gái gào khóc giữa sự giằng kéo của đám thanh niên tại lễ hội Gầu Tào, xã Pha Long, huyện Mường Khương, Lào Cai. “Gầu Tào là lễ hội mang ý nghĩa cầu an của dân tộc Mông dịp lễ tết. Vào ngày này, các chàng trai sẽ làm lễ để kéo bạn tình. Tuy nhiên, gần đây tôi thấy tục kéo vợ đang bị lạm dụng, kéo theo đó là vấn đề quyền của người phụ nữ và những bất bình họ gặp phải. Kể câu chuyện này, tôi cũng hiểu thêm về những khao khát mà họ đang hướng tới trong một xã hội mà phụ nữ nhận thức được quyền của mình, được sống cuộc sống của chính mình”.
Các nhiếp ảnh gia đã bấm máy với tình cảm sẻ chia, cảm thông, yêu thương cuộc đời và con người. Theo họ, nếu không suy nghĩ sâu sắc về nội dung cần phản ánh, tác phẩm nhiếp ảnh sẽ chỉ dừng lại ở vẻ ngoài của ánh sáng, bố cục, màu sắc; mà thiếu đi giá trị nhận thức và giáo dục đối với người xem, sẽ thiếu sức sống, sức lan tỏa lâu dài và sâu rộng.
Theo Hồng Hà - ĐBND
Tham luận tại cuộc tọa đàm “Văn học trẻ Huế- nhìn lại và phát triển” của nhà thơ trẻ Lê Vĩnh Thái: "một lần ngồi uống cà phê tôi được một nhà thơ, người anh trong Hội thống kê về đội ngũ sáng tác trẻ nữ của cố đô Huế chỉ có vỏn vẹn chưa đầy 5 người mà tuổi đã ngoài 30, còn tuổi từ 20, 25 đến 30 thì không thấy!?... "
Từ cuối tháng 6. 2008, trên mạng Internet, cùng lúc có những bài viết về nhiều nhà văn, nhà thơ ở Huế như Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Đắc Xuân, Nguyễn Khoa Điềm, Trần Vàng Sao, Tô Nhuận Vỹ và ở Quảng Trị, Quảng Bình. Các bài viết được đăng tải trên các báo điện tử nước ngoài (hoặc sách in ra được các tờ báo đó đưa lên mạng), cả trên tờ báo của một tổ chức chống nhà nước Việt Nam cực đoan nhất, và trên blogs của một số nhà văn trong nước (được một số báo điện tử nước ngoài nối mạng sau đó). Mục đích khác nhau nhưng các bài đó, tạm xếp vào hai loại, có một điểm giống nhau: DỰNG ĐỨNG những sự kiện của cuộc đời và hoạt động của các nhà văn nhà thơ này.
Thư Sông Hương Vậy là năm đầu của thế kỷ XXI, của thiên niên kỷ III Công lịch đã qua. Mới ngày nào đó, khắp hành tinh này còn rộ lên niềm hoang mang và hoang tưởng về một ngày tận thế ở năm 2000 bởi sự “cứu rỗi” của Thiên Chúa hoặc bởi sự “mù loà” của máy tính. Mới một năm thôi mà thế giới loài người đã qua biết bao bất trắc, xung đột, khủng bố... và máu và nước mắt! May mà đất nước chúng ta vẫn được bình yên, ổn định, phát triển theo Đường lối Đại hội IX của Đảng. May mà dân ta vẫn còn nhu cầu Văn hoá tâm linh. Văn hoá tâm linh cũng là thuộc tính của văn học nghệ thuật. Các tờ báo văn nghệ tồn tại được chính nhờ nhu cầu đó. Qua một năm nhìn lại, Tạp chí Sông Hương chúng tôi ngày một được bạn đọc tin cậy hơn, cộng tác càng nhiều hơn, thật là điều vinh hạnh. Song, ngược lại, chúng tôi cũng lấy làm áy náy vì bài vở thì nhiều mà trang báo lại có hạn, không thể đăng tải hết được, nhất là số Tết này. Ở đây, nó mang một nghịch lý chua chát, bi hài như một nhà viết kịch đã nói: “Số ghế bao giờ cũng ít hơn số người muốn ngồi vào ghế”. Ngoài sự bất cập ấy, hẳn còn có những điều khiếm nhã khác mà chúng tôi không biết làm gì hơn ngoài lời xin lỗi, lời cảm ơn và mong được thể tất. Chúng tôi xin cố gắng chăm lo tờ Sông Hương luôn giữ được sắc thái riêng, có chất lượng để khỏi phụ lòng các bạn. Dù thế giới có biến đổi thế nào đi nữa thì Sông Hương vẫn mãi mãi muốn được thuỷ chung với bạn đọc, bạn viết của mình. Nhân dịp tết Nhâm Ngọ, Sông Hương trân trọng chúc Tết các bạn sang năm mới thêm dồi dào sức khoẻ, thành đạt và hạnh phúc. S.H
Các bạn đang cầm trên tay số kỷ niệm 25 năm thành lập Tạp chí Sông Hương. Mới ngày nào đó, một ngày hè tháng 6 năm 1983, trong niềm khao khát của không khí đổi mới trong văn học nghệ thuật, Tạp chí Sông Hương số 01 ra mắt và đón nhận sự hưởng ứng của công chúng. Đó là một sự khởi đầu được mong đợi từ hai phía: người viết và bạn đọc.
Gần đây đọc các bài của Trần Mạnh Hảo và Nguyễn Hùng Vĩ bàn về ba bài thơ Thu của Nguyễn Khuyến trên Văn nghệ (1), tôi thấy câu "Nước biếc trông như tầng khói phủ" trong bài Thu vịnh là câu thơ sáng rõ, không có gì khó hiểu mà lại được bàn nhiều. Mỗi người hiểu mỗi cách mà đều hiểu không đúng, chỉ vì không để ý rằng câu thơ này được viết theo lối "đảo trang".
(Nhân đọc: "Truyện Mã Phụng - Xuân Hương") * Truyện "Mã Phụng - Xuân Hương" trước đây còn được quen gọi dưới nhiều tên khác nhau, lúc là Vè Bà Phó, Vè Mã Phụng - Mã Long, khi là Thơ Mụ Đội, khi lại là Truyện Mã Ô - Mã Phụng v.v... là một tác phẩm văn học dân gian vốn được nhân dân Bình - Trị - Thiên rất yêu thích, phạm vi phổ biến trước Cách mạng Tháng Tám 1945 khá rộng.
Trên Tạp chí Sông Hương số tháng 3, nhân sự kiện Trần Hạ Tháp dành được giải A trong cuộc thi truyện ngắn của báo “Văn nghệ”, tôi vừa lên tiếng về sự “lặng lẽ” - một điều kiện cần thiết để làm nên tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị, nay lại nói điều ngược lại, vậy có “bất nhất” có mâu thuẫn không?
Trên thực tế, việc bảo tồn những vốn quý của cha ông để lại quả không phải là việc đơn giản, dễ dàng. Nhưng chúng ta sẽ không thể có sự chọn lựa nào khác bởi vì sẽ không có một nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc nào cả nếu từ bây giờ chúng ta không biết giữ lấy những gì mình đang có.
Mang tên dòng sông duyên dáng thả mình bên thành phố Huế - SÔNG HƯƠNG, những trang tạp chí này là dòng chảy của những cảm xúc tươi đẹp trên “khúc ruột miền Trung” đất nước.
Từ xa xưa đến bây giờ, thường tục vẫn nói "sông có khúc người có lúc". Không biết Sông Hương bản báo năm rồi (năm tuổi 15) là sông hay là người? Có lẽ cả hai. Vậy nên cái khúc và cái lúc của nó đã chồng lên nhau - chồng lên nhau những khó khăn và tai tiếng!